TIN TỨC

Cảm nhận thơ Trần Xuân Hóa từ một góc nhìn đa cảm

Người đăng : nguyenhung
Ngày đăng: 2025-08-25 09:17:58
mail facebook google pos stwis
366 lượt xem

TRẦN TRÍ THÔNG

Nhà thơ Trần Xuân Hóa vừa gửi tặng tôi tập thơ thứ hai của anh. Chúng tôi vốn là đồng hương, đồng đội, lại từng cùng chung trường lớp, chia nhau những tháng ngày sơ tán thời chiến tranh ác liệt. Khi trưởng thành, mỗi người một hướng quân hành, nhưng rồi lại cùng chung một chiến trường. Phải đến khi tuổi đời không còn trẻ nữa, nhờ có thơ ca và niềm đam mê văn chương mà chúng tôi mới có dịp gặp lại. Thế nhưng, tình cảm bạn bè giữa chúng tôi thì vẫn vẹn nguyên như thuở nào: chân thành, sôi nổi và cùng hướng về những vẻ đẹp tinh túy nhất của nghệ thuật.
 


Đồng đội nhà thơ CCB Trần Xuân Hóa tặng hoa chúc mừng tác giả "Lời ru bão giông"

 


Nhà văn Trầm Hương - Phó Chủ tịch Hội Nhà văn TPHCM và nhà thơ Nguyễn Văn Mạnh - Trưởng BBT "Diễn đàn Văn nghệ Việt Nam" tại buổi ra mắt "Lời ru bão giông"

Đọc tác phẩm của Trần Xuân Hóa, người đọc dễ dàng bị cuốn hút bởi cái "tình" trong thơ anh. Có thể gọi một cách giản dị đó là "thơ tình", song chữ "tình" ấy trong thơ anh được phân chia khá rõ rệt: tình yêu quê hương đất nước, tình yêu gia đình, tình yêu thiên nhiên, tình yêu lứa đôi và tình đồng đội.

Đọc và ngẫm nghĩ, tôi đặc biệt ấn tượng với góc nhìn đa cảm trong thơ Trần Xuân Hóa. Khó có thể ngờ một người đàn ông mạnh mẽ là thế, khi chạm vào những rung cảm trữ tình của đời thường lại trở nên mềm mại, sâu lắng đến vậy:

“Đôi bàn tay cứ yên lặng ngậm ngùi
Mà hai trái tim vội vàng đến lạ”

Hay:

“Không có em đến chiều cũng lạ
Tôi một mình đâu níu nổi ngày xưa”

Tác giả không hề lạm dụng sự đa cảm, nhưng mỗi khi cảm xúc chạm vào trái tim, thơ anh lại rung lên như một sợi dây đàn đầy xúc động:

“Ta muốn ôm tháng ba
Hôn lên vùng kỷ niệm
Những chiều mưa tim tím
Mưa con gái sân trường”

Người xưa thường nói: "Ở đời, hễ đa sầu đa cảm thì ắt sau này vất vả". Tôi không biết điều đó có hoàn toàn đúng không, nhưng chính sự đa cảm ấy lại dễ khiến người ta trở nên đồng điệu, biết cảm thông, sẻ chia và gánh vác cùng nhau.

Trần Xuân Hóa cũng vậy. Gặp một cảnh đời, một bóng hình người mẹ, hay một điều trái ngang trông thấy, anh đều hướng trái tim mình về đó:

“Chắc hành trình mẹ đã lắm trái ngang
Nước mắt ảnh như nhòa lên thân phận
Có phải mẹ đã vấp đời qua lận đận
Mà đơn thân rong ruổi bước độc hành”

Có lẽ, một tâm hồn đa cảm sẽ luôn tìm thấy sự đồng điệu trong thơ. Vì thế, thơ Trần Xuân Hóa dành cho đồng đội cũng thật dạt dào. Những ký ức chiến tranh, những trận đánh, những chiến dịch trong anh vẫn đầy ắp như một kho tàng sống động.

Đồng đội hy sinh nơi đâu, thân xác còn hay mất, nấm mộ thất lạc phương nào – tất cả đều khiến anh rưng rưng, nghẹn ngào:

“Linh thiêng bạn hãy dùng giằng
Níu chân mình lại - tỏ rằng bạn đây
Tháng năm thao thức hao gầy
Tìm chưa được bạn một ngày chưa yên”

Và khi sự đa cảm đã thấm đẫm vào cỏ cây, đất trời, cũng là lúc tâm hồn thi sĩ bừng lên một niềm hân hoan rạng rỡ. Đúng là "Người vui, hoa cũng thơm hơn mỗi ngày":

“Chào xuân đến với muôn hoa khoe sắc
Nghe đất trời êm ái phút giao hòa
...
Xuân hãy đến tiếp cho người đôi cánh
...
Cho nhân gian sức lực để bắt đầu...”

Có lẽ, chúng ta có thể ngồi hàng giờ để cùng nói về những cung bậc cảm xúc trong thơ Trần Xuân Hóa. Hy vọng rằng, trong những tập thơ sau, chúng ta sẽ lại được gặp một tâm hồn đa cảm ấy, ngày càng thăng hoa, đầy đặn và lung linh hơn nữa trên con đường văn chương.

Bài viết liên quan

Xem thêm
Những nét đẹp văn hóa truyền thống Việt Nam trong “Mùa lá rụng trong vườn” của Ma Văn Kháng
Trong hành trình trở về cội nguồn, Ma Văn Kháng đã dựng nên nhiều chân dung cao đẹp tiêu biểu cho truyền thống ân nghĩa thuỷ chung của dân tộc. Nhưng nổi bật giữa bản đồng ca trong trẻo ấy là nhân vật chị Hoài - một con người coi “cái tình, cái nghĩa” là quý nhất. Hình ảnh chị Hoài trở về thăm và ăn tết với gia đình chồng cũ vào chiều ba mươi tết đã gây xúc động lòng người, để lại nhiều tình cảm đẹp đẽ cho bao thế hệ độc giả.
Xem thêm
Đọc ‘Bão’ – Ánh sáng nhân tâm giữa cơn bão thời cuộc
Tiểu thuyết Bão của PGS.TS, nhà văn Nguyễn Đức Hạnh được nhà văn Phan Đình Minh tiếp cận trên cả ba phương diện: nội dung xã hội, nghệ thuật tự sự và chiều sâu nhân văn.
Xem thêm
Khơi thông điểm nghẽn, đổi mới tư duy và cơ chế để văn học nghệ thuật phát triển
Văn học nghệ thuật luôn giữ vị trí đặc biệt trong tiến trình phát triển của đất nước, là nền tảng tinh thần vững chắc cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Xem thêm
Hạt gạo tháng Giêng – Nỗi nhớ xuân từ những phòng trọ xa quê
Trong mạch thơ viết về mùa xuân, nhiều thi sĩ đã chọn gam màu tươi sáng, ăm ắp hội hè và sum họp. Nhưng với nhà thơ Xuân Trường, mùa xuân trong bài “Hạt gạo tháng Giêng” lại mang sắc điệu trầm buồn, thấm đẫm nỗi xa quê của những phận người lao động nghèo nơi đô thị.
Xem thêm
Hoạt động bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc trên quê hương Đất Tổ
Phú Thọ - Đất Tổ Vua Hùng là miền đất cội nguồn của dân tộc Việt Nam, là nơi gắn với tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương và nhiều di sản văn hoá đặc sắc. Bởi thế, hoạt động bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc trên quê hương Đất Tổ là việc làm hết sức có ý nghĩa, luôn được Đảng, chính quyền các cấp, đặc biệt là cấp tỉnh quan tâm.
Xem thêm
Tìm hiểu đặc trưng truyện ngắn Nam Cao dưới góc nhìn thi pháp hiện đại
Khi đọc truyện ngắn hiện đại, điều nhiều người quan tâm là yếu tố nào làm nên sự khác biệt giữa các tác giả. Thực ra không phải chỉ ở đề tài, chủ đề, nội dung tư tưởng, ngôn ngữ hay bố cục, kết cấu tác phẩm..., mà là ở giọng văn/giọng điệu mới chủ yếu làm nên sự khu biệt về phong cách tác giả.
Xem thêm
Julio Cortázar và tập truyện ngắn bị “bỏ quên”
Mới đây, A Certain Lucas đã tái xuất sau nhiều thập kỉ, mở ra cánh cửa khám phá nhà văn vĩ đại người Argentina Julio Cortázar cũng như ảnh hưởng vượt khỏi châu Mĩ của cây bút này.
Xem thêm
Đọc tác phẩm “Biên bản thặng dư” của Phùng Hiệu dưới góc nhìn từ đời thường
Bài viết của nhà văn Nguyên Bình tác phẩm “Biên bản thặng dư” của Phùng Hiệu
Xem thêm
Nước mắt trong Lục Bát Mẹ
Nhà thơ Đỗ Thành Đồng vừa làm lễ kỉ niệm 5 năm ngày mất của mạ, và dịp này anh ra mắt tập thơ thứ 9 “Lục bát mẹ”. Hơn 100 trang sách với 42 bài thơ lục bát viết về mẹ (mẹ anh sinh năm 1942), mỗi bài thơ là một cung bậc cảm xúc, cũng là những khúc ru của một người con hiếu đạo đối với mẹ ở nơi cõi Phật.
Xem thêm
Một Nguyễn Mạnh Tuấn vừa lạ vừa quen trong hai tác phẩm mới
Một Nguyễn Mạnh Tuấn vừa lạ vừa quen trong hai tác phẩm mới
Xem thêm
Nhà văn Nguyễn Mạnh Tuấn chua ngọt một đời cầm bút
Văn Chương TP. Hồ Chí Minh trân trọng giới thiệu bài viết của nhà thơ, nhà lý luận phê bình Lê Thiếu Nhơn như một tiếp nối của cuộc trò chuyện đẹp này.
Xem thêm
Hoàng Đăng Khoa và nỗi buồn đương đại trong tập thơ mới
Có thể nói, buồn là phẩm chất thuộc tính thương hiệu của thi nhân. Tản Đà từ khoảng 1916 đã viết “Đêm thu buồn lắm chị Hằng ơi/ Trần thế em nay chán nửa rồi”, 20 năm sau, khoảng 1936, Xuân Diệu “Hôm nay trời nhẹ lên cao/ Tôi buồn không hiểu vì sao tôi buồn”. Cũng khoảng ấy, nhưng trước một hai năm, Thế Lữ cũng “Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/ Buồn ơi! xa vắng mênh mông là buồn”. Ngay cả Tố Hữu, cùng thời gian, viết: “Buồn ta là của buồn đời/ Buồn ta không chảy thành đôi lệ hèn/ Buồn ta, ấy lửa đang nhen/ Buồn ta, ấy rượu lên men say nồng”. Đều buồn cả.
Xem thêm
Quá trình tự vượt lên chính mình
Tôi nhận được thư mời của Ban Tổ chức buổi Giao lưu - Tặng sách vào buổi chiều hôm nay (16/11) tại tư dinh của họa sỹ Nguyễn Đình Ánh ở Việt Trì, Phú Thọ. Ban Tổ chức có nhã ý mời tôi phát biểu ở buổi gặp mặt. Thật vinh dự nhưng quá khó với tôi: Lại phải xây dựng thói quen “Biến không thành có, biến khó thành dễ, biến cái không thể thành cái có thể…” như Thủ tướng Phạm Minh Chính thường nói!
Xem thêm
Nguyễn Thanh Quang - Giọng thơ trầm lắng từ miền sông nước An Giang
Trong bản đồ văn học đương đại Việt Nam, mỗi vùng đất đều mang trong mình một mạch nguồn riêng, âm thầm mà bền bỉ, lặng lẽ mà dai dẳng như chính nhịp sống của con người nơi đó. Và trong không gian thi ca rộng lớn ấy, An Giang như một miền phù sa bồi đắp bởi nhánh sông Hậu, bởi dãy Thất Sơn thâm u, bởi những cánh đồng lúa bát ngát, bởi mênh mang sóng biển và bởi những phận người chất phác, luôn có một sắc thái thi ca rất riêng. Đó là vẻ đẹp của sự hiền hòa xen chút sắc bén, của nỗi lặng thầm pha chút đa đoan, của những suy tư tưởng như bình dị mà lại chứa cả thẳm sâu nhân thế.
Xem thêm
Thơ Thảo Vi và cội nguồn ánh sáng yêu thương
Giọng thơ trầm bổng, khoan nhặt. Thi ảnh chân phương mà thật gợi cảm và tinh tế. Có lúc ta cảm nhận được những man mác ngậm ngùi, nỗi hối tiếc đan xen niềm hoài vọng, mơ tưởng. Thơ Thảo Vi có sự hòa phối các biện pháp nghệ thuật với dụng ý làm nổi bật nội dung, tư tưởng cốt lõi. Đó là tâm thức cội nguồn, chạm đến đỉnh điểm của tình cảm thương yêu, thấu hiểu với cõi lòng của đấng sinh thành. Thơ Thảo Vi là tiếng gọi đầy trìu mến, sâu lắng dư âm từ những thi hứng đậm cảm xúc trữ tình.
Xem thêm
Những chấn thương nội tâm trong “Mã độc báo thù”
“Mã độc báo thù” là tiểu thuyết mới nhất của nhà văn Nguyễn Văn Học, vừa được NXB Công an nhân dân phát hành. Đây là một trong vài tiểu thuyết đầu tiên viết về đề tài tội phạm công nghệ cao ở Việt Nam. Tuy nhiên, nhà văn không chỉ nói về tội phạm, mà còn xoáy sâu về những tổn thương của con người trong thời đại số.
Xem thêm
Huệ Triệu, một nhà giáo, nhà thơ
Cả hai tư cách, nhà giáo và thi nhân, Huệ Triệu là một gương mặt sáng giá.
Xem thêm
Chúng ta có thực sự tự do trong chính tác phẩm của mình?
Văn học, cũng như các lĩnh vực khác, theo tôi đều có những dòng chảy nối tiếp âm thầm, tạo nên nhiều sự giao thoa, đan cài giữa cũ và mới, quen thuộc và khác lạ
Xem thêm