TIN TỨC

Giữ lòng từ ái với đời

Người đăng : nguyenhung
Ngày đăng: 2023-04-15 07:25:42
mail facebook google pos stwis
291 lượt xem

BÙI PHAN THẢO
(Đọc tập thơ “Kiếm chữ trong thiền” của Lê Viết Hòa)

Nhà thơ Bùi Phan Thảo đọc bài viết tại buổi Ra mắt tập "Kiếm thơ trong thiền"
 

Nghe qua tựa đề tập thơ “Kiếm chữ trong thiền” là đã thấy rất gợi, khiến bạn đọc chú ý. Với chủ đề mang tính triết lý nhân sinh này, cũng có thể thấy, với người này là hấp dẫn nhưng với người khác là không dễ đọc.

Song Lê Viết Hòa biết đem đến cho người đọc sự dẫn dụ, bằng câu chữ nhẹ nhàng, một lối chuyện trò đặc trưng của người Huế và thể loại lục bát nhuyễn nhị. Từ khúc “Ru mình” bằng câu hỏi, hỏi em, hỏi đời, hỏi người:

Hỏi người đạo mấy con đường/ trong ngoài không có tứ phương vô chừng/ hỏi hồn cây cỏ rưng rưng/ đi là về lại chưa ngưng luân hồi”

Những cơn gió tụ tan, tình như trái cù xoay theo gió, em áo trắng thơ ngây, mưa đan sợi nhớ tóc cài hoàng hôn, để giữ yêu thương, tĩnh tâm chàng thi sĩ:

“An nhiên kiếm chữ trong thiền/ gởi vào đời nụ cười hiền trẻ thơ”

Lê Viết Hòa trình diện một chân dung thơ, đi qua sóng gió cuộc đời vẫn vững chân nhẹ bước, vẫn yêu thương nồng nàn “hồng hoa một đóa thay lời” và giữ lòng từ ái giữa cuộc ngày đa đoan:

Cù lao chín chữ nghĩa ân/ bão giông xin giữ lòng nhân với đời” (Sinh nhật).

Lê Viết Hòa những tìm tòi trong cấu tứ, những thủ pháp nghệ thuật. Bài “Dấu hỏi”, tôi đi nhặt nắng cuối trời; tôi đi gom nắng cuối đường; tôi đi thắp nắng biên thành; tôi tìm giọt nắng bâng quơ. Gom nhặt để nhóm, thắp; có rồi mất đó, lại đi tìm. Sắc sắc không không là vậy.

Tôi đi, đi để đi tìm/ khúc ru buốt lạnh vô ngần/ rớt thành dấu hỏi có cần niềm tin?”

Với bài “Chắt tinh túy”, Lê Viết Hòa chọn những cảm giác để dắt dưa câu thơ lục bát đi theo một cách trữ tình: Chống chếnh, thày lay, lần khần, long đong, bồi hồi, bần thần, ngả nghiêng; bóc tách lớp vỏ ngôn từ, hành vi, nâng tầm bình thế sự, tình đời.

Lê Viết Hòa thường dùng thi ảnh liên quan đến hoa sen, một biểu tượng của Phật giáo. Hoa sen hồng thay lời tựa, cánh sen trên tay ở trang bìa và những mật ngữ cũng như lời lẽ khiêm cung, lắm khi quá đỗi dịu dàng.

Nhập tâm vào thiền, nương vào thiền với hữu duyên sẽ thấy cái đặc biệt, ""cái nhìn sâu sắc vào bản chất thực sự của thực tại" và có được cái tâm tĩnh lặng. Nuôi dưỡng, lan tỏa những rung động yêu thương, mong những điều tốt đẹp đến với con người, mong con người sống trong an lạc và hạnh phúc.

Trong bóng người đi với kiếp nhân sinh, muốn xả muốn buông gánh nặng một mình đa mang, bất chợt nhận ra:

Thơm sen ngó vậy đã tàn/ còn thương mắt biếc mây ngàn tuổi xanh/ nắng mưa rớt xuống đầu gành/ sen hồng cuối bãi giăng mành khói sương/ đi qua mấy cuộc thăng trầm/ câu thơ trầy xước lặng thầm mà thương” (Lặng thầm mà thương)

Lắng hồn nghe lời kinh, tĩnh tâm những phút thiền định để lặng lẽ khơi dậy bản tâm lương thiện, dâng lên lòng vị tha trong mỗi con người.

Ân tình giữ lại nơi đây/ thương đêm trăn trở thương ngày trở trăn/ Bước đi trong cõi nhân gian/ Có không không có mang mang tội tình” (Nghe kinh cầu nguyện)

Trong nhắm mắt nhìn thấu cõi người, bước trên hành trình vô lượng, Lê Viết Hòa nhặt nắng, rồi nhặt chữ, kiếm chữ trong thiền.

“Rằng an nhiên cũng tự tâm/ đêm ba mươi nhớ trăng rằm soi đêm/ chắt chiu kiếm chữ trong thiền/ biết yêu thương thấy một miền thương yêu” (An nhiên)

Gạn được từ trong câu chữ đổi lấy tâm thế như nhiên, cũng tự tâm mà thành, dù đôi khi bất ngờ sự mất còn vô lượng, nhưng đóa sen hồng đã nở:

Mây mây mây trắng ngút ngàn/ từ em miên viễn tụ tan vô thường/ ta về lưu ký mùi hương/ tịnh tâm kiếm chữ dọc đường nhân sinh” (Sen hồng tịnh tâm)

Không gian thơ của Lê Viết Hòa đa số là thành Huế, dòng Hương, núi Ngự. Nhưng Huế hiện lên bảng lảng, có lúc mơ hồ, kể cả vườn hay phố đều nhuốm màu ảo ảnh:

Phố xưa sương khói miệt mài/ cuộn vào chiếc lá một mai hư gầy

Cả những ám thị từ tuổi thơ đeo đẳng đời người, mượn lời kẻ điên kể về những cột mốc trên hành trình văn chương, rồi tự mình đúc kết:

Biển đời có cũng là không/ chảy qua đời tôi một dòng sông thương/ từ bùn sen tỏa ngát hương/ lắng nghe hồn trải con đường thiền tâm” (Lời của kẻ điên)

               Trong tập thơ này, tác giả có những tìm tòi, câu thơ, ý thơ khá đắt:

“Ta đi gần cuối đoạn đời/ gọi hoàng hôn hắt tứ thời sau lưng”

“Nhón chút nắng thả môi em/ thấy khao khát một góc đêm vỡ òa”

“Đốt ngọn lửa gặp cơn mưa/ hanh hao buổi ấy có vừa trăm năm”

“Có con bướm hóa hồng sen/ giấc mơ vỗ cánh ngút ngàn trùng khơi”

Cũng cần nói thêm rằng, giá tác giả chịu khó chắt lọc hơn nữa, làm mới hơn nữa, tập thơ sẽ còn hay hơn. Nhưng đến giờ đã có thể nói chúc mừng anh đã hình thành thi phẩm, đưa những trang thơ bước ra đời, như một tâm nguyện đẹp.

“Cũng là một kiếp tằm tơ/ nhả cho đời những ước mơ chân tình”.

Bài viết liên quan

Xem thêm
Hát câu đồng dao - thơ thiếu nhi cho mùa trăng
Hát câu đồng dao là tập thơ mới nhất và cũng là tập thơ thiếu nhi đầu tiên của nhà thơ Trần Thanh Bình (Hội viên Hội nhà văn TP.HCM). Sau sự dịu dàng, nhẹ nhàng là sự sâu lắng, là những thông điệp cuộc sống nhiều ý nghĩa với không chỉ riêng trẻ em. Và, đây là món quà nhỏ nhiều ý nghĩa nhà thơ dành cho thiếu nhi và độc giả yêu thơ thiếu nhi nhân mùa trăng về.
Xem thêm
Thăm thẳm nỗi niềm trong ‘Ngõ gió’ của Lưu Hồng Vân
Thâm trầm và lặng lẽ, Lưu Hồng Vân miệt mài với những con chữ đượm tình, sau một Rượu xưa đầy khắc khoải; Tập tàng vời vợi nhớ thương thì lại đến một Ngõ gió hoang hoải những chiêm nghiệm về tình yêu và cuộc đời.
Xem thêm
Vì tinh tú trong MẮT ẤM của Bùi Phan Thảo
Cảm nhận của Lệ Hồng về bài thơ “Mắt ấm” đăng Tạp Chí Sông Lam, số 36 (tháng 8/2023
Xem thêm
Nhà thơ Ngọc Khương vẫn giữ được một tâm hồn thơ trong trẻo
Nhà thơ Ngọc Khương sinh năm 1949 tại Quảng Bình. Mảnh đất Quảng Bình đã góp cho nền văn chương Việt Nam hiện đại nhiều tên tuổi như Lưu Trọng Lư, Xuân Hoàng, Lâm Thị Mỹ Dạ, Lê Xuân Đố, Hải Kỳ, Ngô Minh, Hoàng Vũ Thuật, Trần Quang Đạo…
Xem thêm
Hoàng Lan - Truyện ngắn Trần Thế Tuyển
Không nói chuyện không thể biết chị là người Việt. Mỗi sáng, tôi mở cửa mang rác ra vệ đường, nơi có thùng rác công cộng đều gặp chị. Là hàng xóm, nhà chị sát vách nhà con gái chúng tôi, nên tôi thấy chị cũng thường xuyên đổ rác.
Xem thêm
Mặn nồng một chút tình thơ với nhà giáo Phạm Như Vân
Rời chiến trường / Thầy về hậu phương/ với những vết thương đau nhức trên mình/ và một bên chân đứt lìa gửi lại/
Xem thêm
Trắng tay mình những cánh ngọc lan tang
Bài đăng Tạp chí Văn nghệ TP. Hồ Chí Minh
Xem thêm
Nguyễn Tấn On với tập Tiết tấu thơ
Nhận được tập sách Tiết tấu thơ của Nguyễn Tấn On gửi tặng vào một chiều cuối thu đã muộn, tôi vội mở ra và tìm đọc ngay bài thơ cùng tên. Tên tập thơ và những câu thơ trong bài thơ cùng tên với thi tập Tiết tấu thơ đã tạo cho tôi ấn tượng. Ở đó, hiển hiện tâm thế, tấm lòng, sự chân thành của một người yêu thơ và sống trọn vẹn cho thơ.
Xem thêm
Những vần thơ nẩy mầm đơm hoa theo dấu chân nhà thơ khoát áo lính
     Tôi cầm trong tay tập thơ “Quang Chuyền thơ và đời” điện thoại hỏi anh: “Đây có phải là tuyển tập thơ không anh”? Anh cười: “Cũng là gom các bài thơ viết cả đời lại thành một tập, vì mình nay cũng đã tới ngưỡng tuổi 80 rồi”. Cắm cúi đọc hết tập thơ,tôi mới hiểu ra đây gần như là tập nhật ký bằng thơ của nhà thơ Quang Chuyền.
Xem thêm
Trình Quang Phú - tầm nhìn trong kí sự
Nguồn: Tạp chí Văn nghệ quân đội
Xem thêm
Êm ả một nỗi buồn của Lê Hoàng Anh
Rút từ tập thơ “Hạt Thời Gian” của Lê Hoàng Anh
Xem thêm
Cảm nhận về tập phê bình văn học “Đi tìm hương sắc văn chương” của Nguyễn Thanh
“Hương là mùi thơm, sắc là vẻ đẹp”. “Đi tìm hương sắc văn chương” * chính là thấu cảm sự thanh cao (hương) và trác tuyệt (sắc) của văn chương. Điều gì làm cho đời người thêm phong phú, điều ấy chính là cái Đẹp. Nước ta tự hào là “Văn hiến chi bang” với một nền văn học thơm hương đậm sắc. Cái hương sắc ấy trường tồn trong nhiều thư tịch, gởi tấm lòng người viết để lại muôn đời. Nếu người xưa quan niệm trong sách có người ngọc (Thư trung hữu nữ nhan như ngọc), thì ngày nay Nguyễn Thanh lại tìm thấy “hương sắc” trong văn chương ! Gẫm lại, người đẹp cũng chính là hương sắc (Quốc sắc thiên hương).
Xem thêm
Lưu Quang Vũ- Để gió và tình yêu thổi mãi
Lưu Quang Vũ (1948-1988) là một nghệ sĩ tài năng trên nhiều lĩnh vực: thơ, văn, kịch, họa... ông được đánh giá là nhà viết kịch xuất sắc nhất của nền kịch Việt Nam hiên đại, bên cạnh đó ở lĩnh vực thơ ông cũng có những đóng góp giá trị.
Xem thêm
Hoàng Phủ Ngọc Tường – Người hái nỗi buồn trong cõi phù vân
Không phải ngẫu nhiên trong Tuyển tập Hoàng Phủ Ngọc Tường, tập 4 – Thơ (Nxb. Trẻ ấn hành, 2002), trong lời mở đầu ông đã xác quyết: “Mỗi người chỉ thực là chính mình trong căn nhà của nó. Thơ cũng vậy. Thơ cần phải trở về căn – nhà - ở - đời của nó là nỗi buồn. Một quyền của thi sĩ là quyền được buồn”. (1)
Xem thêm
Lưu Quang Vũ từng say đắm 3 Nàng Thơ
Công chúng ngưỡng mộ nhà viết kịch Lưu Quang Vũ (1948-1988) không chỉ bởi những vở diễn “Tôi và chúng ta”, “Hồn Trương Ba da hàng thịt”, “Tin ở hoa hồng”, “Lời thề thứ 9”, “Hoa cúc xanh trên đầm lầy”, “Lời nói dối cuối cùng”... có sức rung động mạnh mẽ, mà còn bởi trái tim đa cảm mà ông thổ lộ trong thơ “đã có lần tôi muốn nguôi yên/ khép cánh cửa lòng mình cho gió lặng/ nhưng vô ích làm sao quên được/ những yêu thương khao khát của đời tôi”.
Xem thêm
Quang Chuyền: Sáng một tấm lòng lành
Với nhà thơ Quang Chuyền, đã có rất nhiều báo, đài dựng chân dung, phỏng vấn, viết về ông và thơ của ông. Những trình bày của tôi hôm nay, chỉ là góp thêm một góc nhìn về một đời người, một đời thơ khá đồ sộ, một sự nghiệp thơ vững vàng, đáng ngưỡng mộ.
Xem thêm