TIN TỨC
  • Chân dung & Phỏng vấn
  • Trần Mạnh Hảo: Trần Huy Quang, văn chương ông còn mãi để ‘làm phiền’ hậu thế

Trần Mạnh Hảo: Trần Huy Quang, văn chương ông còn mãi để ‘làm phiền’ hậu thế

Người đăng : phunghieu
Ngày đăng: 2022-12-20 23:03:35
mail facebook google pos stwis
465 lượt xem

Đọc xong văn Trần Huy Quang, nếu ta có thời gian lắng đọng, phù sa tâm hồn Quang sẽ bồi đắp cho thửa ruộng tâm hồn ta lúc nào không biết.


Nhà văn Trần Huy Quang.

 

Ông kiệm lời, nhưng khi đã thân tình, đã chạm đề tài tâm huyết thì ông lại tuôn chảy như suối nguồn không dứt.

Tôi quen Trần Huy Quang sau ngày đất nước thống nhất, từ thuở ông còn làm phóng viên báo Độc Lập. Chỉ đến khi báo Văn Nghệ bán chạy do những bài viết của Trần Huy Quang, Phùng Gia Lộc, Nguyễn Huy Thiệp… thời ông Nguyên Ngọc làm Tổng biên tập, tôi mới có dịp ngồi cụng ly với ông.

Nhân chuyến ra Hà Nội, tôi nhờ Trần Huy Quang chở tới thăm nhà văn Nguyễn Huy Thiệp tại xóm Cò xa lắc nào đó. Không hẹn trước, nhưng may Thiệp có nhà. Thiệp đang xắn quần móng lợn hí hoáy làm gì trong vườn, thì hai ông phải gió chở nhau bằng Honda mò tới.

Chào hai quan bác. Bác bác cháu cháu gì, làm phiền chú mày cả ngày nay nhá. Xin hai quan bác cứ làm phiền, không có ai làm phiền buồn lắm. Thì là mấy cái chuyện ngắn của cậu chả làm phiền người đọc cả nước mấy tháng nay là gì. Truyện ngắn hiện đại Việt Nam đầu tiên chả là “thầy Lazarô phiền” của Nguyễn Trọng Quản, thì rõ là cái hay của văn học là làm phiền độc giả đấy thôi.

Thiệp mang rượu chè, thuốc lá, thuốc lào ra “làm phiền” hai bác Quang và Hảo. Ngồi hơn tiếng, Quang đòi về, sợ là phiền vợ chồng Thiệp. Thiệp bèn cho người nhà khóa xe máy Quang lại. Rồi cỗ bàn mang ra cả gà cả lợn, em xin phép “làm phiền” hai bác tới khuya. Ba chàng chẳng ngự lâm, chẳng pháo thủ “làm phiền” nhau đến 11 giờ đêm mới tan hàng.

Đúng là văn chương hay là sự “làm phiền” nhau cứ bám vào hai chúng tôi Quang và Hảo, hết treo bút thơ đến treo bút truyện ngắn. May thời đó 1992, Hữu Thỉnh tốt, đỡ hết cho Quang. Linh với chả nghiệm, tí nữa thì mất mạng.

Nhìn Quang rất hiền, dữ tại tâm. Quang kể tổ tiên ông là tôn thất nhà Trần. Chạy sự truy sát của Hồ Quý Ly vào trú trong rừng rú Nghệ An. Nhiều nhánh con cháu nhà Trần chạy vào sơn lâm cùng cốc Hoan Ái lánh nạn diệt tộc của nhà Hồ. Võ Thanh An, Trần Sỹ Kháng cũng con cháu họ Trần lánh nạn mấy trăm năm. Thậm chí đã chạy vào Hoan Ái rồi, con cháu của cụ Trần Quang Khải còn phải đổi ra họ Nguyễn để sống sót như lời kể của cụ Nguyễn Đức Ân (thầy dạy văn xưa của tác giả), rằng thầy Ân cũng gốc họ Trần.

Sống thâm trầm, văn cũng thâm trầm, đa ngữ nghĩa, cảm xúc lặn vào tầng sâu trang giấy, đó là văn phong ngụp lặn Trần Huy Quang. Văn Thiệp nổi lên trên, văn Quang chìm xuống dưới. Đọc xong văn Trần Huy Quang, nếu ta có thời gian lắng đọng, phù sa tâm hồn Quang sẽ bồi đắp cho thửa ruộng tâm hồn ta lúc nào không biết. Lúa của ta sẽ được mọc lên trong tâm hồn nhờ phù sa của những ngòi bút văn chương, âm nhạc và hội họa khác.

Tôi tin, rồi đây tuyển tập văn chương Trần Huy Quang sẽ ra mắt cho dù thiếu đi sự linh ứng, nghiệm sinh của một vài trang văn hay nhất. Tôi vô cùng cám ơn Trần Huy Quang, trước khi mất 25 ngày, đã viết về tuyển tập thơ tôi với những dòng ấm áp nhất, tri âm nhất.

Sáng nay, thứ 7 ngày 17/12/2022, tôi ngồi nhớ lại một nhà văn có tài, có tâm, có nhân cách vào hàng đầu văn đàn Việt Nam mà thương ông vô cùng. Trần Huy Quang đã sống 80 năm cuộc đời đầy gian truân và đầy ý nghĩa. Cầu mong hương linh ông siêu thoát. Qua cõi ấy, cho tôi gửi lời thăm Nguyễn Huy Thiệp nhá. Văn chương hai ông còn làm phiền người sống chúng tôi nhiều, không cho ai yên ổn khi đất nước còn nhiều nỗi buồn hơn niềm vui. Chiều nay, thân xác ông sẽ hóa tro bụi nhưng tinh thần ông, văn chương ông không có ngọn lửa nào thiêu đốt được, vẫn hằng sống để làm phiền hậu thế,…

Sài Gòn sáng 17/12/2022

 Trần Mạnh Hảo/Nông Nghiệp

Bài viết liên quan

Xem thêm
Người thầy xanh thẳm nỗi đời chất chứa yêu thương
Tôi đọc một mạch cuốn sách Người thầy (Nxb Quân đội nhân dân, 2023) của Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh xong mà cứ bâng khuâng mãi. Người thầy xanh thẳm nỗi đời chất chứa yêu thương
Xem thêm
Nguyễn Quốc Trung đã về miền mây trắng
Bài viết của nhà thơ Lê Thành Nghị
Xem thêm
Ký ức một thời trận mạc của chiến sĩ Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân
Đó là Đại tá Hoàng Long Xuyên, sinh năm 1918, nguyên Đội trưởng đội du kích Hòa An - Cao Bằng, nguyên Giám đốc Công an Khu tự trị Việt Bắc kiêm Chỉ huy trưởng Công an nhân dân vũ trang (nay là Bộ đội biên phòng - BĐBP) Khu tự trị Việt Bắc.
Xem thêm
Nhà văn Lương Sỹ Cầm: Như dòng sông lặng lẽ trôi
Nhà văn Lương Sỹ Cầm sinh ngày 15.01.1929 tại Hà Tĩnh, hiện là hội viên cao tuổi nhất của Hội Nhà văn Việt Nam vừa qua đời vào lúc 13h ngày 28.8.2023 tại Hà Nội hưởng thọ 96 tuổi. Theo nhà thơ Nguyễn Quang Thiều: “Ông đã sống, đã sáng tạo gần một thế kỷ trên cõi đời này như không hề biết mệt mỏi. Mới cách đây 5 năm, khi ở tuổi 90, ông vẫn cho ra mắt tiểu thuyết Đèn kéo quân và được trao Giải thưởng Văn học Bộ Quốc phòng”. Tưởng nhớ nhà văn lão thành Lương Sỹ Cầm, Vanvn.vn trân trọng giới thiệu lại bài viết của nhà văn Nguyễn Thế Hùng về ông.
Xem thêm
Từ Kế Tường đánh thức thời hoa mộng
Từ Kế Tường, tên khai sinh là Võ Tấn Tước, quê gốc ở Bình Đại – Bến Tre, nhưng lên Sài Gòn học khá sớm. 19 tuổi tác giả đã là thư ký tòa soạn tờ Tuổi Ngọc, tờ báo dành cho thiếu nhi. Năm 1969, Huyền xưa, tiểu thuyết đầu tay của ông, được in nhiều kỳ trên báo, sau đó mới in sách, lần đầu khoảng 150.000 bản.
Xem thêm
Xuân Oanh - cánh chim Oanh của mùa Xuân Cách mạng! (Phần cuối)
Là một trong những hội viên thế hệ đầu tiên của Hội Nhạc sỹ Việt Nam,
Xem thêm
Phạm Vân Anh - Gót sen nở thắm biên thùy
Từng là sinh viên ngành “hot” (ngôn ngữ Anh) của trường “top” (Đại học Ngoại ngữ Hà Nội), ấy thế nhưng khi tốt nghiệp đại học, Phạm Vân Anh lại quay về quê hương Hải Phòng để làm việc tại Quỹ Bảo trợ Trẻ em thành phố và nhận dạy tình nguyện cho trẻ em lang thang cơ nhỡ tại các lớp học tình thương.
Xem thêm
Nhạc sĩ Xuân Oanh - nhà ngoại giao nhân dân trong kháng chiến chống Mỹ
Xuân Oanh (1923-2010) là tác giả của bài ca “Mười chín tháng Tám”
Xem thêm
Nhà thơ Vân Long và những người văn Thăng Long
Nhà thơ Vân Long làm việc ở báo Độc Lập, sau này anh về NXB Hội Nhà văn, phụ trách phần thơ.
Xem thêm
Xuân Oanh - cánh chim Oanh của mùa Xuân Cách mạng! (Phần 3)
Bạn bè, đồng nghiệp các thế hệ luôn dành cho Xuân Oanh danh xưng Nhà Ngoại giao Nhân dân
Xem thêm
Lê Minh Quốc - Trương Nam Hương, đôi bạn thơ và vùng hoài niệm
Bài viết của Ngô Đức Hành về đôi bạn Lê Minh Quốc - Trương Nam Hương
Xem thêm
Mối tình vì hòa bình
Nhạc sĩ Xuân Oanh (1923-2010) tên đầy đủ là Đỗ Xuân Oanh. Ông xuất thân trong một gia đình nghèo ở thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh. Ông từng làm việc cho báo Cứu quốc.
Xem thêm
Văn Cao: Từ “Buồn tàn thu” tới mùa thu Cách mạng
 Kỷ niệm 100 năm ngày sinh nhạc sĩ Văn Cao (1923-2023), một chương trình nghệ thuật đặc biệt Đàn chim Việt sẽ được tổ chức để tôn vinh tài năng của người nghệ sĩ lớn. Chương trình diễn ra lúc 20 giờ ngày 20.8 tại Nhà hát Lớn Hà Nội. Xin giới thiệu bài viết của nhạc sĩ Trần Lệ Chiến – Phó Tổng biên tập Tạp chí Âm nhạc – Hội nhạc sĩ Việt Nam về nhạc sĩ Văn Cao.
Xem thêm
Đỗ Xuân Oanh - một cuộc đời, một nhân cách
Phim tư liệu giới thiệu nhân kỷ niệm 78 năm Cách mạng Tháng Tám
Xem thêm
Nhà văn Nguyễn Bình Phương: Đa tầng hiện thực và cách tân tiểu thuyết
Lần gần nhất tôi gặp nhà văn Nguyễn Bình Phương – Tổng Biên tập Tạp chí Văn nghệ quân đội, Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam khi anh tham gia cùng đoàn công tác của Trung ương tham dự hội nghị toàn quốc về công tác tuyên giáo tổ chức tại Quảng Nam ngày 4.7.
Xem thêm
Nhà văn, nhà viết kịch Minh Khoa với những “hào kiệt phương nam”
Nguồn: Tạp chí Văn nghệ TP.HCM số 85, ngày 3/8/2023
Xem thêm