TIN TỨC

Giữ lòng từ ái với đời

Người đăng : nguyenhung
Ngày đăng: 2023-04-15 07:25:42
mail facebook google pos stwis
720 lượt xem

BÙI PHAN THẢO
(Đọc tập thơ “Kiếm chữ trong thiền” của Lê Viết Hòa)

Nhà thơ Bùi Phan Thảo đọc bài viết tại buổi Ra mắt tập "Kiếm thơ trong thiền"
 

Nghe qua tựa đề tập thơ “Kiếm chữ trong thiền” là đã thấy rất gợi, khiến bạn đọc chú ý. Với chủ đề mang tính triết lý nhân sinh này, cũng có thể thấy, với người này là hấp dẫn nhưng với người khác là không dễ đọc.

Song Lê Viết Hòa biết đem đến cho người đọc sự dẫn dụ, bằng câu chữ nhẹ nhàng, một lối chuyện trò đặc trưng của người Huế và thể loại lục bát nhuyễn nhị. Từ khúc “Ru mình” bằng câu hỏi, hỏi em, hỏi đời, hỏi người:

Hỏi người đạo mấy con đường/ trong ngoài không có tứ phương vô chừng/ hỏi hồn cây cỏ rưng rưng/ đi là về lại chưa ngưng luân hồi”

Những cơn gió tụ tan, tình như trái cù xoay theo gió, em áo trắng thơ ngây, mưa đan sợi nhớ tóc cài hoàng hôn, để giữ yêu thương, tĩnh tâm chàng thi sĩ:

“An nhiên kiếm chữ trong thiền/ gởi vào đời nụ cười hiền trẻ thơ”

Lê Viết Hòa trình diện một chân dung thơ, đi qua sóng gió cuộc đời vẫn vững chân nhẹ bước, vẫn yêu thương nồng nàn “hồng hoa một đóa thay lời” và giữ lòng từ ái giữa cuộc ngày đa đoan:

Cù lao chín chữ nghĩa ân/ bão giông xin giữ lòng nhân với đời” (Sinh nhật).

Lê Viết Hòa những tìm tòi trong cấu tứ, những thủ pháp nghệ thuật. Bài “Dấu hỏi”, tôi đi nhặt nắng cuối trời; tôi đi gom nắng cuối đường; tôi đi thắp nắng biên thành; tôi tìm giọt nắng bâng quơ. Gom nhặt để nhóm, thắp; có rồi mất đó, lại đi tìm. Sắc sắc không không là vậy.

Tôi đi, đi để đi tìm/ khúc ru buốt lạnh vô ngần/ rớt thành dấu hỏi có cần niềm tin?”

Với bài “Chắt tinh túy”, Lê Viết Hòa chọn những cảm giác để dắt dưa câu thơ lục bát đi theo một cách trữ tình: Chống chếnh, thày lay, lần khần, long đong, bồi hồi, bần thần, ngả nghiêng; bóc tách lớp vỏ ngôn từ, hành vi, nâng tầm bình thế sự, tình đời.

Lê Viết Hòa thường dùng thi ảnh liên quan đến hoa sen, một biểu tượng của Phật giáo. Hoa sen hồng thay lời tựa, cánh sen trên tay ở trang bìa và những mật ngữ cũng như lời lẽ khiêm cung, lắm khi quá đỗi dịu dàng.

Nhập tâm vào thiền, nương vào thiền với hữu duyên sẽ thấy cái đặc biệt, ""cái nhìn sâu sắc vào bản chất thực sự của thực tại" và có được cái tâm tĩnh lặng. Nuôi dưỡng, lan tỏa những rung động yêu thương, mong những điều tốt đẹp đến với con người, mong con người sống trong an lạc và hạnh phúc.

Trong bóng người đi với kiếp nhân sinh, muốn xả muốn buông gánh nặng một mình đa mang, bất chợt nhận ra:

Thơm sen ngó vậy đã tàn/ còn thương mắt biếc mây ngàn tuổi xanh/ nắng mưa rớt xuống đầu gành/ sen hồng cuối bãi giăng mành khói sương/ đi qua mấy cuộc thăng trầm/ câu thơ trầy xước lặng thầm mà thương” (Lặng thầm mà thương)

Lắng hồn nghe lời kinh, tĩnh tâm những phút thiền định để lặng lẽ khơi dậy bản tâm lương thiện, dâng lên lòng vị tha trong mỗi con người.

Ân tình giữ lại nơi đây/ thương đêm trăn trở thương ngày trở trăn/ Bước đi trong cõi nhân gian/ Có không không có mang mang tội tình” (Nghe kinh cầu nguyện)

Trong nhắm mắt nhìn thấu cõi người, bước trên hành trình vô lượng, Lê Viết Hòa nhặt nắng, rồi nhặt chữ, kiếm chữ trong thiền.

“Rằng an nhiên cũng tự tâm/ đêm ba mươi nhớ trăng rằm soi đêm/ chắt chiu kiếm chữ trong thiền/ biết yêu thương thấy một miền thương yêu” (An nhiên)

Gạn được từ trong câu chữ đổi lấy tâm thế như nhiên, cũng tự tâm mà thành, dù đôi khi bất ngờ sự mất còn vô lượng, nhưng đóa sen hồng đã nở:

Mây mây mây trắng ngút ngàn/ từ em miên viễn tụ tan vô thường/ ta về lưu ký mùi hương/ tịnh tâm kiếm chữ dọc đường nhân sinh” (Sen hồng tịnh tâm)

Không gian thơ của Lê Viết Hòa đa số là thành Huế, dòng Hương, núi Ngự. Nhưng Huế hiện lên bảng lảng, có lúc mơ hồ, kể cả vườn hay phố đều nhuốm màu ảo ảnh:

Phố xưa sương khói miệt mài/ cuộn vào chiếc lá một mai hư gầy

Cả những ám thị từ tuổi thơ đeo đẳng đời người, mượn lời kẻ điên kể về những cột mốc trên hành trình văn chương, rồi tự mình đúc kết:

Biển đời có cũng là không/ chảy qua đời tôi một dòng sông thương/ từ bùn sen tỏa ngát hương/ lắng nghe hồn trải con đường thiền tâm” (Lời của kẻ điên)

               Trong tập thơ này, tác giả có những tìm tòi, câu thơ, ý thơ khá đắt:

“Ta đi gần cuối đoạn đời/ gọi hoàng hôn hắt tứ thời sau lưng”

“Nhón chút nắng thả môi em/ thấy khao khát một góc đêm vỡ òa”

“Đốt ngọn lửa gặp cơn mưa/ hanh hao buổi ấy có vừa trăm năm”

“Có con bướm hóa hồng sen/ giấc mơ vỗ cánh ngút ngàn trùng khơi”

Cũng cần nói thêm rằng, giá tác giả chịu khó chắt lọc hơn nữa, làm mới hơn nữa, tập thơ sẽ còn hay hơn. Nhưng đến giờ đã có thể nói chúc mừng anh đã hình thành thi phẩm, đưa những trang thơ bước ra đời, như một tâm nguyện đẹp.

“Cũng là một kiếp tằm tơ/ nhả cho đời những ước mơ chân tình”.

Bài viết liên quan

Xem thêm
Nhà thơ Nguyên Hùng với “Ký họa thơ” và “Trăm khúc hát một chữ duyên”
Phát biểu chia sẻ tại buổi ra mắt 2 tập sách Trăm khúc hát một chữ duyên và Ký họa thơ của Nguyên Hùng
Xem thêm
“Nắng dậy thì” Rọi lòng sâu thẳm
Nắng dậy thì là tập thơ thứ 4 trên hành trình sáng tạo của nhà thơ Nguyễn Ngọc Hạnh. Ở tập thơ này, Nguyễn Ngọc Hạnh thể hiện nỗi buồn thẳm sâu của một tâm hồn nhạy cảm, tha thiết yêu thương và đầy niềm trắc ẩn, như nhà thơ tâm sự: “Cho đến tập thơ này, nỗi buồn vẫn là nguồn mạch thơ tôi” (Thay lời mở). Thơ Nguyễn Ngọc Hạnh biểu hiện nỗi buồn gắn với một vùng quê cụ thể, với tình thân, bạn bè, người yêu, với dòng sông, bến nước, con đò, chợ quê hay cánh đồng làng. Những kỷ niệm thân thương và đau thương cứ “cằn cựa” trong tâm hồn người thơ để có những vần thơ độc đáo, đồng vọng trong lòng người đọc.
Xem thêm
Những vần thơ sáng nghĩa kim bằng
Nhà thơ Trinh Bửu Hoài là người bạn văn tốt của tôi đã quen thân nhau từ năm 1970 khi anh hoạt động văn nghệ ở An Giang. Cách nay hơn 10 năm, sau khi nhà văn quá cố Nguyễn Khai Phong đã vài lần giục tôi làm đơn xin gia nhập Hội Nhà văn Việt Nam cùng với tán thành của nhà thơ đánh kính Trịnh Bửu Hoài. Dù biết ở Cần Thơ mình là người mồ côi, kém tài lại vụng về trong giao tiếp nên ít có bằng hữu tình thâm, năm 1918, tôi vẫn đánh bạo nghe lời những người bạn tốt xin vô Hội Nhà văn Việt Nam với sự giới thiệu nhiệt tình cùng lúc của các nhà văn : Nguyễn Khai Phong, Trịnh Bửu Hoài, Lê Đình Bích, Lương Minh Hinh, Nguyễn Trọng Tín. Mặc dù biết rằng với mình, con đường về La Mã vẫn còn diệu vợi ! Hôm nay, nhà thơ Trịnh Bửu Hoài đã về với cõi Ly Tao bất diệt, tôi viết bài này để ân tình bày tỏ lòng nhớ ơn anh, một thi sĩ tài hoa nhân cách rất tốt với bạn bè.
Xem thêm
Nội trú trong ta một nỗi buồn
Bài viết của nhà thơ Đặng Huy Giang về “Năm ngón chưa đặt tên” của Đinh Nho Tuấn, NXB Hội Nhà văn 2024
Xem thêm
Thấy gì từ “Ký họa thơ” của Nguyên Hùng?
Bài viết của Lê Xuân Lâm, cộng tác viên tích cực của Văn chương TPHCM.
Xem thêm
Mấy điều bất thường xung quanh bài thơ “Màu thời gian” của Đoàn Phú Tứ
Không phải vì tác giả là người viết kịch, có duy nhất một bài thơ được chọn vào sách “Thi nhân Việt Nam” của Hoài Thanh và Hoài Chân, mà bài thơ này có tính bất thường. Trong sách của Hoài Thanh và Hoài Chân có những tác giả sau chỉ có một bài : Thúc Tề, Đoàn Phú Tứ, Vân Đài, Phan Khắc Khoan, Thâm Tâm, Phan Thanh Phước, Hằng Phương, Mộng Huyền. Có hai tác giả được nói đến mà không trích bài nào trọn vẹn là T.T.KH, và Trần Huyền Trân. Vậy thì bài thơ của Đoàn Phú Tứ bất thường ở chỗ nào?
Xem thêm
Tiểu thuyết “Trưng Nữ Vương” – Bản tráng ca về những Nữ Vương đầu tiên của đất Việt
Bà Trưng quê ở Châu Phong,Giận người tham bạo thù chồng chẳng quên.Chị em nặng một lời nguyền,Phất cờ nương tử thay quyền tướng quân…(Đại Nam quốc sử diễn ca)
Xem thêm
Về nương bậu cửa kiếm tìm an yên
Bài viết cho cuộc ra mắt tập thơ “Lục bát chân mây” của Võ Miên Trường
Xem thêm
Nguyễn Minh Tâm với ‘Ấm lạnh pháp đình’
Bài viết của nhà văn Nguyễn Văn Hòa
Xem thêm
Bồi hồi, thổn thức, bâng khuâng…
Bài viết cảm nhận của nhà thơ Hoa Ngọc Dung
Xem thêm
Bàn về tính lý luận trong các bài giảng của thầy và bài viết của trò hiện nay
Lý luận văn học Lý luận văn học (LLVH) là bộ môn nghiên cứu văn học ở bình diện lý thuyết khái quát nhằm tìm ra những quy luật chung nhất về văn học. Trong đó bao gồm sự nghiên cứu bản chất của sáng tác văn học, chức năng xã hội-thẩm mỹ của văn học, đồng thời xác định phương pháp lý luận và phân tích văn học. Lý luận văn học tồn tại như một môn học độc lập ở một số trường đại học; nó cũng là một phân môn cho sinh viên và học sinh THPT thế hệ trước. Cho dù độc lập hay là phân môn của môn Ngữ văn thì vai trò của LLVH là vô cùng lớn.
Xem thêm
“Lời của gió” - Lời của nước mắt, nụ cười
Tôi may mắn được người anh, người đồng nghiệp quý mến - Nhà thơ, Nhà báo Trần Thế Tuyển gửi bản thảo trường ca “Lời của gió” với tin nhắn giản dị, mộc mạc “Gửi chú đọc và thẩm cho anh”. Đọc thì đương nhiên rồi, nhưng không dám “thẩm”. Mấy lời sau đây tôi viết với tư cách là bạn đọc, là người em của Nhà thơ Trần Thế Tuyển.
Xem thêm
Không gian thiền tịnh và buông xả trong thơ Nguyễn Thị Sơn
Chùm thơ 4 bài: Thiền, Tịnh, Buông, Nhàn của nhà thơ Nguyễn Thị Sơn đã khái quát một không gian thơ mang tính tâm linh cho riêng mình, ở đó mỗi bài đều chứa đựng những tầng ý nghĩa sâu sắc về tâm trạng và trải nghiệm của con người. Những bài thơ này thể hiện sự kết hợp hài hòa giữa cảm xúc và trí tuệ, giữa thiên nhiên và tâm hồn. Mỗi bài thơ là một khía cạnh khác nhau của sự tìm kiếm sự an lạc và bình yên trong cuộc sống.
Xem thêm