TIN TỨC

Những dấu chân thơ nhiều dư vị xao xuyến

Người đăng : nguyenhung
Ngày đăng: 2023-07-27 20:50:14
mail facebook google pos stwis
1609 lượt xem

LÊ THIẾU NHƠN

Sau hai ấn phẩm, tập thơ “Bầu trời dưới đáy sông” in năm 2017 và tập thơ “Muôn nỗi gần xa” in năm 2022, nhà thơ Trần Kim Dung trở thành hội viên Hội Nhà văn TP.HCM. Đó là chỉ dấu cho một tấm lòng thiết tha với thi ca, chân thành và tin cậy. Bây giờ, tập thơ thứ ba của nhà thơ Trần Kim Dung được ra mắt, để cùng chị rong ruổi tìm kiếm tri âm thanh thản và tận tụy. 

Nhà thơ Trần Kim Dung có nhiều năm làm hiệu trưởng Trường trung học cơ sở An Đà, Hải Phòng. Nghỉ hưu, nhà thơ Trần Kim Dung rời thành phố hoa phượng đỏ, chuyển vào sinh sống tại đô thị nhộn nhịp nhất phương Nam, và tiếp tục theo đuổi đam mê sáng tác văn chương mà chị ấp ôm từ thời thanh xuân. Chị lặng lẽ chạm tay những chữ nghĩa mơ màng và bồi hồi lắng nghe tiếng vọng những vần điệu bâng khuâng.

Cầm tập thơ “Những dấu chân thơ” và lần mở từng trang, chắc chắn độc giả dễ dàng nhận diện hành trình thao thức của nhà thơ Trần Kim Dung. Không chủ đích gieo ý tứ vào suy tưởng, mà chị tìm thấy chất thơ ngẫu nhiên tức cảnh sinh tình. Nhà thơ Trần Kim Dung may mắn có điều kiện thăm viếng nhiều nơi, và càng may mắn hơn khi chị có thi ca cùng nhịp bước. Những câu phiêu lãng vụt đến, những câu xôn xao bay theo, khiến chị trở thành một lữ khách hạnh phúc trên các nẻo đường nhớ thương.

Nhà thơ Trần Kim Dung luôn luôn gói ghém sự trìu mến để ghé qua từng vùng đất. Chị xem mỗi chốn xa lạ mình có dịp ghé lại, không phải một địa chỉ du lịch với dăm phút giây ngắm nghía khuây khỏa vui thú, mà giống như một miền thương yêu đích thực. Vì vậy, chị được “về” để lắng đọng cùng vạn vật, dẫu là ngọn cỏ bơ vơ ven đê hay dẫu là quán nhỏ cô quạnh cuối phố. Những bài thơ “Về Phú Yên”, “Về Điện Biên”, “Về đảo ngọc”, “Về xứ Thanh”... rung động nhờ trái tim ân cần dắt dìu tác giả ngược xuôi dặm dài mưa nắng.

Lấy tâm thế “về” làm cảm hứng chủ đạo, nhà thơ Trần Kim Dung được hít thở trọn vẹn với từng không gian thân thuộc, thẳm sâu và bình dị: “Từ trong hoa cỏ xa gần/ Vẫn nghe như tiếng rì rầm người xưa”. Không có ai là người dưng lạnh lùng trong cuộc gặp gỡ hữu duyên, nên mỗi sắc thái tao ngộ đều lưu luyến khôn nguôi: “Vừa mới đến Bến Đục/ Gạo đã thắp lửa mừng”.

Đã bỏ lại sau lưng những thăng trầm và những bôn ba, nhà thơ Trần Kim Dung dùng ánh mắt độ lượng và ấm áp để soi rọi cõi dương gian nhọc nhằn mà sẻ chia, mà nương tựa. Chị phát hiện vẻ đẹp hoa ban Tây Bắc đắm đuối “Cả núi rừng bung lụa trắng lên mây” và chị phát hiện giữa điệp trùng hiểm trở vùng cao có nét riêng quyến rũ “Đèo Pha Đin bay lên trong mây trắng/ Dốc quanh co đến tận cổng trời”.

Thơ Trần Kim Dung không cầu kỳ cũng không bóng bẩy. Chị nhẹ nhàng ghi lại những xao xuyến của mình, thành những lời tỉ tê bất ngờ. Ví dụ, “Tiếng tằm ăn rỗi như chiều đổ mưa” là một câu thơ chẳng cần bám víu vào văn bản cố định nào, cũng chẳng cần hỗ trợ bởi câu chuyện lâm ly nào. Một câu thơ không chút kỹ thuật, mà dư âm cứ bồng bềnh, cứ ngân nga. Một câu thơ độc lập, tự tại và ôn tồn, chứng minh phẩm chất thi sĩ của người viết.

Nhìn thật bao quát, nhà thơ Trần Kim Dung có thói quen thể hiện những suy tư bằng thơ lục bát. Những câu sáu chậm rãi và những câu tám giải bày, vốn thuận lợi cho tác giả muốn truy vấn những bồi hồi trong muôn trùng kỷ niệm. Nhà thơ Trần Kim Dung thong dong sử dụng lục bát để níu giữ những khoảnh khắc thoáng gặp đã gắn bó như cố nhân, khi xa vắng “Vườn chùa xanh thắm bóng cây/ Giọt chuông rơi xuống nở đầy sen thơm”, khi ngậm ngùi “Hỏi đò đứng đó đợi ai/ Cho ta làm bạn đường dài quá giang” và cả khi nôn nao “Hoàng hôn tím nữa đi nào/ Cho ta quên lối, lạc vào chốn xưa”.

Đọc thơ Trần Kim Dung, không khó để mường tượng tương đối rõ ràng một người phụ nữ đa đoan và đôn hậu. Chị giăng mắc cố hương gần gũi với mình: “Cổng làng tóc nhuộm gió sương/ Hai vai gánh nặng con đường bão giông”, và chị xót xa với cuộc mưu sinh nhọc nhằn của đứa trẻ nghèo một lần chứng kiến ở Biển Hồ, Campuchia: “Mò sâu tận đáy bùn lầy/ Mong sao vớt được một ngày trong mơ”.

Tập thơ “Những dấu chân thơ” mang phong vị của trải nghiệm nâng niu và an ủi. Những dấu chân của nhà thơ Trần Kim Dung không nhàn rỗi với từng danh thắng mà bận bịu với từng con người, dẫu chỉ lướt qua nhau giữa mùa trôi bất tận. Công trình kỳ vĩ hay thiên nhiên lộng lẫy được chị đề cập cụ thể, cũng chỉ là cơn cớ để chị sốt ruột nghĩ về mỗi số phận nhỏ bé trong thế giới hội nhập thênh thang ưu phiền.

Những dấu chân của chị đã đi đến thơ, nhờ thơ bịn rịn xoa dịu “Áo chàm thấp thoáng nương xanh/ Để ai tìm mãi dáng hình trong mơ/ Rừng nghiêng thác cuộn gió mưa/ Ngỡ đâu tiếng triệu năm xưa vọng về” và nhờ thơ thầm thì khấn nguyện “Đón năm mới miền Trung mưa rả rích/ Bỗng nhớ phương Nam chan chứa nắng vàng/ Ước gì đem được chút trời xanh mây trắng/ Để sông Hoài náo nức chuyến đò ngang”.

Sài Gòn, 5/2023

Bài viết liên quan

Xem thêm
“Khoảng trời xanh ký ức” – khúc lắng đọng, yêu thương
Sau buổi ra mắt ấm áp tập thơ “Khoảng trời xanh ký ức” (30/5/2025), bài viết của TS. Hoàng Thị Thu Thủy tiếp tục khắc họa nét đẹp dung dị và giàu cảm xúc trong thơ Nguyễn Thị Phương Nam – một “nhật ký tâm hồn” chạm đến trái tim người đọc.
Xem thêm
Một cách nghĩ khác về tình yêu
Nhà văn Đỗ Viết Nghiệm với tham luận “Một cách nghĩ khác về tình yêu” mang đến nhiều gợi mở sâu sắc về cách nhìn và sức sáng tạo của tác phẩm.
Xem thêm
Nhà văn Mai Văn Tạo – Viết từ tấm lòng sâu nặng để tri ân nguồn cội
Vùng đất miền Tây Nam Bộ đã luôn ghi khắc văn nghiệp của các nhà văn kỳ cựu, đưa tên tuổi họ trở thành những nguồn sáng rạng rỡ với những trang viết đậm hồn đất và tình người của xứ sở nơi đây. Có thể kể đến nhà văn, nhà nghiên cứu, học giả Nguyễn Chánh Sắt, Nguyễn Hiến Lê, Nguyễn Văn Hầu…; các nhà văn Sơn Nam, Anh Đức, Trang Thế Hy, Nguyễn Quang Sáng, Lê Văn Thảo, Nguyễn Lập Em, Phạm Trung Khâu, Lê Đình Trường, Ngô Khắc Tài…; các nhà thơ Thanh Hải, Phạm Hữu Quang, Đinh Thị Thu Vân, Trịnh Bửu Hoài, Thu Nguyệt, Phạm Nguyên Thạch, Ngọc Phượng, Song Hảo…
Xem thêm
Tiểu thuyết lịch sử Việt Nam đương đại - một số xu hướng chủ yếu
Giữa lúc tiểu thuyết và phim Mưa đỏ của Chu Lai làm dấy lên nhiều tranh cãi về ranh giới giữa lịch sử và hư cấu, bài viết của PGS-TS Nguyễn Văn Dân đem lại một cái nhìn hệ thống về tiểu thuyết lịch sử Việt Nam đương đại.
Xem thêm
Khơi dậy sức sáng tạo văn học nghệ thuật trong lực lượng sáng tác trẻ ở miền núi - Thực tiễn và kỳ vọng
Cần phải làm gì, làm như thế nào để khơi dậy sức sáng tạo của những người sáng tác trẻ; để tạo môi trường nuôi dưỡng họ trở thành lực lượng sáng tác chuyên nghiệp?
Xem thêm
Thử giải mã ba nhà văn khó đọc ba miền
Ba miền đất nước, ba cá tính sáng tạo khác biệt – Nguyễn Bình Phương với “hiện thực lũy thừa”, Nhật Chiêu cùng “thể Sương” mơ huyền, và Ngô Phan Lưu qua “lối viết nông dân” thấm đẫm đời thường.
Xem thêm
Thoát khỏi thân phàm - Tiểu luận của Hồ Anh Thái
Bản năng tự vẫn nằm im cũng có khi bất ngờ trỗi dậy. Không phải là muốn chết. Chỉ là “một lúc” mà thôi. Được thoát ra khỏi thế giới này trong chốc lát, được thấy mình đã thoát hồn khỏi thân phàm, được thấy người ở lại người cười người khóc. Xong đâu đấy, ta trở lại, tái sinh, nhìn cuộc đời bằng cặp mắt mới. Cuộc đời dù có vắng ta cũng chẳng làm sao.
Xem thêm
Chạm thu - chạm ngưỡng cửa thu về
Chạm thu – tập thơ mới của bác sĩ, nhà thơ Mai Hữu Phước mang đến những chiêm nghiệm lắng sâu về đời người và tình thơ. Bài viết của Lê Bá Duy gợi mở một hành trình thi ca giàu cảm xúc, chân thành và đầy dư âm.
Xem thêm
“Tình đất biên cương” – Tập truyện giàu giá trị hiện thực và giá trị nhân văn
Những người từng quen biết và cùng công tác với anh luôn nhận thấy anh là một cán bộ gương mẫu, trách nhiệm, tác phong nhanh nhẹn, ngôn từ giao tiếp hoạt bát. Tuy nhiên, ít ai biết trong anh tiềm tàng một khả năng sáng tác văn chương như vậy. Khi hoàn thành nhiệm vụ công chức, được nhà nước cho nghỉ chế độ, cũng chính là lúc “anh hoa phát tiết”, các thể loại thơ, tản văn, truyện ký, tiểu thuyết,… được thể nghiệm và đáng nể nhất là hai tập sách dày dặn (Truyện ký Tình yêu người lính - NXB Thanh niên năm 2021, 364 trang và tiểu thuyết Hoa trong mắt bão - NXB Hội Nhà văn năm 2023, 570 trang) và hiện tại trên tay tôi là tập truyện ngắn Tình đất biên cương.
Xem thêm
Ẩn số đường đến thơ của Trần Hóa
Bài đăng Diễn đàn Văn nghệ Việt Nam, số tháng 9/2025
Xem thêm
Nhà lý luận phê bình Đỗ Nguyên Thương và tập thơ “Tìm về miền ký ức”
Tôi quen nhà giáo, nhà Lý luận Phê bình văn học Đỗ Nguyên Thương thật tình cờ trong buổi Tọa đàm về Thơ 1-2-3 do nhà thơ Phan Hoàng chủ trì có sự phối hợp của Hội nhà văn Cần Thơ và khoa Khoa học Xã hội và Nhân văn tường Đại học Cần Thơ.
Xem thêm
Tư tưởng nhân dân anh hùng
1. Vì tình yêu quê hương đất nước, Trần Bảo Định đến với văn chương. Nhà văn Long An để lại dấu ấn đáng kể trong sinh hoạt văn chương từ những năm 2010 đến nay. Bên cạnh bộ sách Đất và người Nam Bộ mến yêu gồm 14 tập truyện ngắn, Trần Bảo Định còn có 6 tập thơ, 5 tập tiểu luận phê bình. Năm 2024, nhà văn trình làng tuyển tập Đất Việt trời Nam liệt truyện gồm 3 tập (thượng, trung, hạ) do Nxb Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh ấn hành. Tái hiện diễn trình lịch sử vùng đất Nam Bộ từ hồi một 1620, hồi hai 1859, đến hồi ba 1900, tuyển tập có thể xem như trường thiên tiểu thuyết ca ngợi tinh thần đấu tranh yêu nước anh dũng của nhân dân Nam Bộ, như lời giới thiệu của Nhà xuất bản: “Chính các anh hùng vô danh mới thể hiện toàn bộ chủ đích nghệ thuật của Trần Bảo Định, cho thấy tư tưởng: nhân dân anh hùng!”
Xem thêm
Thơ tình Nguyên Bình đắm đuối
(Vanchuongthanhphohochiminh.vn) - Các nhà thơ từ cổ chí kim không nhiều thì ít đều viết thơ tình, điều đó không có gì lạ; vì tâm hồn họ lãng mạn, mơ mộng, tôn thờ phái đẹp. Nhà thơ Nguyên Bình không nằm ngoài số đó. Anh viết văn làm thơ từ thời sinh viên, cả trước và sau năm 1975. Những bài thơ tình, anh không dám trao tay cô nữ sinh xinh đẹp xứ Huế anh yêu say đắm: Vẫn mãi “Là bài thơ còn hoài trong vở/Giữa giờ chơi mang đến lại mang về” thơ Đỗ Trung Quân.
Xem thêm
Mỹ cảm của kiểu tự sự trong suốt trong tập tản văn “Nỗi buồn trong suốt” của Nguyễn Đức Phú Thọ
Tản văn là một thể loại dễ tiếp cận với mọi mặt của đời sống thông qua những lát cắt hiện thực, nhưng trung tâm tinh thần của thể loại này lại là cái tôi tư tưởng, cảm xúc của người nghệ sĩ. Tản văn vừa đậm chất trữ tình, vừa mang bản chất tự sự. Mỗi tác phẩm là một cách diễn giải về “Thế giới như tôi thấy”, đồng thời cũng là một tấm gương phản chiếu cấu trúc nội tâm của nhà văn.
Xem thêm
Cảm nhận thơ Trần Xuân Hóa từ một góc nhìn đa cảm
Bài viết của nhà thơ CCB Trần Trí Thông
Xem thêm
Hơi thở đất quê trong miền nhớ của Huỳnh Khang
Chủ đề và nội dung trong MIỀN NHỚ xoay quanh ký ức quê hương, tình mẫu tử, nghĩa làng nghĩa xóm, thiên nhiên, tình yêu đôi lứa, nỗi buồn mất mát, cùng những triết lý đời thường.
Xem thêm
Tiếng văn từ phía “bạn nguồn”
Nguyễn Minh Sơn, Hồ Tấn Vũ và Nguyễn Thị Như Hiền là ba cây bút thuộc thế hệ 7X và 9X
Xem thêm
Về trên dặm trường thiên lý “Miền Ô châu”
Tiếp theo các cuốn tản văn Sông vẫn chảy đời sông (NXB Thanh Niên 2023), Bốn mùa thương nhớ (NXB Thanh Niên 2024), nhà văn Nguyễn Linh Giang vừa ra mắt cuốn tản văn mới: “Miền Ô Châu” (NXB Phụ Nữ Việt Nam, 2025).
Xem thêm
Thơ ca chào đón Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9
Cách mạng tháng Tám - 1945 thành công, mở ra trang sử vàng chói lọi cho dân tộc. Bác Hồ đọc “Tuyên ngôn độc lập”, khai sinh ra Nước Việt Nam dân chủ cộng hòa. Nhà nước công nông đầu tiên ở Đông Nam Á được thành lập. Hai tiếng Việt Nam vang lên đầy phấn khởi, tự hào trên trường quốc tế, đã khơi nguồn, làm bừng dậy biết bao cảm hứng về thơ ca, nhạc, họa thật mới mẻ, mãnh liệt và sôi nổi, làm không khí văn nghệ đổi sắc thay da. Từ đây nền văn học của ta chỉ còn duy nhất một trào lưu là văn học cách mạng.
Xem thêm
Hồi hộp trước “phút bù giờ” của Minh Đan
Ngôn ngữ của Minh Đan đôi lúc không còn chỉ là ký tự để giải nghĩa, mà là vật liệu có tâm hồn – biết khít lại, giãn ra, để tạo hình tượng và âm thanh.
Xem thêm