Bộ manga (truyện tranh Nhật Bản) nổi tiếng Doraemon là đứa con tinh thần của bộ đôi mangaka (người sáng tác) lẫy lừng Fujiko Fujio. Một người đã tạ thế từ năm 1996, và người còn lại cũng vừa qua đời hôm 7/4, để lại nuối tiếc cho giới hâm mộ.

Fujiko Fujio là bút danh dùng chung của Motoo Abiko (1934-2022) và Hiroshi Fujimoto (1933-1996), từ năm 1954 đến 1987. Doraemon được bộ đôi tạo ra vào năm 1969 và ngay lập tức trở nên phổ biến với trẻ em ở Nhật Bản. Đây cũng là tác phẩm duy nhất của Fujiko Fujio được phát hành chính thức tại các quốc gia nói tiếng Anh, đặc biệt là Hoa Kỳ. Doraemon gắn bó với tuổi thơ của nhiều thế hệ thanh thiếu niên Việt Nam kể từ khi ra mắt lần đầu năm 1992.

Fujiko A. Fujio (trái) và Fujiko F. Fujio. Ảnh tư liệu.

Mối lương duyên từ thuở nhỏ

Motoo Abiko chuyển tới trường tiểu học của Fujimoto ở tỉnh Toyama khi lên lớp 5. Lúc đó Fujimoto đã đến nói chuyện và khen Abiko: “Cậu vẽ giỏi lắm”. Fujimoto đã bị ấn tượng bởi sự thông minh và bản chất thấu đáo trong phong cách viết truyện của Abiko ngay cả khi hai người đang còn nhỏ. Cả hai cùng ngưỡng mộ mangaka huyền thoại Nhật Bản Osamu Tezuka, và bắt đầu vẽ truyện tranh cùng nhau. Thứ bắt đầu là một sở thích trẻ con sau này sẽ trở thành sự cộng tác ăn ý kéo dài suốt hơn 40 năm. Nếu họ không gặp nhau, có lẽ chúng ta đã không được thưởng thức những kiệt tác manga của bộ đôi huyền thoại này.

Sau khi tốt nghiệp trung học, Motoo Abiko đầu quân cho một tờ báo địa phương ở Toyama và phụ trách một số cuộc phỏng vấn, vẽ tranh biếm họa. Năm 1952, Abiko và Fujimoto xuất bản bộ truyện tranh có tựa đề Tenshi no Tama chan. Năm 1954, Fujimoto thuyết phục Abiko chuyển đến Tokyo để theo đuổi sự nghiệp manga chuyên nghiệp. Họ đã được dẫn dắt trong một thời gian ngắn bởi thần tượng Osama Tezuka, và sau này còn giúp thầy mình hoàn thành những trang cuối cùng của bộ truyện Kimba Sư tử trắng.

1954 cũng là năm đầu tiên cả 2 cùng dùng bút danh chung Fujiko Fujio, trong đó Fujiko được ghép từ họ của hai người, FUJImoto và AbiKO, còn Fujio là lấy từ bút danh Fujio Tezuka của Osamu Tezuka, bậc thầy mà cả 2 cùng ngưỡng mộ.

Năm 1956, bộ đôi thành lập Shin Manga-To cùng với Fujio Akatsuka, và Ishinomori Shotaro (tác giả của Kamen Rider, Kikaida và Cyborg 009), hai mangaka thân thiết trong thời bắt đầu lập nghiệp ở Tokyo. Vào cuối những năm 1950 và đầu những năm 1960, Abiko cùng với Fujimoto chủ yếu viết truyện tranh phiêu lưu hành động hướng tới các cậu bé tuổi teen như Big One, Silver Cross và Umi no Ooji. Một trong các tác phẩm chung nổi bật là Obake no Q-taro (tạm gọi là Con ma Q Taro) – bộ truyện tranh về một con ma tên Qtaro hay gây phiền phức khi bay và dọa mọi người hay ăn trộm thức ăn, nhưng rất sợ chó. Vào những năm 1970, bộ đôi Fujiko Fujio bắt đầu viết truyện tranh cho người lớn, thường miêu tả khía cạnh siêu thực của xã hội dưới dạng tiểu thuyết. 

Năm 1987 họ kết thúc quan hệ đối tác. Motoo Abiko sáng tác động lập với bút danh Fujiko A. Fujio, còn Hiroshi Fujimoto trở thành Fujiko F. Fujio. Nhưng tình bạn của họ kéo dài suốt cuộc đời.

Hai tính cách Fujiko Fujio

Mặc dù Abiko và Fujimoto biết nhau từ thời tiểu học, nhưng tính cách của họ hoàn toàn khác nhau. Abiko hướng ngoại hơn, trong khi Fujimoto sống thu mình hơn. Fujimoto không thích chơi golf – điều được viết trong một số tập truyện Doraemon, ngược lại Abiko rất thích môn thể thao này.

Không giống như Fujimoto, người luôn có tâm lý vui tươi của một đứa trẻ và say mê vẽ Doraemon, các tác phẩm của Abiko u ám hơn, với những dấu hiệu hài hước đen tối và xen lẫn sự vô lý, chẳng hạn như trong loạt manga The Monster Kid. Những người hâm mộ bộ truyện tranh do Fujiko Fujio sáng tác cũng sớm nhận ra từ những phong cách vẽ khác nhau. Họ gọi những tác phẩm của Fujimoto là “Fujio trắng” và Abiko là “Fujio đen”, do có sự khác biệt rõ rệt về tinh thần giữa các tác phẩm.

Các nhân vật do Fujiko Fujio A sáng tạo.

Mặc dù các tác phẩm của Abiko có thể mang màu sắc đen tối, nhưng ông có cách kể chuyện dí dỏm và manga của ông có nhiều thể loại khác nhau. Tác phẩm của ông thường được cả trẻ em và người lớn yêu thích. Manga của ông bao gồm các câu chuyện về thể thao, lịch sử và kinh dị, và được dựng thành phim hoạt hình chiếu trên truyền hình.

Fujimoto luôn ấn tượng bởi tài năng của Abiko. Ở chiều ngược lại, cho đến trước khi qua đời, Abiko vẫn không ngừng nói về người mangaka đồng nghiệp của mình một cách trìu mến và tôn trọng, Abiko luôn nói rằng: “Fujimoto là một thiên tài”.

Abiko thường nói: “Tôi luôn muốn làm điều mà Fujimoto không thể làm được”, và cũng thú nhận: “Khi cả nước chìm trong cơn bão ‘Doraemon’, tôi nghĩ mình không còn lựa chọn nào khác ngoài việc trở thành thư ký hoặc trợ lý của Fujimoto”. Dường như với Abiko, Fujimoto lúc nào cũng ở bên cạnh ông như một người anh tinh thần.

Theo Abiko, có vẻ nguyên nhân dẫn đến sự tan rã của bộ đôi Fujiko Fujio là do Fujimoto phát hiện mình mắc bệnh ung thư gan và bệnh tim vào năm 1986. Việc “chia tay” là mong muốn của cả Fujimoto và Abiko để giải quyết các vấn đề về bản quyền và tài chính. Fujimoto qua đời vì suy gan ở tuổi 62 vào năm 1996 khi đang viết kịch bản cho Doraemon: Nobita và Thành phố xoắn ốc, tập 45 của bộ truyện.

Thành công của Doraemon thường được tôn vinh cho Hiroshi Fujimoto, tuy nhiên bộ truyện sẽ không tồn tại nếu không có Motoo Abiko.

Fujiko Fujio A và nhân vật trong Ninja Hattori-kun.

Motoo Abiko qua đời hôm 7/4 tại nhà riêng ở thành phố Kawasaki, thọ 88 tuổi. Ông là một trong những mangaka nổi tiếng nhất ở Nhật Bản và trên toàn thế giới, với di sản hơn 50 tựa manga trong sự nghiệp kéo dài hơn 70 năm. Tác phẩm của ông thuộc nhiều thể loại và hướng tới đối tượng mục tiêu khác nhau. Ông đã vẽ một bộ truyện cho số đầu tiên của Shonen Sunday – tạp chí truyện tranh hằng tuần đầu tiên của Nhật Bản năm 1959.

Các tác phẩm nổi bật, mang dấu ấn sáng tạo đột phá của ông có thể kể Ninja Hattori-kun, Obake no Q-Tarō, truyện tranh về golf Pro Golfer Monkey, manga hài đen Warau Salesman (Người bán hàng cười) và dĩ nhiên là Doraemon viết cùng Fujimoto. Tác phẩm manga tự truyện của ông Mangamichi đã trở thành kinh thánh cho những người trẻ tuổi khao khát trở thành mangaka. Di sản Abiko còn bao gồm các bộ truyện khác có ảnh hưởng khá lớn, mặc dù hầu hết không được biết đến bên ngoài Nhật Bản.

Tuổi trẻ cuối tuần