TIN TỨC

Ta sẽ không như cốc trà nguội cuối ngày

Người đăng : nguyenhung
Ngày đăng: 2024-01-18 18:48:55
mail facebook google pos stwis
1283 lượt xem

NGUYÊN BÌNH
(Đọc tác phẩm Vọng thiên hà của Hoa Mai)

Từ Bước huyền đêm phiêu linh dưới vòm sao mờ tỏ, em mặc áo cô dâu trong ngày tân hôn làm Người đàn bà cưới nỗi buồn. Rồi hai năm sau hóa thân thành Cát trong sa mạc hoang vu để rồi triệu năm sau mở mắt Vọng thiên hà, đem linh hồn “cây sậy có tư tưởng” phủ dụ nhân gian, dù “hạt bụi” em “mệt nhoài” lăn lóc sau “bao nhiêu năm làm kiếp con người” (TCS).

Tôi không muốn gọi em là thi sĩ như mọi người hằng gọi, mà phong tặng em định nghĩa ấn tượng nhất đính vào ngực trái em huy hiệu “chiến sĩ kiêu hãnh của tự do” (Puskin). Bởi:

 Ta sẽ không như cốc trà nguội cuối ngày

Tâm hồn xanh dẫu trái tim chi chít sẹo.

(Hoa Mai).

Em kiêu hãnh chẳng cần đớn đau với trái tim thanh tân đã trải qua một lần bị người ta phản bội. Em khẳng định mình là đóa Hoa Mai vàng rượm của mùa xuân tận hiến:

Việc của hạt muối là mặn mà thôi

Việc của Hoa Mai đón xuân rồi cười.

(Dặn),

 

Vâng, tôi hiểu, muối thì cứ mặn mòi từ lòng biển khơi và Hoa Mai trong một sớm mù sương luôn kiêu bạc nở nụ cười, dù trong ánh xuân ngời còn có đôi làn gió buốt. Em vững chải vươn lên như cây lúa trong cánh đồng mẹ thơm nức mùi mạ non, để làm ra hạt gạo cha trắng ngần trong đêm thanh hò hụi nhặt khoan.

Qua rồi thuở làm thơ sầu muộn, thời hoàng kim của những lời thở than lên ngôi, người ta đội vương miện nữ hoàng thơ tình ái cho những câu thơ tuyệt tác trong nỗi tuyệt vọng. Cũng qua rồi những yếu đuối nhi nữ thường tình được tôn vinh qua bao thế hệ thơ lãng mạn.

Em bây giờ bỗng tự thân cựa mình ôm chầm lấy tự do, kiêu hãnh nhún nhảy bài luân vũ hiện đại. Ngôn ngữ thơ em ngậm sữa nhân văn tinh khiết như ngàn lúa trổ đòng, tâm cảm thơ no tròn như hạt gạo, và giọt lệ em bây giờ không rơi xuống từ sự yếu mềm:

Cây lúa đội bùn mới làm ra hạt gạo

Hạt lệ của mình không thể dễ dàng rơi.

(Bớt ngốc).

 

Em bay lên cùng cánh chim trí tuệ để nhận thức thế giới, biểu đạt triết lý tồn sinh bằng thứ ánh sáng nhiệm mầu:

Tiếng vọng trong đất mọc cây gọi chim về làm tổ 

Mỗi tiếng chim giục nở một bông hoa 

Tiếng vọng đáy sông làm sóng ngân nga 

Ru thuyền say ngủ 

 (Tiếng vọng)

 

Chính vì thế, em là phồn sinh, là bản năng, là khởi nguyên của ý thức hạnh phúc lứa đôi. “Định nghĩa yêu” bộc bạch tự nhiên như đá sỏi tồn tại, câu thơ em gần gủi như hơi thở của xác thân. Giọng thơ kiêu hãnh thách đố, ẩn hiện dấu vết hiện sinh “Buồn ơi chào mi” của Francois Sagan, tiệm cận với phong cách hậu hiện đại:

Thèm yêu à, có gì là lạ

Đến đất trời cũng muốn nép bên nhau”.

(Tháng mười một, Sài Gòn lập đông).

 

Tôi từng viết về thơ sex thánh thiện của Trần Hạ Vi trong tác phẩm “Bài luân vũ của giao cảm thi ca”: “Cảm xúc yêu đương đến từ thực tại bản thân được THV tỏ bày bằng cái nhìn thánh thiện, xây dựng nên lâu đài thơ tình độc đáo, rất trẻ thơ và cũng rất đàn bà:” “của em, Trần Hạ Vi”/em chết cứng người/tê tê đầu lưỡi” Và Hoa Mai, đắm đuối trong tình yêu, em thắp lên ngọn đuốc hoan lạc trong thời khắc âm dương giao hoan:

Anh nghiêng xuống vạm vỡ một linh hồn

Em tan chảy lững lờ trong hạnh phúc

Phút thăng hoa giữa đôi bờ nhật thực

Nồng ấm mùi hương khai mở suối ngà

(Cho em được là đàn bà).

 

Tôi bỡ ngỡ về khả năng phân tích cái hữu hình và vô hình, minh triết và nhân văn. Sen và Quỳnh là hai chủ thể vật chất độc lập, hời hợt, tồn tại song song, vô cảm: “Sen cười vui với nắng/ Đâu biết Quỳnh đã tàn”. Thế mà, với “hương” và “gió” thì em rộng lượng cho cả hai hòa quyện phồn thực để sinh tồn: “Còn giọt hương đi muộn /Níu gió mà giao hoan”. (Thắp đuốc dỗ quỳnh).    

Em lắng nghe tiếng vọng tri âm từ trong thinh lặng, nên thơ chảy tràn từ dòng suối mật ngôn của tượng đá:

Thôi về làm tượng đá

Lặng nghe Trăng thì thầm

Cầu hôn thơ bằng sóng

Hoang mộng lời tri âm

(Dột nát)

    

Cho phép tôi nhắc lại câu danh ngôn: “Điều duy nhất có giá trị trong cuộc đời chính là những dấu ấn của tình yêu mà chúng ta đã để lại phía sau khi ra đi.” (Albert Schweitzer). Có vẻ như hụt hẫng đánh mất niềm tin vào tình yêu sau một lẩn bị lừa dối, thơ em trơ gầy:

Ngón tay gầy vun xới những hư ngôn

Run run trên cành cây mùa đông không còn trút lá

Lãng mạn hóa điều xa lạ

Cố tin: Vừng ơi...

Tình yêu sẽ quay về.

(Bào chữa)

 

Càng yêu thương bao nhiêu, người làm thơ càng hụt hẫng cô đơn bấy nhiêu. Em biết “lắng nghe nỗi buồn của con người”:

Xuân cứ chín theo thời gian lạnh lẽo

Kệ ta ngồi ngả mộng phía lao lung

(Xuân quá lửa)

 

Vọng thiên hà là tác phẩm thứ năm của nhà văn - nhà thơ Hoa Mai. Năm 2020, chị xuất bản 2 tập thơ “Bước huyền đêm” và “Người đàn bà cưới nỗi buồn” thu hút sự chú ý của độc giả trên văn đàn. Bước sang năm 2021, HM cho ra đời hai đứa con văn xuôi Người trong giấc mơ (tiểu thuyết) và Duyên (tùy bút), khẳng định sự đa dạng của ngòi bút và niềm đam mê văn chương của nữ thi sĩ duyên dáng này.

Bút lực của Hoa Mai còn rất sung mãn, nhà thơ xinh đẹp vẫn luôn khao khát vươn tới dòng thơ hiện đại, tôi tin rằng, đích đến của Hoa Mai ở tận đỉnh Olimpia, mặc dù nhà thơ muốn tựa vào bình an:

Thôi ghé vào với cỏ

Tìm hoa vàng như nhiên

Học giọt sương cách vỡ

Trên lối về bình yên.

 

Trân trọng giới thiệu với bạn bè bốn phương tác phẩm tuyệt vời này. Vọng thiên hà xứng đáng được xếp trang trọng trên tủ sách thơ của những người yêu thơ, những người bạn văn của nhà thơ Hoa Mai.

Bài viết liên quan

Xem thêm
Chạm thu - chạm ngưỡng cửa thu về
Chạm thu – tập thơ mới của bác sĩ, nhà thơ Mai Hữu Phước mang đến những chiêm nghiệm lắng sâu về đời người và tình thơ. Bài viết của Lê Bá Duy gợi mở một hành trình thi ca giàu cảm xúc, chân thành và đầy dư âm.
Xem thêm
“Tình đất biên cương” – Tập truyện giàu giá trị hiện thực và giá trị nhân văn
Những người từng quen biết và cùng công tác với anh luôn nhận thấy anh là một cán bộ gương mẫu, trách nhiệm, tác phong nhanh nhẹn, ngôn từ giao tiếp hoạt bát. Tuy nhiên, ít ai biết trong anh tiềm tàng một khả năng sáng tác văn chương như vậy. Khi hoàn thành nhiệm vụ công chức, được nhà nước cho nghỉ chế độ, cũng chính là lúc “anh hoa phát tiết”, các thể loại thơ, tản văn, truyện ký, tiểu thuyết,… được thể nghiệm và đáng nể nhất là hai tập sách dày dặn (Truyện ký Tình yêu người lính - NXB Thanh niên năm 2021, 364 trang và tiểu thuyết Hoa trong mắt bão - NXB Hội Nhà văn năm 2023, 570 trang) và hiện tại trên tay tôi là tập truyện ngắn Tình đất biên cương.
Xem thêm
Ẩn số đường đến thơ của Trần Hóa
Bài đăng Diễn đàn Văn nghệ Việt Nam, số tháng 9/2025
Xem thêm
Nhà lý luận phê bình Đỗ Nguyên Thương và tập thơ “Tìm về miền ký ức”
Tôi quen nhà giáo, nhà Lý luận Phê bình văn học Đỗ Nguyên Thương thật tình cờ trong buổi Tọa đàm về Thơ 1-2-3 do nhà thơ Phan Hoàng chủ trì có sự phối hợp của Hội nhà văn Cần Thơ và khoa Khoa học Xã hội và Nhân văn tường Đại học Cần Thơ.
Xem thêm
Tư tưởng nhân dân anh hùng
1. Vì tình yêu quê hương đất nước, Trần Bảo Định đến với văn chương. Nhà văn Long An để lại dấu ấn đáng kể trong sinh hoạt văn chương từ những năm 2010 đến nay. Bên cạnh bộ sách Đất và người Nam Bộ mến yêu gồm 14 tập truyện ngắn, Trần Bảo Định còn có 6 tập thơ, 5 tập tiểu luận phê bình. Năm 2024, nhà văn trình làng tuyển tập Đất Việt trời Nam liệt truyện gồm 3 tập (thượng, trung, hạ) do Nxb Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh ấn hành. Tái hiện diễn trình lịch sử vùng đất Nam Bộ từ hồi một 1620, hồi hai 1859, đến hồi ba 1900, tuyển tập có thể xem như trường thiên tiểu thuyết ca ngợi tinh thần đấu tranh yêu nước anh dũng của nhân dân Nam Bộ, như lời giới thiệu của Nhà xuất bản: “Chính các anh hùng vô danh mới thể hiện toàn bộ chủ đích nghệ thuật của Trần Bảo Định, cho thấy tư tưởng: nhân dân anh hùng!”
Xem thêm
Thơ tình Nguyên Bình đắm đuối
(Vanchuongthanhphohochiminh.vn) - Các nhà thơ từ cổ chí kim không nhiều thì ít đều viết thơ tình, điều đó không có gì lạ; vì tâm hồn họ lãng mạn, mơ mộng, tôn thờ phái đẹp. Nhà thơ Nguyên Bình không nằm ngoài số đó. Anh viết văn làm thơ từ thời sinh viên, cả trước và sau năm 1975. Những bài thơ tình, anh không dám trao tay cô nữ sinh xinh đẹp xứ Huế anh yêu say đắm: Vẫn mãi “Là bài thơ còn hoài trong vở/Giữa giờ chơi mang đến lại mang về” thơ Đỗ Trung Quân.
Xem thêm
Mỹ cảm của kiểu tự sự trong suốt trong tập tản văn “Nỗi buồn trong suốt” của Nguyễn Đức Phú Thọ
Tản văn là một thể loại dễ tiếp cận với mọi mặt của đời sống thông qua những lát cắt hiện thực, nhưng trung tâm tinh thần của thể loại này lại là cái tôi tư tưởng, cảm xúc của người nghệ sĩ. Tản văn vừa đậm chất trữ tình, vừa mang bản chất tự sự. Mỗi tác phẩm là một cách diễn giải về “Thế giới như tôi thấy”, đồng thời cũng là một tấm gương phản chiếu cấu trúc nội tâm của nhà văn.
Xem thêm
Cảm nhận thơ Trần Xuân Hóa từ một góc nhìn đa cảm
Bài viết của nhà thơ CCB Trần Trí Thông
Xem thêm
Hơi thở đất quê trong miền nhớ của Huỳnh Khang
Chủ đề và nội dung trong MIỀN NHỚ xoay quanh ký ức quê hương, tình mẫu tử, nghĩa làng nghĩa xóm, thiên nhiên, tình yêu đôi lứa, nỗi buồn mất mát, cùng những triết lý đời thường.
Xem thêm
Tiếng văn từ phía “bạn nguồn”
Nguyễn Minh Sơn, Hồ Tấn Vũ và Nguyễn Thị Như Hiền là ba cây bút thuộc thế hệ 7X và 9X
Xem thêm
Về trên dặm trường thiên lý “Miền Ô châu”
Tiếp theo các cuốn tản văn Sông vẫn chảy đời sông (NXB Thanh Niên 2023), Bốn mùa thương nhớ (NXB Thanh Niên 2024), nhà văn Nguyễn Linh Giang vừa ra mắt cuốn tản văn mới: “Miền Ô Châu” (NXB Phụ Nữ Việt Nam, 2025).
Xem thêm
Thơ ca chào đón Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9
Cách mạng tháng Tám - 1945 thành công, mở ra trang sử vàng chói lọi cho dân tộc. Bác Hồ đọc “Tuyên ngôn độc lập”, khai sinh ra Nước Việt Nam dân chủ cộng hòa. Nhà nước công nông đầu tiên ở Đông Nam Á được thành lập. Hai tiếng Việt Nam vang lên đầy phấn khởi, tự hào trên trường quốc tế, đã khơi nguồn, làm bừng dậy biết bao cảm hứng về thơ ca, nhạc, họa thật mới mẻ, mãnh liệt và sôi nổi, làm không khí văn nghệ đổi sắc thay da. Từ đây nền văn học của ta chỉ còn duy nhất một trào lưu là văn học cách mạng.
Xem thêm
Hồi hộp trước “phút bù giờ” của Minh Đan
Ngôn ngữ của Minh Đan đôi lúc không còn chỉ là ký tự để giải nghĩa, mà là vật liệu có tâm hồn – biết khít lại, giãn ra, để tạo hình tượng và âm thanh.
Xem thêm
Phát triển
Nội dung quyết định hình thức. Xét cả quá trình văn học lâu dài, các hình thức tác phẩm kế tiếp nhau xuất hiện, tác động vào nền văn học, góp phần tạo ra phát triển văn chương. Bài viết chỉ đề cập đến chủ đề này của cuốn sách.
Xem thêm
Vẻ đẹp tình người và nỗi niềm ưu tư trong thơ Phạm Nguyên Thạch
Một trong những cánh én đầu đàn của văn học An Giang - nhà thơ Phạm Nguyên Thạch, anh sinh năm 1948, hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, nguyên Phó Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật An Giang và hiện là Chi hội trưởng Chi hội Nhà văn Việt Nam tỉnh An Giang. Anh sáng tác từ trước năm 1975. Từ đó đến nay, nhà thơ đã có những tác phẩm tạo tiếng vang được xuất bản: “Ngôi nhà lợp ngói âm dương” (Văn Nghệ AG, 1986); “Theo tình” (VNAG, 1994); “Gió” (NXB Trẻ, 1999); “Thị trấn đá” (VNAG, 2002); “Cỏ lá quẩn quanh” (VNAG, 2006); “Mưa ảo” (NXB Hội Nhà văn, 2019).
Xem thêm
Nghiên cứu truyện Nam Cao theo góc nhìn thi pháp
Bằng cách ghi nhận từ các bài nghiên cứu, lời giới thiệu, chắt lọc những ý kiến nho nhỏ, có khi chỉ một vài nhận xét liên quan, có thể đưa ra một cách nhìn về tình hình nghiên cứu truyện ngắn Nam Cao trên góc độ thi pháp học hiện đại.
Xem thêm
Nguyễn Thành Phong – Nhà thơ tài hoa trữ tình, quan chiêm ngoại vi và nội hàm tự sự luận cảm của thơ Việt Nam thời kỳ đổi mới
Trữ tình và tự sự là những khái niệm của thơ, ngoại diên và nội hàm là những khái niệm của logic học. Ngoại vi là một phần của ngoại diên chỉ các đối tượng có phạm vi nhất định và chỉ định. Trong thơ, nó là các địa danh, hoặc các nhân vật trữ tình, các không thời gian xác định, tạo nguồn cảm hứng. Ngoại vi nhỏ hơn ngoại diên. Nội hàm là nội dung thuộc tính bên trong cả chủ quan và khách quan của sự vật, hiện tượng. Trữ tình nói bằng cảm xúc, gắn với bộc lộ chủ thể. Tự sự kể lại, tả lại khách thể. Phàm lệ mấy câu để bài viết này đỡ cảm thấy gượng ép, mong được đồng cảm.
Xem thêm
Hãy sống như những người đã chết - Một nhan đề độc đáo
Lúc đi học, thầy cô từng bảo nhan đề là tên của tác phẩm, còn có cách gọi khác là đầu đề, là cái tít chung của một văn bản. Nhan đề (đầu đề) thường do người viết đặt ra - như người bố, người mẹ đặt tên cho đứa con của mình; nhưng cũng có khi do người khác (cán bộ biên tập) đặt hộ, hoặc đổi tên đi cho hay, cho phù hợp với chủ đề của tác phẩm.
Xem thêm
Inrasara: Tác phẩm văn chương, từ tốt & hay đến lớn
Tại tọa đàm cùng tên do Hội Nhà văn TPHCM tổ chức, nhà thơ – nhà phê bình Inrasara đã mang đến những luận điểm sắc sảo, giàu trải nghiệm, mở ra cách nhìn mới về sự cộng hưởng giữa sáng tác và tiếp nhận, để văn chương thực sự chạm tới và ở lại lâu dài trong lòng người đọc.
Xem thêm
Văn học Đổi mới, một cách nhận diện
Cho đến nay, cụm từ “Văn học Đổi mới đã được sử dụng khá rộng rãi. Từ trong nhà trường đến ngoài xã hội, từ báo chí đến các các cơ quan truyền hình, đài phát thanh, trong các bài nói chuyện hay phát biểu của các nhà sáng tác, phê bình văn học, nó được xuất hiện một cách tự nhiên giống như một thuật ngữ đã được định hình.
Xem thêm