- Thơ
- Miền Trung – nỗi đau và sức sống trong thơ
Miền Trung – nỗi đau và sức sống trong thơ
Miền Trung – dải đất oằn mình trong nắng hạn, bão lũ nhưng vẫn sáng lên sức sống bền bỉ và tình người hào sảng. Chùm thơ dưới đây của Nguyễn Đức Hạnh, Nguyên Hùng, Minh Hạnh là ba tiếng nói đồng vọng: vừa da diết nỗi đau, vừa thắp lên niềm tin và hy vọng. Văn chương TPHCM xin được chia sẻ cùng bạn đọc.
NGUYỄN ĐỨC HẠNH
GỬI MIỀN TRUNG
(Gửi Phạm Thuỳ Vinh, Hoa Mai …cùng các bạn miền Trung)
Gom nhóp mười năm một ngày tan hết
Nước mắt mồ hôi theo lũ da diết
Cố che chắn cho bàn thờ ông bà
Thắp hương vào đâu? Cắm vào ướt nhoà
Một năm vài lần bão quật miền Trung
Con người bỗng thành lá rách trong giông
Đàn gà con bơi trong dòng nước xiết
Người chết chôn đâu trong lũ khủng khiếp?
Cha đau mẹ yếu nhà đổ mái bay
Bát ăn bát để bỗng thành trắng tay
Khen người kiên cường rồi tự xấu hổ
Gồng mình ngàn năm mỏi cũng phải cố
Lại nhặt nhạnh mãi lại cứng vai gồng
Như một đàn kiến làm tổ trong giông
Lại bòn cát bỏng ra lúa ra khoai
Lại gom tiền lẻ mà xây miệt mài
Ngặt khó đến thế vẫn hào sảng NGƯỜI
Đãi bạn. Sẻ chia. Thơ tươi. Văn cười
Lệ nuốt vào trong. Ngẩng đầu bất khuất
Thương bạn thương suông sao không đỏ mặt?
Đêm nay mưa gió ngập trời
Cầm đăm đăm rát những lời gửi đau…
THƯƠNG LẮM MIỀN TRUNG
Tiếng kêu trong đêm sắc hơn bảo kiếm
Cứa vào đâu mà chẳng buốt sâu?
Lùm cây giã gạo. Trâu bơi húc mưa
Kêu đau nhiều thế mà nước vẫn về
Rồi mì tôm sống. Áo vẫy trắng đồng
Nước ngọt đã cạn dù nước mênh mông
Gom góp mười năm tan trong khoảnh khắc
Ước mơ no ấm trôi dạt trên sông
Thương không chia miền. Thương nhất miền trung
Cát nóng như rang. Bão nhiều như cỏ
Gian khó vắt vai. Câu hò còn vỡ
Thuyền như phận người kiên cường ngược lũ
Tay đan ngàn tay ôm thương miền trung
Dao cứa vào đâu mà ngực chẳng rung?
Gọi dài tâm giao qua lạnh vách nước…
Câu thơ chống bão - vòng tay bần bật …
MIỀN TRUNG
*
Miền Trung bụng thắt lưng eo
Chịu thương chịu khó vẫn nghèo em ơi
Chờ mưa, mưa ngập trắng trời
Mỗi năm bão lụt tơi bời mấy phen
Nắng lên, người cháy sạm đen
Suối nguồn phơi đáy một miền khát khô
Miền Trung biết đến khi mô
Mưa hòa gió thuận
em vô theo chồng?
**
Lũ về làng xóm thành sông
Nhà thành ốc đảo giữa không bến bờ
Mái tranh sóng đánh vật vờ
Dầm mình trong nước trẻ thơ đến trường
Ơi miền Trung đất quê hương
Bao giờ cái khó mới buông lưng còng?
Ngàn đời chung kiếp long đong
Oằn vai gánh chịu bất công của trời
Bao giờ được nở nụ cười
Biển vơi nước mắt, đồng vơi nhọc nhằn?
MINH HẠNH
THƯƠNG LẮM MIỀN TRUNG QUẰN MÌNH TRONG BÃO
Những chiều cuối tháng Bảy, bầu trời Miền Trung cuộn lên màu chì sậm.
Mây lặng trôi, chỉ dồn lại như một nỗi buồn không gọi được tên.
Rồi gió nổi.
Không phải thứ gió lồng lộng của đại ngàn, cũng chẳng phải heo may từ phía Bắc…
Mà là thứ gió quăng quật, tàn nhẫn, như thể trời đang trút hết oán giận xuống mảnh đất vốn đã chai sạn vì nắng, khô cằn vì cát, rạn nứt vì bao phen giông bão.
Miền Trung mảnh lưng còng giữa hai đầu đất nước lại oằn mình thêm một lần nữa.
Mái tôn bay như lá,
cột điện đổ như thân người gãy ngang.
Tôi đã từng chứng kiến một người đàn bà run rẩy, lùa mấy con gà con vào chiếc rổ tre, cột chặt lại, nước mắt nhòe trong tiếng gió hú.
Không phải vì tiếc gà,
mà vì đó là phần sống duy nhất còn lại trong căn nhà vừa bị bão xé toạc một bên vách.
Người Miền Trung quen nắng gió, quen với cả bão giông.
Từng giọt mưa như kim xuyên thấu ký ức.
Từng hồi gió như xé đi cả tiếng gọi "mạ ơi" trong đêm.
Không phải chỉ là vật chất, bão còn xộc vào trong cả tiếng thở dài không cất nổi của những người đàn ông đã đứng lên quá nhiều lần rồi lại lặng lẽ ngồi xuống bên chiếc bàn chông chênh, nhặt nhạnh từng ước mơ gãy rụng.
Người miền Trung là vậy:
“Bão nữa à, thôi thì… dằn lại, dựng lại.”
Dựng từ cột gãy, từ nóc nhà thủng,
từ những bữa cơm chan nước mắm mà vẫn đủ đầy sự sống.
Và dựng lại cả từ trái tim dù đã nhiều lần nghẹn lại.
Sau bão là mùa lặng.
Không còn tiếng gió gào,
nhưng vết thương vẫn chưa kịp lên da non.
Tôi thấy những người đàn bà đi nhặt từng mảnh ngói vỡ,
thấy đứa trẻ đội chiếc nón rách, tay bưng chậu nước mưa đọng lại giữa nền nhà…
Một cảnh tượng chênh vênh mà lạ thay trong ánh mắt vẫn thắp lên tia hy vọng.
Vì người Miền Trung sau bão lại gồng lên.
Họ tự vá lại đời mình bằng từng nhát cuốc, từng lần nhóm bếp.
Có một thứ rất riêng, chỉ Miền Trung mới có:
sự chịu đựng, sự kiên cường và sự âm thầm như những dòng sông nước cạn đáy mà vẫn chảy qua năm tháng.
Và nếu bạn từng đi qua Miền Trung sau bão
bạn sẽ thấy:
Những ngôi nhà ngói nâu có thể thấp hơn
nhưng ánh mắt người nơi đó lại cao hơn rất nhiều nỗi sợ.
Họ không nói về mất mát,
họ nói về ngày mai cần điều lại điều gì.
Vì thế, Miền Trung không chỉ là một miền đất khô cằn sỏi đá
mà là phép thử của lòng người.
Là chỗ trũng để mọi yêu thương đổ về.
Là nơi mà sau mỗi cơn bão, ta hiểu ra:
thứ mạnh nhất không phải là gió, là vão mà là trái tim dẫu đau vẫn biết sống vì nhau.
Có những nơi sinh ra để sống, có nơi để mơ,
còn Miền Trung là nơi để học cách đứng lên, từ những điều tưởng chừng không còn gì để níu lại.
Nơi ấy, mái nhà có thể sập xuống,
nhưng tình người thì vẫn vậy
Nơi ấy, lúa có thể ngã rạp theo chiều gió,
nhưng lòng người thì không xuôi theo tuyệt vọng.
Miền Trung nơi mảnh đất
đã quen sống giữa mất mát mà không đánh mất mình.
Giữa sự tàn phá nặng nề của thiên nhiên, họ lặng lẽ dựng lại mọi thứ,
và… dựng lại cả hy vọng cho chúng ta.
Bởi có một miền Trung không chỉ nắng, gió khô cằn sỏi đá
mà nằm trong cách con người nắm chặt tay nhau khi mọi thứ sụp đổ.
Một miền Trung của nhân sinh:
nơi con người không hỏi "Tại sao mình khổ?"
mà hỏi: "Làm sao để người khác bớt khổ hơn mình?"
Và nếu có một điều gì đó khiến ta tin hơn vào điều tử tế trên đời này,
thì đó chính là:
Miền Trung nơi những cơn bão nối tiếp nhau đi qua, khó khăn nối tiếp khó khăn mà người nơi đây vẫn ươm mầm hy vọng vẫn vươn mình vượt lên giông bão .. .