TIN TỨC

Nhân nghĩa đất phương Nam: Những điều vượt lên trên một cuộc thi thơ

Người đăng : nguyenhung
Ngày đăng: 2021-10-31 16:39:55
mail facebook google pos stwis
2033 lượt xem

"Nhân nghĩa đất phương Nam" là cuộc thi thơ rất đặc biệt của Hội Nhà văn TP.HCM, bởi trong đó, có nhiều bài thơ được gửi đến từ những y bác sĩ, quân nhân đang trực chiến nơi tuyến đầu chống dịch và cả những bệnh nhân COVID-19 vừa thoát khỏi bàn tay tử thần.

Cuộc thi thơ “Nhân nghĩa đất phương Nam” do Hội Nhà văn TP.HCM phát động (từ 2.8 – 15.9.2021) đã khép lại với nhiều giải thưởng được trao cho các cây bút thuộc nhiều thế hệ trên mọi miền đất nước.

Giải nhất được trao cho tác giả Tự Hàn với ba bài thơ Tưởng niệm, Có thể, Hẹn con sinh nhật mùa sau. Hai giải nhì thuộc về tác giả Yên Khang với tác phẩm Hãy nhẹ tay thôi, Viết cho đêm không ngủ và cây bút Nguyễn Thanh Hải với bài thơ Đau mấy chỗ rách mái nhà. Ba giải ba được trao ch các nhà thơ Lữ Mai với Trong chuỗi ngày Sài Gòn, Đỗ Thượng Thế với tác phẩm Tiếng saxophone đêm tháng Bảy, Trần Ngọc Mai với Chốt gác, Đôi mắt.

Các tác giả Nguyễn Thị Tuyết Loan, Vũ Thanh Hoa, Hương Thu, Diễm Thuyên, Phạm Tuấn giành giải tư. Ngoài ra, BTC đã trao giải B cho các tác giả Thanh Hoàng, Hồ Đắc Thiếu Anh, Hương Giang, Lan Hương, Vũ Việt Thắng.

Lễ trao giải thưởng cuộc thi thơ Nhân nghĩa đất phương Nam sẽ diễn ra vào lúc 9 giờ ngày 18.11.2021 tại Hội Nhà văn - 81 Trần Quốc Thảo, Q.3, TP.HCM.

Nhân sự kiện này, nhà văn Bích Ngân - Chủ tịch Hội Nhà văn TP.HCM - Trưởng ban tổ chức cuộc thi thơ Nhân nghĩa đất phương Nam đã chia sẻ với phóng viên Một Thế Giới về cuộc thi thơ này.

Nhà văn Bích Ngân - Chủ tịch Hội Nhà văn TP.HCM - Trưởng ban tổ chức cuộc thi thơ "Nhân nghĩa đất phương Nam"
- Ảnh: Tiểu Vũ

- PV: Thưa bà, vì sao Hội Nhà văn TP.HCM lại chọn thời điểm TP.HCM đang gánh chịu những tổn thất nặng nề về vật chất lẫn tinh thần do đại dịch COVID-19 gây ra để tổ chức cuộc thi thơ "Nhân nghĩa đất phương Nam"?

- Nhà văn Bích Ngân: Trong tâm dịch và trong đau thương trùm xuống thành phố, là người cầm bút có lẽ không ai là không day dứt giày vò trước trang viết của mình.

Với văn chương, thơ là thể loại với thế mạnh trực diện của cảm xúc, là ưu tư giằng xé từ trái tim nên dễ đến được với cảm xúc, đến được với trái tim. Trong bài thơ Một siêu linh tôi viết: 270 gram/ những lồng ngực có cùng tần số/ những đôi mắt có cùng nguồn sáng/ những nhịp tim không đập cho riêng mình/ không sự phong tỏa nào khiến họ cách ly. Và, 270 gram/ một siêu linh có trăm ngàn đôi mắt. Phải, trái tim,“một siêu linh có trăm ngàn đôi mắt”, đó cũng là lý do mà Hội Nhà văn TP.HCM, dù sống trong tâm dịch, đang cùng cả thành phố chống chọi với dịch bệnh với bao bất trắc, khốn khó, mất mát, đau thương, đã mở cuộc thi thơ Nhân nghĩa đất phương Nam.

Ban giám khảo cuộc thi (từ trái qua): Nhà thơ Lê Minh Quốc (Trưởng ban) cùng các thành viên: nhà thơ Trương Nam Hương, nhà thơ Cao Xuân Sơn, nhà thơ Đinh Thị Thu Vân và nhà thơ Lê Thiếu Nhơn - Ảnh: BTC

- Vì sao BTC không chọn một cái tên mang tính “văn chương” mà lại chọn tên cuộc thi thơ là Nhân nghĩa đất phương Nam?

- Để chọn tên cho cuộc thi thơ mà lần đầu tiên Hội Nhà văn TP.HCM tổ chức, do thực hiện giãn cách y tế, Ban chấp hành Hội không thể tổ chức buổi họp bàn bạc trực tiếp mà tổ chức cuộc họp online. Sau nhiều tranh luận, chúng tôi chọn tên Nhân nghĩa đất phương Nam.

Chúng tôi chọn cụm từ “đất phương Nam” bởi, Sài Gòn xưa và TP.HCM nay là đô thị lớn nhất phương Nam, kể từ 323 năm qua. Nói đến phương Nam người ta nghĩa ngay đến Sài Gòn xưa và TP.HCM nay. Và không chỉ có vậy, đất phương Nam còn là cả vùng đất phương Nam, ranh giới địa lý được mở rộng và độ phủ sóng về tinh thần, tinh cảm cũng không bị giới hạn.

Tác giả Tự Hàn với ba bài thơ Tưởng niệm, Có thể, Hẹn con sinh nhật mùa sau đoạt giải nhất trị giá 10 triệu đồng - Ảnh: BTC

- Còn về cụm từ “Nhân nghĩa” trong giới hạn một cuộc thi thơ nó mang ý nghĩa thông điệp gì?

- Theo tôiNhân nghĩa”, không chỉ là lòng yêu thương, là mối quan hệ tốt đẹp giữa con người với con người và giữa con người với công đồng. Nhân nghĩa còn hiện thân truyền thống, là vẻ đẹp cao cả mà còn là biểu tượng của sức mạnh ý chí, tâm hồn. Nhân nghĩa, còn bao hàm cả dũng khí và nghĩa khí. Đất phương Nam không thể thiếu hào sảng, bao dung, nhường nhịn, chở che… Nhân nghĩa còn là giá trị cao quý “uống nước nhớ nguồn”, biết ghi ơn và tri ơn, thứ giá trị bất biến trong dòng đời vạn biến.

Yên Khang (trái) với hai tác phẩm Hãy nhẹ tay thôi, Viết cho đêm không ngủ và Nguyễn Thanh Hải: Đau mấy chỗ rách mái nhà, đồng hạng nhì - Ảnh: BTC

Nhân nghĩa, còn là yếu tố quyết định để “an dân” mà Ức Trai đã tiếp nối truyền thống ngàn đời trong hành trình dựng nước và giữ nước của nhân loại. Nhân nghĩa vừa là mục tiêu vừa là phương tiện để đạt được mục tiêu an dân. Và “an dân” trong mọi biến thiên thời cuộc và lòng người, luôn là một đòi hỏi sống còn.

- Bà đánh giá thế nào về chất lượng của cuộc thi thơ lần này?

Như bất kỳ cuộc thi văn chương nào, Ban tổ chức Cuộc thi thơ Nhân nghĩa đất phương Nam cũng có quy định giới hạn về số lượng, dung lượng bài dự thi, giới hạn về đề tài, về thời gian… nhưng “nhân nghĩa” ở đây theo tôi là về giá trị đã vượt qua mọi giới hạn.

Về chất lượng cuộc thi thơ, phải để Ban chung khảo đánh giá trong buổi tổng kết và trao giải. Tuy nhiên, là trưởng ban tổ chức cuộc thi nên tôi thường xuyên theo dõi tiến độ cuộc thi cũng như đọc hàng trăm bài thơ đã qua vòng sơ khảo và được đăng trang trọng trên website “Văn chương thành phố Hồ Chí Minh”, diễn đàn của Hội Nhà văn TP.HCM, tôi nhận thấy, những bài thơ đem lại cảm xúc cho độc giả là những bài thơ được viết bằng cả trái tim đối với những đau thương mất mát mà con người gánh chịu trong đại dịch, cũng như đã đồng cảm, sẻ chia và lan tỏa những giá trị nhân văn mà không chỉ là riêng người của đất phương Nam mới có được.

Từ trái qua phải: Lữ Mai với Trong chuỗi ngày Sài Gòn, Tiếng saxophone đêm tháng Bảy, Đỗ Thượng Thế: Má ơi, Trần Ngọc Mai: Chốt gác, Đôi mắt nhận giải ba - Ảnh: BTC

Chúng tôi phát động cuộc thi thơ Nhân nghĩa đất phương Nam từ đầu tháng 8 và kết thúc giữa tháng 9.2021 trong quá trình “bình thường mới”. Trong 45 ngày, Ban tổ chức đã nhận hơn 1.500 bài thơ của hơn 600 tác giả dự thi và hưởng ứng cuộc thi. Đây là một con số ấn tượng đối với cuộc thi ngắn ngày lại được tổ chức trong thời điểm dịch bệnh bùng phát dữ dội. Nhiều bài thơ được gửi đến từ những y bác sĩ, quân nhân đang trực chiến nơi tuyến đầu chống dịch. Những bài thơ được viết từ những bệnh nhân COVID-19 vừa thoát khỏi bàn tay tử thần. Nhiều tác giả tên tuổi. Một số tác giả sinh sống ở nước ngoài. Nhiều, rất nhiều tác giả người làm việc ở nhiều ngành nghề từ Lũng Cú cho tới mũi Cà Mau…

Các tác giải đồng giải tư (từ trái qua): Nguyễn Thị Tuyết Loan, Diễm Thuyên, Vũ Thanh Hoa và Hương Thu - Ảnh: BTC

Và, có lẽ vượt qua cả kỳ vọng của Ban tổ chức Cuộc thi thơ “Nhân nghĩa đất phương Nam” diễn ra trong bối cảnh đặc biệt trong tâm dịch, đúng như một nhà phê bình văn học đã nhận xét, “Thật sự là cuộc thi thơ mang dấu mốc lịch sử, đã kịp thời chia sẻ nỗi đau thương...”

Các tác giả nhận Tặng thưởng (từ trái qua): Thanh Hoàng, nhà thơ Hồ Đắc Thiếu Anh, Hương Giang, Lan Hương, Vũ Việt Thắng.

- Ở góc độ cá nhân, bà có thể cho biết cảm của xúc của mình khi tiếp cận những bài thơ của nhiều thế hệ cầm bút gửi về?

- Khi đọc những bài thơ đầy ắp chất nhân văn ở cuộc thi Nhân nghĩa đất phương Nam, tôi càng thấm thía điều này: Dửng dưng thờ ơ với con người, với cuộc sống thì sẽ chỉ hời hợt lướt qua mọi thứ và không thể có được phẩm chất dự phần cùng nỗi đau mà cộng đồng đang đau và đang nỗ lực kiên cường để vượt qua nỗi đau mà đại dịch đang gây ra.

Hiện diện cùng nỗi đau và chia sẻ nỗi đau đó, còn là phẩm hạnh của người cầm bút. Và, khi đủ phẩm hạnh dự phần cùng nỗi đau mà cộng đồng đang đau và chia sẻ nỗi đau đó, đối với người cầm bút, còn là mệnh lệnh từ “một siêu linh”nơi lồng ngực.

- Xin cảm ơn những chia sẻ của bà!

TIỂU VŨ (thực hiện)
Nguồn:
https://1thegioi.vn.

Bài viết liên quan

Xem thêm
Cùng viết để chữa lành
Công ty sách nói Bookas vừa thông báo tổ chức cuộc thi chủ đề “Viết Chữa Lành” với tổng giá trị giải thưởng lên đến hơn 1 tỷ đồng.
Xem thêm
Giao lưu với nhà văn Đông Tây: Khi văn chương là món ăn tinh thần không biên giới
Buổi giao lưu văn học với nhà văn Đông Tây – một trong những gương mặt nổi bật của văn đàn đương đại Trung Quốc.
Xem thêm
Hội thảo khoa học Văn học nghệ thuật Hà Nội - Huế - TP. Hồ Chí Minh: 50 năm tự hào bản anh hùng ca
Tin về Hội thảo khoa học với chủ đề Văn học nghệ thuật Hà Nội - Huế - TP. Hồ Chí Minh: 50 năm tự hào bản anh hùng ca
Xem thêm
Cô gái trong chiếc hòm – Truyện ngắn Lê Thị Việt Hà
Trong tôi ba tỏa sáng như một vầng hào quang lung linh. Có nghĩa là không thể như thế được. Không thể!
Xem thêm
Vườn sầu riêng gió hát – Truyện ngắn của Nguyễn Văn Hiệp
Nắng sớm Tây Nguyên tràn về rực rỡ nhuốm vàng cả khu vườn sầu riêng quả sai lúc lỉu. Phan Tâm - người em họ cũng vừa đến chung vui bế cháu trên tay cười rất tươi: Thơm ngon từ đất con ơi. Những âm thanh của Tây Nguyên vang lên nghe như tiếng gió hát trong rừng xào xạc. Khu vườn rộn rã tiếng cười, hương sầu riêng chín muộn lan toả cả một vùng quê.
Xem thêm
Đêm trắng ở Thăng Long – Truyện ngắn lịch sử của Nguyễn Thị Việt Nga
Trăng đã lên. Cả kinh thành Thăng Long chìm trong ánh sáng nhạt vàng như sương khói. Trăng vắt qua những mái ngói hoàng cung cong cong, rọi xuống nền gạch Bát Tràng bóng loáng, đổ bóng lên những dãy hành lang thâm nghiêm lặng lẽ. Dưới ánh trăng ấy, kinh thành như hiện ra nửa thực nửa mộng, vừa rực rỡ huy hoàng, vừa cổ kính u tịch. Mọi âm thanh dường như tan vào bóng tối. Chỉ còn gió nhè nhẹ lùa qua lá ngô đồng, thì thầm như tiếng của thời gian đang trôi.
Xem thêm
Tin buồn: Nhà thơ, Thượng tá Vũ Đình Nguyệt từ trần
Nhà thơ, Thượng tá Vũ Đình Nguyệt – hội viên Hội Nhà văn TP.HCM – sau một thời gian bị trọng bệnh, đã từ trần lúc 13g49, ngày 25/6/2025 (nhằm ngày 01/6 năm Ất Tỵ), hưởng thọ 68 tuổi.
Xem thêm
Hoạt động 6 tháng đầu năm 2025 của Hội Nhà văn TP. Hồ Chí Minh
Sáu tháng đầu năm 2025, trong bối cảnh đất nước đẩy mạnh cải cách, đổi mới, tinh gọn bộ máy; vượt qua những khó khăn, xáo trộn ban đầu, như nhiều tháng văn phòng chưa có lương, ngân sách chậm phê duyệt dẫn đến nhiều hoạt động bị đình trệ.
Xem thêm
Ra mắt tác phẩm Ru say mượn tỉnh, ru tình mượn nhau
Sáng ngày 22/06/2025, tại nhà hàng Hòn Đất đường Tân Sơn Nhì, quận Tân Phú, TPHCM, nhà thơ Diễm Thuyên đã tổ chức buổi ra mắt tập thơ “Ru say mượn tình, ru tình mượn nhau”.
Xem thêm
Đôi câu đối về liệt sĩ được xác lập kỷ lục Việt Nam
Đôi câu đối “Thân ngã xuống thành đất đai Tổ quốc - Hồn bay lên hoá linh khí Quốc gia của Đại tá, nhà báo Trần Thế Tuyển được xác lập kỷ lục Việt Nam.
Xem thêm
50 Album Hồn Việt – Món quà đầy ý nghĩa từ nhà thơ Lâm Xuân Thi gửi tặng Hội Nhà văn TP.HCM
ội Nhà văn TP. Hồ Chí Minh xin trân trọng cảm ơn nhà thơ Lâm Xuân Thi – người bạn thủy chung, nghĩa tình và là nhà tài trợ nhiều năm qua của Hội – vì món quà quý báu vừa được gửi tặng: 50 album ca khúc Hồn Việt
Xem thêm
Thư mời Giao lưu văn học Việt - Trung lần thứ nhất
Vào lúc 14 giờ ngày 27/6/2025, tại Hội trường B, Trụ sở Liên hiếp các Hội văn học nghệ thuật TP. HCM
Xem thêm
Khi phụ nữ làm thơ và làm báo bằng một trái tim
Bài đăng Diễn đàn Văn nghệ Việt Nam, tháng 6/2025
Xem thêm
Đoàn Hội Nhà văn Thượng Hải tới thăm Hội Nhà văn TP. Hồ Chí MInh
Sáng ngày 6/6, dịch giả Nguyễn Lệ Chi (Phó chủ tịch Hội đồng Văn học dịch Hội nhà văn TP.HCM) đã dẫn đoàn Hội nhà văn Thượng Hải đến thăm Hội nhà văn TP.HCM, đồng thời kiêm vai trò phiên dịch trong buổi giao lưu.
Xem thêm
Lời chia buồn của Hội Nhà văn TPHCM
Cụ Bà PHẠM THỊ MÃNH, mẫu thân nhà văn Bích Ngân, vừa từ trần lúc 7 giờ 10 phút ngày 30 tháng 5 năm 2025 (nhằm mùng 4 tháng 5 năm Ất Tỵ), hưởng thọ 88 tuổi.
Xem thêm
Thông báo lùi thời gian tổ chức “Những ngày Văn học, Nghệ thuật TP.HCM
Theo Thông báo số 1630-TB/VPTU của Văn phòng Thành ủy TP.HCM, chương trình “Những ngày Văn học, Nghệ thuật TP.HCM” với chủ đề: “Thành phố Hồ Chí Minh – Nơi những dòng sông hội tụ” sẽ được chuyển sang tổ chức vào đầu tháng 7.
Xem thêm