TIN TỨC

Nhận diện lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật TPHCM sau 50 năm

Người đăng : nguyenhung
Ngày đăng: 2024-11-23 15:57:55
mail facebook google pos stwis
552 lượt xem

Ngày 23-11, Thành ủy TPHCM tổ chức tọa đàm “Lý luận phê bình văn học nghệ thuật TPHCM 50 năm sau ngày đất nước thống nhất: Thực trạng và giải pháp”. Tọa đàm nhằm đánh giá thực trạng công tác lý luận, phê bình (LLPB) văn học, nghệ thuật (VHNT) trong 50 năm qua và đề xuất các giải pháp nâng cao công tác LLPB VHNT trong thời gian tới.

Chủ trì tọa đàm là các đồng chí: Phan Nguyễn Như Khuê, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy TPHCM; Nguyễn Thọ Truyền, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy TPHCM và NSND Nguyễn Thị Thanh Thúy, Phó Giám đốc Sở VH-TT TPHCM.


Chủ trì tọa đàm là các đồng chí: Nguyễn Thọ Truyền, Phan Nguyễn Như Khuê và NSƯT Nguyễn Thị Thanh Thúy (từ phải qua). Ảnh: DŨNG PHƯƠNG

Phát biểu đề dẫn, đồng chí Nguyễn Thọ Truyền cho biết, sau gần 4 tháng ban hành kế hoạch và gửi thư mời viết tham luận đến các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân, Ban Tổ chức tọa đàm đã nhận được 49 tham luận. Các tham luận tập trung khái quát đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về lĩnh vực văn hóa văn nghệ.

Bên cạnh đó, các tham luận còn làm rõ thực trạng công tác LLPB VHNT, tập trung phân tích, làm rõ thực trạng kết quả đạt được và những hạn chế trong công tác LLPB, VHNT TPHCM 50 năm sau ngày đất nước thống nhất và đề xuất những giải pháp nâng cao công tác LLPB VHNT TPHCM trong thời gian tới, góp phần xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.


Quang cảnh tọa đàm. Ảnh: DŨNG PHƯƠNG

Đề cập đến mối quan hệ giữa LLPB với sáng tạo, TS Phí Thị Thu Hà (Văn phòng Chính phủ phía Nam) cho rằng, sáng tạo VHNT đi trước, LLPB hình thành sau và công tác LLPB luôn mang tính định hướng cho các sáng tác.

“LLPB là một thành tố cơ hữu trong đời sống VHNT; có chức năng thẩm định, đánh giá tác phẩm, tác giả; phát hiện các giá trị, các quy luật; dự báo, phát hiện cái mới; tham gia điều chỉnh, định hướng cho sự vận động, phát triển của VHNT; củng cố lập trường tư tưởng chính trị vững chắc đến cả người sáng tác lẫn người thụ hưởng, thưởng lãm”, TS Phí Thị Thu Hà nhận định.


Đồng chí Phạm Phương Thảo, nguyên Chủ tịch HĐND TPHCM phát biểu tại tọa đàm. Ảnh: DŨNG PHƯƠNG

Đồng quan điểm, GS-TS Nguyễn Xuân Tiên, Chủ tịch Hội Mỹ thuật TPHCM, cũng cho rằng, LLPB VHNT đóng một vai trò rất quan trọng trong đời sống VHNT và sự phát triển của xã hội. “Tuy nhiên, thực tiễn thời gian qua cho thấy, bên cạnh những kết quả, thành tựu đã đạt được, LLPB trong lĩnh vực mỹ thuật cũng đồng thời thời bộc lộ những hạn chế, yếu kém, đặc biệt là ở vai trò định hướng hoạt động thực tiễn và hoạt động sáng tạo, cần phải được phân tích, đánh giá, lý giải để tìm ra giải pháp phát triển”, GS-TS Nguyễn Xuân Tiên cho biết.


Nhà văn Bích Ngân, Chủ tịch Hội Nhà văn TPHCM. Ảnh: DŨNG PHƯƠNG

Đánh giá chung về mối quan hệ giữa LLPB đối với văn học, nhà văn Bích Ngân, Chủ tịch Hội Nhà văn TPHCM, cho rằng, thời gian qua, LLPB chưa đi kịp với đời sống sáng tạo VHNT nói chung, thậm chí còn lùi phía sau. Theo nhà văn Bích Ngân: “Đa số những vấn đề nóng bỏng, gay gắt cần LLPB lên tiếng thì lại e dè, chậm chạp, im ắng. Và như vậy, LLPB và sáng tác chưa thể đồng hành được”.

Ở lĩnh vực điện ảnh, nghệ sĩ Công Hậu mang đến những trăn trở khi có những bộ phim ăn khách với doanh thu hàng trăm tỷ đồng, nhưng những bộ phim ấy đã bảo đảm yếu tố nghệ thuật chưa? Theo anh, cần có LLPB lên tiếng, phân tích để làm rõ, đánh giá bộ phim đó được gì và chưa được gì. Có như vậy mới giúp điện ảnh phát triển.


Nghệ sĩ Công Hậu bày tỏ mong muốn có thêm nhiều tiếng nói từ lực lượng lý luận phê bình đối với lĩnh vực điện ảnh. Ảnh: DŨNG PHƯƠNG

Bên cạnh đó, tọa đàm còn nhận được nhiều ý kiến cũng như giải pháp của một số đại biểu như: đồng chí Phạm Phương Thảo, nguyên Chủ tịch HĐND TPHCM, PGS-TS Phan Thị Bích Hà, PGS-TS Nguyễn Thế Nghĩa, PGS-TS Võ Văn Nhơn, ThS Phạm Thị Phương Lan… Các ý kiến đều bày tỏ mong muốn LLPB sẽ có thêm nhiều cơ hội để khẳng định mình cũng như có thể sát sao và đồng hành với đời sống sáng tạo VHNT của thành phố.


Đồng chí Phan Nguyễn Như Khuê phát biểu kết thúc tọa đàm. Ảnh: DŨNG PHƯƠNG

Phát biểu kết thúc, đồng chí Phan Nguyễn Như Khuê cho biết, kết quả tọa đàm là cơ sở tin cậy để Hội đồng Lý luận, phê bình văn học nghệ thuật TPHCM báo cáo Thường trực Thành ủy việc thực hiện Kế hoạch “Tổng kết 50 năm Văn học, nghệ thuật Thành phố Hồ Chí Minh sau ngày đất nước thống nhất”. Đồng thời là cơ sở để Hội đồng tham mưu lãnh đạo thành phố xây dựng chiến lược phát triển VHNT trong tình hình mới; gợi mở để các cơ quan, đơn vị, các hội VHNT thành phố đổi mới phương thức lãnh đạo, quản lý, có những quyết sách phù hợp nhằm phát triển VHNT, trong đó có công tác LLPB cần đổi mới và phát triển mạnh mẽ hơn nữa trong thời gian tới.



Trong phần phát biểu kết thúc tọa đàm, đồng chí Phan Nguyễn Như Khuê cho biết, trên cơ sở đánh giá thực trạng, phân tích nguyên nhân, các tham luận và các ý kiến phát biểu tại tọa đàm đều đưa ra nhiều ý kiến, kiến nghị về định hướng, giải pháp, phương pháp xây dựng, phát triển LLPB văn nghệ trong thời kỳ tới. Có thể gom thành 5 nhóm giải pháp chính như sau:

1. Tiếp tục và không ngừng nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của văn hóa, VHNT, của công tác LLPB VHNT trong công cuộc đổi mới, phát triển đất nước hiện nay. Cần thực hiện thật tốt, thật kiên trì, bài bản trong cấp ủy đảng và chính quyền các cấp, nhất là người đứng đầu; trong các cơ quan và đội ngũ lãnh đạo, quản lý văn hóa, văn nghệ.

2. Chủ động mở rộng, nâng cao việc tiếp nhận tư tưởng và lý thuyết từ nước ngoài (qua giao lưu, hội nhập, phiên dịch, giới thiệu, tiếp nhận, thu nạp các nguồn lý thuyết, LLPB tiến bộ, khoa học, hiện đại, phù hợp với truyền thống văn hóa, VHNT dân tộc và nhu cầu xã hội) trong thời đại toàn cầu hóa, văn hóa, VHNT cần gắn chặt với đời sống, với nền kinh tế thị trường, với quá trình toàn cầu hóa và cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 để thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của công tác LLPB.

3. Coi trọng việc quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trong công tác LLPB. Đội ngũ này phải có nhận thức, trình độ có chuyên môn sâu, am hiểu văn hóa, VHNT dân tộc và các kiến thức, phương pháp hiện đại. Quan tâm xây dựng các cơ sở đào tạo có chất lượng cao. Mở rộng đối tượng tiếp nhận các nội dung LLPB VHNT thông qua các hình thức đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn. Tăng cường định hướng thẩm mỹ cho công chúng VHNT, đặc biệt là thanh thiếu niên, và phát huy vai trò của văn hóa, VHNT trong việc xây dựng và phát triển văn hóa, con người TPHCM.

4. Tiếp tục kế thừa và phát huy những thành tựu, bài học đã đạt được trong 50 năm qua, định hướng thẩm mỹ và công tác LLPB cần bảo đảm cao hơn tính định hướng, tính giáo dục, tính khoa học, tính hiệu quả.

5. Tăng cường nội lực của nhà LLPB bằng sự đổi mới cơ chế, chính sách, chú ý đãi ngộ, tôn trọng tự do sáng tạo, đổi mới, tạo điều kiện cho tác phẩm VHNT phục vụ tốt hơn, hiệu quả hơn đời sống tinh thần của xã hội...

HỒ HUY SƠN/Sài Gòn Giải phóng

Bài viết liên quan

Xem thêm
Cùng viết để chữa lành
Công ty sách nói Bookas vừa thông báo tổ chức cuộc thi chủ đề “Viết Chữa Lành” với tổng giá trị giải thưởng lên đến hơn 1 tỷ đồng.
Xem thêm
Giao lưu với nhà văn Đông Tây: Khi văn chương là món ăn tinh thần không biên giới
Buổi giao lưu văn học với nhà văn Đông Tây – một trong những gương mặt nổi bật của văn đàn đương đại Trung Quốc.
Xem thêm
Hội thảo khoa học Văn học nghệ thuật Hà Nội - Huế - TP. Hồ Chí Minh: 50 năm tự hào bản anh hùng ca
Tin về Hội thảo khoa học với chủ đề Văn học nghệ thuật Hà Nội - Huế - TP. Hồ Chí Minh: 50 năm tự hào bản anh hùng ca
Xem thêm
Cô gái trong chiếc hòm – Truyện ngắn Lê Thị Việt Hà
Trong tôi ba tỏa sáng như một vầng hào quang lung linh. Có nghĩa là không thể như thế được. Không thể!
Xem thêm
Vườn sầu riêng gió hát – Truyện ngắn của Nguyễn Văn Hiệp
Nắng sớm Tây Nguyên tràn về rực rỡ nhuốm vàng cả khu vườn sầu riêng quả sai lúc lỉu. Phan Tâm - người em họ cũng vừa đến chung vui bế cháu trên tay cười rất tươi: Thơm ngon từ đất con ơi. Những âm thanh của Tây Nguyên vang lên nghe như tiếng gió hát trong rừng xào xạc. Khu vườn rộn rã tiếng cười, hương sầu riêng chín muộn lan toả cả một vùng quê.
Xem thêm
Đêm trắng ở Thăng Long – Truyện ngắn lịch sử của Nguyễn Thị Việt Nga
Trăng đã lên. Cả kinh thành Thăng Long chìm trong ánh sáng nhạt vàng như sương khói. Trăng vắt qua những mái ngói hoàng cung cong cong, rọi xuống nền gạch Bát Tràng bóng loáng, đổ bóng lên những dãy hành lang thâm nghiêm lặng lẽ. Dưới ánh trăng ấy, kinh thành như hiện ra nửa thực nửa mộng, vừa rực rỡ huy hoàng, vừa cổ kính u tịch. Mọi âm thanh dường như tan vào bóng tối. Chỉ còn gió nhè nhẹ lùa qua lá ngô đồng, thì thầm như tiếng của thời gian đang trôi.
Xem thêm
Tin buồn: Nhà thơ, Thượng tá Vũ Đình Nguyệt từ trần
Nhà thơ, Thượng tá Vũ Đình Nguyệt – hội viên Hội Nhà văn TP.HCM – sau một thời gian bị trọng bệnh, đã từ trần lúc 13g49, ngày 25/6/2025 (nhằm ngày 01/6 năm Ất Tỵ), hưởng thọ 68 tuổi.
Xem thêm
Hoạt động 6 tháng đầu năm 2025 của Hội Nhà văn TP. Hồ Chí Minh
Sáu tháng đầu năm 2025, trong bối cảnh đất nước đẩy mạnh cải cách, đổi mới, tinh gọn bộ máy; vượt qua những khó khăn, xáo trộn ban đầu, như nhiều tháng văn phòng chưa có lương, ngân sách chậm phê duyệt dẫn đến nhiều hoạt động bị đình trệ.
Xem thêm
Ra mắt tác phẩm Ru say mượn tỉnh, ru tình mượn nhau
Sáng ngày 22/06/2025, tại nhà hàng Hòn Đất đường Tân Sơn Nhì, quận Tân Phú, TPHCM, nhà thơ Diễm Thuyên đã tổ chức buổi ra mắt tập thơ “Ru say mượn tình, ru tình mượn nhau”.
Xem thêm
Đôi câu đối về liệt sĩ được xác lập kỷ lục Việt Nam
Đôi câu đối “Thân ngã xuống thành đất đai Tổ quốc - Hồn bay lên hoá linh khí Quốc gia của Đại tá, nhà báo Trần Thế Tuyển được xác lập kỷ lục Việt Nam.
Xem thêm
50 Album Hồn Việt – Món quà đầy ý nghĩa từ nhà thơ Lâm Xuân Thi gửi tặng Hội Nhà văn TP.HCM
ội Nhà văn TP. Hồ Chí Minh xin trân trọng cảm ơn nhà thơ Lâm Xuân Thi – người bạn thủy chung, nghĩa tình và là nhà tài trợ nhiều năm qua của Hội – vì món quà quý báu vừa được gửi tặng: 50 album ca khúc Hồn Việt
Xem thêm
Thư mời Giao lưu văn học Việt - Trung lần thứ nhất
Vào lúc 14 giờ ngày 27/6/2025, tại Hội trường B, Trụ sở Liên hiếp các Hội văn học nghệ thuật TP. HCM
Xem thêm
Khi phụ nữ làm thơ và làm báo bằng một trái tim
Bài đăng Diễn đàn Văn nghệ Việt Nam, tháng 6/2025
Xem thêm
Đoàn Hội Nhà văn Thượng Hải tới thăm Hội Nhà văn TP. Hồ Chí MInh
Sáng ngày 6/6, dịch giả Nguyễn Lệ Chi (Phó chủ tịch Hội đồng Văn học dịch Hội nhà văn TP.HCM) đã dẫn đoàn Hội nhà văn Thượng Hải đến thăm Hội nhà văn TP.HCM, đồng thời kiêm vai trò phiên dịch trong buổi giao lưu.
Xem thêm
Lời chia buồn của Hội Nhà văn TPHCM
Cụ Bà PHẠM THỊ MÃNH, mẫu thân nhà văn Bích Ngân, vừa từ trần lúc 7 giờ 10 phút ngày 30 tháng 5 năm 2025 (nhằm mùng 4 tháng 5 năm Ất Tỵ), hưởng thọ 88 tuổi.
Xem thêm
Thông báo lùi thời gian tổ chức “Những ngày Văn học, Nghệ thuật TP.HCM
Theo Thông báo số 1630-TB/VPTU của Văn phòng Thành ủy TP.HCM, chương trình “Những ngày Văn học, Nghệ thuật TP.HCM” với chủ đề: “Thành phố Hồ Chí Minh – Nơi những dòng sông hội tụ” sẽ được chuyển sang tổ chức vào đầu tháng 7.
Xem thêm