- Góc nhìn văn học
- Quanh một bài thơ đoạt giải gây tranh cãi
Quanh một bài thơ đoạt giải gây tranh cãi
Người đăng : staff
Ngày đăng:
2021-08-03 09:47:00
2114 lượt xem
Chùm thơ, 3 bài, đã giúp tác giả người Thái Tòng Văn Hân, giành giải B trong cuộc thi thơ Báo Văn Nghệ 2019-2020. Nhưng chính ban giám khảo và người được giải cũng không thể ngờ, một trong ba bài thơ đó lại gây tranh cãi nảy lửa trong dư luận. Đó là bài “Mẹ tôi chửi kẻ trộm”.
“Những lần gà nhà tôi bị mất/Mẹ tôi chửi:/-Cái đứa trộm gà ơi/Ta cầu mong cho ngươi/Nuôi được gà đầy đàn/Lứa này tiếp lứa khác/Có nhiều gà nhất bản/Có nhiều gà nhất mường!/Những lần lợn con nhà tôi bị mất/Mẹ tôi chửi:/-Đứa nào trộm lợn nhà tôi/Thì hãy có nhiều lợn/Đàn tiếp đàn núc ních/Lửa tiếp lửa không ngừng/Bán được nhiều tiền nhé!/Từ thuở bé đến giờ/Hễ nhà mình mất gà mất lợn/Tôi đều nghe thấy mẹ tôi chửi như thế/Cầu mong cho kẻ trộm kia khá giả/Không bao giờ đến nhà tôi ăn trộm nữa./Tôi là đứa con gái dưới mức bình thường/ Nhan sắc không bằng đám bạn/Khéo léo không bằng người ta/Thế mà có hẳn bốn nhà/Muốn được tôi làm con dâu họ”.
Các nhà thơ dân tộc thiểu số nói gì về “Mẹ tôi chửi kẻ trộm”?
NHÀ THƠ Y PHƯƠNG: TỰ NHIÊN CHỦ NGHĨA CHƯA BAO GIỜ LÀ NGHỆ THUẬT
- Là một nhà thơ nổi tiếng, lại là người dân tộc thiểu số, ông có ý kiến gì, khi một bộ phận dư luận cho rằng “Mẹ tôi chửi kẻ trộm” không phải thơ?
Nhà thơ Y Phương
Nhà thơ Y Phương: Tôi cũng không công nhận đó là thơ. Vì sa vào tự nhiên chủ nghĩa. Mà tự nhiên chủ nghĩa chưa bao giờ là nghệ thuật. Nếu có sự việc ấy xảy ra thật sự thì dưới góc độ của nhà làm ngôn ngữ, phải diễn đạt khác. Còn đây cảm xúc và ngôn ngữ hết sức ngô nghê.
Một số người chỉ trích “Mẹ tôi chửi kẻ trộm” ở vấn đề đạo đức? Còn ông?
Nhà thơ Y Phương: “Mẹ tôi chửi kẻ trộm” không nằm trong hệ thống tiêu chí đạo đức nào cả. Không ai ủng hộ và cổ súy cho sự ăn cắp mà giàu có lên. Tôi phản đối điều này. Về hình thức, đó không phải bài thơ. Về nội dung thì phản cảm. Không có người dân tộc thiểu số nào nghĩ như thế cả, từ người Thái đến người Tày. Phải tự mình làm ăn, tự thân vận động chứ không phải nhờ ăn cắp mà đi lên.
NHÀ THƠ LƯƠNG ĐỊNH: CŨNG ĐƯỢC CÁI TỨ
- Anh đánh giá thế nào về bài thơ gây tranh cãi “Mẹ tôi chửi kẻ trộm”?
Nhà thơ Lương Định: Tôi thấy hai bài trong chùm thơ được giải có tứ, có tính nhân văn. Còn bài này tôi không thích, quá ngô nghê, chưa thể coi là một bài thơ. Tuy nhiên cũng như hai bài thơ trong chùm thơ, “Mẹ tôi chửi kẻ trộm” cũng được tứ. Nếu biết triển khai và câu thơ đẹp hơn thì có lẽ cũng được nhiều người ủng hộ đấy. Nhưng đáng tiếc, ngôn ngữ trong bài quá ngô nghê. Bây giờ làm gì có người dân tộc còn ngô nghê đến thế! (Cười)
Nhà thơ Lương Định
- Tức là, theo anh trao giải B cho tác giả này chưa thuyết phục?
Nhà thơ Lương Định: Đúng. Không ổn. Theo tôi, ba bài lục bát của tác giả Hưng Yên được hơn.
- Chẳng lẽ tác giả “Mẹ tôi chửi kẻ trộm” không có ưu điểm gì?
Nhà thơ Lương Định: Tác giả này cũng có những vấn đề để ta suy nghĩ. Như cách đặt vấn đề ở bài “Làm rể”, “Nhà dưới nhà trên”, có những chỗ triển khai được, chẳng qua câu chữ ngô nghê. Nếu tứ thơ mà rơi vào người cao tay hơn thì sẽ có bài thơ hay. Theo tôi là thế.
NHÀ THƠ DƯƠNG THUẤN: TÔI LÀM GIÁM KHẢO TÔI LOẠI NGAY
- Là nhà thơ dân tộc thiểu số, sinh ra và lớn lên ở miền núi, anh có thể chia sẻ cách nhìn của anh về bài “Mẹ tôi chửi kẻ trộm”, đang gây tranh cãi trong dư luận?
Nhà thơ Dương Thuấn: Ở miền núi chuyện ăn cắp gà, ăn cắp lợn không phổ biển. Viết thế này ngô nghê, phi văn hóa.
Nhà thơ Dương Thuấn, người con của bản Hon, Bắc Kạn
- Theo anh, có nên trao giải cho “Mẹ tôi chửi kẻ trộm”?
Nhà thơ Dương Thuấn: Không nên. Tôi làm giám khảo tôi loại ngay. Đã phi văn hóa, thơ cũng không ra thơ.
Đào Nguyên (Báo Tiền Phong)
Bài viết liên quan
Xem thêm
Bùi Phan Thảo: “Khi đời mình cũng cheo leo đồi dốc”
Giờ đây, quê hương Quảng Trị, đã có nhiều tiếng nói thi ca mới, trẻ trung, hiện đại, đa chiều, thế sự… vừa là kế tục truyền thống, mang hơi thở, nhịp điệu cuộc sống mới hôm nay, tiêu biểu chính là Bùi Phan Thảo, thơ anh đang tạo nhiều âm vang và dư ba trong lòng bạn bè, đồng nghiệp và bạn đọc…
Xem thêm
Sự phục sinh tiếng cười trong văn chương đương đại
Trong tiểu luận Bắt đầu cất lên tiếng cười, nhà văn Hồ Anh Thái nêu tình trạng thiếu/ít tiếng cười trong xã hội và trong văn chương. Theo ông: “Trong văn chương (một thời) không có chỗ cho sự hài hước. Hài hước giễu cợt đồng nghĩa với phê phán chê trách.(…) Chê trách chỉ chứng tỏ sự thiếu thiện chí, sự phá ngang, thậm chí là ác ý và phản lại sự vận động theo quy luật.” Điều đó có nghĩa, trong sáng tạo và tiếp nhận văn chương nghệ thuật vẫn có những agélaste, tức những người không biết đùa. Là nhà văn luôn suy ngẫm về cái sự cười, cũng trong tiểu luận nói trên, Hồ Anh Thái viết: “Hài hước cũng phải học, học để thưởng thức được cái hài.”
Xem thêm
Vài suy nghĩ nhân kỷ niệm Cách mạng Tháng Tám
Giành Độc lập cho Dân tộc là chân lý vĩnh hằng, là khát vọng cháy bỏng của mọi dân tộc cũng như mọi người dân bị thuộc địa áp bức. Lịch sử hàng ngàn năm của Dân tộc ta và của cả thế giới đã minh chứng điều đó!
Xem thêm
Huyền tích Lữ Minh Châu
(Vanchuongthanhphohochiminh.vn) – Sự ra đời và phát triển Khu chế xuất đầu tiên tại Việt Nam có sự đóng góp to lớn của Huyền tích “buôn tiền” Lữ Minh Châu.
Xem thêm
Nhớ Bùi Giáng
Nói về hiện tượng Trung niên thi sỹ Bùi Giáng, nếu nhìn nhiều góc độ khác nhau, sẻ Bùi Giáng ra làm trăm mảnh, bóc thi sỹ ra hàng ngàn lớp võ, để thấy cái cốt lõi một Bùi Giáng tung hứng rong chơi đạt đến cảnh giới vô phân biết tướng.
Xem thêm
Nhà thơ Đỗ Trung Lai: Phải rất sâu sắc mới có thể viết cho trẻ con
Bài viết về nhà thơ Đỗ Trung Lai
Xem thêm
Trả lại giá trị đích thực của giải thưởng
Mấy năm gần đây, có những cuộc thi hay các đợt xét giải thưởng luôn bị dư luận chê bai ồn ào trên các phương tiện truyền thông chính thống hay mạng xã hội.
Xem thêm
Chủ tịch Hội nhà văn TP Hồ Chí Minh: Phẩm hạnh của người cầm bút
Nhà văn Bích Ngân Chủ tịch Hội Nhà văn thành phố chia sẻ với Thời Nay.
Xem thêm
Vẫn là nỗi buồn của chiến tranh | Huỳnh Văn Hoa
Remember the day I borrowed your brand new car and dented it?
Xem thêm
Tìm những giá trị thiết yếu cho người Việt Nam ngày nay?
VXH- Đây là ý kiến tôi đã phát biểu khi được mời dự một cuộc họp phía Nam, góp ý bổ sung cho đề tài nghiên cứu cấp quốc gia về con người.
Xem thêm
Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều: Sách chứa đựng vẻ đẹp của văn hóa
Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam cho rằng việc Venezuela tổ chức Hội chợ Sách quốc tế đã chứng minh không thế lực nào có thể dập tắt được tri thức và cái đẹp.
Xem thêm
Giữ gìn bản sắc dân tộc, bản sắc văn hóa trong cuộc vận động xây dựng nông thôn mới
Cùng với quá trình xây dựng nền Công nghiệp hiện đại, việc xây dựng nông thôn mới trên quy mô toàn quốc đã có những thành công lớn.
Xem thêm
Nhiệm vụ của phê bình văn học là thuyết phục trái tim người đọc
Cuộc đối thoại giữa nhà nghiên cứu văn học Đào Tuấn Ảnh và nhà phê bình văn học Nguyễn Hoài Nam xung quanh những vấn đề thời sự của đời sống văn học hiện nay.
Xem thêm
Văn học Việt Nam và sự xác lập những giá trị văn hóa Việt mới
“Càng ngày hình ảnh và vị thế của Việt Nam trên thế giới lại càng có ảnh hưởng lớn. Một trong sự đóng góp vào việc quảng bá hình ảnh Việt Nam trên thế giới là văn học. Các nhà văn trong hai cuộc kháng chiến giành độc lập, tự do và thống nhất đất nước đã hoàn thành sứ mệnh xuất sắc của một nhà văn. Tác phẩm của các nhà văn viết về hai cuộc kháng chiến vĩ đại ấy đã thay đổi cách nhìn của thế giới về đất nước, con người và văn hóa Việt Nam một cách ngoạn mục. Phát huy thành tựu này, các nhà văn Việt Nam đương đại tiếp tục có những sáng tạo hiện đại đậm bản sắc dân tộc và đa dạng. Hội Nhà văn nhận thấy, việc quảng bá các tác phẩm văn học Việt Nam ra thế giới là một công việc không thể chậm trễ hơn”.
Xem thêm
Chặng chữ, đời người | Nguyễn Hữu Quý
Bài đăng Tạp chí Văn nghệ quân đội số đầu tháng 7.2021.
Xem thêm
