Câu chuyện này tôi đã ấp ủ trong những ngày tháng ở Điện Biên trong đợt công tác dài ngày nhân dịp kỷ niệm 50 năm Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ (7/5/2025 - 30/4/2025). Khi đó, tiếp xúc với các cựu chiến binh tham gia Chiến dịch Điện Biên Phủ tuổi đều trên dưới 90, có cụ đã trên trăm tuổi được nghe những câu chuyện đã trở thành huyền thoại trong chiến tranh. Tôi rất nhớ có một cụ nguyên là chiến sĩ anh nuôi của đại đội Công binh trong Đại đoàn Công - Pháo đã kể lại câu chuyện khi đơn vị hành quân qua dốc Pha Đin đã phân công người dừng lại khi nghe tiếng kêu cứu của một phụ nữ người dân tộc sắp sinh con. Và người chiến sĩ Hậu cần vừa mới chưa tròn hai mươi tuổi đã bất đắc dĩ làm bà đỡ trong tiếng súng pháo giờ xung trận. Bài thơ ra đời từ bối cảnh trên.

Ngày 21-11, tại Lâm Đồng, Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức Hội nghị “Nâng cao chất lượng, hiệu quả hỗ trợ hoạt động báo chí và công tác Hội trong bối cảnh sáp nhập, hợp nhất”. Tham dự Hội nghị có đồng chí Lê Quốc Minh, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân dân, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam; đồng chí Phan Xuân Thủy, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương; đại biểu các cơ quan Trung ương, lãnh đạo Hội và Văn phòng Hội Nhà báo Việt Nam, lãnh đạo tỉnh Lâm Đồng, lãnh đạo các cơ quan báo chí, Hội Nhà báo các tỉnh, thành phố.

Trong bản đồ văn học đương đại Việt Nam, mỗi vùng đất đều mang trong mình một mạch nguồn riêng, âm thầm mà bền bỉ, lặng lẽ mà dai dẳng như chính nhịp sống của con người nơi đó. Và trong không gian thi ca rộng lớn ấy, An Giang như một miền phù sa bồi đắp bởi nhánh sông Hậu, bởi dãy Thất Sơn thâm u, bởi những cánh đồng lúa bát ngát, bởi mênh mang sóng biển và bởi những phận người chất phác, luôn có một sắc thái thi ca rất riêng. Đó là vẻ đẹp của sự hiền hòa xen chút sắc bén, của nỗi lặng thầm pha chút đa đoan, của những suy tư tưởng như bình dị mà lại chứa cả thẳm sâu nhân thế.

Cô gái đã từng có nhiều ước mộng trong đời. Ngoài những giờ học ở trường, những lúc rảnh rỗi cô gái thích đi biển, thích đứng một mình trước biển hằng giờ ở đó, nhìn biển bình minh, mặt trời tròn vành vạnh đỏ rực lung linh, nhìn những con chim hải âu tung cánh bay dật dờ, chao nghiêng trên biển. Một buổi sáng bình minh trên biển rất đẹp, lung linh, lung linh, những đợt sóng vỗ tung toé trắng xoá. Lúc này biển đông người tắm, biển xao động tiếng cười nói của mọi người đánh tan sự im lặng, họ đùa giỡn với sóng nhấp nhô. Ai làm gì mặc kệ, cô gái vẫn đứng bất động một mình trước biển, trong đầu suy nghĩ gì không biết. Làm sao mà biết được. Tắm biển thì không bao giờ tắm. Một cô gái lạ lùng, tôi chưa từng thấy, từng gặp trường hợp này bao giờ. Đến biển, cô gái đứng nhìn biển trong tích tắc bình minh rồi về.

Nhà thơ Nguyễn Văn Thanh, Hội viên Hội Nhà văn TP. Hồ Chí Minh