TIN TỨC

Trái tim dũng cảm lang thang dưới bầu trời chữ nghĩa | Bài của Tiểu Mai

Người đăng : vctphcm
Ngày đăng: 2023-04-28 19:54:28
mail facebook google pos stwis
223 lượt xem

Tốt nghiệp Khoa kỹ thuật Trường Đại học kỹ thuật TP.HCM nhưng Phùng Hiệu có duyên với thi ca và thành danh trên con đường đầy chông gai này.

Nhà thơ Phùng Hiệu – tác giả tập thơ “Biên bản thặng dư”.

Thắp sáng những ngõ tối đáng sợ của hiện thực đời sống

Lý do đưa Phùng Hiệu đến với thế giới ngôn từ có lẽ xuất phát từ câu hỏi “Sứ mệnh của thi ca là gì?”.

Từ khi còn rất trẻ, Phùng Hiệu đã xuất xưởng nhiều tác phẩm và tạo được những dấu ấn nhất định với bạn đọc: Tình không dám ngỏ (Thơ, NXB Văn Học, 2008); Thức giấc (Thơ, NXB Thanh Niên, 2010); Trong thế giới nguỵ trang (Thơ, NXB Trẻ – Wikibook, 2014); Dấu chân biển cả (Thơ, NXB Văn hóa Văn nghệ, 2018); Biên bản thặng dư (Thơ, NXB Hội Nhà văn, 2019).

Đáng chú ý, “Biên bản thặng dư” là một trong những tập thơ để đời của Phùng Hiệu. Sức nặng của tác phẩm chính là những nỗi niềm trắc ẩn giàu cảm xúc của tác giả. Giới chuyên môn nhận định “Biên bản thặng dư” đánh dấu một bước chuyển ngoạn mục trên con đường thi ca của Phùng Hiệu. Anh không ngại thể nghiệm các hình thức biểu đạt mới, mở rộng biên độ tự do trong sáng tạo, phản ánh và lý giải hiện thực bề bộn, phức tạp của đời sống con người thời hiện đại.

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều cũng phải thốt lên rằng: “Mọi sự thật diễn ra trên thế gian này là sự thật dành cho thi ca, nuôi dưỡng thi ca và xác lập tư cách nhà thơ. Nhưng sự thật lớn hơn thế là sự thật trong trái tim nhà thơ trước đồng loại. Và nhà thơ Phùng Hiệu đã mở ra sự thật ấy”.

Cứ xem cách Phùng Hiệu gieo cảm xúc vào câu chữ sẽ thấy anh sinh ra để viết:

“Chợt một ngày ngôn ngữ đa đoan/ Đừng hỏi tại sao/ Có những vần thơ được rót từ đáy cốc/ Khi nhìn vào chiếc ly/ Tôi bỗng thấy cả sông ngòi và đại dương trong đó/ Chảy miên man hình tượng ngôn từ”.

Theo nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, với tập thơ “Biên bản thặng dư”, Phùng Hiệu vượt qua cả hai thách thức. Thách thức thứ nhất là lòng quả cảm của nhà thơ khi cất tiếng về những bất hạnh, bất công, về sự thật trong thế giới này; Thách thức thứ hai là thách thức của nghệ thuật thơ ca.

Thực tế là người làm nghệ thuật như Phùng Hiệu cần có can đảm để dành thời gian cho bản thân và đào sâu, đến những phần đen tối, đáng sợ nhất trong hiện thực đời sống và để chúng tỏa sáng qua những bài thơ của mình.

Với “Biên bản thặng dư”, Phùng Hiệu giúp độc giả thấu hiểu sự cơ cực của nhiều người.

Dũng cảm dập tắt tiếng ồn thế giới bên ngoài

“Chợt một ngày tôi nhận ra tôi/ Từng lang thang dưới bầu trời chữ nghĩa/ Tôi nghe được tiếng hát của mưa/ Tiếng cười của nắng/ Tiếng nói của cỏ cây/ Tiếng rên của mây/ Tiếng buồn của đất… / Tiếng núi đồi hoa cỏ yêu nhau/ Tôi nghĩ thế giới này có thể sẽ mất đi/ Nhưng còn lại vần thơ nhân cách.”

Trong thế giới hàng tỷ người, chỉ rất ít người đủ dũng cảm để đến một nơi nào đó yên tĩnh, dập tắt tiếng ồn ào bên ngoài và bắt đầu lắng nghe chính mình; để biết mình thực sự là ai, và với trái tim rộng mở đón nhận bất cứ điều gì mình gặp phải.

Dường như tất cả những trải nghiệm – thất vọng, đau buồn, tổn thương, khao khát và hạnh phúc đều sống và mở rộng trong mỗi câu thơ của Phùng Hiệu mà chúng ta có thể đọc được.

“Những tia nắng đan xen/ Trong khu rừng cao su ngái ngủ/ Đêm bình nguyên trở giấc/ Mồ hôi quyện hạt sương khuya…”

“Tại sao con người phải chém giết lẫn nhau/ Mang hơi thở vùi sâu trong đáy mộ/ Chúng ta hiện diện trong thế giới này/ Một lần duy nhất/ Hãy “thương người như thể thương thân”/ Nếu là con người cần phải có chữ tâm/ Và đừng quên tinh thần chữ đức.”

Dõi theo hành trình thi ca của Phùng Hiệu thì có thể thấy anh luôn ý thức tự điều chỉnh bản thân. Ngay từ khi bắt đầu sáng tác, anh làm thơ theo kiểu truyền thống, nhưng khi đã tiếp cận với thực tế không gian thi ca đương đại thì Phùng Hiệu đã dần chuyển hướng để hòa nhập theo nhịp điệu ấy. Đây là sự cố gắng và nỗ lực rất đáng được ghi nhận đối với một cây viết như anh.

Suy cho cùng, thơ là một bộ môn nghệ thuật thể hiện tính cách cá nhân vô cùng mạnh mẽ. Trong mỗi bài thơ, câu chữ của như lột trần tâm hồn tác giả. Điều đó làm tăng thêm nét độc đáo của tác giả mà không ai có thể bắt chước.

“Nếu tôi chết xác thân này dâng hiến/ Đừng chôn tôi hoang phí một nấm mồ/ Trong di ảnh khắc hai từ di nguyện/ Để linh hồn luôn hát khúc hư vô…!”

Những câu thơ như thế, ngay cả người không thích thơ cũng cảm thấy nặng lòng. Đó là biệt tài của Phùng Hiệu.

*Nhà thơ Phùng Hiệu sinh năm 1976 tại Đà Nẵng, lớn lên ở Định Quán, Đồng Nai Tốt nghiệp Đại học kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh, đang sinh sống và làm việc tại TPHCM. Từng công tác tại các báo: Nhà báo và Công luận, Nhân đạo và Đời sống, Pháp luật Môi trường, Môi trường Đô thị Việt Nam. Hội viên Hội Nhà văn Thành phố Hồ Chí Minh, Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam. Hiện là Uỷ viên Ban chấp hành Hội Nhà văn TP. HCM (Khóa VIII), Thường trực Trang web Văn chương TPHCM – Diễn đàn văn học Hội Nhà văn TPHCM. Chủ biên Văn chương phương Nam.

T.M

Bài viết liên quan

Xem thêm
Nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm và “Cõi lặng”
Nhiều người nói rằng, nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm rời chức vụ, quyền lực một cách thanh thản. Anh dứt áo, về quê mình, xứ Huế, xứ thơ, dù gia đình anh ở Hà Nội.
Xem thêm
Nhà văn Nguyên Hùng: Lịch sử nhìn qua giới giang hồ
Nhà văn Nguyên Hùng sinh ra ở Côn Đảo, từng sống khắp Nam kỳ lục tỉnh, thời kháng chiến chống Pháp ông làm báo ở Sài Gòn, ở chiến khu Đồng Tháp Mười và chiến khu Đ. Thời đất nước chia cắt hai miền, ông được tổ chức điều về Sài Gòn hoạt động báo chí công khai. Tất cả những hiểu biết thực tế phong phú, cộng với việc tìm hiểu tài liệu công phu, giúp ông viết nên Người Bình Xuyên, ra mắt năm 1985, cuốn truyện tư liệu dày dặn như một pho tiểu thuyết chương hồi cuốn hút khiến người đọc không thể dừng lại được…
Xem thêm
Người thầy xanh thẳm nỗi đời chất chứa yêu thương
Tôi đọc một mạch cuốn sách Người thầy (Nxb Quân đội nhân dân, 2023) của Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh xong mà cứ bâng khuâng mãi. Người thầy xanh thẳm nỗi đời chất chứa yêu thương
Xem thêm
Nguyễn Quốc Trung đã về miền mây trắng
Bài viết của nhà thơ Lê Thành Nghị
Xem thêm
Ký ức một thời trận mạc của chiến sĩ Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân
Đó là Đại tá Hoàng Long Xuyên, sinh năm 1918, nguyên Đội trưởng đội du kích Hòa An - Cao Bằng, nguyên Giám đốc Công an Khu tự trị Việt Bắc kiêm Chỉ huy trưởng Công an nhân dân vũ trang (nay là Bộ đội biên phòng - BĐBP) Khu tự trị Việt Bắc.
Xem thêm
Nhà văn Lương Sỹ Cầm: Như dòng sông lặng lẽ trôi
Nhà văn Lương Sỹ Cầm sinh ngày 15.01.1929 tại Hà Tĩnh, hiện là hội viên cao tuổi nhất của Hội Nhà văn Việt Nam vừa qua đời vào lúc 13h ngày 28.8.2023 tại Hà Nội hưởng thọ 96 tuổi. Theo nhà thơ Nguyễn Quang Thiều: “Ông đã sống, đã sáng tạo gần một thế kỷ trên cõi đời này như không hề biết mệt mỏi. Mới cách đây 5 năm, khi ở tuổi 90, ông vẫn cho ra mắt tiểu thuyết Đèn kéo quân và được trao Giải thưởng Văn học Bộ Quốc phòng”. Tưởng nhớ nhà văn lão thành Lương Sỹ Cầm, Vanvn.vn trân trọng giới thiệu lại bài viết của nhà văn Nguyễn Thế Hùng về ông.
Xem thêm
Từ Kế Tường đánh thức thời hoa mộng
Từ Kế Tường, tên khai sinh là Võ Tấn Tước, quê gốc ở Bình Đại – Bến Tre, nhưng lên Sài Gòn học khá sớm. 19 tuổi tác giả đã là thư ký tòa soạn tờ Tuổi Ngọc, tờ báo dành cho thiếu nhi. Năm 1969, Huyền xưa, tiểu thuyết đầu tay của ông, được in nhiều kỳ trên báo, sau đó mới in sách, lần đầu khoảng 150.000 bản.
Xem thêm
Xuân Oanh - cánh chim Oanh của mùa Xuân Cách mạng! (Phần cuối)
Là một trong những hội viên thế hệ đầu tiên của Hội Nhạc sỹ Việt Nam,
Xem thêm
Phạm Vân Anh - Gót sen nở thắm biên thùy
Từng là sinh viên ngành “hot” (ngôn ngữ Anh) của trường “top” (Đại học Ngoại ngữ Hà Nội), ấy thế nhưng khi tốt nghiệp đại học, Phạm Vân Anh lại quay về quê hương Hải Phòng để làm việc tại Quỹ Bảo trợ Trẻ em thành phố và nhận dạy tình nguyện cho trẻ em lang thang cơ nhỡ tại các lớp học tình thương.
Xem thêm
Nhạc sĩ Xuân Oanh - nhà ngoại giao nhân dân trong kháng chiến chống Mỹ
Xuân Oanh (1923-2010) là tác giả của bài ca “Mười chín tháng Tám”
Xem thêm
Nhà thơ Vân Long và những người văn Thăng Long
Nhà thơ Vân Long làm việc ở báo Độc Lập, sau này anh về NXB Hội Nhà văn, phụ trách phần thơ.
Xem thêm
Xuân Oanh - cánh chim Oanh của mùa Xuân Cách mạng! (Phần 3)
Bạn bè, đồng nghiệp các thế hệ luôn dành cho Xuân Oanh danh xưng Nhà Ngoại giao Nhân dân
Xem thêm
Lê Minh Quốc - Trương Nam Hương, đôi bạn thơ và vùng hoài niệm
Bài viết của Ngô Đức Hành về đôi bạn Lê Minh Quốc - Trương Nam Hương
Xem thêm
Mối tình vì hòa bình
Nhạc sĩ Xuân Oanh (1923-2010) tên đầy đủ là Đỗ Xuân Oanh. Ông xuất thân trong một gia đình nghèo ở thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh. Ông từng làm việc cho báo Cứu quốc.
Xem thêm
Văn Cao: Từ “Buồn tàn thu” tới mùa thu Cách mạng
 Kỷ niệm 100 năm ngày sinh nhạc sĩ Văn Cao (1923-2023), một chương trình nghệ thuật đặc biệt Đàn chim Việt sẽ được tổ chức để tôn vinh tài năng của người nghệ sĩ lớn. Chương trình diễn ra lúc 20 giờ ngày 20.8 tại Nhà hát Lớn Hà Nội. Xin giới thiệu bài viết của nhạc sĩ Trần Lệ Chiến – Phó Tổng biên tập Tạp chí Âm nhạc – Hội nhạc sĩ Việt Nam về nhạc sĩ Văn Cao.
Xem thêm
Đỗ Xuân Oanh - một cuộc đời, một nhân cách
Phim tư liệu giới thiệu nhân kỷ niệm 78 năm Cách mạng Tháng Tám
Xem thêm