TIN TỨC

Mâm cỗ chay phong cách cung đình Huế xưa

Người đăng : phunghieu
Ngày đăng: 2022-01-22 14:55:29
mail facebook google pos stwis
1119 lượt xem

Hồ Đắc Thiếu Anh

(Vanchuongpthanhphohochiminh.vn) – Tự bao đời nay, Huế vùng đất đựơc xem là kinh đô Phật giáo, nơi mà giáo lý Từ bi và Trí tuệ của Đức Phật thấm đẫm trong mỗi ngọn cỏ cành cây, trong nếp sống thừơng nhật của giới vua chúa cũng như dân dã. Ẩm thực chay xứ Huế vì vậy không chỉ đựơc biết đến qua nếp sống thanh đạm ở chốn thiền môn, ở trong dân gian mà còn lan truyền vào tận chốn cung đình. Các vị chúa mở đầu triều Nguyễn đã biết lấy Phật giáo làm nơi quy hướng tâm linh và tất nhiên ăn chay đối với họ cũng là một phương thức để di dưỡng tinh thần hướng thượng, đức hiếu sinh trong các đại lễ tế tự của triều đình và cầu quốc thái dân an.

Khác với món chay dân dã hay món được thanh đạm của chốn thiền môn, món chay cung đình Huế xưa được Đội Thượng thiện và các phi tần chế biến rất công phu. Từ khâu chọn nguyên liệu đều là thượng phẩm cho đến phương thức chế biến món ăn phải giàu tính y dược. Hương vị màu sắc hài hòa cân bằng ngũ hành âm dương, cung cách bày biện món ăn rất công phu, cầu kỳ, tinh tế và sang trọng được thực hiện trong mỗi buổi trai giới của vua quan triều Nguyễn không thua gì sơn hào hải vị.


Minh họa (Ảnh: Internet)

Theo sách Hội Điển Sự Lệ, cỗ chay để cúng ở các chùa, cỗ hạng nhất có 25 món, cỗ hạng hai có 20 món, mỗi món mang một câu chuyện, một tên gọi mà qua thời gian những món chay cung đình hoà cùng món chay trong dân gian tạo nên một nét văn hoá đặc sắc của ẩm thực chay Việt Nam.

Cho dù giờ đây: “Thăng trầm bụi phủ cung vua / Hài in gót ngọc mấy mùa rêu phong”, thì nghệ nhân cũng muốn tái hiện lại mâm cỗ chay theo phong cách cung đình xưa. Trên nền nguyên liệu thực vật tự nhiên có sẵn, nghệ nhân chế biến những món ăn dân dã trở thành những món ăn lung linh hương sắc, giống như các phẩm vị cung đình xưa. Trước là để giới thiệu cái riêng sang trọng theo đúng nghĩa tinh hoa văn hoá ẩm thực Việt Nam với thực khách bốn phương – một di sản văn hoá vật chất của một dân tộc, một địa phương mà ảnh hưởng của văn hóa Phật giáo đã thấm sâu trong di sản văn hóa của cư dân Huế. Sau là một sự báo ân đối với tiền nhân đã để lại cho hậu sinh gia tài văn hoá ẩm thực chay vô cùng phong phú và đặc sắc, làm nền tảng cho đời sau có ý thức hướng thiện, biết ơn cuộc đời đã cho ta đầy đủ thực phẩm lành mạnh tự có trong thiên nhiên, để xây dựng cho mình một cuộc sống an lạc.

* Món bánh hoa hồng trên mâm cỗ chay là ý niệm về Mẹ, mà tình thương ấy là một món ngọt ngào, êm dịu và rất ngon lành. Bánh hoa hồng được làm từ bột và nhân nấm, để có hình dáng một chiếc bánh hoa hồng, nghệ nhân sẽ nắn từng cánh hoa kết lại bằng trái tim yêu thương, sự hiếu thảo của con đối với cha mẹ, tình yêu chân thành, son sắc, ý nghĩa cao đẹp hiếu hạnh của người Việt Nam.

“Hoa hồng hồng thắm trên tay

Con xin dâng mẹ đời này đời sau”

H.Đ.T.A

Bài viết liên quan

Xem thêm
Nhớ mãi kỷ niệm với nhà văn Nguyễn Quốc Trung
Qua các nguồn tin, được biết Hội nhà văn thành phố Hồ Chí Minh và Tạp chí Văn nghệ Quân đội chuẩn bị phối hợp tổ chức hoạt động tưởng nhớ nhà văn Nguyễn Quốc Trung sau 2 năm anh rời “cõi tạm” và nhân sự kiện anh được truy tặng Giải thưởng Nhà nước với tiểu thuyết Đất không đổi màu, tôi cảm thấy vui mừng xen lẫn sự bồi hồi, xao xuyến.
Xem thêm
Tàn thu vắng bóng - Tản văn của Đặng Tường Vy
 Châu Âu thật tuyệt với bốn mùa rõ rệt. Mùa nào cũng có nét quyến rũ riêng, làm người tha hương vơi đi nỗi buồn dịu vợi. ..
Xem thêm
Nhớ Nguyễn Quốc Trung
Nhà văn Bích Ngân, Chủ tịch Hội nhà văn TP HCM gọi điện thông báo với tôi về việc Hội nhà văn TP HCM phối hợp cùng Tạp chí Văn nghệ quân đội tổ chức tưởng nhớ nhà văn Nguyễn Quốc Trung nhân hai năm ông rời cõi tạm và đặc biệt nhà văn được truy tặng giải thưởng Nhà nước về tiểu thuyết Đất không đổi màu.
Xem thêm
Mùa thu đây hỡi cờ hồng vàng sao – Tản văn của Lê Xuân
Tháng Tám cũng là tháng giữa thu, tháng để các em thiếu niên, nhi đồng phá cỗ trông Trăng, mừng Tết Trung thu, rước đèn, múa lân dưới trăng thanh, gió mát…
Xem thêm
Cửa bể Cần Giờ | Bút ký của Nguyễn Minh Ngọc
Bài đăng Báo Văn Nghệ (Hội Nhà văn VN) số 35+36, ra ngày 2-9-2023
Xem thêm
Tản Mạn Vàm Cỏ Đông - Tùy bút Trần Thế Tuyển 
Có lẽ trên trái đất này, không ở đâu cái giá để có độc lập dân tộc, tự do hạnh phúc lại đắt như ở Việt Nam. Để có hình hài đất nước, vị thế quốc gia như ngày hôm nay đã có hàng triệu triệu người con ưu tú ngã xuống. Máu xương của họ tan biến thành đất đai tổ quốc và hồn của họ bay lên hóa linh khí quốc gia.
Xem thêm
Người lính làm nên huyền thoại
Phải nói, Trần Ngọc Trác là một cây viết tâm huyết với đề tài truyền thống cách mạng. Gặp  ông cách nay đã vài chục năm, tôi vẫn nhớ dáng đi nhanh nhẹn, giọng nói trầm ấm và ánh nhìn thân thiện của nhà văn. Lúc ấy Trần Ngọc Trác là cán bộ của Đài Phát thanh- Truyền hình tỉnh Lâm Đồng. Đã đọc Trần Ngọc Trác nhưng thực sự khi ông đảm nhiệm làm phim Người lính làm nên huyền thoại   về Đại tá Lê Kích (cậu ruột thứ Tám của vợ tôi), chúng tôi mới gắn bó  như anh em thân thiết. 
Xem thêm
Trúc Phương, người mà tôi muốn nói nhiều hơn những người khác
Bài phát biểu xúc động của nhà thơ Nguyễn Quang Thiều
Xem thêm
Anh hùng Võ Thị Sáu trong tâm thức người đang sống
Ký của nhà văn Trầm Hương trên báo Phụ Nữ Việt Nam
Xem thêm
Dân lo | Bút ký của Lê Thanh Huệ
Bài đăng báo Văn Nghệ số 30 (3309) ngày 29-7-2023
Xem thêm
Kỷ niệm về nhà văn Minh Khoa với Trần Thế Tuyển
Sau giải phóng Sài Gòn, giải phóng hoàn toàn Miền Nam, thống nhất đất nước(30-4-1975), từ Trung đoàn 174, tôi được điều về học tập và làm việc ở báo Quân khu 7. Vừa đặt ba lô trong tòa nhà kiến trúc kiểu Pháp tại căn cứ Trần Hưng Đạo, nơi đặt tổng hành dinh của Bộ Tổng Tham mưu quân đội chế độ cũ, anh Mai Bá Thiện lúc đó phụ trách báo Quân khu 7 dẫn tôi ra mắt Phó phòng Tuyên huấn Quân khu - nhà văn Minh Khoa, lúc đó trực tiếp làm Tổng biên tập báo Quân khu 7. Từ lâu đã nghe danh nhà văn Minh Khoa với những truyện ký viết về Anh hùng, dũng sĩ diệt Mỹ, đặc biệt vở kịch Người ven đô với nhân vật Ông Tám Khỏe đậm đặc chất nông dân Nam Bộ, nay được gặp trực tiếp tác giả, tôi không khỏi bồi hồi, xúc động.
Xem thêm
Lòng tri ân luôn là giá trị bất bất biến
Bài đăng Tạp chí Linh khí Quốc gia kỷ niệm 76 năm ngày Thương binh - liệt sĩ
Xem thêm
Mây trắng trong vườn chè ông nội | Tản văn của Trang Thanh
tôi hay nhớ những gương mặt người thân đã khuất bóng...
Xem thêm
Hoa biên cương: Nấm độc trên đất Tây Nguyên (Kỳ cuối)
Chúng tôi cũng dự nhiều cuộc họp ở các buôn làng Tây Nguyên, chứng kiến những người lầm lỡ vượt biên hay đi biểu tình gây rối được kiểm điểm trước các già làng và bà con trong buôn. Ai cũng cúi đầu xấu hổ, xin được tha thứ, hứa sẽ không tái phạm.
Xem thêm
Hoa biên cương: Lương y của buôn làng (kỳ 4)
Bút ký nhiều kỳ của nhà văn Lại Văn Long
Xem thêm
Hoa biên cương: Từ biên giới đến hải đảo (Kỳ 2)
Bảo vệ biên cương và tình hữu nghị
Xem thêm
Vọng âm buồn | Hoàng Phủ Ngọc Phan
Một loài chim có tiếng kêu nghe như Ơi đò Ca Cút
Xem thêm
Đêm Tháng Giêng - Tản văn Trần Bảo Trân
Ngày anh cưới chị, tôi còn nhỏ. Gần bảy thập kỷ trôi qua, tôi vẫn còn nhớ như in, ngôi nhà lợp rạ, vách đất của chúng tôi có khách là một người lính. Anh bận bộ quân phục màu cỏ úa với chiếc mũ mềm có ngôi sao lấp lánh. Ngày chị đi lấy chồng, tôi tiễn chị ra cánh đồng, cuối bờ tre gai thường ngày ríu rít tiếng chim. Cầm tay tôi, chị khóc. Em ở nhà nhé. Nếu rảnh chị sẽ về chơi với em. Mắt nhoà, tôi cố giữ không để lệ rơi.
Xem thêm