TIN TỨC

Ta sẽ không như cốc trà nguội cuối ngày

Người đăng : nguyenhung
Ngày đăng: 2024-01-18 18:53:19
mail facebook google pos stwis
375 lượt xem

NGUYÊN BÌNH
(Đọc tác phẩm Vọng thiên hà của Hoa Mai)

Từ Bước huyền đêm phiêu linh dưới vòm sao mờ tỏ, em mặc áo cô dâu trong ngày tân hôn làm Người đàn bà cưới nỗi buồn. Rồi hai năm sau hóa thân thành Cát trong sa mạc hoang vu để rồi triệu năm sau mở mắt Vọng thiên hà, đem linh hồn “cây sậy có tư tưởng” phủ dụ nhân gian, dù “hạt bụi” em “mệt nhoài” lăn lóc sau “bao nhiêu năm làm kiếp con người” (TCS).

Tôi không muốn gọi em là thi sĩ như mọi người hằng gọi, mà phong tặng em định nghĩa ấn tượng nhất đính vào ngực trái em huy hiệu “chiến sĩ kiêu hãnh của tự do” (Puskin). Bởi:

 Ta sẽ không như cốc trà nguội cuối ngày

Tâm hồn xanh dẫu trái tim chi chít sẹo.

(Hoa Mai).

Em kiêu hãnh chẳng cần đớn đau với trái tim thanh tân đã trải qua một lần bị người ta phản bội. Em khẳng định mình là đóa Hoa Mai vàng rượm của mùa xuân tận hiến:

Việc của hạt muối là mặn mà thôi

Việc của Hoa Mai đón xuân rồi cười.

(Dặn),

 

Vâng, tôi hiểu, muối thì cứ mặn mòi từ lòng biển khơi và Hoa Mai trong một sớm mù sương luôn kiêu bạc nở nụ cười, dù trong ánh xuân ngời còn có đôi làn gió buốt. Em vững chải vươn lên như cây lúa trong cánh đồng mẹ thơm nức mùi mạ non, để làm ra hạt gạo cha trắng ngần trong đêm thanh hò hụi nhặt khoan.

Qua rồi thuở làm thơ sầu muộn, thời hoàng kim của những lời thở than lên ngôi, người ta đội vương miện nữ hoàng thơ tình ái cho những câu thơ tuyệt tác trong nỗi tuyệt vọng. Cũng qua rồi những yếu đuối nhi nữ thường tình được tôn vinh qua bao thế hệ thơ lãng mạn.

Em bây giờ bỗng tự thân cựa mình ôm chầm lấy tự do, kiêu hãnh nhún nhảy bài luân vũ hiện đại. Ngôn ngữ thơ em ngậm sữa nhân văn tinh khiết như ngàn lúa trổ đòng, tâm cảm thơ no tròn như hạt gạo, và giọt lệ em bây giờ không rơi xuống từ sự yếu mềm:

Cây lúa đội bùn mới làm ra hạt gạo

Hạt lệ của mình không thể dễ dàng rơi.

(Bớt ngốc).

 

Em bay lên cùng cánh chim trí tuệ để nhận thức thế giới, biểu đạt triết lý tồn sinh bằng thứ ánh sáng nhiệm mầu:

Tiếng vọng trong đất mọc cây gọi chim về làm tổ 

Mỗi tiếng chim giục nở một bông hoa 

Tiếng vọng đáy sông làm sóng ngân nga 

Ru thuyền say ngủ 

 (Tiếng vọng)

 

Chính vì thế, em là phồn sinh, là bản năng, là khởi nguyên của ý thức hạnh phúc lứa đôi. “Định nghĩa yêu” bộc bạch tự nhiên như đá sỏi tồn tại, câu thơ em gần gủi như hơi thở của xác thân. Giọng thơ kiêu hãnh thách đố, ẩn hiện dấu vết hiện sinh “Buồn ơi chào mi” của Francois Sagan, tiệm cận với phong cách hậu hiện đại:

Thèm yêu à, có gì là lạ

Đến đất trời cũng muốn nép bên nhau”.

(Tháng mười một, Sài Gòn lập đông).

 

Tôi từng viết về thơ sex thánh thiện của Trần Hạ Vi trong tác phẩm “Bài luân vũ của giao cảm thi ca”: “Cảm xúc yêu đương đến từ thực tại bản thân được THV tỏ bày bằng cái nhìn thánh thiện, xây dựng nên lâu đài thơ tình độc đáo, rất trẻ thơ và cũng rất đàn bà:” “của em, Trần Hạ Vi”/em chết cứng người/tê tê đầu lưỡi” Và Hoa Mai, đắm đuối trong tình yêu, em thắp lên ngọn đuốc hoan lạc trong thời khắc âm dương giao hoan:

Anh nghiêng xuống vạm vỡ một linh hồn

Em tan chảy lững lờ trong hạnh phúc

Phút thăng hoa giữa đôi bờ nhật thực

Nồng ấm mùi hương khai mở suối ngà

(Cho em được là đàn bà).

 

Tôi bỡ ngỡ về khả năng phân tích cái hữu hình và vô hình, minh triết và nhân văn. Sen và Quỳnh là hai chủ thể vật chất độc lập, hời hợt, tồn tại song song, vô cảm: “Sen cười vui với nắng/ Đâu biết Quỳnh đã tàn”. Thế mà, với “hương” và “gió” thì em rộng lượng cho cả hai hòa quyện phồn thực để sinh tồn: “Còn giọt hương đi muộn /Níu gió mà giao hoan”. (Thắp đuốc dỗ quỳnh).    

Em lắng nghe tiếng vọng tri âm từ trong thinh lặng, nên thơ chảy tràn từ dòng suối mật ngôn của tượng đá:

Thôi về làm tượng đá

Lặng nghe Trăng thì thầm

Cầu hôn thơ bằng sóng

Hoang mộng lời tri âm

(Dột nát)

    

Cho phép tôi nhắc lại câu danh ngôn: “Điều duy nhất có giá trị trong cuộc đời chính là những dấu ấn của tình yêu mà chúng ta đã để lại phía sau khi ra đi.” (Albert Schweitzer). Có vẻ như hụt hẫng đánh mất niềm tin vào tình yêu sau một lẩn bị lừa dối, thơ em trơ gầy:

Ngón tay gầy vun xới những hư ngôn

Run run trên cành cây mùa đông không còn trút lá

Lãng mạn hóa điều xa lạ

Cố tin: Vừng ơi...

Tình yêu sẽ quay về.

(Bào chữa)

 

Càng yêu thương bao nhiêu, người làm thơ càng hụt hẫng cô đơn bấy nhiêu. Em biết “lắng nghe nỗi buồn của con người”:

Xuân cứ chín theo thời gian lạnh lẽo

Kệ ta ngồi ngả mộng phía lao lung

(Xuân quá lửa)

 

Vọng thiên hà là tác phẩm thứ năm của nhà văn - nhà thơ Hoa Mai. Năm 2020, chị xuất bản 2 tập thơ “Bước huyền đêm” và “Người đàn bà cưới nỗi buồn” thu hút sự chú ý của độc giả trên văn đàn. Bước sang năm 2021, HM cho ra đời hai đứa con văn xuôi Người trong giấc mơ (tiểu thuyết) và Duyên (tùy bút), khẳng định sự đa dạng của ngòi bút và niềm đam mê văn chương của nữ thi sĩ duyên dáng này.

Bút lực của Hoa Mai còn rất sung mãn, nhà thơ xinh đẹp vẫn luôn khao khát vươn tới dòng thơ hiện đại, tôi tin rằng, đích đến của Hoa Mai ở tận đỉnh Olimpia, mặc dù nhà thơ muốn tựa vào bình an:

Thôi ghé vào với cỏ

Tìm hoa vàng như nhiên

Học giọt sương cách vỡ

Trên lối về bình yên.

 

Trân trọng giới thiệu với bạn bè bốn phương tác phẩm tuyệt vời này. Vọng thiên hà xứng đáng được xếp trang trọng trên tủ sách thơ của những người yêu thơ, những người bạn văn của nhà thơ Hoa Mai.

Bài viết liên quan

Xem thêm
Người trẻ thử sức với phê bình
Được biết “Những phức cảm phận người” (NXB Hội Nhà văn, 2023) là tập phê bình văn học (PBVH) đầu tay của cây bút Lê Hương, nên tôi đọc với một tâm thế trân trọng và chờ đợi.
Xem thêm
Người chiến sĩ Điện Biên Nguyễn Thiện Thuật - Mùa hoa ban đẹp mãi
Đối với mỗi người Việt Nam chúng ta hôm nay, cái tên Điện Biên Phủ đã như một dấu mốc luôn hiện lên sừng sững mỗi khi nhắc đến. Ai cũng rưng rưng xúc động bởi máu xương của cha anh, của nhân dân đã đổ xuống để làm nên chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ là không thể đo đếm hết được.
Xem thêm
Những trang văn phảng phất mùi thuốc súng
Bài tham luận của nhà văn Đỗ Viết Nghiệm
Xem thêm
Di cảo thơ Chế Lan Viên: Khi thơ là thuốc, là lời kinh kệ
Chế Lan Viên là người mà sự nghĩ ngợi vận vào thơ như thể thơ cũng là thuốc, thơ chẩn ra được cái bệnh đau của kiếp người, và “Có vào nỗi đau mới có ích cho người”.
Xem thêm
Cảm hứng sinh thái trong thơ Đặng Bá Tiến
 Là một nhà báo, nhà thơ mấy chục năm gắn bó với vùng đất Đắk Lắk, Đặng Bá Tiến đã sáng tác thành công về thiên nhiên, con người và văn hoá Tây Nguyên với nhiều tác phẩm: Lời chân thành với cỏ (Thơ, 2009), Rừng cổ tích (Trường ca, 2012), Hồn cẩm hương (Thơ, 2017), Linh hồn tiếng hú (Thơ, 2020). Anh là một trong những gương mặt tiêu biểu của thơ ca Tây Nguyên đương đại, một nhà thơ “thứ thiệt”[1] có bản sắc riêng, thể hiện phong cách nghệ thuật độc đáo. Nổi bật trong sáng tác của anh là những tác phẩm viết về rừng, về sinh thái văn hoá và nhân văn.      
Xem thêm
Sức bền của ngòi bút
Nguồn: Văn nghệ TP. Hồ Chí Minh số 116, ngày 21/3/2024
Xem thêm
Nguyễn Bính ở phương Nam
Nguyễn Bính (1918-1966), tên thật là Nguyễn Trọng Bính (có lúc tên Nguyễn Bính Thuyết), quê ở Nam Định nhưng sống khắp ba miền đất nước. Ông có phong cách một nhà thơ lãng tử, sáng tác về chủ đề tình cảm làng quê và tình yêu, tổ quốc. Thơ tình cảm mộc mạc của ông được rất nhiều người thuộc. Tác phẩm gồm 26 thi tập trong đó có : + 1 kịch thơ : Bóng giai nhân (1942): + 3 truyện thơ : Truyện Tỳ Bà (1942); Trong bóng cờ bay (1957); Tiếng trống đêm xuân (1958): + 1 vở chèo : Người lái đò sông Vỹ (1964) và rất nhiều bài thơ nổi tiếng của ông được nhạc sĩ phổ thành ca khúc : Tiểu đoàn 307 (Nguyễn Hữu Trí phổ nhạc, Quốc Hương ca);  Cô hái mơ (Phạm Duy); Ghen (Trọng Khương), Cô lái đò (Nguyễn Đình Phúc); Chân quê (Minh Quang). Hiện nay, nhiều thành phố có những con đường mang tên ông. Nhà thơ Nguyễn Bính nhận được giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật (2000) cùng với Hoài Thanh, Bùi Đức Ái, Nguyễn Quang Sáng, …
Xem thêm
“Đánh thức mình bằng chân lý vô ngôn”
Tôi biết Nguyễn Minh Thuận (nguyên Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Tư pháp Đắk Lắk) làm thơ đã lâu, dễ hơn ba chục năm trước, thỉnh thoảng anh vẫn đọc cho tôi nghe và rải rác anh cho đăng trên facebook Trương Thị Hiền - vợ anh (TS, giảng viên Trường Đại học Tây Nguyên).
Xem thêm
Đọc “Thơ mười năm” của Hoàng Đình Quang
Bài viết của nhà thơ Trần Quang Khánh
Xem thêm
Hoàng hôn chín – chín mọng yêu thương
Về tập thơ in chung của Võ Miên Trường và Triệu Kim Loan
Xem thêm
Thơ Phan Hoàng trong hành trình ngược lối – Tiểu luận của Mai Thị Liên Giang
Tập thơ “Chất vấn thói quen” của Phan Hoàng từng nhận được nhận Giải thưởng Hội Nhà văn TPHCM và Tặng thưởng Hội Nhà văn Việt Nam năm 2012, sau đó tập thơ này được trao Giải thưởng Nghệ thuật Danube năm 2023 của Hungary. Ngoài ra tập trường ca “Bước gió truyền kỳ” của ông cũng được Ủy ban nhân dân TPHCM trao Giải thưởng Văn học Nghệ thuật TPHCM 5 năm lần thứ II. Để hiểu thêm về hành trình sáng tạo thi ca của nhà thơ Phan Hoàng, xin trân trọng giới thiệu bài viết của nhà lý luận phê bình văn học Mai Thị Liên Giang.
Xem thêm
Những giải mã thú vị, khoa học của một người đọc tri âm
Với kiến văn sâu rộng, sự nghiên cứu cẩn trọng mang tính học thuật cao, khai thác nhiều vấn đề tri thức lý luận mới mẻ; Trần Hoài Anh đã đem đến những trang viết tinh tế, khai mở nhiều điều lý thú và bổ ích.
Xem thêm
Hồn xuân trong thơ Hồ Chí Minh
Nhà thơ Trung Quốc Viên Ưng đã nhận định sâu sắc về Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Một trí tuệ lớn, một dũng khí lớn, một tâm hồn lớn”.
Xem thêm
“Trung thực và quả cảm” trong sáng tác và phê bình văn học, nghệ thuật
Bài viết của nhà thơ Mai Nam Thắng trên Văn nghệ số 4/2024
Xem thêm
Nguyễn Quang Thiều với ‘Nhật ký người xem đồng hồ’
Bài viết của Nguyễn Văn Hòa về tập thơ Nhật ký người xem đồng hồ của Nguyễn Quang Thiều
Xem thêm
Nửa lo giá chợ nửa ngây vì trời
Nguồn: Báo Văn nghệ số 4, ra ngày 27/1/2024.
Xem thêm
Dòng kinh yêu thương
Tháng 8 năm 1969, chương trình Thi văn Về Nguồn góp tiếng trên Đài phát thanh Cần Thơ vừa tròn một tuổi. Nhân dịp nầy, cơ sở xuất bản về Nguồn ấn hành đặc san kỷ niệm. Đặc san tập họp sáng tác của bằng hữu khắp nơi, với các thể loại như thơ, truyện, kịch… và phần ghi nhận sinh hoạt văn học nghệ thuật ở miền Tây trong một năm qua. Trong đặc san này, chúng tôi in một sáng tác của nhà thơ Ngũ Lang (Nguyễn Thanh) viết ngày 24/8/1969, gởi về từ Vị Thanh (Chương Thiện), có tựa đề “Đưa em xuôi thuyền trên kinh Xà No” Hơn nửa thế kỷ trôi qua với bao nhiêu biến động, ngay cả tác giả bài thơ chắc cũng không còn nhớ. Xin được chép lại trọn bài thơ của anh đã đăng trong Đặc san kỷ niệm Đệ nhất chu niên Chương trình Thi văn Về Nguồn, phát hành vào tháng 8 năm 1969.
Xem thêm