TIN TỨC

Không gian thiền tịnh và buông xả trong thơ Nguyễn Thị Sơn

Người đăng : phunghieu
Ngày đăng: 2024-08-29 14:13:14
mail facebook google pos stwis
1798 lượt xem

PHÙNG HIỆU

Chùm thơ 4 bài: Thiền, Tịnh, Buông, Nhàn của nhà thơ Nguyễn Thị Sơn đã khái quát một không gian thơ mang tính tâm linh cho riêng mình, ở đó mỗi bài đều chứa đựng những tầng ý nghĩa sâu sắc về tâm trạng và trải nghiệm của con người. Những bài thơ này thể hiện sự kết hợp hài hòa giữa cảm xúc và trí tuệ, giữa thiên nhiên và tâm hồn. Mỗi bài thơ là một khía cạnh khác nhau của sự tìm kiếm sự an lạc và bình yên trong cuộc sống.

 

Nhà thơ Nguyễn Thị Sơn nhận Quyết định kết nạp vào Hội Nhà văn TPHCM năm 2023

Có thể nói thơ Nguyễn Thị Sơn là một hành trình nội tâm sâu sắc, đưa người đọc đến với những khía cạnh khác nhau của sự an lạc và thư giãn trong sự đồng điệu của thi ca. Qua bốn bài thơ "Thiền," "Tịnh," "Buông," và "Nhàn," tác giả không chỉ khắc họa những hình ảnh đẹp đẽ của thiên nhiên và cuộc sống mà còn khám phá những tầng sâu của tâm hồn con người. Từ những khoảnh khắc bình yên trong thiền định đến sự giải thoát khỏi những phiền não, mỗi bài thơ đều mang đến một cảm giác hòa quyện giữa trí tuệ và cảm xúc. Nhà thơ Nguyễn Thị Sơn với khả năng tinh tế trong việc quan sát và diễn đạt, mời gọi người đọc cùng trải nghiệm và tìm kiếm sự an tĩnh trong những khoảnh khắc giản dị nhưng đầy ý nghĩa.

 

 Thiền

Bài thơ "Thiền" mở đầu với một không gian thư phòng nhẹ nhàng, nơi hương trầm và ánh sáng tạo ra một môi trường ấm cúng và tĩnh lặng. "Buổi sáng thư phòng nhẹ thoảng hương/ Trầm bay thơm ngát cuộn vô thường" gợi lên hình ảnh của một buổi sáng thiền định, nơi sự bình yên được cảm nhận qua từng chi tiết nhỏ. Hình ảnh "Đèn ngân sáng tỏa không gian ấm/ Thảm trúc hoa văn lạnh tỏa sương" không chỉ tạo ra một không gian vật lý mà còn là một không gian tâm linh, nơi mọi sự lo toan và phiền não đều được xua tan. Tác giả mô tả sự thư thái qua "Mắt nhắm tay buông tâm lắng đọng," cho thấy một trạng thái thiền định sâu sắc. Bài thơ kết thúc bằng một sự giải thoát khỏi những bận tâm trần tục, với “Buông bỏ hồng trần bay bốn phương,” thể hiện một sự buông xả và hòa nhập vào sự vĩnh cửu của vô thường.

Tịnh

Tiếp theo là bài thơ "Tịnh.  Tác giả miêu tả một cảnh vật mùa mưa và sự an tĩnh của tâm hồn trong không gian đó. Mưa chiều được miêu tả qua “hạt nhỏ giọt long lanh” và ánh sáng từ đèn đường tạo ra một không gian vừa mơ màng vừa rõ ràng. Tác giả sử dụng hình ảnh "Bóng nước dần loang ô cửa sổ" để tạo nên một cảm giác hòa quyện giữa thiên nhiên và nội tâm. “Ngân nga tiếng hát lòng an tịnh” cho thấy sự hòa hợp giữa cảm xúc cá nhân và môi trường xung quanh. Cuộc sống được miêu tả qua nhiều sắc thái màu sắc, và bài thơ kết thúc bằng một sự khẳng định về sự trong sáng của tâm hồn khi “Cuộc sống muôn đời bao sắc tố/ Tâm trong tuệ sáng ắt tình thanh” thể hiện sự tinh khiết và rõ ràng trong suy nghĩ và quan điểm về nhân sinh của tác giả.

Buông

Nguyễn Thị Sơn mở đầu bài thơ Buông bằng 2 câu tập trung vào chủ đề giải thoát và sự từ bỏ. "Lắng đọng tâm thân một chữ buông/ Hồn như thoát nhẹ hòa thanh chuông" là một cách diễn tả sự buông xả khỏi những lo âu và phiền muộn trong cuộc sống. cho thấy sự nhẹ nhàng và thanh thoát khi buông bỏ những vật chất và mộng mơ. Bài thơ thể hiện sự từ bỏ không chỉ về mặt vật chất mà còn về mặt tinh thần, với hình ảnh: “Buông bỏ hồng trần chẳng mộng vương,” thể hiện sự từ bỏ những mơ tưởng và danh vọng. Kết thúc bằng hình ảnh “Ngày mai thức dậy nhìn trời sáng / Ngắm hạt sương mai hưởng ánh dương,”. Ở hai câu này, ta nhận thấy sự hồi sinh và sự an yên trong sự đơn giản của chính mình.

Nhàn

Khi đã buông thì ta nhận thấy sự "Nhàn" trong thư thái và hạnh phúc, một hạnh phúc hết sức giản dị từ một thi sĩ đi tìm sự yên bình và tỉnh lặng trong bộn bề cuộc sống. Hình ảnh bà tiên với mái tóc bạc phơ giống mẹ hiền gợi lên sự thanh bình và yêu thương. “Phảng phất mây bay vào cõi Phật / Nhẹ nhàng gió thoảng cuộn hương thiền” diễn tả một trạng thái tâm hồn thư thái và hòa bình. Tác giả mơ về “Mong tìm hạnh phúc không xa lắm/ Mộng ước thư nhàn ở khoảnh hiên,” nơi có thể tìm thấy hạnh phúc trong những khoảnh khắc giản dị như ngắm cảnh và uống cà phê. Bài thơ thể hiện một niềm mong mỏi tìm kiếm sự an lạc và thư giãn trong cuộc sống, nhấn mạnh sự quan trọng của những khoảnh khắc nhỏ nhặt nhưng đầy ý nghĩa.

Trong 5 tập thơ đã xuất bản, tôi cảm nhận như nhà thơ Nguyễn Thị Sơn ưa thích thể loại thơ Thất Ngôn Bát Cú, một thể loại thơ vần điêu nhưng niêm luật, vế đối khá khắt khe… Tuy nhiên, có vẻ như chị yêu thích và thành công với thể loại thơ này, bên cạnh đó chị còn có những bài lục bát cũng rất tinh tế xoay quanh chủ đề nhân sinh, đời sống.

 

Nguyễn Thị Sơn (bút danh Huệ Hải) là một nhà thơ và luật gia nổi bật, hiện đang sống và làm việc tại TP.HCM. Sinh năm 1950 tại Bắc Ninh, chị đã xuất bản 5 tập thơ và nhiều tuyển tập in chung khác. Thơ của chị được biết đến với sự kết hợp tinh tế giữa trí thức và cảm xúc, phản ánh những quan sát hiện thực về cuộc sống, con người và thiên nhiên xung quanh. Được kết nạp vào Hội Nhà văn TP.HCM vào năm 2023, Nguyễn Thị Sơn tiếp tục cống hiến cho nền văn học những tác phẩm đầy ý nghĩa. Tạp chí Truyền thống và Phát triển rất hân hạnh giới thiệu chùm thơ này, như một món quà nghệ thuật từ tiếng lòng của tác giả.

Dưới đây là chùm thơ Thiền - Tịnh - Buông -  Nhàn của Nguyễn Thị Sơn:

 

THIỀN

 

Buổi sáng thư phòng nhẹ thoảng hương

Trầm bay thơm ngát cuộn vô thường

Đèn ngân sáng tỏa không gian ấm

Thảm trúc hoa văn lạnh tỏa sương

Mắt nhắm tay buông tâm lắng đọng

Mày chau thư thái thả tơ vương.

Nhẹ nhàng hít thở sâu lồng ngực

Buông bỏ hồng trần bay bốn phương.

1.10.2021

 

TỊNH

 

Mưa chiều hạt nhỏ giọt long lanh

Lất phất bên song phủ ướt mành

Bóng nước dần loang ô cửa sổ

Đèn đường sáng tỏa ánh cây xanh

Ngân nga tiếng hát lòng an tịnh

Ngẫm nghĩ câu thơ cảm thụ lành

Cuộc sống muôn đời bao sắc tố

Tâm trong tuệ sáng ắt tình thanh.

09.8.2024

 

BUÔNG

 

Lắng đọng tâm thân một chữ buông

Hồn như thoát nhẹ hòa thanh chuông

Buông rơi ngọc sản không còn tiếc

Buông bỏ hồng trần chẳng mộng vương

Vướng bận hư danh thêm tức phận

Tranh dành lợi lộc giảm sinh đường

Ngày mai thức dậy nhìn trời sáng

Ngắm hạt sương mai hưởng ánh dương.

27.12.2021

 

 NHÀN

 

Đêm qua nằm mộng thấy bà tiên

Mái tóc bạc phơ giống mẹ hiền

Phảng phất mây bay vào cõi Phật

Nhẹ nhàng gió thoảng cuộn hương thiền.

Mong tìm hạnh phúc không xa lắm

Mộng ước thư nhàn ở khoảnh hiên

Ngắm cảnh hàng cây cao bóng mát

Cà phê một tách tự an nhiên.

13.3.2024

 

Nguyễn Thị Sơn

 

TPHCM Ngày 24/08/2024

 P.H

 

Bài viết liên quan

Xem thêm
Khoảng trời xanh ký ức – Tiếng lòng tha thiết của một đời trải nghiệm
Hai bài cảm nhận của nhà thơ Tố Hoài và nhà thơ Phạm Đình Phú
Xem thêm
Thêm một Nguyễn Trường viết phê bình văn học
Bài đăng Thờ báo Văn học Nghệ thuật
Xem thêm
Khoảng trời xanh ký ức - Bản tình ca viết về tình yêu “một thời hoa lửa”
Cảm nhận về tập thơ Khoảng trời xanh ký ức của nhà thơ Nguyễn Thị Phương Nam
Xem thêm
Sắc thái riêng từ “Khoảng trời xanh ký ức”
Sáng 30/5/2025, Câu lạc bộ Thơ Phương Nam đã tổ chức buổi ra mắt tập thơ thứ bảy mang tên Khoảng trời xanh ký ức của nhà thơ Nguyễn Thị Phương Nam – một dấu ấn thơ ca thấm đẫm trải nghiệm sống, chan chứa hoài niệm và thấm đượm tình người.
Xem thêm
Trần Lê Khánh: Một giây nữa là đến mai
Xuất hiện trên văn đàn mới khoảng một thập kỷ gần đây, nhà thơ Trần Lê Khánh đã nhanh chóng tạo được dấu ấn riêng. Thơ anh đậm chất thiền, dung hòa triết lý phương Đông với tư duy hiện đại. Tác phẩm của anh hướng đến sự hài hòa giữa con người và vũ trụ, đồng thời khám phá chiều sâu triết lý trong những điều tưởng chừng nhỏ bé, giản dị, mở ra những tầng nghĩa phong phú. Sau tám thi tập liên tục ra mắt từ năm 2016, Trần Lê Khánh tiếp tục khẳng định vị thế của mình trong năm 2024 với thi tập Đồng (Nxb. Văn học). Phải nói rằng thi pháp lục bát của anh đã chín muồi trong thi tập này, với cấu trúc bốn cặp câu mỗi bài, không gây cảm giác gò bó hay khiên cưỡng mà tuôn chảy tự nhiên, tự do và giàu sức gợi, mở ra không gian suy tưởng phong phú.
Xem thêm
Hư Thực: Lối viết dấn thân ấn tượng, về nhân sinh và nghệ thuật trong một thế giới đa loài
Trong hành trình diễn tiến của nhân loại, viết không chỉ là một hình thức giao tiếp mà còn là cách để con người lưu giữ, truyền tải tri thức và thể hiện bản thân. Do đó, viết gắn liền với đời sống con người, trở thành một phần không thể thiếu trong quá trình tồn tại, phát triển. Diêm Liên Khoa từng tâm niệm: “Sống là không thể không viết và tất yếu phải viết”[1]. Với nhà văn, việc cầm bút để họa lên bức tranh nhân sinh - xã hội, qua đó bày tỏ suy nghĩ, quan niệm của mình như một nhu cầu tất yếu, một sứ mệnh thiêng liêng. Là tiểu thuyết đầu tay của Phùng Văn Khai, Hư thực - đúng như tiêu đề tác phẩm - mở ra một thế giới của những điều mờ ảo, huyễn hoặc. Hình như, hiểu được lẽ “nhân sinh như mộng, văn tại kì nhân”, nên trên con đường dẫn vào nghiệp viết, Phùng Văn Khai đã dành những dòng chữ đầu tiên để chuyển tải cuộc đời tựa giấc mộng, văn chương chính là phần tinh hoa nằm trong đó.
Xem thêm
Cái tôi trữ tình sâu lắng trong Hương thời gian của Nguyễn Đình Hiền
Đọc tập thơ Hương thời gian của Nguyễn Đình Hiền, Nhà xuất bản Hội Nhà văn, 2025
Xem thêm
Chất chứa bi hùng vương triều Tiền Lý
Nhà văn Phùng Văn Khai quả là quá táo gan và thừa dũng cảm khi bước chân vào một vùng đất trống. Ấy là khi anh quyết định tái hiện các cuộc chống ngoại xâm trong thời kỳ Bắc thuộc bằng văn học. Gánh lấy sứ mệnh vô cùng khó khăn ấy, anh tự xem mình là nhà thám hiểm lịch sử hay một đấng phiêu lưu văn học? Không ai trả lời được câu hỏi ấy, ngoài anh.
Xem thêm
Lan tỏa giá trị văn hóa: Sức mạnh của đội ngũ văn nghệ TP.HCM
Bài đăng Tạp chí Văn nghệ TP. Hồ Chí Minh số đặc biệt kỷ niệm 50 năm ngày thống nhất đất nước
Xem thêm
Chất chứa bi hùng vương triều tiền Lý
Nhà văn Phùng Văn Khai quả là quá táo gan và thừa dũng cảm khi bước chân vào một vùng đất trống. Ấy là khi anh quyết định tái hiện các cuộc chống ngoại xâm trong thời kỳ Bắc thuộc bằng văn học. Gánh lấy sứ mệnh vô cùng khó khăn ấy, anh tự xem mình là nhà thám hiểm lịch sử hay một đấng phiêu lưu văn học? Không ai trả lời được câu hỏi ấy, ngoài anh.
Xem thêm
Phật giáo hộ quốc dưới góc nhìn tiểu thuyết vương triều Tiền Lý
Sớm mai, sương bạc vương trên cánh sen tĩnh mặc, hồ nước phẳng lặng phản chiếu bầu trời vô tận. Tiếng chuông chùa ngân dài trong làn gió sớm, tan vào không gian như những vòng sóng lan tỏa, vọng về từ ngàn xưa lời kinh Bát Nhã
Xem thêm
“Thu thức giấc” của Trịnh Bích Ngân - Mùa của những rung động
Bài đăng Diễn đàn Văn nghệ Việt Nam, số tháng 4/2025
Xem thêm
Bây giờ tôi chỉ muốn nói: Cảm ơn!
Bài của nhà văn Tuấn Trần.
Xem thêm
Các cuộc chiến trong lòng chiến tranh...
HOÀNG HÔN DÁT ĐỎ là cuốn tiểu thuyết của Nhà văn Tố Hoài do Nhà xuất bản Lao động ấn hành năm 2016.
Xem thêm
Đặng Nguyệt Anh - Một hồn thơ không tĩnh vật
Bài của PGS.TS Hồ Thế Hà đăng tạp chí Sông Hương
Xem thêm