TIN TỨC

Chuyện những năm 60-70

Người đăng : nguyenhung
Ngày đăng: 2022-04-26 18:54:25
mail facebook google pos stwis
2261 lượt xem

CHỢT NHỚ VÀ KHÓ QUÊN

TÔ HOÀNG

Những năm 1960, 1970 gì đó, ở Hà Nội trong anh em viết văn hay chuyền nhau câu chuyện sau:

Bốn  nhà văn Việt Nam sang thăm Liên xô: Nguyễn Tuân, Nguyễn Đình Thi, Chế Lan Viên, Xuân Diệu được Ilya Erenbuorg tiếp. Chỉ riêng cụ Nguyễn Tuân ngồi nói chuyện được với Erenbuorg, còn ba vị kia thơ thẩn dạo gót quanh phòng xem những bức tranh treo trên tường...

Tôi đồ rằng đó là chuyện... phịa !

Những năm 1980 tôi ở Moskva, nhiều lần tới thăm các đoàn nhà văn Việt Nam sang Liên Xô. Bạn quen bố trị cho các nhà văn ta ở tầng 7 hoặc tầng 8 khách sạn Ucraina. Khách sạn này nằm ở trung tâm Moskva đấy, nhưng cũng chỉ thuộc loại B hoặc B (+.) Thú thật, tôi chưa bao giờ gặp các nhà văn Xô Viết tiếng tăm nào ra thăm hỏi, trò chuyện với các đồng nghiệp Việt Nam cả, ngoài mấy ông Chop, Chev… dịch giả văn học Việt sang tiếng Nga. Để "ra oai" mình hơn người, các nhà văn Việt Nam thường xuống kiốt mua mấy tờ báo tiếng Pháp đặt trên lò sưởi trong phòng (Dĩ nhiên ở kiốt cũng chỉ bán tờ “ Humaniter” của Đảng Cộng sản Pháp thôi, chứ không có tờ báo Pháp nào khác). Về khoản này, thì các nhà văn Xô Viết (trừ Erenburg hay vài ông nữa) thua kém các nhà văn Việt Nam rồi (cỡ Nguyễn Đình Thi, Chế lan Viên...)

Lại nhớ tiếp: Cuối năm 1980, làm phiên dịch cho đoàn học viên Khóa 3 sang tập huấn 3 tháng tại Học viện Gorky. Lên lớp được 2, 3 tuần các ông Vũ Quần Phương, Bế Kiến Quốc, Thạch Quỳ… cứ liên tiếp giục giã tôi nói với nhà trường phải mời bằng được những C.Aitomatov, Evtushenko, I.Bondarev hay nhà thơ kiêm ca sỹ đang nổi Vưisotsky.. .đến trò chuyện về kinh nghiệm nghề. Dĩ nhiên tôi chả ngớ ngẩn gì mà chuyển ý kiến ấy cho Ban giám hiệu nhà trường.

Vì sang Nga - Xô chỉ một vài năm, tôi hiểu ra, ngay trong văn chương, nghệ thuật cũng tồn tại lằn ranh NƯỚC LỚN -NƯỚC NHỎ, VĂN HÓA CỦA NHỮNG XỨ SỞ VĂN MINH và VĂN HÓA CỦA NHỮNG XỨ SỞ TẦM TẦM hoặc LẠC HẬU. Bọn sinh viên biên kịch - đạo diễn Nga cùng khóa, lúc trà dư tửu hậu thường sởi lởi nói thật với tôi: Đọc truyện, xem phim nước chúng mày có khác gì đọc văn chương, xem nghệ thuật của nước chúng tao những năm 1949, 1950 đâu. Cũng toàn là chuyện ùng oàng, dũng cảm thừa thắng xông lên cả! Cũng là những bài báo kéo dài, dàn mỏng ra, tả trời tả mây thêm chút ít và gọi là văn chương thôi...

KỂ THÊM XÍU

Đầu những năm 1980, lần đầu tiên tạp chí "Văn học Nước ngoài" của Liên Xô (chuyên giới thiệu văn chương thế giới) đăng trọn vẹn tiểu thuyết "Miền cháy" của nhà văn Nguyễn Minh Châu. Tôi nhớ, khi còn ở trong nước, tôi và bạn bè văn chương cho rằng đấy là một tác phẩm hay, mô tả chân thực về sự khốc liệt, ghê gớm của cuộc chiến tranh, đặc biệt là ở vùng đất Quảng Trị. Tôi tin là thế và rất tự hào đưa mấy thằng bạn thân người Nga đọc. Nửa tháng, rồi một tháng không thấy chúng trả sách, cũng không thấy chúng trao đổi gì với tôi. Bực quá, nhưng giấu trong bụng và đòi lại. Cuốn tạp chí nói chung là còn rất mới. Tôi tự ái, mắng chúng nó không chịu đọc. Chúng thanh minh, có đọc nhưng cũng lướt qua thôi. Hỏi không hấp dẫn hay còn vì sao nữa? Đáp: Vì cũng là chuyện bên ta giết một thằng bên kia, nhưng bà mẹ của thằng bên kia vẫn quý mến, thương yêu thằng bên ta. Có gì mới đâu! Chê chúng nó lướt phướt qua loa… Chúng cười: trong "Miền cháy" cũng tìm ra được một chi tiết mới, lạ đấy! Là gì?- vặn thêm. Đáp: Là ở vùng chiến sự ác liệt  bom đạn thiêu trụi từng mầm cỏ xanh như thế, lại có những con chuột hoang không biết ăn gì mà to như những con mèo...

Bài viết liên quan

Xem thêm
Cần một “Hội nghị Diên Hồng” cho giáo dục
Bài viết của nhà văn Nguyễn Trường
Xem thêm
Phi hư cấu
Diễn đàn Văn nghệ Việt Nam số 27 tháng 8/2024
Xem thêm
Chuyện Làng Văn và... người văn
Nguồn: Mục Góc nhìn của Tạp chí Sông Lam.
Xem thêm
Nét văn hóa độc đáo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng
Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng khởi đầu sự nghiệp chính trị từ việc làm báo. Sau khi tốt nghiệp đại học Tổng hợp ngành ngữ văn, ông về làm báo tại tạp chí Cộng sản (trước đây là tạp chí Học tập) - cơ quan lý luận của BCH TƯ Đảng Cộng sản Việt Nam. Được đào tạo cơ bản, đảm nhiệm nhiều trọng trách của Đảng và nhà nước, cả cuộc đời hoạt động cách mạng của TBT Nguyễn Phú Trọng đậm dấu ấn văn hoá từ quan điểm chính trị đến mối quan hệ giữa con người với con người.
Xem thêm
Kỷ niệm sâu sắc với Đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng
Bài viết của Trung tướng, PGS, TS NGUYỄN ĐỨC HẢI, Nguyên Viện trưởng Viện chiến lược Quốc phòng - BQP gửi cho Văn chương TPHCM.
Xem thêm
Công và tội của việc khen sách
Nguồn: Tuần báo Văn nghệ số 29, ngày 20/7/2024.
Xem thêm
Thích Minh Tuệ: Thức tỉnh mê trầm - Góc nhìn văn học
Những ngày gần đây, có vẻ như Phật giáo đang rơi vào cơn bão của sự khủng hoảng truyền thông, con người lạc vào mê trận niềm tin tín ngưỡng ồn ã đa chiều, mặc dù trước đây, Phật giáo cũng đã từng gây ra tranh cãi trong cộng đồng phật tử từ câu chuyện một vài sư thầy giảng đạo đi ngược lại tinh thần nhà Phật, gieo rắc những bài thuyết giảng tà kiến hù dọa con người, đã không ít lần dư luận lên án và bức xúc, nhưng nó giống như một con sóng dồn dập rồi tan vào cát, tiếp nối, kéo dài làm người ta trở nên chán ngán đến dửng dưng, nhưng thường khi điều gì vụt lên quá cao hoặc rơi xuống đáy sâu thì sẽ có một sự việc, hiện tượng làm cho nó đảo chiều ngược lại.
Xem thêm
Chúng ta học gì từ sư Thích Minh Tuệ - Góc nhìn văn học
Đang cảm hứng thì trải nghiệm, nhưng các bạn tin tôi đi, chỉ một thời gian nữa, vẫn chỉ một mình sư, với đôi chân bền bỉ của mình tự rong ruổi muôn nơi...
Xem thêm
Làm mới Truyện Kiều
Truyện ngắn “Mây bồng” tác giả Nguyễn Trường in Báo Văn nghệ - Hội Nhà văn Việt Nam số 18+19, ra ngày 30/4/2022 đặt ra vấn đề bảo tồn Truyện Kiều trong xã hội phát triển.
Xem thêm
Có duyên gặp Thích Minh Tuệ - Góc nhìn văn học
Có lẽ chưa bao giờ chúng ta thấy đời sống Phật giáo xuất hiện nhiều “nan đề” như lúc này. Xuất hiện những ngôi chùa vận hành kiểu doanh nghiệp với “doanh thu” không bao giờ được công bố. Sự kiện pháp hội được tổ chức rình rang bị nghi là lừa đảo. Sư phạm giới chỉ cần hoàn tục đem theo hàng trăm tỷ đồng thu được trong quá trình tu về tiêu riêng là xong…
Xem thêm
Hệ lụy khi nhà văn ít đọc sách
Bài viết của nhà thơ Lê Thiếu Nhơn trên Văn nghệ số 19/2024
Xem thêm
Nhà văn Phương Huyền: Khuyến đọc cũng là một phần trách nhiệm của nhà văn
Trong khuôn khổ Ngày Sách và Văn hóa đọc năm 2024, Sở TT-TT TPHCM đã công bố 10 Đại sứ Văn hóa đọc TPHCM nhiệm kỳ 2024-2025, trong đó có nhà văn Phương Huyền - người có nhiều hoạt động khuyến đọc trong thời gian qua. Báo Sài Gòn Giải Phóng đã có cuộc trò chuyện cùng chị.
Xem thêm
Một bút pháp mới lạ qua truyện ngắn Khai khẩu
Nguồn: Báo Văn nghệ Hội Nhà văn Việt Nam
Xem thêm