TIN TỨC

Đón xuân, nhớ đến những bài thơ xuân

Người đăng : phunghieu
Ngày đăng: 2024-01-01 00:14:23
mail facebook google pos stwis
1624 lượt xem

Xuân đến, Tết về, lòng người hả hê, say mê với cảnh trí xuân và quây quần đón Tết. Đón xuân, đón tết, trước hết, nhiều người lại thích đọc lại thơ xuân.

Nhiều người, nhiều khi đã làm cho xuân đến sớm và rực rỡ hơn. Bởi rạo rực tạo cảm giác, cảm nhận về xuân, cho lòng người tươi nhuần sắc xuân, cũng có thể là cảm xúc về thế thái, nhân quần chủ đạo ở một thời điểm, với hoàn cảnh, sự kiện đang diễn ra trong xã hội Việt Nam:

                                        Tôi có chờ đâu, có đợi đâu

                                        Mang chi xuân đến gọi xuân sầu

                                        Với tôi tất cả là vô nghĩa

                                        Tất cả không ngoài nghĩa khổ đau!

Đây là cảm lòng của nhà thơ yêu nước, thương nòi, với cảm nhận xuân trong cảnh dân tộc còn chìm trong cảnh nô lệ, cảnh nước mất, nhà tan…

Mùa xuân vẫn đến đúng thời gian, nhưng, do cảm nhận trần thế, nhân quần mạnh hơn cảm nhận thiên nhiên, nên có nhà thơ cảm thấy xuân đến sớm, có nhà thơ cảm thấy xuân đến muộn, như Chế lan Viên và Yến Lan có cảm nhận như nói ở trên vậy. Bài "Hoa đào nở sớm" của Chế Lan Viên, là nói đến mùa xuân đến sớm, như tâm hồn nhà thơ rộn rã trước xuân, trước thay đổi cuộc đời, với hình ảnh con người - thiếu nữ đã làm thay đổi cảnh vật, thời gian trong cảm nhận của nhà thơ và nhiều người khác như là  đổi mới thời khắc, thời tiết, thời gian:

                                        Rằng đào trước ngõ em qua

                                 Sáng nay bỗng ướm cánh hoa đầu mùa

                                       Đầy vườn lộc biếc cây tơ

                                Năm đi chưa hết đã ngờ xuân đâu

Như  thế, rõ ràng, khi lòng người đầy xuân thì con người đã có cảm giác khác thường, cho là mùa xuân đến sớm với việc cho là "Hoa đào nở sớm" như lòng người ao ước mùa xuân, có được xuân mới, xuân đời non tươi, đẹp đẽ lạ thường:

                                        Lòng anh từ độ em qua

                                Hoa bay, bướm dạo cùng ta vào đời

Cảm giác, cảm lòng của Nhà thơ Yến Lan, thì ông cho là, ông không có diễm phúc nhậy bén nhận biết xuân đến tận cùng để hưởng thú xuân đương độ, nên tất cả như ngược lại, khác hẳn với nhà thơ Chế Lan Viên. Và ông cho rằng, mình vụng về, nên để đến nỗi cõi lòng tuột mất xuân, để tiếc nuối vô cùng xuân mới:

                                        Vụng sắm cành đào không kịp Tết

                                         Ra giêng chợt hé một vài bông

Thật buồn, khi để lỡ cả cảnh xuân, mùa xuân thiên nhiên, nhưng nhà thơ lại vui, vì xuân còn mới chớm hồng, đang quấn quít trong lòng nhà thơ:

                                         Xuân nhà hàng xóm bay đi hết

                                         Ngoảnh lại xuân ta mới chớm hồng!

Như câu thơ trên, thì nếu không có lòng người đang tràn ngập xuân thì đâu có  hồng hào, có xuân xanh đẹp tươi như các câu thơ trên mô tả. Và như thế, cũng không có nét hồng, nét xuân thi vị như bài" Xuân muộn" của Nhà thơ Yến Lan. Cũng có cảm nhận như vậy, nên cảm tác mùa xuân của nhiều nhà thơ cũng đằm thắm xuân ở "Nụ cười xuân"; và xuân ban đầu - xanh; xuân giữa độ - chín, như bài "Mùa xuân xanh" của Nguyễn Bính; bài "Mùa xuân chín" của của Hàn Mặc Tử; bài "Nụ cười xuân" của Xuân Diệu.

Bài" Mùa xuân xanh" của Nguyễn Bính là bức tranh xuân của nông thôn đồng bằng Bắc bộ, với sự miêu tả như những nét khắc họa thành bức tranh đầy cảnh xuân quê:

                                  Mùa xuân là cả một mùa xanh

                                  Gió ở trên cao, lá ở cành

                                  Lúa ở đồng tôi và lúa ở

                                  Đồng làng và lúa ở đồng anh!

Bài " Mùa xuân chín" là bài thơ trữ tình đằm thắm về sự cảm nhận của Hàn Mặc Tử với cảnh mùa xuân ở miền Trung bộ một cách khái quát đầy thi vị. Đó là xuân đồng nghĩa với màu xanh của đất trời, của đồng lúa…Đấy là một mùa xuân tươi nhuần, mịn màng, nhè nhẹ, với cảm nhận sắc màu hội họa, với những nét chấm phá những cảnh quê, hồn quê, tình quê lung linh, thanh bình, hạnh phúc:

                                  Khói lũy tre làng tôi mới thấy

                                  Bắt đầu là cái thắt lưng xanh

Bài " Nụ cười xuân" của Xuân Diệu, lại là mùa xuân của đất trời và tâm trạng cũng bằng con mắt hội họa của Nhà thơ nhưng mộng mơ, huyền ảo, trong cảnh huyên náo, rạo rực, trước cảnh trí xuân tĩnh nặng, mà tràn trề, với sự say mê mạnh mẽ, mãnh liệt, của bứt phá, vượt khỏi ngưỡng vốn có, đầy ắp chi tiết. Đó là: Sáng chói mặt trời, lảnh lót tiếng chim, là rúng động, xôn xao, xúc động,  bừng lên cuộc sống trong tâm hồn con người đầy xuân mới, xuân lòng:

                                Này lượt đầu tiên thiếu nữ nghe

                                Nhạc thầm nên tiếng hát say mê

                                Mùa xuân chín ửng trên đôi má…

Đang say mê với xuân, như" Xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi", đã nghĩ ngay đến" Mùa xuân chín", là Nhà thơ đã tha thiết, níu kéo xuân, lo sợ xuân đi nhanh:

                              Trong làn nắng ửng khói mơ tan

                              Đôi mái nhà nhà tranh lấm tấm vàng

                              Sột soạt gió trêu tà áo biếc

                              Trên giàn thiên lí bóng xuân sang

Đó, là những cảnh xuân, những cảm nhận xuân trong cảnh đất trời bừng ửng, mờ ảo, và cảnh quê, người quê, tình quê hào sảng, rạo rực hòa quyện, vang lên âm thanh vui lành trong cảnh xuân - " Sóng cỏ xanh tươi gợn tới trời". Tất cả đã cùng hòa điệu, tạo nên sự cảm nhận đến tận cùng xuân đầy sắc thắm, ánh hồng, mênh mông tình đất trời, tình con người, với xuân xanh tươi, kiều diễm…hiếm nơi nào có được như xuân ta:

                            Tiếng ca vắt vẻo ,lưng chừng núi

                            Hổn hển như lời của nước mây

                           Thầm thì với ai ngồi dưới trúc…

Mùa xuân của Việt Nam là vậy, tâm hồn con người Việt với xuân là vậy. Qua thơ, ta thấy ở đấy là tràn đầy cảnh trí xuân, cảnh tình xuân tươi nhuần, đẹp đẽ, mông mơ, nên thơ; và lòng người đầy ắp xuân với những cảm nhận vô ngần kỳ diễm trong niềm hứng khởi, tiến tới, đổi mới, hưởng thụ xuân đất trời để xuân lòng trong mỗi người không vơi xuân thắm…                             

                                             Nguyễn Tiến Bình

Bài viết liên quan

Xem thêm
Chuyện tình trắc trở của hai nghệ sĩ nổi tiếng quê Quảng Trị
Nhân đọc tập bút ký: “Đời như tiểu thuyết” của Trương Đức Minh Tứ
Xem thêm
Cả một trời thương - Tản văn Vừ Thị Mai Hương
Đến Hà Giang, bạn sẽ thấy. Hà Giang đẹp trong veo như nắng sớm bản Phùng, hiên ngang kiên cường như đá núi Đồng Văn và dịu dàng như ánh chiều rơi trên dòng Nho Quế. Hà Giang, như một nàng tiên bí ẩn mà cả đời bạn sẽ không bao giờ hiểu được hết, sẽ không bao giờ đi được đến tận cùng.
Xem thêm
Hậu Sơn Tinh, Thủy Tinh
“Hậu Sơn Tinh, Thủy Tinh” – bài phiếm đàm của Phạm Minh Mẫn, từ một truyền thuyết quen thuộc, đã mở ra nhiều liên tưởng bất ngờ.
Xem thêm
Khát vọng hòa bình – Ký của Nguyễn Minh Ngọc
Từ một nữ sinh Châu Sa giàu nghị lực đến vị Bộ trưởng Ngoại giao của Chính phủ Cách mạng lâm thời, rồi Phó Chủ tịch nước, cuộc đời bà là bản hùng ca về trí tuệ, bản lĩnh và khát vọng hòa bình của dân tộc Việt Nam.
Xem thêm
Văn hóa công trình
Nguồn: Báo Văn nghệ - Hội Nhà Văn Việt Nam số 34 (3417) ra thứ bảy ngày 23/8/2025.
Xem thêm
Tổ quốc trên hết
Tùy bút của Đại tá, nhà thơ TRẦN THẾ TUYỂN
Xem thêm
Xứ nhãn du ký – Bài viết của Phan Anh
Theo con đường trên mặt đê phía tả ngạn sông Hồng chúng tôi xuôi về phố Hiến để đến với vùng đất nổi tiếng một thời của xứ đàng ngoài mà từng được người đời truyền tụng là tiểu Tràng An và đi liền cùng với câu ca “Thứ nhất Kinh kỳ, thứ nhì Phố Hiến”.
Xem thêm
Bữa cơm ân tình giữa lòng thủ đô
Trong khuôn khổ chuyến đi về thủ đô tham dự Kỉ niệm 8 năm thành lập và sơ kết 6 tháng đầu năm 2025 của CỘNG ĐỒNG TÌNH NGUYỆN VIỆT NAM, rất nhiều sự kiện đã diễn ra và đều vô cùng ý nghĩa, trong đó có sự kiện Hoàng Xuân được ăn bữa cơm thân mật cùng với Giáo sư, Anh hùng Lao động, Nhà khoa học Nguyễn Anh Trí.
Xem thêm
Đêm thơ “tứ thuỷ” – Ký của Trần Thế Tuyển
Đại tá, nhà thơ Trần Thế Tuyển vừa gửi qua Zalo cho Văn chương TP.HCM bài viết nóng hổi về Đêm thơ “Tứ Thuỷ” diễn ra ở Tuy Hoà tối 17/8/2025.
Xem thêm
Nhớ mãi Bác cả Trọng
Vẫn biết đó là quy luật muôn đời của tạo hoá, nhưng khi nghe tin “Bác cả Trọng” – Đại tá, nhà báo Phạm Đình Trọng, nguyên Trưởng Ban đại diện phía Nam Báo Quân đội nhân dân về với tổ tiên, chúng tôi không khỏi bàng hoàng…
Xem thêm
Cầu siêu giữa đại ngàn
Bài viết dưới đây của Đại tá nhà văn Trần Thế Tuyển ghi lại những cảm xúc sâu lắng của một người lính già tại lễ cầu siêu đặc biệt giữa đại ngàn Trường Sơn, nơi hội tụ nghĩa tình đồng đội và lòng tri ân sâu sắc.
Xem thêm
Miền ký ức giữa rừng đước Cần Giờ
Hướng tới ngày Thương binh Liệt sĩ 27/7, Văn chương TP. Hồ Chí Minh xin giới thiệu bài viết của nhà văn Đậu Thanh Sơn về vùng đất Cần Giờ – nơi từng là căn cứ địa của Trung đoàn 10 Đặc công Rừng Sác.
Xem thêm
Cua và tôm - Tản văn Trần Thế Tuyển
Bây giờ theo sắp xếp địa danh mới, gọi chung là lục tỉnh Miền Tây. Trước khi sáp nhập, chúng tôi có chuyến hành hương cửu tỉnh đồng bằng sông Cửu Long và ngộ ra nhiều điều – mừng có, lo có!
Xem thêm
Tản mạn “Đêm trừ tịch”
Tản văn của Đại tá nhà thơ Trần Thế Tuyển
Xem thêm
Gặp gỡ Trường Sa – yêu hơn Tổ quốc mình
Một hành trình giàu cảm xúc của nhà báo nhà văn Phương Huyền
Xem thêm
Không thể - Trần Thế Tuyển
Không thể – một khúc nhớ lặng lẽ nhưng chan chứa yêu thương và tri ân của Đại tá, nhà báo Trần Thế Tuyển dành cho Đại tá, nhà báo Phạm Đình Trọng
Xem thêm
Ngòi bút thi sĩ giữ lửa nghề báo: Một trăm năm mãi xanh
Chuyên mục Tiếng nói nhà văn của báo Văn nghệ, số 25, ngày 21/6/2025
Xem thêm