TIN TỨC
  • Thế giới sách
  • Gửi đây chút duyên tình đọc: Những ngọn lửa ủ kín...

Gửi đây chút duyên tình đọc: Những ngọn lửa ủ kín...

Người đăng : nguyenhung
Ngày đăng: 2022-11-28 20:18:18
mail facebook google pos stwis
1255 lượt xem

LÊ THỊ THANH TÂM

Hiếm có cuốn sách nào mà lời mở đầu của chính tác giả lại mời gọi người đọc chân thành đến thế: "Người hôm nay đọc người hôm xưa, cảm nhận rõ một điều là những ngọn lửa ấm nồng của trí tuệ và trái tim vẫn được ủ kín trong chữ nghĩa và một ngày thức dậy đồng hành cùng chúng ta hôm nay".


Nhà phê bình Nguyễn Thị Thanh Xuân

"Gửi đây chút duyên tình đọc" (tác giả: Nguyễn Thị Thanh Xuân, NXB Đà Nẵng và Như Books, ấn hành tháng 10-2019). "Gửi đây", "đây" là đâu? Ngay lúc này, ngay ở đây, ngay ở điểm nhận ra, điểm gặp gỡ, điểm nhìn thấy. Đây, là đang giữ, đang nắm bắt, đang giao hòa. Chữ "đây" làm nên một không gian chứng tá, không gian đối thoại. Trong không gian ấy, người đọc tiếp xúc với Phan Khôi, Thiếu Sơn, Hoài Thanh như một khối trụ đẹp của các nhà bình luận văn chương hồi đầu thế kỷ XX. Quãng giữa kết nối là một Bích Khê tài hoa, Hồ Hữu Tường mãnh liệt, Triều Sơn đa mộng. Rồi sẽ bất ngờ với một Nguyễn Đổng Chi viết phóng sự, một Bùi Giáng bản nhiên, một Trịnh Công Sơn như người tình của thiên nhiên. Người đọc tiếp tục cuộc tri nhận lúc này, tại đây với Nguyễn Thị Thụy Vũ, Phùng Khánh - Thích Nữ Trí Hải, Lê Giang, Nhật Tuấn, Mang Viên Long - những tên tuổi như ngọn lửa ủ kín đâu đó trong dòng hải lưu văn chương miền Nam vốn không dễ để có thể tiếp xúc và truyền gửi những giá trị. Ba tác giả đương đại cuối cùng khép lại chuyến phiêu lưu của ngọn lửa âm thầm cháy không nguôi: Lưu Quang Vũ, Ngô Thị Kim Cúc, Nguyễn Nhật Ánh.

Đọc nhau vì duyên, trọng nhau vì tình, "duyên tình đọc" là sự hấp thụ nhau như lửa cháy lên sức nóng, làm sống lại ánh sáng từ những nơi mờ tối. Duyên đọc là một cách đọc đặt trọng tâm vào sự "ngẫu nhĩ", "bản nhiên" trong hành trình tiếp xúc và tạo tác tri thức. Nhưng bởi có "tình" mà duyên ấy không chỉ băng qua mà còn đứng lại, ở lại trong nỗi xúc động.

Tôi đón lấy một vài sợi tơ duyên nằm ngang qua tâm trí: Đó là "đôi mắt nhìn đâu cũng thấy vấn đề" của Phan Khôi, kẻ luôn "nói ra sự thật ở thế chủ động, tích cực, lạc quan", là người "làm văn học vì chân lý, tự do, bình đẳng". Đó là nhà văn chính trực Thiếu Sơn với những lời dẫn "thổi vào chúng ta cảm hứng và hy vọng về giáo dục", thứ "ánh sáng của trí tuệ độc lập". Đó là Hoài Thanh, "người tri kỷ của thơ ca Việt", người đã chọn duy mỹ làm "căn tính" của một "nghệ sĩ đích thực khi viết phê bình". Đó là Bích Khê với "dáng viết" in bóng sự "trong lặng", những "tinh khiết", "tinh chất", "tinh hoa", "tinh huyết" làm nên cái thế cân bằng hiếm tuyệt của một hiền nhân trẻ dại. Đó là chân dung Hồ Hữu Tường, Triều Sơn với những gia sản đồ sộ về tư duy ít được giới thiệu cũng được tác giả tinh lọc và điểm xuyết công phu. "Dòng mưa ánh sáng" có thể xem là một trong những phát hiện lịch lãm và sâu sắc nhất của tác giả đối với sự nghiệp Lưu Quang Vũ. Mưa (như tác giả giới thuyết) không chỉ là sự "liên hoàn giữa đất và trời, giữa khí và nước" mà còn là "sự phong nhiêu của tinh thần, ánh sáng và các tác động tâm linh". Từ đó, người đọc làm một chuyến đi ngỡ ngàng và "phiêu hốt" với biết bao dòng mưa ánh sáng từ một năng lượng có tên Lưu Quang Vũ: mưa ban sơ như thơ ngày non trẻ, mưa lạc loài buồn nhân thế như những trang viết thời chiến, mưa giao hòa kết tinh như thơ của tình yêu mãnh liệt, đắng cay, mưa xối xả trong cuộc chinh phục thời gian, khán thính giả của một nhà biên kịch lớn nhất Việt Nam. Không phải là "cơn mưa" bởi "cơn" rồi sẽ hết; "dòng" thì sẽ tuôn mãi. "Dòng mưa" là dự báo đặc biệt của Nguyễn Thị Thanh Xuân đối với cơn khát "nguồn ánh sáng lẽ tự nhiên" được chắt ra từ di sản tài hoa Lưu Quang Vũ.

Hãy đến "đây", cùng làm một mối duyên tình thấm sâu trong bóng sáng của ánh lửa đọc. Những ngọn lửa ủ kín có thể làm ấm cái không gian bao quanh nó, làm sáng lên vùng tối mờ quanh nó và hứa hẹn làm nảy mầm nhiều sinh thể non tơ của sáng tạo.

Lửa của người viết, lửa của người đọc, lửa từ năng lượng tác phẩm, lửa của sự tương thông, lửa của tâm giao - nguồn sống ủ kín đó âm thầm nhảy múa và thao thức trong sâu kín của trí tuệ người đọc, khiến người ta có cảm giác cần đến sự đọc nhau, đọc cho nhau; vì sự đọc ấy mà nghĩ suy; nối dài những cách nghĩ suy để đọc thêm những "văn bản" sống động ngoài chữ nghĩa như những thông điệp vẫn đang từng giờ tìm lối hiển lộ nơi cảm xúc và tâm hồn con người.

Ngọn lửa ấy chưa từng ngưng tắt trước, trong và sau lời thì thầm của cuốn sách này. Bởi mối duyên của dưỡng chất văn chương nơi "đây" vẫn đầy đặn phủ bồi cho những ai yêu mến suy tư, thiết tha chữ nghĩa. 

Những trang viết tận tụy, lão luyện
Ấn tượng lớn nhất của cuốn sách này là mối cảm động luôn mới, luôn nóng trong cách đọc và cách dụng chữ của một người nghiên cứu. Thanh thoát và nghiêm cẩn, hai điều ấy khó mà kết hòa. Nhưng nó đã trở thành "một" trong bút lực và phong cốt của tác giả Nguyễn Thị Thanh Xuân. Tôi tự nhủ, trải dài một quãng đời người với tuổi đời, tuổi nghề, người ta vẫn có thể hy sinh sự thinh nhẹ cho những đòn chữ lão thực, song, lúc này tôi không thể tìm thấy cái gì thay thế cho sự thanh xuân của ngôn từ qua những trang viết tận tụy, lão luyện nhưng vẫn phập phồng sự đón đợi mà tác giả công trình đã gửi tặng người đọc trong cuốn sách này.

Nguồn: Báo Người lao động.

Bài viết liên quan

Xem thêm
Tái bản hai tiểu thuyết “sóng gió” của nhà văn Lê Lựu
Thời xa vắng và Sóng ở đáy sông đều là những tác phẩm nổi bật trên văn đàn, được cho là đã mạnh dạn đi trước thời đại, mạnh dạn nhìn vào những ấu trĩ, bê bối, giáo điều của thời xã hội chuyển giao với những tàn dư dai dẳng trong tư tưởng và tâm hồn con người trong xã hội Việt Nam ở cả nông thôn và thành thị. Hai tiểu thuyết gắn với tên tuổi của nhà văn Lê Lựu vừa được “gặp mặt” bạn đọc thế hệ hôm nay với một diện mạo mới.
Xem thêm
Mua sách góp Quỹ vaccine phòng dịch Covid-19
NXB Văn học triển khai chương trình bán combo sách “Tinh hoa văn chương Việt” gồm các tác phẩm văn học có giá trị vượt thời gian của những nhà văn tên tuổi: Ngô Tất Tố, Nam Cao, Vũ Trọng Phụng, Nguyễn Công Hoan, Nguyên Hồng...NXB Văn học triển khai chương trình bán combo sách “Tinh hoa văn chương Việt” gồm các tác phẩm văn học có giá trị vượt thời gian của những nhà văn tên tuổi: Ngô Tất Tố, Nam Cao, Vũ Trọng Phụng, Nguyễn Công Hoan, Nguyên Hồng,
Xem thêm
Tình người cách ly mở đầu dòng văn xuôi thời sự về COVID-19
Tình người cách ly là truyện dài của nhà thơ - nhà báo Từ Nguyên Thạch, do Nhà xuất bản Hội Nhà văn ấn hành.
Xem thêm
Có gì độc đáo ở 2 cuốn sách vừa đoạt giải Wainwright
James Rebanks với cuốn sách English Pastoral đã giành giải Wainwright tôn vinh cuốn sách xuất sắc viết về thiên nhiên, được ban giám khảo giải ca ngợi là “tác phẩm tiêu biểu sẽ vẫn được tôn vinh trong 50 năm nữa”.
Xem thêm
Đưa sách Việt ra thế giới: Hành trình đầy triển vọng
Dù bộn bề khó khăn do ảnh hưởng của dịch Covid-19, nhưng thời gian qua, giới xuất bản vẫn có những nỗ lực chuyển động đáng ghi nhận.
Xem thêm
Dịch giả Nguyễn Lệ Chi: Tôi không muốn thành công quá dễ dàng
Nguyễn Lệ Chi từng là Phó giám đốc xuất bản công ty Văn hóa Phương Nam,
Xem thêm
Trần Lê Hoa Tranh đọc, viết trong tâm thế tự do
Tính báo chí in rõ trên trang viết về đối tượng, nội dung, bút pháp. Về đối tượng, hầu hết những tác phẩm, nhân vật đều mới, là vấn đề của hôm nay.
Xem thêm
Sự trỗi dậy của sách nói
Sách nói đã phát triển trong khoảng ba năm gần đây và trỗi dậy ngoạn mục từ năm 2020.
Xem thêm
“Điển tích văn học”- cuốn sách cần cho người làm văn học
Cuốn “Điển tích Văn học”, tác giả Nhà văn Tố Hoài ra mắt bạn đọc vào Quý I/2021, Nhà xuất bản Thanh Niên, với độ dày trên 1000 trang.
Xem thêm
Tác giả viết sách thiếu nhi ủng hộ các bà mẹ đơn thân
Phương Huyền trích nhuận bút từ truyện thiếu nhi đầu tay mang tên Cái tai và cuộc phiêu lưu kỳ thú để góp vào quỹ giúp các bà mẹ một mình nuôi con.
Xem thêm
Tìm hiểu đời sống xã hội Sài Thành và các tỉnh qua tác phẩm của Lương Minh & Các Ngọc
Bài viết về tác phẩm ĐỜI CHỢ (Nxb Trẻ, tháng 2 năm 2000) và tác phẩm CHỢ TỈNH, CHỢ QUÊ (Nxb Hội Nhà văn, tháng 10/ 2012).
Xem thêm
Lửa sống đẹp soi chiếu những ngày buồn
Sau hơn 6 tháng phát động và diễn ra, cuộc thi đã nhận được 418 bài tham gia. Ban giám khảo vòng sơ khảo (của Báo Thanh Niên) chọn 40 tác phẩm vào vòng chung khảo.
Xem thêm
Văn học Việt Nam 2021: Sự trở lại của các tác phẩm kinh điển
Dịch bệnh và giãn cách khiến cho hoạt động xuất bản chịu nhiều ảnh hưởng. Văn học năm 2021 cũng chìm lắng hơn so với mọi năm. Nhưng dù khó khăn bủa vây, các đơn vị xuất bản vẫn nỗ lực tiếp cận độc giả bằng nhiều “lá bài”, trong đó có xu hướng tái bản các tác phẩm kinh điển.
Xem thêm
Bộ tiểu thuyết dài nhất với tốc độ viết nhanh nhất ở Việt Nam
Doanh nhân – nhà văn nhà thơ Nguyễn Phúc Lộc Thành vừa thông báo cho bạn bè biết, “bộ trường thiên tiểu thuyết Cõi Nhân Gian 8 tập đã ra trọn bộ”
Xem thêm
Những bức tình thư gửi “Em Hà Nội” từ tâm dịch
Bài viết của Võ Hồng Thu về cuốn sách Sài Gòn, em thương anh của Hoài Hương
Xem thêm
Những sợi chỉ tâm hồn nối kết thành những bông hoa trong vườn thơ ‘Khát vọng’
(Vanchuongthanhphohochiminh.vn) – Cơn đại dịch lịch sử, mang tầm thế kỷ đang hấp hối. Vài con Virut 19 còn lẫn quẩn đâu đó. Thành phố Sài Gòn cũng bắt đầu mở cửa hoạt động và đón mùa Xuân mới trong tình hình bình thường mới.
Xem thêm
Món quà quý hiếm - Bộ sách Cõi nhân gian của Nhà văn Nguyễn Phúc Lộc Thành
Bộ trường thiên tiểu thuyết 4 cuốn (mỗi cuốn 2 tập, dày 450 trang khổ lớn) cùng tên Cõi nhân gian của Nhà văn Nguyễn Phúc Lộc Thàn
Xem thêm
Tiếp bước Mùa thu rồi ngày hăm ba
Bài giới thiệu Dòng biên viễn và Sài Gòn thở chậm hít sâu
Xem thêm
Đọc Phù sa châu thổ của Hoài Hương
Tác phẩm Phù sa châu thổ của nhà văn Hoài Hương gồm có 12 truyện ngắn và 5 tạp văn.
Xem thêm
Bạch hóa hành trình sinh tử đời và thơ Nguyễn Bính!
Bà Nguyễn Bính Hồng Cầu bày tỏ mục đích viết cuốn sách ký sự “Cha tôi – nhà thơ Nguyễn Bính” là nhằm cung cấp thêm những dữ liệu đáng tin cậy về cuộc đời Nguyễn Bính...
Xem thêm