TIN TỨC

Đọc “Khúc tráng ca dã tràng” của Thu Trân

Người đăng : nguyenhung
Ngày đăng: 2022-05-25 06:18:44
mail facebook google pos stwis
565 lượt xem

CHỢT NHỚ VÀ KHÓ QUÊN

TÔ HOÀNG

Nhà văn Thu Trân và bìa sách "Khúc tráng ca dã tràng"

Trước hết, xin được làm một thống kê rất cộng trừ: sách dày 110 trang, khổ 12x20. Câu chuyện diễn ra trong vài ngày. Tại mấy gian buồng của một bệnh viện. Chuyện của một con bệnh ung thư giai đoạn cuối. Thêm nữa, con bệnh tự kể chuyện mình, dĩ nhiên là bằng ngôi thứ nhất. Kể làm 6 phần, mỗi phần đều có tít tựa rành rõ, nhưng vỏn vẹn cũng chỉ có 6 phần. Lại thêm nữa, chỉ kể ở thời hiện tại, rất ít khi cần tới thủ pháp phục hiện của cinema. Từng ấy thôi bỗng nảy sinh câu hỏi: liệu người kể chuyện có tự trói buộc tay chân mình bởi những khó khăn, trở ngại vô hình và hữu hình?

Theo cách khắc họa tính cách nhân vật của tác giả, chúng ta hãy nhặt trong sách ra những mẫu người “bình thường”: đó là ông  bố, là bà mẹ của con bệnh; là Lam - chị ruột của bệnh nhân và Điền, người yêu của Lam. Chấm hết! Số còn lại, tuốt tuột, là những nhân vật “không bình thường” tức những mẫu người găm ngay vào trí nhớ của bạn đọc bởi diện mạo lạ, tâm lý lạ, cách xử thế và cả niềm vui, nỗi buồn không giống ai. Một chàng nghiện nghèo xác xơ, yêu mà không dám thổ lộ nỗi lòng với người con gái mình yêu; chỉ biết giãi bày cảm xúc, tâm tư bằng những bài thơ đem dán khắp các bức tường, các cây cột đèn ngõ nhà nàng; y hệt như cung cách người ta dán những tờ quảng cáo dạy tiếng Anh, khoan cắt bê tông, sửa chữa đồ điện gia dụng tại nhà. Không ai khuyên anh chàng tới trường cai nghiện được, nhưng khi biết tin người con gái mình yêu lâm bệnh nặng, anh chàng tự nguyện chấp nhận việc này với niềm tin khi mình dứt bỏ được nghiện hút, thì người mình yêu cũng sẽ vượt qua được bệnh hoạn. Một con bệnh tâm  thần sống lang thang, vạ vật trong khu bệnh viện ung thư để sáng sáng nắm ngược cây phất trần đuôi gà gõ lên song cửa sổ buồng bệnh mà trò chuyện tỉnh, lẫn với các bệnh nhân giúp họ giảm bớt cơn đau. Một ông thầy lang trị bách bệnh, kể cả bệnh ung thư bằng…rắn. Khu vườn của thầy lang và phương pháp trị bệnh chúng ta chưa từng nghe, từng đọc ở đâu. Cả thói lừa lọc, bịp bợm đầy tự tin, đầy uy quyền của gã lang vườn này cũng có điều gì rất đặc biệt. Chưa hết, còn thêm tay đàn ông đi mua tế bào ung thư để có cớ cột chặt bà vợ không cho ly hôn. Còn cả người chiều chiều rắc bột đỏ trên nấm mộ của bệnh nhân tâm thần sau khi “thằng khùng” này đột ngột qua đời. Lạ nhất, khác người nhất, cá tính không giống ai nhất là ba nhân vật chính của cuốn sách: Tuấn, chàng sinh viên mắc chứng ung thư dạ dày giai đoạn cuối; Mai Hân - người yêu của Tuấn và bác sỹ Tâm, người trực tiếp điều trị cho Tuấn.

Tạo ra được một thế giới đông đảo những nhân vật độc đáo, lạ lẫm như thế - theo cách nói một thời trận mạc của chúng tôi, nhà văn nữ Thu Trân đã giật những trái bộc phá, khai thông cửa mở, tức thị làm bay biến những hàng kẽm gai vô hình, hữu hình buộc thít đôi tay người sáng tạo. Thế giới được miêu tả trong Khúc tráng ca dã tràng không chỉ là những phòng bệnh nồng nặc mùi thuốc sát trùng, mùi bông băng với những gương mặt xám xanh, buồn thảm; những dãy hành lang thấp thoáng tà áo blu trắng lươn lướt qua những dãy ghế gỗ ken chặt người chờ khám bệnh hay người đi thăm nuôi bệnh nhân rầu rĩ, thất thần; những khu vườn, mảnh sân trong bệnh viện không còn phân biệt nổi nắng sáng, nắng trưa hay nắng chiều… Mà thế giới cuộc đời đã được mở bung ra; khơi sâu thêm, móc nối với cuộc sống bên ngoài bốn bức tường bệnh viện, khiến cho cuốn sách đâu chỉ có 110 trang khổ hẹp?

Có được một thế giới nhân vật phong phú, đa dạng, không ai giống ai và hơn thế còn “rất lạ” là ước ao, là mong muốn, là gắng gỏi vươn tới của tất cả những cây bút văn xuôi. Nhất là trong thời buổi sức sáng tạo được tháo cũi xổ lồng. Bởi như một lẽ thường tình, một cốt truyện nhạt thường đi theo là những nhận vật nhạt nhòa, không xương cốt và ngược lại. Ấy thế nhưng trong xu hướng làm mới, làm hiện đại văn chương, đây đó không khó nhận ra những nhân vật “lạ” một cách cố ý- những ma-nơ-canh cứng đờ, lạnh giá nhằm chuyển tải những ý đồ, những tư tưởng này nọ hoặc thuần túy vì một mục đích duy nhất là làm cho khác người, cho là lạ vậy thôi.

Nhân vật “lạ” trong Khúc tráng ca dã tràng tuyệt nhiên không phải là đồ trang sức hoặc là thủ pháp làm cho mới, cho hiện đại những trang viết. Nhân vật “lạ” của Thu Trân nảy sinh trong hoàn cảnh “lạ” của một con bệnh “thập tử nhất sinh” đang tìm tới những liệu pháp “lạ” để chống trả với một bạo bệnh không còn là “lạ” với mọi người. Đến lượt chính những liệu pháp lạ mà con bệnh thực thi - như một điều tự nhiên - làm phát lộ ra những diện mạo “lạ”, những hành xử “lạ”, những tính cách “lạ”. Một con người “lạ”như Tuấn tất nhiên sẽ cuốn hút, hấp dụ được một người bạn gái “lạ”như Mai Hân. Để rồi cùng đồng loã trong một lễ thành hôn rất “lạ”. Một con người “lạ” như bác sĩ Tâm chỉ có thể thực thi phương pháp điều trị “lạ” với một bệnh nhân như Tuấn. Người đọc không phải tiếp nhận một cách gượng gạo, áp đặt các nhân vật “lạ” trong Khúc tráng ca dã tràng. Gặp gỡ các nhân vật “lạ” trong sách, người đọc thích thú, say sưa; bị tác giả cuốn đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác. Và khi đi tới điều bất ngờ cuối cùng, tức sự chọn lựa cái chết hết sức “lạ” của ông bác sĩ đầy lòng lạc quan yêu đời yêu người, người đọc dễ dàng chấp nhận cái kết cục “lạ” ấy như một điều tất yếu.

Có được tất cả những điều trên, hiển nhiên nhà văn phải giàu trải nghiệm, phải rất am tường, chí ít ra là lĩnh vực mình miêu tả. Vượt xa hơn thế còn là một tài năng, một sự cứng cáp, chín muồi về tay nghề. Để tất cả mọi bày đặt, mọi sắp xếp, mọi sự “bài binh bố trận” phăm phắp tuân theo ý muốn của mình và để rồi thỏa mãn ý muốn của mọi người.

Với chất liệu ấy, cách cấu tứ ấy, cách tao dựng bối cảnh và không khí ấy; đặc biệt là với những nhân vật “lạ” ấy, chỉ cần một cú hích nhẹ, Khúc tráng ca dã tràng sẽ chuyển về phía ẩn dụ, biểu tượng. Nhưng tác phẩm vẫn cắm chân vững chãi ở mảnh đất hiện thực, để người đọc tin rằng ở đâu đó có một bệnh viện, có những con bệnh và những ông bác sỹ Tâm như vậy. Đây cũng nên ghi nhận thêm bản lĩnh của cây bút văn xuôi này.

Vậy Khúc tráng ca… hát ca về điều gì? Hát ca về nghị lực, ý chí của những con người biết cách ứng xử khi bị số phận dồn vào bước đường cùng. Nói về bệnh viện, về những con bệnh đang đối mặt với tử thần, về nghĩa trang, về cái chết nhưng có cảm giác từng trang, từng trang tràn ngập tiếng cười của tình thương yêu, sự cảm thông chia sẻ, những nỗ lực vượt lên nghịch cảnh… Khúc tráng ca… còn hát ca về chính tiếng cười của những ai từ lâu đã ý thức được sự ngắn ngủi, sự thoáng chốc của một kiếp người; để biết sống, biết yêu thương, biết đối xử với nhau tử tế, nhân hậu  hơn trong mỗi giờ, mỗi ngày còn được sống trên cõi đời này.   

 Khúc tráng ca dã tràng đọc được một hơi. Đặt sách xuống, bâng khuâng, bồng bềnh, cảm giác vừa nhọc mệt vừa khoan khoái. Như mới bước ra khỏi một cánh rừng, như vừa sang tới bên kia một đỉnh dốc.

Mà vẫn muốn quay trở lại cánh rừng ấy, đỉnh dốc ấy…

Bài viết liên quan

Xem thêm
Cảm xúc thành lời
Bài viết về tập truyện HỒN MA FB của nhà thơ Đỗ Anh Thư.
Xem thêm
Nhịp thời gian – nhịp thở tâm hồn
Bài viết về tập thơ Nhịp thời gian của Hoàng Đình Hòa
Xem thêm
Cổ tích mới thời thế giới phẳng
Về tập truyện Hồn ma Facebook của Đỗ Anh Thư
Xem thêm
Cổ tích cảnh sát - Ánh sáng từ những ngôi sao trên công an hàm!
Chúng ta đang sống trong một xã hội hiện đại và phát triển, nên sẽ dễ ngạc nhiên và tò mò khi nghe cái tên tác phẩm này. “Cổ tích cảnh sát”? Chuyện cổ tích dành cho cảnh sát giới hay chuyện cổ tích về cảnh sát?
Xem thêm
Những con người trong CƠN MƯA DÀI khát khao hạnh phúc
Nhân đọc tập truyện vừa của nhà văn Lệ Hồng
Xem thêm
Nước mắt và niềm vui - một góc bảo tàng tư liệu đặc biệt
“Nước mắt và niềm vui”- NXB Hội Nhà văn- 2022- Hồi ký của cựu chiến binh, Trung tá Vũ Thanh Trung, là một trong những tác phẩm nằm trong dòng hồi ký chiến trận,
Xem thêm
Đôi dòng cảm nhận về tập thơ MẶT NẠ HƯƠNG của Nguyễn Thánh Ngã
Phải chăng MẶT NẠ HƯƠNG là dung mạo của hương vô hình vô tướng, là sắc của không, là không của sắc, tức không là cái gì cả. Theo thi sĩ Hoang, tôi không chắc là tôi, tôi về đâu trong cõi vô định
Xem thêm
Hơi thở cuộc đời và nỗi trăn trở từ hồi ký Nước mắt và niềm vui
Nghe Mười Trung kể tới đó, tôi đề nghị: Mình nên về Mỹ Tho, thăm gia đình anh Trần Văn Bảnh?!.
Xem thêm
Đọc “Nước mắt và niềm vui...” của đại tá Vũ Thành Trung
Tham luận của nhà văn Kim Quyên tại buổi ra mắt sách của Đại tá Vũ Thành Trung
Xem thêm
Nhà văn Bùi Tiểu Quyên ra mắt bộ sách “Trường Sa! Biển ấy là của mình”
Với mong muốn giúp các bạn nhỏ hiểu hơn về cuộc sống khó khăn vất vả nhưng đầy lạc quan tại huyện đảo Trường Sa, nhà văn Bùi Tiểu Quyên vừa ra mắt bộ sách Trường Sa! Biển ấy là của mình (Lionbooks và NXB Hà Nội). Bộ sách được thực hiện song ngữ Việt – Anh với 2 tập: Phong ba nơi đầu sóng và Biển ấy là của mình.
Xem thêm
Triệu ngày khắc khoải cùng sự hy sinh của người lính
‘Triệu ngày khắc khoải’ là cuốn sách thu hoạch từ cuộc vận động viết về đề tài thương binh liệt sĩ, vừa được tổng kết và trao giải vào sáng 22/12 tại TP.HCM.
Xem thêm
Thi pháp nhân vật, một thành công lớn về Lốc xoáy của nhà văn Võ Minh
Bài viết của thầy giáo Lê Đình Hòa đăng trên Dân Việt.
Xem thêm
Những hình ảnh ấm áp về buổi ra mắt Đối diện chính mình của Phạm Trung Tín
Những hình ảnh ấm áp về buổi ra mắt Đối diện chính mình của Phạm Trung Tín.
Xem thêm
Nhà văn trẻ và cuộc trinh thám từ dấu vết muội tro
Nhà văn trẻ Võ Chí Nhất vừa đóng góp tác phẩm mới có tên gọi Muội tro vào dòng văn học trinh thám.
Xem thêm
Sinh viên đồng hành cùng “Miền Nam xưa ngái”
“Miền Nam xưa ngái”- những câu chuyện ám ảnh về người & đất
Xem thêm
Trưng Nữ Vương - Tiểu thuyết lịch sử của Phùng Văn Khai (Hồi thứ hai phần 2)
Nhà văn Phùng Văn Khai sinh năm 1973 tại ại Thị trấn Như Quỳnh, huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên. Anh hiện đang công tác Tạp chí Văn nghệ Quân đội, cấp bậc thượng tá, chức danh Phó Tổng Biên tập, là Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam (2007), Phó Ban Kiểm tra Hội Nhà văn Việt Nam Nhiệm kỳ (2020 - 2025). Phùng Văn Khai được biết đến là một tác giả viết nhiều bộ tiểu thuyết lịch sử nhất gồm 6 bộ gồm: Phùng Vương, Ngô Vương, Nam Đế Vạn Xuân, Triệu Vương phục quốc, Lý Đào Lang Vương, Lý Phật Tử định quốc. Và sắp tới đây anh sẽ ra mắt bộ tiểu thuyết thứ 7 “Trưng Nữ Vương”. Trong những tiểu thuyết lịch sử của anh, bạn đọc đặc biệt chú ý đến các bộ tiểu thuyết; Phùng Vương, Ngô Vương, Triệu Vương phục quốc, trong đó bộ tiểu thuyết Ngô Vương nhận được giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam thời kỳ 2016 - 2019. Qua trao đổi trước khi bộ Trưng Nữ Vương sắp được ra mắt, anh cho biết, bộ tiểu thuyết lịch sử này sẽ có nhiều nét mới trong lối hành văn nên văn phong cũng khác hẳn. Và tiểu thuyết Trưng Nữ Vương là tiểu thuyết đầu tiên của anh có nhiều tình tiết hư cấu, có nhiều giai thoại lẫn thần thoại xoay quanh các nhân vật chính, nó thể hiện sự khác lạ so với các tiểu thuyết trước đây. Chúng tôi xin trân trọng giới thiệu Hồi thứ nhất của Bộ tiểu thuyết lịch sử này.Phùng Hiệu giới thiệu
Xem thêm