Trong chùm thơ 7 bài của Như Bình đăng trên “Viết và Đọc” chuyên đề mùa Hạ có 4 bài về tình yêu đôi lứa, 3 bài về chủ đề khác. Trong 4 bài về chủ đề tình yêu ấy “Ảo giác” ; “Trầm cảm 1” ; “Con thú”; “Viết về cái chết” thì bài thơ “Ảo giác” có sức mạnh ám gợi lạ lùng.

Cái đọng lại là tình người. Hoạn nạn đói khổ, chiến tranh chết chóc... chịu đựng nhau, chấp nhận nhau để sống, để tồn tại và trưởng thành...

Sáng 4.10, BCH Hội Nhà văn TP.HCM tổ chức họp báo, thông tin về Hội nghị những người viết trẻ TP.HCM lần 5. Đây là sự kiện văn chương dành riêng cho các tác giả trẻ, được Hội Nhà văn TP.HCM tổ chức định kỳ 5 năm/lần. Tuy nhiên, do đại dịch Covid-19 nên từ hội nghị lần 4 cho đến nay, thời gian kéo dài thành 7 năm.

Anh Nhân và chú Phụng mời mình du lịch miền Trung. Trong đoàn có mình, Huynh, Thứ, Tô Minh, là lính thời chống Mỹ. Còn anh Nhân, An, Phụng, Ngọc Hùng, Lương là những cựu chiến binh thời chiến tranh biên giới Tây Nam. Anh em đi xe ô tô từ thành phố Hồ Chí Minh theo đường Trường Sơn ra Nghệ An, rồi quay về theo đường số 1, thăm các khu di tích lịch sử và các thành phố ven biển. Từ Tân Cảnh, Ngọc Hồi, xe bon bon theo đường Trường Sơn mới mở, hai bên là những cánh rừng xanh ngắt, thỉnh thoảng bắt gặp các bản làng và những con đường mòn vào rừng, lên núi. Trong kháng chiến, chúng tôi phải vượt Trường Sơn hơn 4 tháng trời, không nhớ nổi phải qua bao đèo, bao suối, vượt qua bao thác ghềnh nguy hiểm, chịu bao nhiêu bom đạn để vào đến nơi tập kết ở Bà Rá, Phước Long. Lòng ai cũng rưng rưng theo những bài ca Trường Sơn mà cậu lái xe mở: “Ta vượt lên đỉnh núi cao Trường Sơn, đá mòn mà đôi gót không mòn”. Những đoàn quân nối tiếp nhau như dòng thác chảy, hành quân trong mưa bom bão đạn, trong đói ăn thiếu thốn cùng cực.

Đời gạo chợ nước sông đi hát bầu gánh không còn đắp đổi qua ngày được nữa. Cải lương đã băng qua thời hoàng kim của mình bằng một cách buồn tẻ. Còn đâu khoảnh khắc tung hoành với câu ca mùi mẫn và những tràng pháo tay tán thưởng giòn giã phía dưới sân khấu. Mỗi đêm kiếm được khấm khá thù lao, rất nhiều người đã đổi đời nhờ vào tiếng hát lời ca, nhờ vào bức màn nhung trên sàn diễn. Vai diễn cho họ danh tiếng, thăng hoa nghệ thuật làm cuộc sống trở nên lung linh hơn. Đến khi gánh hát cải lương không còn thế độc tôn thì những óng ánh dát bạc tên tuổi một thời cũng dần dà phai nhạt. Thưa vắng người xem, sân khấu bỗng đìu hiu lặng lẽ. Cho nên kép hát, đào hát đều chán ngán.

Cha còn nghiêng bên nào nữa

bên khô đã ướt mấy lần

đàn cháu dại khờ bíu ríu dưới chân