TIN TỨC

Chân dung đẹp từ nét vẽ của thơ

Người đăng : nguyenhung
Ngày đăng: 2024-08-22 08:22:08
mail facebook google pos stwis
1204 lượt xem

Thời báo Văn học Nghệ thuật số 34, ngày 22/8/2024

PHAN NGỌC QUANG

Nguyên Hùng là một nhà khoa học nhưng lại yêu thơ đến say lòng. Không chỉ in thơ, anh còn cho ra mắt những tác phẩm độc, lạ khi tạo thêm mối duyên tơ giữa âm nhạc và văn chương, giữa thi sĩ và nhạc sĩ mà bằng chứng là tuyển tập “Trăm khúc hát một chữ duyên”. Chưa dừng lại đó, với 81 chân dung văn học anh còn cho ra đời cuốn “Ký họa thơ” trình làng để không ngoài mục đích chuyển tải di sản thơ ca đến với độc giả được gần hơn.

Rõ ràng không chỉ yêu thơ, anh còn là người tìm mọi cách để cho thơ được chắp thêm đôi cánh bay giữa khoảng trời văn chương bao la. Cũng vì yêu thơ mà anh yêu cả thi sĩ, những chủ nhân đã làm nên bài ca cuộc đời từ vần điệu, ngôn từ và thể loại. Cầm cuốn “Ký họa thơ” trên tay, bỗng nhiên ký ức tôi lại quay về với thời gian trước đây khi đọc 102 mảnh ghép nhân văn của nhà thơ quê xứ Nghệ. Để có một bài thơ chuẩn xác về một thi sĩ, nhất là thi sĩ lớn là điều không hề dễ. Trước hết đòi hỏi phải có kiến thức đầy đủ về thân thế và đặc biệt là sự nghiệp của họ. Nhưng đó chỉ là cái nền cơ bản để người viết bắt tay vào công việc không hề đơn giản là phác họa chân dung tác giả bằng chính sản phẩm mà họ đã từng làm ra. Nguyên Hùng đã dày công đào xới vào đống tư liệu ngổn ngang của từng con người, mỗi số phận để dựng nên một bức tượng tác giả bằng thơ. Bức tượng đó vừa có hình khối cuộc đời nhưng lại phải có xương thịt của tác phẩm mà các nhà thơ, nhà văn để lại cho hậu thế.

Thực ra sự lắp ghép tên tác phẩm lại với nhau là công việc nhẹ nhàng nhưng để có một bài thơ với những tên tác phẩm được liệt kê có ý nghĩa thì lại là một công việc khác. Đó là điều anh đã làm được. Phải thật hiểu, thật yêu từng đồng nghiệp thì Nguyên Hùng mới phác thảo lên được những bức ký họa mà mỗi khuôn mặt thi nhân đều rất riêng, không bị nhạt nhòa và chẳng lẫn vào đâu được. Dù được xếp sắp theo thứ tự an-pha-bê nhưng tôi vẫn chọn tìm những tác giả quen thuộc để ngắm trước. Tất nhiên không thiếu Tố Hữu, Chính Hữu, Nguyễn Bính, Vũ Cao, Huy Cận, Quang Dũng, Chế Lan Viên, Tế Hanh, Viễn Phương, Nguyễn Đình Thi… những cánh chim đầu đàn của nền thơ cách mạng. Một lần nữa, bạn đọc lại được chiêm ngưỡng các khuôn mặt cây đa, cây đề trong làng văn chương kháng chiến ở một góc nhìn và tâm thế mới. Đó còn là một thế hệ nhà thơ trẻ tiếp nối cha anh trong thời kỳ chống Mỹ mà tiêu biểu là Trần Đăng Khoa, Phạm Tiến Duật, Nguyễn Khoa Điềm, Phan Thị Thanh Nhàn, Lâm Thị Mỹ Dạ, Bế Kiến Quốc, Phạm Ngọc Cảnh … với 1 giọng điệu riêng trong dàn đồng ca lớn. Bên cạnh các nhà thơ quen thuộc, càng tò mò hơn khi bạn đọc được ngắm các nhà văn trong thời đại mới ở các địa phương khác nhau dù trên 3 miền nhưng đều có chỗ đứng vững vàng trong ngôi nhà thơ cả nước: Lê Thiếu Nhơn, Lê Quốc Hán, Nguyễn Bình Phương, Trần Văn Tuấn, Kao Sơn, Bùi Anh Tấn…

Mỗi bài thơ anh viết chính là bản lý lịch trích ngang về thành tựu văn chương mà họ đã gặt hái được trên mỗi chặng đường đời. Bản lý lịch đó được in trên trang bên trái, không ghi chép các thông tin từ trang bên phải mang tính chất thông tấn mà được đắp xây lên bởi những vật liệu văn chương thú vị. Khi tên tác phẩm được anh đưa vào thơ thì dường như nó được sinh ra lần nữa trong bối cảnh và không gian mới để cho mỗi câu thơ đều có ý nghĩa trọn vẹn. Đó chính là công sức lao động và tài năng của đôi bàn tay người viết. Hình như đây cũng là sở trường và cả đam mê của nhà thơ họ Nguyễn. Còn nhớ, mỗi khi đồng nghiệp ra sách, Nguyên Hùng đều có một bản tổng kết bằng thơ dù nói ít nhưng lại chứa được nhiều thông tin trong đó. Tác giả thì cảm ơn anh, người nghe như lòng mình được nói hộ. Tôi nhớ không nhầm, hầu hết các thi hữu từ quen đến lạ đều có một lý lịch văn chương trích ngang, một tờ giấy khai sinh tác phẩm mà do Nguyên Hùng phác thảo. Đó được coi là tấm "danh thiếp văn nghiệp" của bạn bè quanh anh. Từng chân dung hiện lên đẹp bằng nét vẽ đa sắc của ngôn từ, vần điệu.

Có người cho rằng, thơ nay ít người đọc, người ta chán thơ. Nhưng với “Ký họa thơ” thì không thế. Bởi đây là một thư viện nhỏ có thể cầm được trên tay về cuộc đời, sự nghiệp sáng tác của những nhà văn lớn. Rất cần cho những ai yêu thơ, yêu văn chương để tra cứu, để đến gần hơn với những gì mà mình đã từng trân quý trong quãng đời đi học và lúc trưởng thành. Đối với các sĩ tử, thần dân văn chương có thể coi đây là cuốn cẩm nang cần thiết, là bác Google không cần máy tính, điện thoại mà vẫn tra cứu được lại có kết quả nhanh. Nhiều nhà văn tiền bối đã không còn nữa nhưng chắc họ cũng mát lòng khi biết hôm nay cuốn sách ra đời trong diện mạo khác. Nếu sách đến tay thân nhân của họ thì điều đó lại càng quý hơn vì gia đình, dòng tộc các nhà văn lại có thêm bộ sưu tập quý giá trong gia phả văn chương của ông bà mình. Xin cảm ơn tâm người viết.

Mùa Vu lan 2024
P.N.Q


Bài viết liên quan

Xem thêm
Mai Quỳnh Nam và một phía
Bài viết của nhà thơ Đặng Huy Giang về thơ Mai Quỳnh Nam
Xem thêm
Một đêm trăng không dễ có ở trên đời!
Bài viết của nhà văn Tuấn Trần.
Xem thêm
Một vọng âm quá khứ hào hùng nhưng lắm đau thương
Đọc “Hòa âm đêm”, Nxb Hội Nhà văn, 2024 của Trương Tuyết Mai
Xem thêm
Khám phá vương triều Tiền Lý qua tiểu thuyết lịch sử
Thượng tá, nhà văn Phùng Văn Khai là người khá đa di năng. Từ lúc bước vào văn nghiệp, anh viết kí, truyện ngắn, làm thơ, cày báo… đều đặn, thuộc dạng “nhạc nào cũng nhảy được” và nhảy khá hay.
Xem thêm
Triệu hạt tâm hồn rót đầy biển tình yêu
Võ Thị Như Mai đọc PHẢI CHI MÂY TRẮNG KHÔNG NGANG NGÕ, Nguyễn Đức Quận, NXB Hội nhà văn, 2024.
Xem thêm
Tiểu luận Võ Quốc Việt: Vài cảm nhận về Cuộc thi Thơ 1-2-3
Cuộc thi Thơ 1-2-3 (The 1-2-3 Poetry Style/ Phannist Poetry) năm 2024 – 2025 đã nhận được sự hưởng ứng của đông đảo các tác giả trong lẫn ngoài nước và đã công bố kết quả. Nhà lý luận phê bình, nhà thơ Võ Quốc Việt – Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam thay mặt Ban Chung khảo đã có bài tiểu luận công phu, sâu sắc mang tính tổng kết về cuộc thi. Xin trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc.
Xem thêm
Đọc tập thơ Dọc đường máu của Vương Cường
Nguyên Hùng giới thiệu tập thơ mới của Tiến sĩ nhà thơ Vương Cường
Xem thêm
Vũ điệu tái sinh trong từng cơn đau
Bái viết về tập thơ “Nghiêng về phía nỗi đau” tập thơ của Trịnh Bích Ngân (NXB Hội Nhà văn, quý II, 2024)
Xem thêm
“Ai cũng có ngày xưa” của nhà thơ Trần Duy Hiển
Gió vẫn thổi suốt chiều dài trận mạc/ Người nhẹ nhàng nằm lại lúc vượt sông
Xem thêm
“Theo chồng về quê” của Mai Khoa – một bài thơ hay
Bởi yêu chồng từ lúc mới bén duyên/ Như tình biển yêu thuyền thương nhớ
Xem thêm
Trò Chuyện Với Thiên Thần – Những Tai Họa Thế Giới & Giấc mơ Việt Nam
Triết gia Hy Lạp Platon đã nói: “Thước đo của một con người là xem cách anh ta làm gì với quyền lực”. Thế nhưng, có rất nhiều người có quyền, vì lòng tham và ích kỷ cá nhân nên đã hủy hoại nhân cách và đất nước của họ (TCVTT/ Trương Văn Dân)
Xem thêm
Thi ca đương đại nhìn từ hệ hình nghệ thuật và chất suy tưởng của thơ
Sáng ngày 12.02.2025 tại Ninh Bình, Hội Nhà văn Việt Nam đã tổ chức tọa đàm “Trách nhiệm và khát vọng của nhà thơ”. Dưới đây là tham luận của nhà thơ Nguyễn Việt Chiến.
Xem thêm
Tôi đọc bài thơ Đừng sợ một mình của thi sĩ Trần Mạnh Hảo
Trần Mạnh Hảo và thơ ông đã sớm là “tín ngưỡng” đẹp nhất trong lòng của những người yêu thơ, quý chữ nghĩa chân chính. Từ thời còn trên giảng đường đại học, tôi đã từng nghe thầy tôi đọc những câu thơ trong trường ca Đất nước hình tia chớp. Từ đó, tôi bắt đầu săn sóc sự học, sự đọc về thơ ông.
Xem thêm
Hoàng đế Quang Trung, danh tướng bách chiến bách thắng
Trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam, hiếm có một anh hùng nào như Hoàng đế Quang Trung, xuất thân áo vải, cả đời chinh chiến, danh vang bốn biển, đánh giặc lập nước, tôn vinh văn hiến, khuyến học khuyến tài, những bậc quốc sĩ danh thần cảm phục uy danh mà theo về giúp rập. Đặc biệt, trong hai lần đại phá quân Xiêm La và quân Thanh, ông đã bằng vào tài năng quân sự thiên bẩm của mình, đánh cho lũ giặc phía Nam, phía Bắc phải kinh hồn táng đởm. Ông từng hào sảng tuyên ngôn trong Chiếu xuất quân khích lệ tướng sĩ khi hành binh ra Bắc Hà đánh tan 29 vạn quân Thanh
Xem thêm
Mùa Xuân trong thơ Dương Xuân Linh
Bài viết của nhà thơ Phùng Hiệu
Xem thêm
Xuân về, đọc thơ Trương Nam Hương
Tuấn Trần viết về tập thơ “Thời nắng xanh” của Trương Nam Hương
Xem thêm
Tình yêu bển đảo trong thơ Lê Tiến Lợi
Nhà thơ Lê Tiến Mợi là một trong những người gắn bó lâu năm với nghiệp văn chương. Anh đã có số lượng tác phẩm khá lớn, trong đó một số sáng tác của anh đã chiếm được cảm tình của người đọc. Sau đây xin trân trọng gửi tới Ban Biên tập Văn chương thành phố Hồ Chí Minh bài viết về tình yêu biển đảo trong thơ anh. Xin chân thành cảm ơn Ban Biên tập khi được cộng tác với Văn chương thành phố Hồ Chí Minh.
Xem thêm
Mảnh trăng tinh tấn hàng cau trổ buồng
Cảm nhận về tập thơ SỰ MẤT NGỦ CỦA LỬA của Nguyễn Quang Thiều
Xem thêm