TIN TỨC

Anh Năm Sáng của một thời

Người đăng : nguyenhung
Ngày đăng: 2021-11-26 14:00:51
mail facebook google pos stwis
370 lượt xem

PHẠM SỸ SÁU

Từ chiến khu trở về, anh là cán bộ văn nghệ, đảm đương chức vụ chủ tịch Hội Văn nghệ An Giang. Rồi anh lên thành phố Hồ Chí Minh, ngay trong nhiệm kỳ đầu của Hội (1981 - 1986), anh đắc cử chức Tổng thư ký Hội Nhà văn TP. Hồ Chí Minh, lúc mới vừa bước qua tuổi 49.

Trong gần 20 năm làm công tác Tổng thư ký Hội Nhà văn TP. Hồ Chí Minh và hơn 10 năm làm chức vụ Phó Tổng thư ký Hội Nhà văn Việt Nam, anh Năm vẫn nổi tiếng là người chịu chơi hơn chịu làm. Dù vậy công việc cứ thế vẫn trôi qua, trôi qua một cách suôn sẻ mà không cần nhiều cố gắng. Phần cố gắng nhiều nhất của anh có lẽ vẫn là việc thường xuyên viết và vẫn đều đều tung ra tác phẩm mới của mình. Hết Mùa gió chướng đến Cánh đồng hoang, rồi tập truyện ngắn Con mèo Fujita, và nhiều kịch bản phim nữa. Tất cả như cuốn hút anh trong cái sự nghiệp viết và nhậu.

Trong gần 8 năm làm việc cùng anh Năm Sáng ở Hội Nhà văn TP. Hồ Chí Minh, tôi nhận ra một điều, anh là người cương quyết nhưng thức thời. Anh không câu nệ chuyện làm gì và làm như thế nào, mà với anh là làm sao phải có tác phẩm để còn được gọi là nhà văn. Điều tưởng đơn giản ấy nhưng không dễ gì thực hiện được nếu không có quyết tâm và lòng đam mê nghề nghiệp. Cái nghề viết tưởng là nghề chơi, nhưng thật ra cũng là một công việc cần có sự lao động nghiêm túc, cần thực tế và cần cả bản lĩnh nữa. Điều mình muốn nói tưởng là dễ nói, nhưng nếu không có bản lĩnh sẽ là chuyện nói theo đuôi, nói vuốt ve để lấy điểm cho có lệ. Tôi đã từng nghe anh trao đổi về công việc của nhà văn với lãnh đạo thành phố, những chiến hữu và bạn nhậu của anh, những người sẵn sàng nghe chửi thề, nghe những điều trái khuấy. Bởi anh nói có cơ sở thực tế. Mà thực tế của anh là những chuyện la cà với bạn văn nghệ và cả bạn không văn nghệ.

Nhờ làm lính của anh một thời gian (từ cuối năm 1988 đến gần cuối năm 1996), tôi mới nhận biết được sở thích và cố tật của từng nhà văn. Đối với tôi những năm tháng công tác Hội là những năm tháng mà anh Năm Sáng đã giúp tôi nhận ra con người - một con người thật đúng nghĩa, những kẻ xu nịnh, những tên bè phái và cả những người kiên gan đứng vững trên đôi bàn chân của mình một cách tin tưởng và dứt khoát. Lãnh đạo một Hội với quân số phần lớn là những văn nghệ sĩ từ R ra, từ miền Bắc về, những người nằm vùng và cả những người... khó tính, anh vẫn biết dung hoà và thoả lòng được mọi hội viên.

Thời anh làm công tác Hội, anh dám mạnh dạn và cương quyết đấu tranh để những lời nói, những tuyên bố của lãnh đạo thành phố và đôi khi cả trung ương trở thành hiện thực trong đời sống, cho dù có người giận, người hờn, người cho anh là thế nầy thế nọ, cả những chuyến xuất ngoại qua Pháp, qua Mỹ của anh cũng không ít điều tiếng, nhưng tựu lại người ta vẫn thấy một Nguyễn Quang Sáng như những gì mà anh vốn có. Một Năm Sáng cực kỳ máu lửa như chàng trai năm nào trong Đất Lửa - tiểu thuyết đầu tiên của anh, được trao giải ở Hà Nội mấy năm sau ngày anh tập kết, nhưng cũng trải qua biết bao nhiêu khổ nhọc để rồi mới được chính thức phát hành rộng rãi trên toàn quốc.

Nhớ đến Nguyễn Quang Sáng là người ta nhớ đến Chiếc lược ngà, nhớ đến Cánh đồng hoang, nhớ đến Thằng bạn lính, mà ít ai nhớ tới những chuyến đi dọc dài quê xứ Nam Bộ, xoá cầu khỉ xây cầu bê tông từ những đóng góp của bạn bè đồng lứa và những người hâm mộ anh khi anh hết đảm đương công tác Hội. Tuổi già, sức đi có hạn, nhưng anh vẫn miệt mài đi vì chiếc cầu nối những bờ vui, vì bạn bè năm xưa giờ người còn người mất, những gặp gỡ thân tình mà ngậm ngùi nước mắt với anh Tư Sâm Trang Thế Hy, với nhà văn Sơn Nam và bao nhiêu bạn bè nữa, những người già và không ít người còn trẻ.

Thế là sinh nhật lần thứ 84 vào ngày 12-1-2015 sẽ không còn anh, anh Năm ơi, nhưng tôi tin rằng hình ảnh anh vẫn đọng mãi trong tâm trí bạn bè và biết bao thế hệ độc giả của anh - anh Năm Nguyễn Quang Sáng.

PHẠM SỸ SÁU
Nguyên Chánh Văn phòng Hội Nhà văn TP. Hồ Chí Minh (1989-1996).

Bài viết liên quan

Xem thêm
Kiên “Lục bát” – Người quê nâng những hồn quê
... Nguyễn Thế Kiên lại nhẹ nhàng hơn “Ngược xuôi đi giữa tảo tần/ Hồn rơm vía rạ hóa thân mà thành”, chỉ thế thôi mà ra cả cuộc đời.
Xem thêm
Nguyễn Thị Ngọc Hải làm sống lại một đời, một thời
Rút từ tập GÁNH CHỮ TRÊN NGÀN, Nxb Hội Nhà văn, 2022.
Xem thêm
Hồ Bá Thâm – Nhà triết học làm thơ
Chương trình “Người Nghệ muôn phương” của NTV
Xem thêm
Cặp vợ chồng thi sĩ đặc biệt
Bài viết của Nguyễn Văn Hòa
Xem thêm
Nhà thơ Vũ Thiên Kiều, du ca ấy như thời gian thơm thảo | Phùng Văn Khai
Đó chính là một du ca - du hành chữ nghĩa thảo thơm đầy đặn lắm thay.
Xem thêm
Gương soi | Bích Ngân
Nguồn: Báo Người Lao động
Xem thêm
Trái tim dũng cảm lang thang dưới bầu trời chữ nghĩa | Bài của Tiểu Mai
Những câu thơ như thế, ngay cả người không thích thơ cũng cảm thấy nặng lòng. Đó là biệt tài của Phùng Hiệu.
Xem thêm
Nhà văn Nguyễn Đình Thi, như tôi biết
Lần đầu tiên tôi được gặp Nguyễn Đình Thi là năm 1970, khi tiểu thuyết Vỡ bờ tập 2 của ông vừa ra đời.
Xem thêm
Thân gái chiến trường | Ký của Vương Trọng
Bài đăng Tạp chí Nhà văn & Cuộc sống số 13 (tháng 3&4/2023)
Xem thêm
Bạn tôi Bùi Mạnh Nhị
Bài đăng báo Văn nghệ số 8/2023
Xem thêm
Thơ có cần thiết cho đời sống?
Hình thức để làm gì, cách tân để làm gì khi trong lòng không một cảm xúc? Cảm xúc ấy cần cho thơ hơn cả hình thức nữa.
Xem thêm
Dương Tường – Người tình
Dương Tường hiện diện đời năm Nhâm Thân (4.8.1932) và giã biệt đời năm Quý Mão (24.2.2023).
Xem thêm
Nhà thơ, thiếu tá Phạm Vân Anh - Nữ chiến sĩ đa tài và tình yêu bền bỉ với văn chương
Nhắc đến nhà thơ thiếu tá Phạm Vân Anh, người ta sẽ nghĩ ngay đến hình ảnh một người phụ nữ mạnh mẽ và cũng đầy chất đàn bà. Chị đại diện cho người Hải Phòng đầy hào sảng, lúc “ăn sóng nói lớn”, lúc cũng rất dịu dàng.
Xem thêm
Dòng thơ giữa phố rung động bao nhiêu tâm hồn thi ca?
‘Dòng thơ giữa phố’ là tên gọi cuộc tọa đàm diễn ra sáng 4/2 thu hút nhiều nhà thơ quen thuộc, chính thức khởi động Ngày Thơ Việt Nam 2023 tại TP.HCM.
Xem thêm