Bài & ảnh: ĐẬU THANH SƠN

Sáng 30/10/2025, tại Hội trường Liên hiệp các hội Văn học Nghệ thuật thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) đã diễn ra buổi “Giao lưu văn học Việt - Trung lần thứ hai, năm 2025”, với sự tham dự của nhà văn, nhà biên kịch nổi tiếng Trung Quốc Lưu Chấn Vân. Đây là một nội dung trong chuỗi hoạt động văn học, kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Trung Quốc, với chủ đề “Nhìn lại 10 năm Văn học Trung Quốc tại Việt Nam”. Buổi giao lưu văn học do Hội nhà văn TP. HCM, Tổng Lãnh sự Trung Quốc tại TP.HCM, cùng Công ty Chibooks phối hợp tổ chức.

Quang cảnh hội trường buổi giao lưu

Đến dự buổi giao lưu về phía đại diện các ban ngành TP. HCM gồm có: Đại diện ban Tuyên giáo và Dân vận thành ủy; Nhà báo Nguyễn Ngọc Hồi - Phó Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông TP.HCM; Nhà biên kịch Dương Cẩm Thúy - Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội VHNT TP.HCM; ông Lê Nguyên Hiều - Chủ tịch Hội nghệ sĩ múa TP. HCM; Nhà văn Đoàn Hoài Trung - Chủ tịch Hội Nhiếp ảnh TP. HCM.

Về phía Tổng lãnh sự quán Trung Quốc tại TP.HCM có Bà Vương Hân Nhiên - Chánh Văn Phòng Tổng lãnh sự quán; Lãnh sự Mao Triệu Hà và Phó Lãnh sự Triệu Hạo Nam.

Về phía Hội Nhà văn TP.HCM có: Chủ tịch Hội Nhà văn Trịnh Bích Ngân, Phó chủ tịch Trầm Hương, Phó chủ tịch Bùi Anh Tấn, các thành viên BCH, các nhà văn, nhà thơ, nhà lý luận phê bình văn học và dịch giả.

Chủ tịch Hội Nhà văn TP.HCM phát biểu khai mạc

Về phía Doanh nghiệp, đơn vị xuất bản, có bà Nguyễn Lệ Chi - Giám đốc Công ty Cổ phần Văn hóa Chi (Chibooks).

Cùng đến tham dự còn có TS. Phan Thanh Lệ Hằng - Giám đốc điều hành Trường Cao đẳng công nghệ Sài Gòn, PGS-Tiến sĩ Bùi Thanh Truyền - Trưởng khoa Văn Đại học Sư phạm TP.HCM, Chủ tịch Hội đồng Lý luận phê bình văn học của Hội nhà văn TP.HCM; Tiến sĩ Phan Thu Vân - Phó Trưởng khoa Văn Đại học Sư phạm TP.HCM; TS. Thái Thu Hoài - Phó trưởng khoa Xuất bản Đại học Văn hóa TP. HCM.

Ngoài ra còn có đông đảo bạn đọc, sinh viên một số trường đại học, phóng viên Đài truyền hình, phóng viên các báo và tạp chí tới dự và đưa tin.
 

Giám đốc Công ty Cổ phần Văn hóa Chi (Chibooks) Nguyễn Lệ Chi phát biểu.

Phát biểu khai mạc, Chủ tịch Hội nhà văn TP.HCM Trịnh Bích Ngân cho biết: đây lần thứ hai Hội Nhà văn tổ chức buổi gặp gỡ, giao lưu giữa nhà văn TP.HCM, nhà văn Việt Nam với nhà văn Trung Quốc, trong chuỗi hoạt động văn học kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Trung Quốc. Chủ tịch Trịnh Bích Ngân phát biểu: “Nhìn lại 10 năm Văn học Trung Quốc tại Việt Nam (2015 đến 2025). Tuy khoảng thời gian ngắn, vô cùng ngắn so với chiều dài nhiều thế kỷ quan hệ giữa hai nước, và bề dày giao thoa văn hóa giữa Việt Nam - Trung Quốc, trong đó văn học giữ vị thế quan trọng với sự lan tỏa giá trị nhân văn của nó. Từ năm 2015 đến nay, sự giao lưu văn hóa, trong đó có văn học giữa hai nước đã có những chuyến biến tích cực và phát triển không ngừng, văn học đang từng bước đi tới mục tiêu thiết lập sự giao lưu hai chiều. Đó là yếu tố quan trọng cho sự hội nhập văn hóa quốc tế. Trong đó văn học luôn giữ vai trò là chiếc cầu nối bền vững, kết nối tâm hồn, tình cảm và chiều sâu văn hóa của hai dân tộc, hai quốc gia Việt - Trung nói riêng và các quốc gia khác trên thế giới”.

Trong phần phát biểu của mình, bà Nguyễn Lệ Chi - Giám đốc công ty Cổ phần Văn hóa Chi (Chibooks) chia sẻ: “Hội thảo Văn chương quốc tế lần này là dịp để giới văn chương hai nước Việt - Trung cùng nhìn lại hành trình giao lưu, tiếp biến và lan tỏa văn hóa đọc Trung Quốc tại Việt Nam trong suốt một thập niên qua. Sự kiện cũng là cầu nối để các nhà nghiên cứu, nhà văn, nhà làm sách và độc giả chia sẻ những cảm nhận, góc nhìn từ Việt Nam về văn học nước bạn, qua đó góp phần xây dựng nhịp cầu văn hóa - văn chương giữa hai nước”.

Chân dung nhà văn Lưu Chấn Vân

Nhà văn Lưu Chấn Vân sinh năm 1958. Sau khi tốt nghiệp Đại học Bắc Kinh, ông công tác tại Nhật báo Nông dân Trung Quốc, rồi chuyển sang hoạt động văn chương chuyên nghiệp. Hiện nay là Chủ tịch Hội Nhà văn tỉnh Hà Nam (Trung Quốc). Ông là một trong những gương mặt tiêu biểu trong nền văn học đương đại và điện ảnh Trung Quốc. Ông là một người đa tài, ngoài viết văn, viết kịch bản phim, giảng dạy đại học, ông còn đảm nhận nhiều vai trò khác như khách mời chương trình truyền hình, giám chế nghệ thuật, chỉ đạo văn học cho phim, diễn viên...
 

PGS-TS. Bùi Thanh Truyền đọc trích bài tham luận

Tại buổi giao lưu, PGS-TS. Bùi Thanh Truyền - Chủ tịch Hội đồng Lý luận phê bình văn học của Hội nhà văn TP. HCM, đọc trích đoạn tham luận về đề tài “Văn học thiếu nhi Trung Quốc tại Việt Nam”. Ông khẳng định văn học Trung Quốc đã có ảnh hưởng sâu đậm đến đời sống văn hóa và văn học Việt Nam. Tuy nhiên mảng văn học thiếu nhi lại chưa thật sự tạo được dấu ấn mạnh mẽ. Ông nói: “Các tác phẩm văn học Trung Quốc được đưa vào chương trình Ngữ văn bậc trung học cơ sở ở Việt Nam, tuy chưa nhiều nhưng đều có giá trị giáo dục cao, góp phần phát triển phẩm chất và năng lực học sinh, theo tinh thần Chương trình Giáo dục phổ thông 2018”. Ông kết luận: “Với đặc thù là sản phẩm tinh thần giàu tính thẩm mĩ, nhân văn, văn học thiếu nhi nói chung, văn học thiếu nhi của Trung Quốc nói riêng, trở thành phương tiện và bối cảnh lý tưởng để trẻ em Việt Nam không chỉ chiếm lĩnh tri thức, mà còn rèn luyện kĩ năng, bồi dưỡng tâm hồn và hình thành nhân cách, để hình thành năng lực của công dân toàn cầu”.

Nhà thơ, nhà phê bình LLVH Lê Thiếu Nhơn đọc tham luận

Nhà phê bình lí luận văn học Lê Thiếu Nhơn phát biểu: “Nhà văn Lưu Chấn Vân không còn xa lạ với công chúng Việt Nam. Năm 2010 ông từng sang Việt Nam để gặp gỡ độc giả tại Hội sách TP. HCM. Có thể khẳng định trong những tác giả văn chương Trung Quốc đương đại, có lẽ nhà văn Lưu Chấn Vân, chỉ xếp sau trường hợp nhà văn Mạc Ngôn với hào quang Nobel văn học 2012, về sức ảnh hưởng đến độc giả Việt Nam. Sở dĩ tên tuổi Lưu Chấn Vân phổ cập rộng rãi ở nước ta là do hơn một số tác giả Trung Quốc khác, là ông đề cập về đời sống gần gũi với cộng đồng người Việt Nam. Ông thường chọn những con người giới bình dân để khai thác sức mạnh tiềm ẩn trong mọi số phận. Thế giới tiểu thuyết của Lưu Chấn Vân, có một hệ thống nhân vật đa dạng trong một cấu trúc linh hoạt. Bức tranh xã hội được ông miêu tả một cách trần trụi, đôi khi phơi bày lạnh lùng cái ác và cái xấu, nhưng chi tiết hấp dẫn và lối kể hóm hỉnh vẫn khiến người đọc tiếp nhận trọn vẹn những suy tư mà ông muốn gửi gắm”. Kết thúc phát biểu của mình, nhà thơ Lê Thiếu Nhơn hy vọng sẽ có thêm nhiều tác phẩm của Lưu Chấn Vân được dịch sang tiếng Việt, đặc biệt là “Tưởng niệm 1942” và “Những đứa trẻ của thời đại hóng chuyện”, hai tác phẩm phản ánh sâu sắc sự biến động xã hội và con người Trung Quốc đương đại.

Nhà văn Bùi Tiểu Quyên & GĐ Nguyễn Lệ Chi điều phối chương trình giao lưu

Cũng trong buổi giao lưu, nhà văn Lưu Chấn Vân đã trả lời các câu hỏi của các nhà văn, độc giả về nhiều khía cạnh trong cuộc đời và hành trình sáng tác văn học của ông. Nhà văn Lưu Chấn Vân đã trả lời một cách linh hoạt và có pha chút hóm hỉnh, làm cho không khí buổi giao lưu thêm sinh động và thân tình. Nhà văn đã bày tỏ sự xúc động và tình cảm đặc biệt của mình, dành cho con người và đất nước Việt Nam tươi đẹp. Ông chia sẻ: “Trong những ngày đầu đặt chân đến TP.HCM, tôi đã cảm nhận rõ sự thân thiện, hiếu khách và tốt bụng của người Việt Nam. Đặc biệt tôi rất trân trọng tình cảm mà độc giả Việt Nam dành cho văn học Trung Quốc nói chung và các tác phẩm của tôi nói riêng. Tôi mong muốn sẽ có thêm nhiều dịp sang Việt Nam để gặp gỡ, trao đổi và giao lưu văn học giữa hai nước, không chỉ để giới thiệu tác phẩm mà còn để các nhà văn, nhà nghiên cứu và bạn đọc hai bên cùng lắng nghe, chia sẻ văn học”

Phó chủ tịch Hội Nhà văn TP.HCM Trầm Hương giao lưu và tặng sách

Với các sự kiện về giao lưu, hội thảo Văn học Quốc tế “Nhìn lại 10 năm Văn học Trung Quốc tại Việt Nam”, là dịp để giới văn chương hai nước cùng nhìn lại hành trình giao lưu, tiếp biến và lan tỏa của văn học Trung Quốc tại Việt Nam trong 10 năm qua. Tạo cơ hội để độc giả, các nhà nghiên cứu, nhà văn và đơn vị xuất bản hai nước gặp gỡ, trao đổi, đồng thời khám phá sâu sắc hơn thế giới văn chương Trung Quốc nói chung và nhà văn Lưu Chấn Vân nói riêng. Giao lưu cũng là cầu nối để chia sẻ những cảm nhận, góc nhìn từ Việt Nam về văn học nước bạn, qua đó góp phần xây dựng nhịp cầu văn hóa, văn chương giữa hai nước, góp phần tăng cường tình cảm hữu nghị và hợp tác bền vững toàn diện giữa Việt Nam và Trung Quốc.

TP. HCM ngày 30/10/2025

Đ.T.S

MỘT SỐ HÌNH ẢNH TẠI BUỔI GIAO LƯU

Nhà văn Lưu Chấn Vân bắt tay CT Trịnh Bích Ngân, sau khi Chủ tịch phát biểu khai mạc

Chủ tịch HNV Trích Bích Ngân tặng hoa nhà văn Lưu Chấn Vân

Tặng hoa cho bà Nguyễn Lệ Chi - Giám đốc Công ty CP Văn hóa Chibooks

Phó chủ tịch HNV Trầm Hương tặng sách cho nhà văn Lưu Chấn Vân

PGS-TS. Bùi Thanh Truyền đặt câu hỏi

Nhà văn Nguyễn Trường đặt câu hỏi

PGS-TS nhà thơ Ngô Minh Oanh đặt câu hỏi

Nhà văn Võ Xuân Tòng đặt câu hỏi

Nhà thơ Bùi Ngọc Phúc đặt câu hỏi

Chụp hình lưu niệm

Chụp hình lưu niệm