TIN TỨC

Mùa điên điển – Bút kí của Bảo Bình

Người đăng : phunghieu
Ngày đăng:
mail facebook google pos stwis
1524 lượt xem

Rồi mưa bão cũng qua đi. Hoang tàn, xơ xác. Thật là hiếm hoi khi xuất hiện gió bão ở vùng đồng bằng.

Rồi từng bước, con đường cũng được khắc phục, sửa sang. Tuy vẫn là con đường dẫn ra chợ quê, nhưng đã khác xưa; đẹp hơn, rộng lớn hơn.

Em đi trong gió nồm lạnh, phong phanh chiếc áo ngày ấy – chiếc áo màu điên điển – cái màu của loài hoa dễ thương, làm đẹp bờ ao quê, và làm nên hương vị canh chua mẻ, cái hương vị xa quê em nhớ mãi, cái màu hoa làm nên tình yêu của chúng ta. Và, chiếc áo chỉ được mặc một lần trên năm – trong ngày giỗ anh – em tưởng về tình yêu của chúng mình không có mâm bàn, hoa quả, nến hương…chỉ có em cùng màu hoa điên điển, với một tấm lòng (không quay quắt như ngày mới mất nhau, nhưng thâm trầm, da diết, cứa vào lòng những mũi kim đau), tấm lòng dành cho anh không thay đổi.

Anh à! Quê mình giờ đã khác xưa, thay đổi rất nhiều, thay đổi trong niềm vui, nỗi buồn pha lẫn. Cảnh sắc trở nên sáng sủa hơn nhờ những ngôi nhà được xây tường, nhờ những con đường được tráng nhựa, nhưng, cũng buồn lắm, vì bác Năm đã không còn, thiếm Tám cũng ra đi, thằng Nam dễ thương và hiền lành nhất xóm cũng yểu mạng (một tên say rượu lái xe đâm sầm vào nó, nó chết mà không biết mình chết sau một cú va chạm). Quê mình cũng không còn nhộn nhịp nổ cốm, tráng bánh…Vào những ngày giáp tết, xã hội tiến bộ lắm! (cái gì cũng được chuyên nghiệp hóa). Người ta không cần tự tay làm lấy bánh mới có bánh để dâng lên tổ tiên hay tiếp khách đâu anh, mà lại rất nhiều, rất phong phú bánh mứt, đủ các mặt hàng đắt rẻ của ta, của các nước nhập về phục vụ bà con, không như ngày ấy, mẹ đánh bột, mấy chị em em nướng bánh, hì hụp dăm ba ngày, năm nào sang lắm mới được đủ mặt bánh kẹp, bông lan, mứt dừa và bánh in; thường  có bánh kẹp thì sẽ không có bông lan và ngược lại (mẹ bảo tiết kiệm, dành phần cho ít đòn bánh tét rước ông bà). Vài miếng ruộng, miếng vườn đã được đổi chủ, rồi người ta biến nó thành quán ăn, nơi giải trí… Miếng vườn nhà anh – nơi có thật nhiều hoa điên điển lúc vào mùa, nơi mình hay gặp nhau những khi em tìm hoa, tìm rau để hái, cũng để ngắm nhìn anh những lúc khom lưng nhễ nhại mồ hôi chăm mấy luống cà (không hiểu sao anh cứ thích trồng cà? Hết mùa này đến mùa khác toàn cà. Rồi ngâm nga một mình câu: trèo lên cây bưởi hái hoa…). Miếng vườn ấy, cậu anh cũng đã bán đi rồi. Ưà! Mà chắc là anh biết (vì cậu đã thắp nhang van vái lúc bốc mộ bác, mộ anh đưa về bên Vĩnh Long). Em ngắm làng quê mình, ngắm miếng vườn còn sót lại của nhà em, nhà chú bảy, cô hai…ngắm mấy cây điên điển đang ngã đầu vào nhau nũng nịu, hát ca trong gió mà nhớ anh.

Anh nè, ở nơi xa xôi đó, anh thế nào? Anh có vui và cười giòn tan như những khi oằn cành điên điển cho em? Anh có tấm tắc và ăn ngon lành như mỗi khi em mang qua nhà tô cari ốc (khoai lang là do ba trồng, còn ốc thì đầy dưới ao, trên đồng) là của má nấu, và bảo em mang sang biếu bác, nhưng anh bảo bác không thích cari và anh ăn dùm. Rồi những khi đi giỡ lưới vào những ngày nước nổi, anh có hát vang; “áo nàng vàng anh về thương hoa cúc…” ? Ừa, nhớ lúc đó em hờn dỗi: Anh thích hoa cúc lắm à? Anh cười: Quê mùa như anh, thích bông điên điển thôi. Tại không biết bài  nào về điên điển, để có thể hát vang lên thay lời muốn nói… Em đã đỏ mặt, và hạnh phúc biết bao…

Rồi một ngày, chiếc áo cũng không tồn tại nữa (nó đã cũ đi rất nhiều, và nhạt đi cái màu điên điển). Rồi một ngày, em cũng sẽ không tồn tại nữa (em đã đi hơn nửa cuộc đời; chân mõi, da khô…). Tất cả rồi sẽ lại về với hư vô (sắc không ở cõi dương trần). Thoảng lại nhân gian mùi hương điên điển lúc dậy mùa, làm nên cái đẹp bình dị của làng quê (bình dị mà thân thương đến vậy). Rồi sẽ lại có những cuộc đời, vươn lên từ ao làng, làm nên bao điều hạnh phúc, phải không anh?

Ừa! Thì hãy trôi đi theo thời gian những vui buồn nhân thế. Trôi đi những được mất vô thường. Trôi đi những nghẹn ngào, tức tưởi của điên điển  khi phải rụng vàng bờ ao trước sự vô tình của cuộc đời (không! Là sự vô tình của chúng ta). Em lặng lẽ bên con đường xưa, cho đi những gì có thể (chỉ ích kỉ giữ lại riêng mình tình anh, tình em dành cho anh). Em ích kỉ giữ lại mảnh vườn và ngôi nhà quê (ngôi nhà hương quả, và mảnh vườn có Ba em nằm, mảnh vườn cho em quá nhiều kỉ niệm). Em ích kỉ đi bên cuộc đời, nhận lãnh những điều cay nghiệt của nhân gian, nhưng lại vô vàn hạnh phúc vì được sống thật với chính mình. Em biết, rồi một mai em sẽ ra đi, nên ích kỉ dặn lại con trai rằng: Hãy để mẹ nằm bên ông ngoại. Hãy để mẹ được nghe tiếng vi vu tự tình mùa điên điển quê mình. Con trai em cười: Mẹ cứ lo xa. Khi đã đủ trưởng thành để hiểu về kiếp nhân sinh, để biết nâng niu tình máu mủ, thì người thân đã không còn bên ta nữa. Quay quắt và chua xót biết là bao!

Em ngắm làng quê mình – một buổi chiều giáp tết – nghe hương vị trẻ con trồi lên, thèm cái ấm áp của ngày xưa, thèm được lủng đủng theo ba hái dưa, hai tay hai trái to tròn kẹp vào bên hông, nghêu ngao từ vườn vào nhà, có khi vuột tay tuột rơi, nghe tiếng “ bụp” mà xót, ngó ba như biết lỗi, ba cười: Không sao, con… Thích nhất là những ngày tát mương bắt cá, cá ơi là cá: nào lóc, rô, trê, thác lác… nào rắn, rùa… Sao ngày ấy cá nhiều đến thế anh nhỉ? Sáng sớm em ra vườn hái bông bí, có khi bắt được cả những chú rùa bò lên bờ, chiến công của em luôn được ba kiêu hãnh; “Con gái của ba là nhất” và anh hay cười ghẹo: Thì ra, em cứ thích ra vườn là để “lùng sục” chiến công. Nhớ những lúc mẹ kêu: Tết làm gì? Trăm chuyện lo! Ba cười: chỉ cần hai cái mương là mình ăn tết hoành tráng, lo gì?. Và đúng như thế, lúc nước rút gần cạn, lũ cá lổm ngổm, chen chúc, trông mà mê. Mấy chị em chẳng kể gì mẹ quát, cứ té tát xuống bùn sình bắt chụp, bắt chụp … Cá được phân loại và cho vào các nồi to để rộng ăn dần (những cái nồi dành nấu bánh tét ngày tết, ngày giỗ), và thế là lóc nướng trui gói bánh tráng nè, trê trắng nấu chua với rô kho tộ nè, thác lác chiên sả ớt thơm lừng nè, thêm một nồi thịt kho hột vịt cùng với hủ dưa cải của mẹ, tài nấu ăn của mẹ, làm nên một cái tết quê đậm đà hương vị. Còn những chú cá được cho là  nhỏ – không xứng ăn tết –  thì được tẩm ướp đưa lên nia  phơi khô. “Mấy con cá này nướng lên với dĩa bông điên điển xào và  xị đế là ba mày có thể làm thơ”, mẹ nói thế, và thật. Lúc ngà ngà, ba biểu em ngồi bên phụ họa, trên tay là cây đàn ghita cũ xì – nó là bạn ba từ thời trai trẻ hiển hách – em là đứa con được ba “truyền nghề” từ nhỏ,  chơi đàn không chuyên mà vẫn rất nghề, Ba nói thế chắc để động viên con gái. Em đệm đàn bên tiếng hát vút cao của ba, có khi ngẫu hứng ba ngâm Kiều, ngâm Lục Vân Tiên… mấy chị em ngồi chen nhau nghểnh cổ, anh mơ màng, mẹ thì chẳng thèm bếp núc nhà cửa gì nữa, ngẩn ngơ…em vẫn hay tự hào: Nếu không “ thất thế” về quê, chắc ba sẽ là một nghệ sĩ tên tuổi…Ba lại cười.

Anh ạ! Điên điển vào mùa, là tết lại về, nói sao hết những kí ức đẹp trong em, nói sao hết những da diết nhớ thương về những người thân yêu không còn bên cạnh, nói sao hết những ngậm ngùi của ngày xưa…Quê mình, giờ đổi thay nhiều, như cô thiếu nữ được khoác vào chiếc áo mới, như chàng trai căng nhựa mùa khai hoa.  Em ngắm làng quê mình, một buổi chiều giáp tết, nghe đong đầy tình yêu thương người quê, em cầu chúc cho tất cả bà con mình một cái tết ngọt ngào bên tấm chiếu giữa sân có đông người chen chúc, bên tiếng hát vút cao… Hạnh phúc nào bằng, phải không anh? Thôi, em lại phải đi đây, lại tiếp tục công việc và cuộc sống phía trước. Anh hãy vui vẻ và an lành nhé, dù đang ở nơi đâu!? Góc trời riêng của chúng ta vẫn tím sắc mây, bưởi nhà chú Bảy vẫn trĩu cành và ngọt lịm…Em lại nhìn thấy mấy cô cậu thanh niên tay rỗ, tay lưới cười vang từ đầu làng và vang xa những câu hò sâu lắng…Tiếng hò ấm áp ngày nào của anh.

Điên điển lại vào mùa, vàng rực một vùng quê.

Bảo Bình

 

Bài viết liên quan

Xem thêm
Sức quyến rũ của sự chân thành
16 giờ ngày 14.4.2024, Nhà xuất bản Hội Nhà văn tổ chức buổi gặp gỡ giao lưu giữa tác giả - Tiến sĩ Lê Kiên Thành (con trai cố Tổng bí thư Lê Duẩn)
Xem thêm
Sông chảy bên đời – Tuỳ bút của Nguyễn Thị Thu Thủy
Một đời người đã đi qua biết bao dòng sông, bao nhiêu ngã rẽ, khúc cua; mỗi dòng sông đều để lại bao luyến lưu, vương vấn, để lại những kí ức luôn tươi xanh mỗi khi nhớ về. Sông vẫn cứ chảy như thời gian trôi đi mải miết vì vậy “không ai tắm hai lần trên một dòng sông”.
Xem thêm
Rặng Diên Vĩ - Tản văn của Quốc Tuấn
Gió vẫn thổi, mái tóc thơm tuột khỏi giây buộc, quấn quanh đầu như vòng hoa nâu thẫm, vô tình quất bỏng môi người. Mùi hương đó, quen quá. Mùi tóc mẹ, hương quê vị quán. Tựa như làn nước lung linh, hơi thở chị uyển chuyển theo nhịp điệu không gian. Đôi mắt và đôi môi vẫn mỉm cười nhưng đã có chút tiếc nuối. Chính nỗi buồn ẩn chứa trên khuôn dung đã khiến chị trở nên hấp dẫn, pha lẫn sự hồn nhiên, ngây thơ tạo nên một tổng thể đẹp đến khó tin.
Xem thêm
Trần Bảo Định - Thú thưởng ngoạn văn chương qua tác phẩm “Đọc thơ bạn”
Có thể nói Trần Bảo Định là một hiện tượng văn học Việt Nam hiện đại: Chỉ trong vòng khoảng hơn 10 năm trở lại đây, từ khi về hưu anh đã cho ra đời 6 tập thơ, hơn 10 tập tản văn, truyện ngắn và 3 tập tiểu luận phê bình trong khi phải chống chọi với căn bệnh ung thư quái ác...
Xem thêm
Canh cá rô đồng – Tản văn của Châu Duyên
Tôi biết về món canh cá rô đồng đã lâu theo lời kể của cô bạn đang ở thành phố mang tên Bác, toàn những tin nhắn như là: Ê! Trưa nay tớ đang ăn canh cá rô đồng nè.
Xem thêm
Sài Gòn như nhà, như mẹ, như quê… – Tản văn của Triệu Vẽ
Ở Sài Gòn, không có ranh giới trọng khinh giữa dân “Sài Gòn” hay dân “tỉnh lẻ”, dân “phố” hay dân “phèn”. Trong huyết quản sâu xa của người Sài Gòn có ruộng đồng, bờ bãi, con trâu, con gà.
Xem thêm
Ơi mùa hoa ban! – Bút ký của Nguyễn Huy Bang
Chiếc máy bay VJ 299 từ Tân Sơn Nhất (sau 2 giờ 5 phút) bay qua không phận 3 nước.
Xem thêm
Tháng Ba hoa gạo – Tản văn của Bằng Lăng Tím
Đào phai, mai vàng là sự kì diệu của tháng giêng. Chúa của các loài hoa tháng ba chính là hoa gạo. Xuân sắp sửa đi qua, hạ lấp ló ở đầu ngõ. Hoa gạo đẹp theo nét riêng và tùy vào thời tiết. Hôm nào trời quang hoa đỏ thắm, ngời sắc trong khoảng không. Ríu rít đàn chim, lao xao ong bướm. Hoa như đốm lửa thắp sáng cả bình minh. Hôm nào sương dày đặc, nhìn hoa như ánh lửa đêm đông, lập lòe mang đến sự ấm áp lạ thường.
Xem thêm
Nhớ hoa đào - Tùy văn của Nguyễn Linh Khiếu
Mỗi năm khi sắp tết bao giờ mình cũng mua hoa đào. Hà Nội không có hoa đào làm sao gọi là tết. Dù là bích đào bạch đào hay đào phai thì hoa đào bao giờ cũng mang tết đến mỗi ngôi nhà thân thương. 
Xem thêm
Giữa những mùa hoa nở - Bút ký Nguyễn Xuân Thủy
Từ Yên Khương, thuộc huyện Lang Chánh chúng tôi đi theo đường tuần tra biên giới lên Đồn Biên phòng Bát Mọt, thuộc huyện Thường Xuân. Đường tuần tra biên giới chập chùng uốn lượn giữa núi non, len lỏi giữa màu xanh của rừng. Càng lên hướng Cửa khẩu Khẹo càng có cảm giác đang đi về nơi thâm sơn cùng cốc. Cũng đúng, Bát Mọt là tuyến cuối của dải biên giới xứ Thanh, nơi có cột mốc 378 là nơi tiếp giáp biên giới giữa Thanh Hóa và Nghệ An. Những nơi cuối đất cùng trời bao giờ cũng gợi cho người ta sự rưng rưng về những niềm thương nỗi nhớ.
Xem thêm
Lửa Cát Bi, ngọn trao truyền khí chất Hải Phòng
“Ơi Hải Phòng cửa biển quê hương/ Tổ quốc đang ghi những trang lịch sử/ Của Hải Phòng viết trên sóng bão Thái Bình Dương”. Với vị thế địa lý của Hải Phòng, trong suốt chiều dài lịch sử dựng nước và giữ nước, nơi đây luôn là miền đất tiền tiêu quan trọng, cửa ngõ chiến lược. Bởi kẻ thù thường tiến hành xâm lược Hải Phòng đầu tiên, lấy đó làm bàn đạp để đánh chiếm Thăng Long – Hà Nội. Khi thất bại, chúng cũng thường chọn Hải Phòng là một trong những tuyến đường rút chạy cuối cùng. Hải Phòng là địa phương luôn “đi trước về sau”, có vị trí xứng đáng, giữ vai trò quan trọng trong lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc cũng như các cuộc kháng chiến của cách mạng Việt Nam, xứng đáng với danh hiệu “Thành phố Cảng trung dũng, quyết thắng”.
Xem thêm
Mùi Tết vương dấu chân xa – Tản văn của Đặng Tường Vy
Mỗi độ xuân về, người con xa xứ không tránh khỏi rưng rức, chạnh lòng. Nỗi nhớ trong lòng người tha hương rất lạ: sâu lắng, dịu dàng, chôn kín. Như gái đôi mươi thầm thương trộm nhớ một ai đó, âm thầm, mãnh liệt, nồng nàn,  tha thiết.
Xem thêm
Mùi hương thảo - Tản văn Quốc Tuấn
Chị mười tám, hay hai lăm tuổi. Tôi cũng chẳng biết và không cần biết, chỉ cần trong tôi đã bận lòng trước vẻ đẹp thuần khiết của loài cúc lam đồng thảo ấy. Nơi đáy mắt thể hiện những đốm lửa vui, những nét cong, nếp gấp mong manh nơi khóe miệng, bờ môi thể hiện sự phong phú nơi nhiệt tâm.
Xem thêm
Phép màu đã không đến với chị, chị Hồng Oanh ơi!
Chia sẻ của nhà văn Bích Ngân, Chủ tịch Hội Nhà văn TP. Hồ Chí Minh
Xem thêm
Vào vườn hương
Thành phố Cần Thơ đất rộng người thưa không chỉ có gạo trắng nước trong để níu chân người và du khách bốn phương. Tây Đô còn là mảnh đất văn hiến với không hiếm những trang anh hùng hào kiệt yêu nước và nghệ sĩ phong lưu tài hoa nhân cách. Kế thừa truyền thống văn chương của Phan Văn Trị, Bùi Hữu Nghĩa, Huỳnh Mẫn Đạt … và các bậc văn nghệ sĩ đàn anh: Kiều Thanh Quế, Lưu Hữu Phước, Hoài Sơn, Mai Văn Bộ, Trần Kiết Tường, …đã có không ít thế hệ đàn em kế thừa xứng đáng trên lĩnh vực văn học nghệ thuật.
Xem thêm
Suy ngẫm về “chữ” của “một thời vang bóng”_ Tản mạn của Quốc Tuấn
Người xưa, dẫu không biết chữ nhưng khi thấy một mẫu giấy có vết mực sẽ lượm lên, mang về cất giữ. Điều đó thể hiện sự “sùng chữ” (trân trọng giá trị của văn chương, chữ nghĩa) của ông cha. Những người không biết chữ đã biết đối xử với con chữ bằng tấm lòng trân quý như thế, thì dễ hiểu các trí giả đời trước họ sống với chữ nghĩa sâu sắc đến độ nào.
Xem thêm
Má tôi
Bài đăng báo Người Lao động Xuân Giáp Thìn 2024
Xem thêm
Xuân yêu thương - Tết sum vầy
Phút giao thừa, nhìn ngắm dòng người “tống cựu”, “nghinh tân”, cảm nhận trong mắt mỗi người lấp lánh ánh nhìn hạnh phúc, nhất là khi trên bầu trời đêm pháo hoa rực rỡ...
Xem thêm
Ngày cuối năm... - Tản văn Lê Thiếu Nhơn
Kẻ tha phương dù mải mê danh lợi cũng bất giác bần thần trước mênh mông tiếng gọi quê nhà ngày Tết. Tháng Chạp bao giờ cũng vội vàng trong mắt kẻ tha phương. Tháng Chạp bao giờ cũng hấp tấp trong lòng kẻ tha phương. Vì vậy, càng nhiều tuổi, tôi càng thấy sốt ruột khi thời gian nhích dần vào khoảnh khắc tất niên mà mình chưa kịp trở về ngôi nhà thơ ấu.
Xem thêm