Tối 25-10, Liên hoan Cải lương toàn quốc năm 2024 đã diễn ra lễ khai mạc thật sinh động. Liên hoan Cải lương toàn quốc do Cục nghệ thuật biểu diễn (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) chủ trì, phối hợp Hội nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam, Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch TP Cần Thơ và các cơ quan, đơn vị có liên quan tổ chức.

Nhà văn Ma Văn Kháng, người thầy của lứa nhà văn chúng tôi (7X) từng tâm sự trong một cuộc lên lớp ở Trường viết văn Nguyễn Du cách đây hơn hai mươi năm rằng: “Chẳng ai dự liệu được đời mình rằng sẽ là thế nào cả.  Không ai chọn được thời đại, hoàn cảnh để sinh ra mà sống với nó”. Chúng tôi thường cười tóa lên trước ông thầy dễ tính. Ai tài năng được như thầy? Càng không mềm mại uyển chuyển, viết đâu được đó, sống thế nào cũng thấy thoải mái được như thầy. Càng nghĩ càng thấy lạ, ông vừa như một lão nông tri điền vừa như một triết nhân. Vui đó buồn đây lắm khi là vô cơn cớ nhưng trung thực đến tận đáy lòng. Các nhân vật trong truyện ngắn và tiểu thuyết của ông đều vậy. Sống hết mình, hay dở mình làm mình chịu, còn tỏ vẻ hào hứng kiên cường chứ tuyệt nhiên không đem thua thiệt ra để than vãn kêu ca. Năm 2013, Ma Văn Kháng ra mắt tiểu thuyết Chuyện của Lý với câu văn đặc trưng khi khép lại: “Em là Lý đây. Em đã được sống trong lòng cuộc sống của Phong Sa với đủ các cung bậc buồn vui, đau khổ và sung sướng. Em là con đẻ của cuộc đời. Là con của người đời, em đang can đảm bước vào đời đây”.

Rưng rức nắng hè âm thầm đi

Nhớ về em phiền não rơi rụng

Theo nguyên lý thời gian vô ý

Lá vàng nhẹ tênh. Nét thanh tao.

Vậy đó, theo thói quen cố hữu

Ta tìm chốn cũ không còn ai

Đã rượu ngây ngất hương mùa say

Phiền não ư. Kìa mùa Thu hiển lộ.

Dính mắc sợi tình ... Gió heo may

Ta tán dương ta ngày se lạnh

Thèm chi hơi ấm vai gầy mềm

Sá gì tay nắm trong tay. Vuột mất

Chu kỳ gọi khi đến sẽ đến

Nắng mưa là chuyện của trời

Sương giăng lướt qua một hơi thở

An vị mỗi ai một phận đời...

Nền trời y vá. Ta gọi Thu

Cõi trần mãi thanh tân muôn thuở...

Nhà thơ Trần Thế Vinh

Quê ta hùng vĩ nên thơ

Về với Thất Sơn

Gặp núi huyền tích phương Nam biên thổ

Gặp cây trường thọ soi mình diễm lệ

Lá vờn nắng ươm mầm xanh đọt

Chùa chiền nghiệm ứng lời thiêng

Thạch đại đao hùng vĩ

Đây phía chủ quyền…

Gặp suối thâm trầm lặng sóng

So vai đá dựng ngang tàng

Lộ đất Tứ giác Long Xuyên xanh thẳm

Ba trăm năm thấm máu tiền nhân

Tạc kỳ đài lượn trên Cao đỉnh

Vĩnh Tế kinh

Vĩnh Tế…

Đào đấp hóa linh giang thông hai bờ Việt – Thổ

Biên niên cộng sinh huyết mạch trường tồn…(*)

Ở lại Tri Tôn

Chân đạp quẫy vùng. Núi vọng…

Suối giữ lòng hồ Soài Chék soi mặt nhau

Tình khúc bay cao

Cây đá ôm nhau thành chồng vợ

Đón tình theo nắng theo mưa

Những mắt lá người ta yêu xanh mùa.

…

Một ngày

Lánh phố chợ ồn ã…hẹn mùa trở lại

Lên đỉnh cao 614 mét…

Làm chim Phụng vờn mây thấp cao

Nhìn dải Ngọa Long…Rồng nằm thức đếm những vì sao

Chờ đất nức mầm nụ tình hoan lạc

Ngậm lộc xuân thì gọi đá nở hoa…

Biết thơ đã hé ngọn bình minh

Cùng ở lại chốn sơn lâm huyền tích

Biết ngọn gió hùng vĩ đã hóa trăm năm

Đời sau vọng thức tứ thơ rộn lời

Đây miền biên viễn định yên

Dành riêng cho người trấn giữ Thất Sơn Nam !

   .Trại viết Tri Tôn, 8.2022.TTV

----------------------------

(*) Phỏng theo ý thơ Ma Joan

Trần Thế Vinh

Ra biển ngắm gió chờ mưa

Biển và bầu trời âm u

Chiều ngày đang khóc

Mặt trời trốn mất huống chi em…

...

Mịt mờ những cột điện gió

Cô đơn trước biển rộng

Lặng lẽ quay

Lặng lẽ một mình theo mưa theo nắng

Gió quất ngọn ta & em trước vòng biển trắng

Ly cà phê chỏng chơ trong căn nhà Điện gió Hòa Bình  

Chiếc ghế trống kia còn đợi chúng mình. 

Mặc ngoài trời cứ gió

Mặc biển xa cứ mưa

Biển bốc hơi làn sương muối mặn

Trốn tìm chi. Ta lạc em trong khoảnh khắc

Sóng dập em chăng

Nhưng không em vẫn còn đó

Em thành cột mưa ngày như cây điện gió

Hòa vào giọt biển mặn chiều nay...

Một chiều Bạc Liêu u hoài

Hồi nhớ ngày ta chờ mưa ngắm gió…

TTV- chiều 23/7/2023.

Nhà phê bình văn học là người có tâm hồn giao cảm mãnh liệt với từng lời văn, con chữ và những giai điệu du dương của thơ ca. Họ đã có những cảm nghiệm sâu sắc giữa thơ văn và đời mình. Với họ, mỗi tác phẩm văn học không chỉ là một tư tưởng cần được khám phá mà còn là một thế giới sống động, nơi những dòng chữ biết thủ thỉ cùng tâm hồn.

Ta lớn lên

Từ miền quê cát bổng

Biển nuôi khôn khoai sắn độn rau vườn

Mẹ cuốc cày mưa nắng vắt còi xương

Cho cái Chữ tương lai đời hé mở

Dẫu chiến tranh

Giữa khô cằn mưa lũ

Thương quê nghèo no đủ sớt chia

Trường lớp dưới bom cày đạn xé

Vẫn tung bay khăn đỏ hè về

 |  “Nứt ra từ đá” (thơ song ngữ Việt - Anh, NXB Hội Nhà văn 8/2024) là tập thơ thứ bảy của nhà thơ Phạm Phương Lan (SN 1973, quê Hà Tĩnh; Hội viên Hội Nhà văn TPHCM). Trước đó, từ năm 2008, độc giả biết đến chị qua những tập thơ như: “Không là gió mây”, “Góc trọ hồn người”, “Khâu tình”, “Mật ngữ em” v.v... và một số ca khúc được phổ nhạc từ thơ của chị..