TIN TỨC

Tuổi trẻ, sứ mệnh và những kỳ vọng

Người đăng : nguyenhung
Ngày đăng: 2022-03-22 12:35:00
mail facebook google pos stwis
1200 lượt xem

 NGUYỄN KHẮC AN

Ai đó từng nói, đời người thực chất chỉ có 3 ngày là ngày hôm qua, ngày hôm nay và ngày mai. Hãy nhớ ngày hôm qua, hãy nỗ lực ngay ngày hôm nay để làm nên ngày mai. Tháng ba đã về, tháng của thanh niên, tháng của lực lượng hùng hậu trẻ trung chiếm đến một phần tư dân số. Chúc mừng những người trẻ, các bạn vinh dự bởi đang nắm trong tay mùa xuân của xã hội. Hãy hành động, sứ mệnh thuộc về các bạn, tương lai cũng thuộc về các bạn.

Chuyện kể rằng: Trong cuộc hội thảo khoa học bàn về công tác thanh niên, có một vị giáo sư nổi tiếng đăng đàn, trước hàng trăm cử tọa đang chăm chú lắng nghe, ông phát biểu đầy mạnh mẽ: “Thảm họa của chúng ta là đã sinh ra một thế hệ kế tiếp quá bạc nhược. Thanh niên ngày nay chỉ có quan tâm đến hưởng thụ. Họ dường như không có khái niệm ước mơ và hoài bão. Họ sống ích kỷ, thực dụng và vô trách nhiệm...”. Cả hội trường đang lặng phắc bỗng những tiếng vỗ tay tán thưởng cất lên. Vị giáo sự nọ lại tiếp tục: “Đấy không phải là phát biểu của tôi. Đấy là nội dung mà các nhà khảo cổ vừa mới phát hiện tuần trước, nó được khắc trên một chiếc bình gốm có niên đại cách đây một ngàn năm”. Cả hội trường ngỡ ngàng, tiếng vỗ tay còn lớn hơn ban nãy. Đợi mọi người trấn tĩnh, vị giáo sư nọ mới phân tích: “Thưa quý vị, câu chuyện chiếc bình cổ cho chúng ta liên tưởng rằng: Không phải đến tận bây giờ mà từ ngàn năm trước các thế hệ cha ông cũng đã từng nhìn nhận và đánh giá giới trẻ một cách khắt khe như vậy. Nhưng thực tế thì sao? Thật may mắn bởi lịch sử đã chứng minh lớp trẻ vẫn lớn lên, vẫn đầy ước mơ hoài bão, vẫn trở thành những chủ nhân vô cùng xứng đáng của hành tinh đẹp đẽ mà chúng ta đang kế thừa”.

Rất tiếc là người bài viết này đã không có đầy đủ thông tin về cuộc hội thảo thú vị kể trên. Nhân tiện đây cũng xin bạn đọc miễn cho tác giả cái việc truy tìm chiếc bình cổ để làm bằng chứng. Rõ ràng hàng ngàn năm qua lớp trẻ đã không bạc nhược trước sứ mệnh, sự khác biệt trong nhìn nhận giữa các thế hệ không đáng để sợ hãi. Những đòi hỏi có tính cầu toàn của các bậc cha ông với lớp kế cận là một hiển nhiên. Một sự hiển nhiên được chiết xuất từ trách nhiệm và khát vọng.

Mỗi chúng ta đều may mắn được đi qua một quãng đời có tên gọi là tuổi trẻ. Đừng quá ngạc nhiên nếu một ngày nào đó bạn tìm thấy những bí mật của tương lai được mã hóa ngay trong sự sung mãn của tuổi trẻ. Nói một cách hình tượng thì Tuổi trẻ là báu vật cuộc đời, tuổi trẻ cũng là quặng vàng của xã hội. Chỉ tiếc rằng sở hữu tuổi trẻ là một chuyện, kích hoạt giá trị của tuổi trẻ lại là một chuyện khác. Ở đời không ít kẻ nhởn nhơ, đến khi nhìn lại mới giật mình tá hỏa nhận ra tuổi trẻ đã không còn. Benjamin Franklin- một triết gia ở Mỹ gọi họ là những người “Chết ở tuổi 25 nhưng đến 75 tuổi mới được chôn”. Lãng phí tuổi trẻ xứng đáng là thứ lãng phí khủng khiếp và tội lỗi nhất. Ở mỗi cuộc đời tuổi trẻ là thứ không bao giờ có thể gia hạn.

Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói: “Một năm khởi đầu từ mùa xuân. Một đời khởi đầu từ tuổi trẻ. Tuổi trẻ là mùa xuân của xã hội”. Nữ thi sĩ Xuân Quỳnh cũng đã “cân” tuổi trẻ với mùa xuân trong 2 câu thơ “A mùa xuân như cầm được trên tay/Và tuổi trẻ vẫn muôn đời tiếp nối”. Danh ngôn phương Tây cũng có câu rằng: “Ngày mà Thượng đế tạo ra hi vọng có lẽ cùng một ngày Ngài tạo ra mùa Xuân”. Rất nhiều người trẻ đã làm nên mùa xuân, rất nhiều chiến công được tạo nên trong mùa xuân, và tất nhiên rất nhiều hi vọng được thắp lên từ mùa xuân.

Thời đại nào, quốc gia nào, hoàn cảnh nào thì thế hệ trẻ cũng là tấm gương phản chiếu tương lai. Thanh niên là tiên phong, là rường cột. Lần giở lịch sử nước nhà chúng ta không khó để tìm thấy những hình ảnh oanh liệt đó. Năm 1285, Trần Quốc Toản vừa tròn 16 tuổi, căm thù giặc tay bóp nát quả cam, tự thành lập đạo quân hơn 1000 binh sĩ Giương cao lá cờ thêu sáu chữ vàng “Phá cường địch, báo Hoàng ân” đánh đuổi giặc Nguyên, góp phần làm nên những chiến thắng. Hay như người anh hùng áo vải Quang Trung, tuổi 20 đã cầm quân ra trận, “Mấy lần đánh đuổi quân Xiêm giặc Tàu”. Một thiên tài quân sự bách chiến bách thắng. Anh hùng hào kiệt tuổi đôi mươi thì đời nào cũng có, mỗi khi Tổ quốc lâm nguy họ luôn luôn là những dũng sĩ tuyến đầu.

Nối tiếp cha ông, lịch sử hiện đại lại xuất hiện biết bao tấm gương, họ dường như làm nên những điều vĩ đại bằng chính bầu nhiệt huyết của thanh niên. Những bậc tiền bối cách mạng như Trần Phú, Lê Hồng Phong, Hà Huy Tập, Nguyễn Văn Cừ, Hoàng Văn Thụ, Nguyễn Thị Minh Khai… đều dấn thân cho lý tưởng ở lứa tuổi đôi mươi. Người thanh niên Nguyễn Tất Thành rời bến cảng Nhà rồng năm 21 tuổi. Lý Tự Trọng trước mặt quân thù đã đanh thép tuyên bố: “Tôi chưa đến tuổi thành niên thật, nhưng tôi đủ trí khôn để hiểu rằng con đường của thanh niên chỉ có thể là con đường cách mạng và không thể là con đường nào khác”. Trong các cuộc kháng chiến vệ quốc hàng vạn tấm gương đã anh dũng dâng hiến tuổi thanh xuân cho lý tưởng độc lập tự do. Họ là Võ Thị Sáu, là Lê Anh Xuân, là Phan Đình Giót, là Nguyễn Văn Trỗi, là Đặng Thùy Trâm, là Lê Thị Hồng Gấm, là Lê Đình Chinh… Chính tinh thần yêu nước và lý tưởng cách mạng của họ đã hòa chung nhịp đập biên cương, kết nên những vòng tròn bất tử trên từng quần đảo thiêng liêng của Tổ Quốc.

Khi đã xua tan mùi khói súng, lớp trẻ lại vươn lên tuyến đầu tái thiết non sông. Dù bất cứ ở đâu, dù bất cứ việc gì, dù áo lính xanh, hay blu trắng thì tuổi trẻ vẫn luôn xứng đáng là những nhân tố tiên phong. Hàng triệu công trình được cất lên, hàng triệu việc làm được lấp trống, hàng triệu đơn vị máu được hiến dâng. Họ xuất hiện trong tốp thứ nhất trong hành trình đến với cuộc cách mạng 4.0. Họ xuất hiện ngay tuyến đầu trong cuộc chiến chống Covid – 19. Họ có mặt sớm nhất nơi thiên tai bão lụt hiểm nguy... Và trong số đó có những người mãi mãi không về. Họ hi sinh vì Tổ quốc, vì Nhân dân. Đó là những đóng góp không ai có thể phủ nhận. 

Tuổi trẻ dồi dào là năng lượng và nhiệt huyết, tuổi trẻ khuyết thiếu là trải nghiệm và bài học. Không có tuổi trẻ thì dễ bất thành, nhưng phó mặc cho tuổi trẻ thì dễ bất ổn. Cách đây mấy năm, một vị lãnh đạo tỉnh nhà đã có một phát biểu chỉ đạo khá thú vị: “Với thế hệ trẻ chúng ta phải có 4 chữ “tin, giao, tạo, cổ”. Ông giảng giải: “Tin ở đây là tin tưởng. Lâu nay chúng ta thiếu lòng tin vào thế hệ trẻ. Đối xử với thanh niên như những người chưa trưởng thành, áp đặt tư duy của thế hệ đi trước chồng lên suy nghĩ thanh niên; Đó là sai lầm. Còn chữ “giao”, xin nói rõ giao chứ không phải là dao, nó là động từ! Là giao việc, giao trách nhiệm, giao cơ hội, giao thách thức. Không dám giao cho thanh niên thì làm sao hiểu được thanh niên, làm sao đánh giá được thanh niên, làm sao khơi dậy được thanh niên; Đó là thiếu sót. Chữ thứ ba là “tạo”, tạo ở đây là tạo điều kiện, tạo cơ hội cho thanh niên. Sẽ là vô cùng khó khăn nếu thanh niên không được tạo điều kiện, tạo cơ hội, tạo môi trường. Bổn phận của các thế hệ đi trước và cả trách nhiệm của chính thế hệ trẻ là tạo ra các không gian cơ hội để thỏa mãn hoài bão, để hiến dâng. Và cuối cùng, chữ “cổ” ở đây là cổ vũ! Đã tin thanh niên, đã dám giao cho thanh niên và đã tạo cơ hội cho thanh niên thì cũng cần cổ vũ động viên khích lệ thanh niên”.

Bàn về thế hệ trẻ chắc nhiều người chưa quên nhận xét của Hồ Chí Minh: “Đoàn viên thanh niên ta nói chung là tốt”. Thực tế, đâu đó, vẫn còn một bộ phận bạn trẻ sống hời hợt, thờ ơ vô cảm, thiếu bản lĩnh, nghèo ước mơ và mất niềm tin. Không ít bạn trẻ sống thủ động, đòi hỏi, lười nhác và trông chờ ỷ lại.…Đó là những “khối u” có thể chưa thành “ác tính” nhưng cần phải phẩu thuật để loại bỏ. Không ai hiểu tuổi trẻ bằng tuổi trẻ. Cũng không ai thay tuổi trẻ để khắc phục sai lầm của tuổi trẻ. Nhà văn Tô Hoài từng có một câu rất hay rằng “Những gã xốc nổi thường lầm cử chỉ ngông cuồng là tài ba”. Hãy dừng lại, đó là sự lựa chọn đúng đắn duy nhất, đó là mệnh lệnh xã hội!

Tôi không đủ khôn ngoan để để răn dạy các bạn trẻ. Nhưng nếu có thể bạn hãy nghe lời đúc kết của tỷ phú Jack Ma, một trong những thần tượng đương đại của không ít người trẻ: “Thất bại là gì? Bỏ cuộc là thất bại lớn nhất! Kiên cường là gì? Một khi bạn đã kinh qua gian khó, uất hận và thất vọng, chỉ khi đó bạn mới hiểu được kiên cường là gì! Nghĩa vụ của bạn là gì? Là siêng năng hơn, chăm chỉ hơn, và khát vọng hơn! Chỉ kẻ ngu mới dùng miệng để nói. Người thông minh dùng trí óc, và người sáng suốt dùng trái tim”.

Ai đó từng nói, đời người thực chất chỉ có 3 ngày là ngày hôm qua, ngày hôm nay và ngày mai. Hãy nhớ ngày hôm qua, hãy nỗ lực ngay ngày hôm nay để làm nên ngày mai. Tháng ba đã về, tháng của thanh niên, tháng của lực lượng hùng hậu trẻ trung chiếm đến một phần tư dân số. Chúc mừng những người trẻ, các bạn vinh dự bởi đang nắm trong tay mùa xuân của xã hội. Hãy hành động, sứ mệnh thuộc về các bạn, tương lai cũng thuộc về các bạn. Hy vọng trong tương lai sẽ không có lời phàn nàn nào được khắc lên bình gốm nữa.

Nguồn: Tạp chí Sông Lam, số 21 (tháng 3/2022).

Bài viết liên quan

Xem thêm
Cần một “Hội nghị Diên Hồng” cho giáo dục
Bài viết của nhà văn Nguyễn Trường
Xem thêm
Phi hư cấu
Diễn đàn Văn nghệ Việt Nam số 27 tháng 8/2024
Xem thêm
Chuyện Làng Văn và... người văn
Nguồn: Mục Góc nhìn của Tạp chí Sông Lam.
Xem thêm
Nét văn hóa độc đáo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng
Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng khởi đầu sự nghiệp chính trị từ việc làm báo. Sau khi tốt nghiệp đại học Tổng hợp ngành ngữ văn, ông về làm báo tại tạp chí Cộng sản (trước đây là tạp chí Học tập) - cơ quan lý luận của BCH TƯ Đảng Cộng sản Việt Nam. Được đào tạo cơ bản, đảm nhiệm nhiều trọng trách của Đảng và nhà nước, cả cuộc đời hoạt động cách mạng của TBT Nguyễn Phú Trọng đậm dấu ấn văn hoá từ quan điểm chính trị đến mối quan hệ giữa con người với con người.
Xem thêm
Kỷ niệm sâu sắc với Đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng
Bài viết của Trung tướng, PGS, TS NGUYỄN ĐỨC HẢI, Nguyên Viện trưởng Viện chiến lược Quốc phòng - BQP gửi cho Văn chương TPHCM.
Xem thêm
Công và tội của việc khen sách
Nguồn: Tuần báo Văn nghệ số 29, ngày 20/7/2024.
Xem thêm
Thích Minh Tuệ: Thức tỉnh mê trầm - Góc nhìn văn học
Những ngày gần đây, có vẻ như Phật giáo đang rơi vào cơn bão của sự khủng hoảng truyền thông, con người lạc vào mê trận niềm tin tín ngưỡng ồn ã đa chiều, mặc dù trước đây, Phật giáo cũng đã từng gây ra tranh cãi trong cộng đồng phật tử từ câu chuyện một vài sư thầy giảng đạo đi ngược lại tinh thần nhà Phật, gieo rắc những bài thuyết giảng tà kiến hù dọa con người, đã không ít lần dư luận lên án và bức xúc, nhưng nó giống như một con sóng dồn dập rồi tan vào cát, tiếp nối, kéo dài làm người ta trở nên chán ngán đến dửng dưng, nhưng thường khi điều gì vụt lên quá cao hoặc rơi xuống đáy sâu thì sẽ có một sự việc, hiện tượng làm cho nó đảo chiều ngược lại.
Xem thêm
Chúng ta học gì từ sư Thích Minh Tuệ - Góc nhìn văn học
Đang cảm hứng thì trải nghiệm, nhưng các bạn tin tôi đi, chỉ một thời gian nữa, vẫn chỉ một mình sư, với đôi chân bền bỉ của mình tự rong ruổi muôn nơi...
Xem thêm
Làm mới Truyện Kiều
Truyện ngắn “Mây bồng” tác giả Nguyễn Trường in Báo Văn nghệ - Hội Nhà văn Việt Nam số 18+19, ra ngày 30/4/2022 đặt ra vấn đề bảo tồn Truyện Kiều trong xã hội phát triển.
Xem thêm
Có duyên gặp Thích Minh Tuệ - Góc nhìn văn học
Có lẽ chưa bao giờ chúng ta thấy đời sống Phật giáo xuất hiện nhiều “nan đề” như lúc này. Xuất hiện những ngôi chùa vận hành kiểu doanh nghiệp với “doanh thu” không bao giờ được công bố. Sự kiện pháp hội được tổ chức rình rang bị nghi là lừa đảo. Sư phạm giới chỉ cần hoàn tục đem theo hàng trăm tỷ đồng thu được trong quá trình tu về tiêu riêng là xong…
Xem thêm
Hệ lụy khi nhà văn ít đọc sách
Bài viết của nhà thơ Lê Thiếu Nhơn trên Văn nghệ số 19/2024
Xem thêm
Nhà văn Phương Huyền: Khuyến đọc cũng là một phần trách nhiệm của nhà văn
Trong khuôn khổ Ngày Sách và Văn hóa đọc năm 2024, Sở TT-TT TPHCM đã công bố 10 Đại sứ Văn hóa đọc TPHCM nhiệm kỳ 2024-2025, trong đó có nhà văn Phương Huyền - người có nhiều hoạt động khuyến đọc trong thời gian qua. Báo Sài Gòn Giải Phóng đã có cuộc trò chuyện cùng chị.
Xem thêm
Một bút pháp mới lạ qua truyện ngắn Khai khẩu
Nguồn: Báo Văn nghệ Hội Nhà văn Việt Nam
Xem thêm