TIN TỨC

Đón xuân, nhớ đến những bài thơ xuân

Người đăng : phunghieu
Ngày đăng: 2024-01-01 00:14:23
mail facebook google pos stwis
1755 lượt xem

Xuân đến, Tết về, lòng người hả hê, say mê với cảnh trí xuân và quây quần đón Tết. Đón xuân, đón tết, trước hết, nhiều người lại thích đọc lại thơ xuân.

Nhiều người, nhiều khi đã làm cho xuân đến sớm và rực rỡ hơn. Bởi rạo rực tạo cảm giác, cảm nhận về xuân, cho lòng người tươi nhuần sắc xuân, cũng có thể là cảm xúc về thế thái, nhân quần chủ đạo ở một thời điểm, với hoàn cảnh, sự kiện đang diễn ra trong xã hội Việt Nam:

                                        Tôi có chờ đâu, có đợi đâu

                                        Mang chi xuân đến gọi xuân sầu

                                        Với tôi tất cả là vô nghĩa

                                        Tất cả không ngoài nghĩa khổ đau!

Đây là cảm lòng của nhà thơ yêu nước, thương nòi, với cảm nhận xuân trong cảnh dân tộc còn chìm trong cảnh nô lệ, cảnh nước mất, nhà tan…

Mùa xuân vẫn đến đúng thời gian, nhưng, do cảm nhận trần thế, nhân quần mạnh hơn cảm nhận thiên nhiên, nên có nhà thơ cảm thấy xuân đến sớm, có nhà thơ cảm thấy xuân đến muộn, như Chế lan Viên và Yến Lan có cảm nhận như nói ở trên vậy. Bài "Hoa đào nở sớm" của Chế Lan Viên, là nói đến mùa xuân đến sớm, như tâm hồn nhà thơ rộn rã trước xuân, trước thay đổi cuộc đời, với hình ảnh con người - thiếu nữ đã làm thay đổi cảnh vật, thời gian trong cảm nhận của nhà thơ và nhiều người khác như là  đổi mới thời khắc, thời tiết, thời gian:

                                        Rằng đào trước ngõ em qua

                                 Sáng nay bỗng ướm cánh hoa đầu mùa

                                       Đầy vườn lộc biếc cây tơ

                                Năm đi chưa hết đã ngờ xuân đâu

Như  thế, rõ ràng, khi lòng người đầy xuân thì con người đã có cảm giác khác thường, cho là mùa xuân đến sớm với việc cho là "Hoa đào nở sớm" như lòng người ao ước mùa xuân, có được xuân mới, xuân đời non tươi, đẹp đẽ lạ thường:

                                        Lòng anh từ độ em qua

                                Hoa bay, bướm dạo cùng ta vào đời

Cảm giác, cảm lòng của Nhà thơ Yến Lan, thì ông cho là, ông không có diễm phúc nhậy bén nhận biết xuân đến tận cùng để hưởng thú xuân đương độ, nên tất cả như ngược lại, khác hẳn với nhà thơ Chế Lan Viên. Và ông cho rằng, mình vụng về, nên để đến nỗi cõi lòng tuột mất xuân, để tiếc nuối vô cùng xuân mới:

                                        Vụng sắm cành đào không kịp Tết

                                         Ra giêng chợt hé một vài bông

Thật buồn, khi để lỡ cả cảnh xuân, mùa xuân thiên nhiên, nhưng nhà thơ lại vui, vì xuân còn mới chớm hồng, đang quấn quít trong lòng nhà thơ:

                                         Xuân nhà hàng xóm bay đi hết

                                         Ngoảnh lại xuân ta mới chớm hồng!

Như câu thơ trên, thì nếu không có lòng người đang tràn ngập xuân thì đâu có  hồng hào, có xuân xanh đẹp tươi như các câu thơ trên mô tả. Và như thế, cũng không có nét hồng, nét xuân thi vị như bài" Xuân muộn" của Nhà thơ Yến Lan. Cũng có cảm nhận như vậy, nên cảm tác mùa xuân của nhiều nhà thơ cũng đằm thắm xuân ở "Nụ cười xuân"; và xuân ban đầu - xanh; xuân giữa độ - chín, như bài "Mùa xuân xanh" của Nguyễn Bính; bài "Mùa xuân chín" của của Hàn Mặc Tử; bài "Nụ cười xuân" của Xuân Diệu.

Bài" Mùa xuân xanh" của Nguyễn Bính là bức tranh xuân của nông thôn đồng bằng Bắc bộ, với sự miêu tả như những nét khắc họa thành bức tranh đầy cảnh xuân quê:

                                  Mùa xuân là cả một mùa xanh

                                  Gió ở trên cao, lá ở cành

                                  Lúa ở đồng tôi và lúa ở

                                  Đồng làng và lúa ở đồng anh!

Bài " Mùa xuân chín" là bài thơ trữ tình đằm thắm về sự cảm nhận của Hàn Mặc Tử với cảnh mùa xuân ở miền Trung bộ một cách khái quát đầy thi vị. Đó là xuân đồng nghĩa với màu xanh của đất trời, của đồng lúa…Đấy là một mùa xuân tươi nhuần, mịn màng, nhè nhẹ, với cảm nhận sắc màu hội họa, với những nét chấm phá những cảnh quê, hồn quê, tình quê lung linh, thanh bình, hạnh phúc:

                                  Khói lũy tre làng tôi mới thấy

                                  Bắt đầu là cái thắt lưng xanh

Bài " Nụ cười xuân" của Xuân Diệu, lại là mùa xuân của đất trời và tâm trạng cũng bằng con mắt hội họa của Nhà thơ nhưng mộng mơ, huyền ảo, trong cảnh huyên náo, rạo rực, trước cảnh trí xuân tĩnh nặng, mà tràn trề, với sự say mê mạnh mẽ, mãnh liệt, của bứt phá, vượt khỏi ngưỡng vốn có, đầy ắp chi tiết. Đó là: Sáng chói mặt trời, lảnh lót tiếng chim, là rúng động, xôn xao, xúc động,  bừng lên cuộc sống trong tâm hồn con người đầy xuân mới, xuân lòng:

                                Này lượt đầu tiên thiếu nữ nghe

                                Nhạc thầm nên tiếng hát say mê

                                Mùa xuân chín ửng trên đôi má…

Đang say mê với xuân, như" Xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi", đã nghĩ ngay đến" Mùa xuân chín", là Nhà thơ đã tha thiết, níu kéo xuân, lo sợ xuân đi nhanh:

                              Trong làn nắng ửng khói mơ tan

                              Đôi mái nhà nhà tranh lấm tấm vàng

                              Sột soạt gió trêu tà áo biếc

                              Trên giàn thiên lí bóng xuân sang

Đó, là những cảnh xuân, những cảm nhận xuân trong cảnh đất trời bừng ửng, mờ ảo, và cảnh quê, người quê, tình quê hào sảng, rạo rực hòa quyện, vang lên âm thanh vui lành trong cảnh xuân - " Sóng cỏ xanh tươi gợn tới trời". Tất cả đã cùng hòa điệu, tạo nên sự cảm nhận đến tận cùng xuân đầy sắc thắm, ánh hồng, mênh mông tình đất trời, tình con người, với xuân xanh tươi, kiều diễm…hiếm nơi nào có được như xuân ta:

                            Tiếng ca vắt vẻo ,lưng chừng núi

                            Hổn hển như lời của nước mây

                           Thầm thì với ai ngồi dưới trúc…

Mùa xuân của Việt Nam là vậy, tâm hồn con người Việt với xuân là vậy. Qua thơ, ta thấy ở đấy là tràn đầy cảnh trí xuân, cảnh tình xuân tươi nhuần, đẹp đẽ, mông mơ, nên thơ; và lòng người đầy ắp xuân với những cảm nhận vô ngần kỳ diễm trong niềm hứng khởi, tiến tới, đổi mới, hưởng thụ xuân đất trời để xuân lòng trong mỗi người không vơi xuân thắm…                             

                                             Nguyễn Tiến Bình

Bài viết liên quan

Xem thêm
Với nhà văn Đoàn Thạch Biền
Làm một cuộc khảo sát bỏ túi với các anh chị và các bạn thế hệ 6X, 7X, 8X, 9X rằng người nào ảnh hưởng trong việc viết văn làm báo của mình nhất, đều nhận được câu trả lời: Nhà văn Đoàn Thạch Biền!
Xem thêm
Đoản khúc thời gian - Tản văn Hoàng Xuân
ời tháng 10 bầm dập những đoản khúc, lúc mưa, lúc nắng, lúc lại dỗi hờn vừa mưa vừa nắng. Lòng tôi lại chông chênh nhớ về quá khứ. Quá khứ của những cơn gió lạnh đầu đông, của tiết trời giao mùa vương vấn, phảng phất xem lẫn một miền ký ức. Bao giờ tiết trời giao mùa cũng thế, làm cho con người có nhiều nỗi nhớ nhung, và cũng có nhiều cảm xúc dâng trào.
Xem thêm
Trên chuyến xe cuối ngày - Tản văn của Võ Văn Bảo Quốc
Ngày cuối tuần của một chiều cuối thu. Trong làn không khí se se lạnh của khoảng giao mùa, tôi trở về căn trọ nhỏ sau một ngày học đầy uể oải. Nhìn quanh căn phòng chỉ có mỗi mình, thoáng chốc trong lòng dâng lên chút cô đơn, lặng lẽ xen lẫn cảm giác tủi thân nơi đất khách quê người.
Xem thêm
Đồng bào vẫn đang kêu cứu!
Ghi chép của nhà văn Hội An
Xem thêm
Giấc mộng Kinh đô và khát vọng người viết
Bài đăng Tạp chí Văn nghệ TP. Hồ Chí Minh số đặc biệt, 9/10/2025
Xem thêm
Nhớ mãi tác giả “Nhánh lan rừng”
Bài của Đại tá nhà thơ Trần Thế Tuyển
Xem thêm
Hương sắc mùa thu trên đèo Khau Phạ – Bút ký Phan Anh
Ngược quốc lộ 32, giữa nắng thu vàng óng ả, chúng tôi đến với xứ sở vùng cao Mù Cang Chải của núi ngàn Tây Bắc, theo tiếng bản địa của người H’Mông Mù Cang Chải có nghĩa là vùng đất gỗ khô. Nơi ấy có những đỉnh núi mờ sương cùng với vực sâu thăm thẳm. Những núi đá cao ngất quanh năm được mây sương bao phủ ấy cũng từng được nhiều người ví von tựa như nơi “đất trời gặp gỡ” và nổi tiếng với con đèo Khau Phạ, một con đèo cũng từng được liệt vào hàng trứ danh ở Việt Nam, nằm trong nhóm “tứ đại đỉnh đèo” (bốn con đèo hùng vĩ nhất, cao nhất, dài nhất, nguy hiểm nhất: đèo Mã Pí Lèng - tỉnh Tuyên Quang, đèo Ô Quy Hồ, Đèo Khau Phạ - tỉnh Lào Cai và đèo Pha Đin - nằm giữa hai tỉnh Sơn La và Điện Biên).
Xem thêm
Tuổi bốn mươi, một mùa lặng lẽ nở hoa – Tản văn Hồng Loan
Bốn mươi. Một chiều thu nào đó, trong làn nắng nhàn nhạt xuyên qua tán lá, chợt nghe ai đó gọi mình là “cô”, như một lời đánh thức dịu dàng. Mình khựng lại, không phải vì buồn, chỉ là một khoảnh khắc nhận ra: tuổi trẻ đã khẽ khàng rời đi, như cơn gió cuối hạ, nhẹ tênh nhưng đủ để làm lòng người thổn thức.
Xem thêm
Hương cốm xưa của mẹ – Tạp bút Võ Văn Trường
Mỗi lần có dịp ra Hà Nội trong tôi lại dâng lên những cảm xúc khó tả. Điều ấy cũng không mấy khó hiểu bởi tôi vốn là đứa trẻ sinh ra từ đất Bắc, mẹ là cô gái Hà thành đem lòng yêu mến và đến với ba tôi một cán bộ miền Nam tập kết. Hà Nội thật đẹp và quyến rũ, nhất là vào thu. Ngồi cà phê bên Hồ Hoàn Kiếm rồi lòng vòng những con phố cổ, tôi chợt nhận ra cứ đến tiết thu Hà Nội đâu chỉ có “hoa sưa thơm ven mặt hồ…” như lời hát trong “mối tình đầu” của nhạc sỹ Thế Duy mà Hà Nội còn là “vương quốc” mộng mơ của những gánh hàng hoa và Hà Nội của mùi hương cốm mới.
Xem thêm
Trở lại xứ sở Chùa Vàng
Ba thập kỷ sau, tôi trở lại Thái Lan không chỉ với tư cách du khách, mà còn là người kết nối văn hóa giữa hai dân tộc Việt – Thái, vốn có nhiều “mẫu số chung” về phong tục, tập quán và tôn giáo.
Xem thêm
Chuyện tình trắc trở của hai nghệ sĩ nổi tiếng quê Quảng Trị
Nhân đọc tập bút ký: “Đời như tiểu thuyết” của Trương Đức Minh Tứ
Xem thêm
Cả một trời thương - Tản văn Vừ Thị Mai Hương
Đến Hà Giang, bạn sẽ thấy. Hà Giang đẹp trong veo như nắng sớm bản Phùng, hiên ngang kiên cường như đá núi Đồng Văn và dịu dàng như ánh chiều rơi trên dòng Nho Quế. Hà Giang, như một nàng tiên bí ẩn mà cả đời bạn sẽ không bao giờ hiểu được hết, sẽ không bao giờ đi được đến tận cùng.
Xem thêm
Hậu Sơn Tinh, Thủy Tinh
“Hậu Sơn Tinh, Thủy Tinh” – bài phiếm đàm của Phạm Minh Mẫn, từ một truyền thuyết quen thuộc, đã mở ra nhiều liên tưởng bất ngờ.
Xem thêm
Khát vọng hòa bình – Ký của Nguyễn Minh Ngọc
Từ một nữ sinh Châu Sa giàu nghị lực đến vị Bộ trưởng Ngoại giao của Chính phủ Cách mạng lâm thời, rồi Phó Chủ tịch nước, cuộc đời bà là bản hùng ca về trí tuệ, bản lĩnh và khát vọng hòa bình của dân tộc Việt Nam.
Xem thêm
Văn hóa công trình
Nguồn: Báo Văn nghệ - Hội Nhà Văn Việt Nam số 34 (3417) ra thứ bảy ngày 23/8/2025.
Xem thêm
Tổ quốc trên hết
Tùy bút của Đại tá, nhà thơ TRẦN THẾ TUYỂN
Xem thêm
Xứ nhãn du ký – Bài viết của Phan Anh
Theo con đường trên mặt đê phía tả ngạn sông Hồng chúng tôi xuôi về phố Hiến để đến với vùng đất nổi tiếng một thời của xứ đàng ngoài mà từng được người đời truyền tụng là tiểu Tràng An và đi liền cùng với câu ca “Thứ nhất Kinh kỳ, thứ nhì Phố Hiến”.
Xem thêm
Bữa cơm ân tình giữa lòng thủ đô
Trong khuôn khổ chuyến đi về thủ đô tham dự Kỉ niệm 8 năm thành lập và sơ kết 6 tháng đầu năm 2025 của CỘNG ĐỒNG TÌNH NGUYỆN VIỆT NAM, rất nhiều sự kiện đã diễn ra và đều vô cùng ý nghĩa, trong đó có sự kiện Hoàng Xuân được ăn bữa cơm thân mật cùng với Giáo sư, Anh hùng Lao động, Nhà khoa học Nguyễn Anh Trí.
Xem thêm
Đêm thơ “tứ thuỷ” – Ký của Trần Thế Tuyển
Đại tá, nhà thơ Trần Thế Tuyển vừa gửi qua Zalo cho Văn chương TP.HCM bài viết nóng hổi về Đêm thơ “Tứ Thuỷ” diễn ra ở Tuy Hoà tối 17/8/2025.
Xem thêm