TIN TỨC

Tôn vinh và trao giải thưởng Nobel văn học 2021 – Abdulrazak Gurnah

Người đăng : phunghieu
Ngày đăng:
mail facebook google pos stwis
1271 lượt xem

Vào ngày 12/12, tại Nhà hát Kịch Hoàng gia Thuỵ Điển sẽ diễn ra buổi đàm thoại và hòa nhạc tôn vinh tiểu thuyết gia Abdulrazak Gurnah, người giành Giải thưởng Nobel Văn chương danh giá năm 2021. Sự kiện này thu hút đông đảo độc giả hâm mộ, những người yêu văn chương. Thông thường nhà hát luôn kín ghế ngồi. Sẽ có sự tham gia của các giáo sư ngôn ngữ, dịch giả, nhà phê bình văn học, nhà thơ và viện sỹ Viện Hàn lâm Thụy Điển cũng như các nghệ sĩ hát kịch… Như truyền thống hàng năm, người Thuỵ Điển gọi nôm na là ”Đọc Nobel” của nhà hát.

Ngày 6/12/2021 tại dinh thự tòa đại sứ Thụy Điển tại London đã diễn ra lễ trao giải. Abdulrazak Gurnah nhận bằng và huân chương từ tay bà đại sứ Mikael Kumlin Granit.

Abdulrazak Gurnah sinh năm 1948, hiện đang sinh sống ở Anh, từng là giáo sư khoa văn học hậu thuộc địa và Anh ngữ tại trường Đại học Kent, Canterbury. Ông ta là một trong những nhà văn hậu thuộc địa xuất sắc nhất. Bản sắc dân tộc, chủ đề lưu vong, di dời, tội lỗi, tủi nhục, vô cư, những di sản của chủ nghĩa thuộc địa luôn là đề tài xuyên suốt trong các tác phẩm của ông. Cuốn tiểu thuyết đầu tay Ký ức của Sự khởi hành ra mắt vào năm 1987. Tiểu thuyết Thiên đường (1994) là bước đột phá trong sự nghiệp văn chương của ông và lọt vào danh sách rút gọn cho giải thưởng Booker (1994). Ông đã sáng tác mười truyện tiểu thuyết, một tập truyện ngắn và là tác giả của khối tiểu luận đồ sộ về văn học Châu Phi. Với giải thưởng Nobel ông đã nâng văn học Đông Phi lên một tầm mới.

Ông sinh sống tại Anh Quốc nhưng tác phẩm của ông miêu tả những đề tài toàn cầu. Ông viết về những con người tầm thường, bất lực đối mặt với những nhân tính ích kỷ, tàn bạo, định kiến sắc tộc mà vẫn giữ được bản sắc, phẩm giá. Sự nghiệp viết văn của ông là cuộc đấu tranh dài để có một tiếng nói riêng, cho sự công bằng, mong ước một mái nhà yên ấm trong thế giới biến đổi từng ngày.

Chủ nghĩa thuộc địa và những hậu quả của nó thấm vào cuộc sống của ông. Trong một cuộc phỏng vấn tại Canterbury, ông trả lời các câu hỏi một cách sâu sắc: ”Một thời mọi người đều quan tâm đến Black Lives Matter song rất ít thay đổi”.

Món quà cuối cùng một trong ba tiểu thuyết được dịch sang tiếng Thụy Điển kể một câu chuyện hết sức cảm động về một chàng trai tên là Abbas, tị nạn từ đảo Zanzibar đã từng sống một cuộc đời phiêu bạt làm thủy thủ. Năm 1960 anh vào nước Anh và yêu một cô gái. Họ chung sống với nhau tại Exter, xây dựng gia đình, và năm tháng bên nhau tới già. Bỗng nhiên một ngày Abbas bị đột qụy. Lần đầu tiên ông ta mới kể về cuộc đời mình, sự trốn chạy tủi nhục và tội lỗi. Trong các cuốn tiểu thuyết Abdulrazak Gurnah nói về sự trôi bạt giữa hai nền văn hóa, về cuộc sống và sự lựa chọn, trong các tình huống ”cửa kéo trượt”, có ý nghĩa thực sự quyết định.

”Đó là một đề tại phổ quát, một câu chuyện bi thương và vĩnh cửu. Hàng triệu người đang lưu vong, hệt như sau chiến tranh thế giới thứ hai. Người ta thấy dòng người đổ từ nam bán cầu đến châu Âu và nhắc nhở những kỷ nguyên bị đè nén. Chúng ta lựa chọn ký ức. Chạy trốn khỏi chiến tranh và bạo lực là không thể tránh khỏi. Nhưng bài học con người rút ra được vẫn còn quá ít.” (Lời tác giả).

Khi nhà báo hỏi ông về quan hệ giữa Anh quốc và vùng Ca-ri-bê, so sánh với châu Phi. Ông nói: ”Có sự chênh lệch giữa cái nhìn của người Anh đối với Ca-ri-bê và châu Phi. Khi một nhà văn Ca-ri-bê viết về chủ nghĩa thuộc địa vào cuối những năm 1950 thì nhận được sự thu hút mạnh mẽ của quần chúng tại Anh, nhà văn coi đó là một niềm tự hào. Người Anh có một cách nhìn đối với châu Phi hoàn toàn khác – như một hành tinh khác, đói khát, nổi loạn và chiến tranh.”

Sự thay đổi đang diễn ra chậm mà chắc. Người ta phát hiện và ôm nhận văn hóa Châu Phi, đặc biệt là nhạc pop hiện đại. Ông nói: ”Thực ra điều mà châu Âu ưa chuộng âm nhạc Châu Phi không là hiện tượng mới. Các nghệ sỹ Châu Phi mang ảnh hường lớn và đưa âm nhạc tới các nhà hát hòa nhạc ở trên khắp thế giới.”

Tác phẩm đầu tay của Gurnah Ký ức của cuộc khởi hành năm 1987 dựa trên những ghi chép của bản thân về cuộc sống lưu vong, là đề tài trung tâm trong các tác phẩm. Ông không ngừng sáng tác. Khi ông nhận tin được giải Nobel ông đang viết chừng nửa cuốn tiểu thuyết mới. Ông cho rằng giải thưởng có lẽ sẽ làm ông trở nên con người khôn ngoan hơn, nhưng sáng tác của ông sẽ không ngừng viết về sự bất công. Nền tảng rộng hơn không có nghĩa có sự thay đổi, mà cõ lẽ nhiều người hơn sẽ lắng nghe ông ta.

Nhà xuất bản lớn nhất Thụy điển Albert Bonniers gần đây đã phát hành ba cuốn tiểu thuyết từng được nhiều người quan tâm, yêu thích: Thiên đường, Món quà cuối cùng và Kiếp sau, làm món quà Noel cho những người dân Thụy điển yêu sách. Mùa Nobel đang đến khắp nơi trên thành phố Stockholm. Ngày hôm tới sẽ là ngày trọng vọng nhất. Bên kia, thành phố Canterbury nhỏ bé xinh đẹp có những phố xá từ thời trung cổ, thu hút khách du lịch, nơi ông đang sống, ông nói đùa là người ta vẫn chưa dựng tượng ông.

Stockholm 6/12/2021

Mimmi Bergstrom

 

 

Bài viết liên quan

Xem thêm
Thơ Valentina Novkovich (Cộng hòa Serbia)
Nhà thơ Valentina Novkovich, đồng thời là nhà văn, dịch giả văn học, nhà báo của Cộng hòa Serbia. Chị tốt nghiệp Khoa Ngôn ngữ và Văn học Nga (ngôn ngữ thứ hai là tiếng Anh). Đã công bố thơ và văn xuôi trên nhiều tạp chí ở Serbia, như Književne novine, Trag, Književni pregled, Brankovina, Buktinja, Stremljenja, Savremenik, Istok, Balkanske vertikale; và trên các tạp chí điện tử Ekerman, Hyperboreja, Zvezdani kolod ở Nga, Uzbekistan, Kyrgyzstan, Ba Lan, Romania, Macedonia, Kazakhstan.
Xem thêm
Giới thiệu thơ Maria Teresa Liuzzo (Italia)
Khâu những vạt áoMột dòng nước phun tràoRằng gió thắt nútBước đi của một đứa trẻ
Xem thêm
Quá trình trưởng thành đầy sóng gió của nhà thơ đoạt giải TS Eliot
Lớn lên ở Jamaica, từng nghĩ bà ngoại là mẹ mình, khi bà đã dạy anh học chữ viết trên hiên nhà với bảng đen. Bây giờ Jason Allen-Paisant dự định bay tới Ethiopia để gặp cha lần đầu tiên.
Xem thêm
Chùm thơ Oleg Ananyev (Cộng hòa Belarus)
Nhà thơ Ananyev Oleg Valentinovich, sinh ngày 12/9/1955, tại thị trấn Mordovo, vùng Tambov (Nga). Sống tại thành phố Gomel (thành phố lớn thứ hai của Belarus) từ năm 1957. Ông tốt nghiệp khoa Ngữ văn, trường đại học tổng hợp Francysk Skaryna, Gomel. Oleg Ananyev từng là nhà thiết kế đồ họa, người đề xướng trong Hội Tri thức Belarus, giáo viên văn hóa nghệ thuật, mỹ thuật thế giới, giám đốc phòng trưng bày nghệ thuật của BSH, phó giám đốc Thư viện khu vực Gomel. Ông là hội viên Hội Nhà văn Belarus, Hội Nghệ sĩ Belarus, Liên đoàn Nhà văn và Nghệ sĩ quốc tế; đồng thời là nhà phê bình nghệ thuật, nhà văn, nhà báo, nhà viết kịch, nhà sử học địa phương. Oleg Ananyev là tác giả của một số tập thơ, người khởi xướng và tuyển chọn cuốn sách Исповедь в красках (tạm dịch: “Lời thú nhận trong màu sắc”, gồm 86 chương viết về các nghệ sĩ ở thành phố Gomel), Золотые купола (tạm dịch: Những mái vòm vàng. Viết về các nhà thờ ở Gomel); người khởi xướng và đồng tác giả dự án văn học nghệ thuật của Thư viện khu vực Gomel nhân kỷ niệm 70 năm Chiến thắng vĩ đại Живая память моей семьи (tạm dịch: “Ký ức sống động của gia đình tôi”), đồng tác giả của tuyển tập vở kịch Последователи Макаёнка (tạm dịch: “Những người theo dõi Makayonka”). Đạt giải trong hơn 10 cuộc thi văn học ở các hạng mục “thơ” và “văn xuôi” (trong đó có hai lần mang tên Kirill Turovsky – “báo chí”). Ông đã được Bộ Văn hóa Cộng hòa Belarus trao tặng Huy hiệu Danh dự “Vì những đóng góp cho sự phát triển văn hóa Belarus”.
Xem thêm
Giới thiệu thơ Tetyana Hrytsan-Chonka (Ucraina)
Tetyana Vasylivna Hrytsan-Chonka - là nhà văn, nhà giáo dục người Ukraina. Bà sinh ngày 29 tháng 4 năm 1964 tại làng Vilkhivtsi, hiện đang cư trú tại Zakarpattia, phía tây nam của Ukraina. Bà là hội viên của Liên minh Nhà văn quốc gia Ukraina, thành viên Học viện Văn học, Nghệ thuật và Truyền thông quốc tế Gloria (Đức) và Tổ chức Công cộng Ukraina Kobzar. Tác giả của 12 tập thơ, tiểu thuyết và tiểu luận Những cánh cửa sống, hay tôi là quả táo mù của nhiều thế kỷ. Tôi là đàn bà.... Là đồng tác giả của 77 tuyển tập và niên giám, cả ấn phẩm của Ukraina và quốc tế, bao gồm Article - Tel Aviv, Soul (tuyển thơ Nhật Bản), Brzegi ognia I Wody (niên lịch Ba Lan), tạp chí văn học nghệ thuật TextOver; tuyển tập thơ quốc tế Lili Marleen (tiếng Hy Lạp); tuyển tập thơ Trung Quốc Thơ thế giới; có mặt trong tuyển tập thơ chống chiến tranh bằng tiếng Anh Những bài thơ cho nhân dân Ukraina; đồng tác giả cuốn sách giáo khoa dành cho học sinh Ukraina lớp 5 & 7 “Văn học hiện đại quê hương”. Là tác giả của tập thơ Azerbaijan-Ukraina Quả táo vàng, cùng những tập thơ khác. Các tác phẩm của bà đã được dịch sang tiếng Ba Lan, tiếng Nhật, tiếng Trung, tiếng Ý, Thổ Nhĩ Kỳ, Hy Lạp, tiếng Anh, tiếng Azerbaijan và các ngôn ngữ khác. Bà là người Ukraina duy nhất tham gia tuyển tập Anatolian Wind IV - International Anthology (xuất bản ở Thổ Nhĩ Kỳ). Là người duy nhất tham gia dự án Tạp chí quốc tế “Thần đồng” (Hoa Kỳ) tháng 10 năm 2023 trong chu kỳ “Thức tỉnh. Bà là người giữ kỷ lục, người tham gia tuyển tập quốc tế “HYPERPOEM” với 2000 người tham gia, đã được ghi vào kỷ lục của sách Guinness. Là đồng tác giả văn học thế giới trên báo quốc tế “Quốc gia toàn cầu” (Bangladesh). Các tác phẩm của bà được xuất bản trên các ấn phẩm quốc tế. Bà tham gia vào nhiều diễn đàn quốc tế Các nhà thơ của thế giới vì hòa bình ở Ukraina ở Ý, Đức, Anh, Trung Quốc, Canada, Mỹ, Bangladesh và Đức. Giải thưởng Văn học Hòa bình quốc tế (Đức-Ukraina). Là người đoạt các giải thưởng quốc tế và Ukraina, đồng thời là người chiến thắng trong nhiều cuộc thi, trong đó, đoạt Giải thưởng Văn học và Nghệ thuật quốc tế mang tên Panteleimon Kulish (2020) cho cuốn sách văn xuôi Những cánh cửa sống, hay tôi là một quả táo mù của nhiều thế kỷ. Tôi là phụ nữ, đoạt giải Franz Kafka quốc tế (Frankfurt-Vienna-Prague), đoạt giải Chiếc lông vàng quốc tế tại Azerbaijan, được trao bằng tốt nghiệp của Cộng đồng Nhân vật Văn học và Nghệ thuật Gloria, và được liệt kê trong bảng xếp hạng năm 2022 Người sáng tạo và Người giám hộ. Bà còn đoạt Giải thưởng Văn học Nghệ thuật quốc tế danh dự mang tên Heinrich Böll (2022); đoạt giải Cuộc thi Văn học Nghệ thuật quốc tế Ernest Hemingway tại Đức năm 2022, đoạt giải “Ngoại giao Văn hóa” quốc tế; được trao tặng danh hiệu Trật tự thế giới “Sao vàng ngoại giao văn hóa” (2023); đoạt Giải Văn học quốc tế mang tên Robert Burns (Scotland-Mỹ, Los Angeles) năm 2023; đoạt Giải Văn học Nghệ thuật mang tên Vasyl Yuhymovych (2023); được tờ báo nổi tiếng thế giới The Daily Global Nation Independent, Dhaka, Bangladesh vinh danh “Đại sứ hòa bình quốc tế” (Đức-Mỹ, 2023); giải “Cây cầu vàng” của Quỹ Văn học quốc tế ở Kyrgyzstan, đoạt giải thưởng quốc tế mang tên Dka de Rishelle ở hạng mục “Sách của năm” cho cuốn sách “Thời đại khác nhau” (Đức-Ukraina, 2023); giải thưởng của Quỹ Rahim Karimov (2023) ); Chủ tịch Quỹ Văn học quốc tế; đoạt Giải thưởng Văn học quốc tế mang tên Theodore Dreiser (Art Marathon, Bồ Đào Nha, 2023) và một số giải thưởng khác.
Xem thêm
Cuộc đời vẫn đẹp
Buổi sáng tôi thường dậy sớm để đi làm. Tôi thích nghe tiếng chim hót nên trên đường hay ngước mắt dõi theo những cánh chim dang rộng bay đi bắt côn trùng. Những chú chim sẻ ấy là các bạn đồng hành, giúp tôi thư giãn trước khi đến quảng trường nơi có thư viện mà tôi làm việc.
Xem thêm
Chùm thơ Trương Chí
Nhà thơ Trương Chí (张智, tên tiếng Anh: Zhang Zhi), sinh năm 1965 tại thị trấn Phượng Hoàng, huyện Đan Ba thuộc Châu tự trị dân tộc Tạng Cam Tư, tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc. Ông là nhà thơ, nhà phê bình văn học, nhà xuất bản, dịch giả uy tín của văn học Trung Quốc đương đại. Trương Chí là tiến sĩ văn học. Hiện là chủ tịch Trung tâm Nghiên cứu và Dịch thuật quốc tế. Tổng biên tập Tạp chí Xuất bản Thơ quốc tế hàng quý (đa ngôn ngữ) và ấn bản tiếng Anh của Niên giám Thơ thế giới, đồng thời là cố vấn cho Trung tâm Toàn cầu hóa Thơ Trung Quốc bằng các ngôn ngữ quốc tế. Từ năm 1986, ông bắt đầu công bố tác phẩm văn học và dịch thuật của mình. Tác phẩm của ông đã được dịch ra hơn 40 thứ tiếng quốc tế. Trương Chí từng đoạt giải thưởng Văn học của Hy Lạp, Brazil, Mỹ, Israel, Pháp, Ấn Độ, Ý, Áo, Lebanon, Macedonia, Nga, Nhật Bản, Ai Cập, Bỉ, Armenia và Kyrgyzstan. Các tác phẩm chính của ông bao gồm các tuyển tập thơ: Receita (tạm dịch: Mùa thu hoạch - Tiếng Bồ Đào Nha-Anh-Trung), Selected Poems of Diablo (tạm dịch: Những bài thơ chọn lọc của Diablo - Tiếng Anh), Poetry by Zhang Zhi (tạm dịch: Thơ Trương Chí - Tiếng Đức-Anh-Bồ Đào Nha), Những bài thơ chọn lọc của Diablo (tiếng Trung-Anh), A Jigsaw Picture of the World (tạm dịch Bức tranh ghép hình thế giới - Tiếng Albania), Feu Follet On Paper (tạm dịch: Làm yêu tinh trên giấy - Tiếng Ả Rập), Poison (tạm dịch: Chất độc - Tiếng Ả Rập) và The Mirror Image of Ghost City (tạm dịch: Hình phản chiếu của thành phố ma - Tiếng Serbia), Tuyển tập phê bình thơ có tựa đề Loạt bài tiểu luận về các nhà thơ Trung Quốc tiên phong, và bản dịch thơ A & 1 is the Founder (tạm dịch: A & 1 người sáng lập - Tiếng Anh-Trung), Tuyển tập các bài thơ của Tareq Samin (tiếng Anh-Trung), My Secret Lover, You (tạm dịch: Em, người tình bí mật của anh - Tiếng Trung), và dịch tiểu thuyết Назови имя бога của Savitskaya Svetlana Vasilievna, LB Nga (tạm dịch: Xưng danh Thiên Chúa - Tiếng Nga-Trung), v.v. Ngoài ra, ông còn biên tập cuốn sách Thơ chọn lọc của các nhà thơ quốc tế đương đại (tiếng Anh-Trung), Thơ Trung Quốc chọn lọc thế kỷ 20 (tiếng Trung-Anh), Từ điển các nhà thơ quốc tế đương đại (đa ngôn ngữ), Sách giáo khoa Trung-Anh: 300 bài thơ Trung Quốc đổi mới (1917 - 2012), và Kinh điển thế kỷ: 300 bài thơ Trung Quốc đổi mới (1917 - 2016), v.v.
Xem thêm
Mở vòng tay tình yêu | Chùm thơ Bill Wolak (Mỹ)
Bill Wolak là nhà thơ, nghệ sĩ tranh cắt dán kiêm nhiếp ảnh gia. Ông sinh sống tại New Jersey (Mỹ) và đã xuất bản 18 tập thơ.
Xem thêm
Quyền năng biến đổi của Ruth- truyện ngắn Suchen Christine Lim
Suchen Christine Lim sinh năm 1948 ở Malaysia. Bà lớn lên ở cả hai phía của eo biển ngăn cách Malaysia khỏi Singapore. Bà đến Singapore năm 14 tuổi, học ở Tu viện của trường Holy Infant Jesus, và sau đó là Đại học Quốc gia Singapore. Bà dạy ở một trường cao đẳng và làm chuyên viên thiết kế chương trình giảng dạy ở Bộ Giáo dục. Suchen nghỉ việc vào năm 2003 để dành toàn thời gian cho viết lách.
Xem thêm
Thơ Isaac Cohen (Israel)
Nhà thơ quốc tế, người Israel.
Xem thêm
Luận về thơ của Yi-Soo Byeon (Hàn Quốc)
Thơ là điều gì đó xảy ra ngay khi bạn thức dậy sau giấc ngủ. Giống như việc bạn mở mắt ra, đi trên mặt nước và ném mình vào một thứ gì đó.
Xem thêm
Gió rì rào trò chuyện - chùm thơ Soad Al-Kuwari (Qatar)
Tác giả là Cố vấn Văn hóa tại Bộ Văn hóa Qatar Điều phối viên Phong trào Thơ Quốc tế tại Qatar
Xem thêm
Chùm thơ Khasanboy Kholmirzaevich Gayubov (Cộng hòa Tajikistan)
Gốc cây thuở ấy lắng ngheNơi tôi thường vẫn đi về ngày xưaVà em, chuyện thật như đùaBây giờ chỉ đến trong mơ một lần.
Xem thêm
Du khách kiên định trong vũ trụ thi ca
Đó là cách người ta nói về Rodica Marian – tác giả cuốn thơ “Khoảnh khắc can đảm”.
Xem thêm
Chùm thơ Rida K Liamsi
Nhà thơ Rida K Liamsi sinh ngày 17/7/1943 tại Dabosingkep, thuộc quần đảo Lingga, tỉnh Đảo Riau, Cộng hòa Indonesia. Ông đã xuất bản 6 tập thơ: ODEX (1971), Tempuling (2003), Kelekatu (2007), ROSE (2003), Secangkir Kopi Sekanak (2017) và Sungai Rindu (2020). Thơ của ông được in trong nhiều tuyển tập cùng với các nhà văn, nhà thơ khác. Cuốn sách có tựa ROSE đã nhận được giải thưởng của Viện Ngôn ngữ quốc gia Indonesia năm 2018. Rida cũng là tiểu thuyết gia, đã xuất bản một số cuốn sách: Bulang Cahaya (2007), Megat (2016)...
Xem thêm
Chùm thơ Abdukakhor Kosim (Cộng hòa Tajikistan)
Nhà thơ Abdukakhor Kosim (tên đầy đủ: Abdukakhor Sattorovich Kosimov), sinh ngày 27/1/1965, tại trang trại bang Kuibyshev, thuộc vùng Vakhsh, Cộng hòa Tajikistan, trong một gia đình làm nghề thợ rèn. Ông đồng thời là nhạc sĩ, nhà báo uy tín của Tajikistan.
Xem thêm
Yevgeny Chigrin (LB Nga) - Mai Văn Phấn dịch từ tiếng Nga
Yevgeny Chigrin là một trong những nhà thơ đương đại uy tín của LB Nga
Xem thêm
Chùm thơ của Mahmoud Drwwish, nhà thơ lớn của Palestine
Mahmoud Darwish là một nhà thơ người Palestine và là một trong những nghệ sĩ hàng đầu của thế giới Ả Rậ
Xem thêm