TIN TỨC

Gặp người kể chuyện Bác Hồ bằng thơ

Người đăng : nguyenhung
Ngày đăng: 2022-05-18 16:34:43
mail facebook google pos stwis
647 lượt xem

ANH THƠ

"Viết về Bác là cảm xúc, suy tư không chỉ về lãnh tụ thiên tài mà còn về một con người, một đời người… Viết về Bác là viết về nhân dân, về dân tộc, về cách mạng, về thời cuộc, không chỉ là quá khứ mà cả hiện tại và tương lai…", nhà thơ Hồ Bá Thâm trải lòng.


Nhà thơ Hồ Bá Thâm và tập "Từ ấy mùa sen" - Ảnh: VGP/Anh Thơ

Chúng tôi đến thăm nhà thơ, tiến sĩ triết học Hồ Bá Thâm - (người "kể chuyện Bác Hồ bằng thơ" như một chương trình của đài VOH từng nói về ông) trong những ngày tháng 5 lịch sử, kỷ niệm 132 năm Ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Là một nhà nghiên cứu khoa học có nhiều năm gắn bó với việc nghiên cứu và giảng dạy triết học, mỹ học, tâm lý, chủ nghĩa xã hội khoa học, tư tưởng Hồ Chí Minh; có gần 50 đầu sách lý luận triết học, chính trị xã hội, văn hóa, tâm lý, nhân lực nhưng tiến sĩ triết học quê xứ Nghệ vẫn luôn giữ niềm đam mê bất tận với thi ca.

Ông đã được trao tặng nhiều giải thưởng về văn chương như giải C tại Giải thưởng Sáng tác văn học nghệ thuật về học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh của Ban Tuyên giáo Thành ủy TPHCM với tập thơ trường ca "Nỗi niềm". Đặc biệt, ông cũng được trao tặng Bằng Kỷ lục gia Việt Nam, người sáng tác thơ có nhiều từ "nghiêng" nhất vào năm 2012 và được tôn vinh là trí thức Việt Nam năm 2015.

Trong 13 tập thơ của Hồ Bá Thâm thì đã có 9 tập với nhiều bài thơ về Bác ("Dưới ánh mặt trời", "Đi từ mùa xuân ấy", "Tập thơ Thơ và trường ca Nỗi niềm", "Khi mùa xuân đến", "Trường ca Đứng trước dòng sông", "Vầng trăng quê", "Từ ấy mùa sen", "Hát cùng Hà Nội", "Có một Trường Sơn như thế"). Trong tập "Dưới ánh mặt trời", có chùm thơ Nguồn sáng vĩnh hằng với khoảng 70 trang viết về Bác, tập "Hát cùng Hà Nội" có 60 trang viết về Bác.

Sau hơn 50 năm làm thơ về Bác Hồ in rải rác trong 9 tập thơ nói trên, năm 2021, ông in riêng một tập thơ với 49 bài viết về Bác Hồ mang tên "Từ ấy mùa sen" (TAMS).

Từ ấy mùa sen

TAMS gắn với hình ảnh chủ đạo, gần gũi đồng quê Việt Nam là bông sen. Có một số bài nổi bật, ấn tượng như "Ngày ấy mùa sen", "Sen mặt trời", "Câu ca ví dặm mùa sen" hay "Hồ Chí Minh bát ngát những mùa sen"… Ngoài ra, bài thơ "Mỗi bước con đi có cha bên cạnh" được nhà thơ Hồ Bá Thâm viết sau khi xem xong vở kịch "Cha con và Tổ quốc", ngày Nguyễn Tất Thành - Hồ Chí Minh chia tay cha đi về phương Nam để tìm đường cứu nước.

Ông cũng viết nhiều bài thơ về Bác ở miền Trung, khi Bác ở Sài Gòn và khi xa đất nước… Tập thơ còn nhắc nhớ về Đồng Tháp, nơi ở cụ thân sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh, hay cả về sự kiện Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng sang thăm Hoa Kỳ để thể hiện tình hữu nghị như Bác mong ước từ lâu…

Ông tâm sự, trước đây, các chùm thơ về Bác Hồ thường nói nhiều về sự nghiệp của Bác, tình cảm và sự hy sinh của Bác với dân, với đất nước, còn tập TAMS khắc sâu thêm hình ảnh Bác hy sinh tình cảm cá nhân, gia đình, lợi ích riêng vì nghĩa lớn của dân tộc. Tập TAMS viết nhiều về quan hệ Bác Hồ với người thân (với Mệ, Cha, anh em), gắn với tình yêu nước, yêu dân… Dù đã viết nhiều về Bác nhưng tập thơ TAMS vẫn có chỗ đứng riêng, giàu hình ảnh, âm nhạc điệu hơn, ít lặp lại trong các sáng tác trước đó.

"Tháng Năm này xin hứa cùng với Bác

Gian nan khởi nghiệp, lửa thử vàng

Bão giông sóng dữ, luôn vững lái

Nhớ Bác, chúng con đạp sóng bằng!

Tháng Năm này, chắc Bác nhớ mẹ cha

Xả thân sự nghiệp nặng sơn hà

Tất cả hòa vào hồn sông núi

Thiêng liêng phù hộ cháu con ta!

 Tháng Năm này, cháu về thăm nhà Bác

Tháp nén trầm thơm tỏ tấm lòng

Sen nở đưa hương hồn… trong gió

Sáng - vầng - nhật - nguyệt trái - tim -hồng!"


Nhà thơ Hồ Bá Thâm từng được trao tặng nhiều giải thưởng về văn chương - Ảnh: VGP/Anh Thơ

Cảm xúc, suy tư về lãnh tụ thiên tài - về một đời người…

Theo nhà thơ Hồ Bá Thâm, Bác Hồ là nhân vật rất điển hình, đặc biệt điển hình cho trữ tình thơ ca và nghệ thuật khai thác sáng tạo… Khi làm thơ về Bác, ông chú trọng đến nỗi niềm của Bác khi hoạt động cách mạng.

"Viết về Bác là cảm xúc, suy tư không chỉ về lãnh tụ thiên tài mà còn về một con người, một đời người… Viết về Bác là viết về nhân dân, về dân tộc, về cách mạng, về thời cuộc, không chỉ là quá khứ mà cả hiện tại và tương lai…", Hồ Bá Thâm nói và cho biết thêm, khi viết về Bác, ngoài mục đích hay, đúng và lôi cuốn, phải làm sao để không thể hiện sự ca ngợi một chiều mà còn phải có ý nghĩa thức tỉnh, học, làm theo gương Bác một cách sáng tạo.

Cái khó nhất khi làm thơ về Người, theo nhà thơ Hồ Bá Thâm, đó là phải hiểu được nội tâm, cảm xúc trăn trở của Bác. Viết về Bác Hồ hay về quê hương đất nước cũng chính là thể hiện sự suy tư về nhân tình thế thái, về thời cuộc, về số phận con người, số phận dân tộc và cả nhân loại cần lao trong biến cố lịch sử và không chỉ đã qua mà còn là trong tương lai bởi vì Hồ Chí Minh còn sống mãi với nhân dân dân tộc ta. Viết về Bác là để học, để làm theo Bác trong hoàn cảnh của mình và truyền cảm hứng khát vọng cho người khác.

Từ những mùa sen Đồng Tháp

Từ những mùa sen quê Bác

Cháu con yêu kính bên Người

Theo ánh sáng mặt trời nhân văn của Bác…

Lớn lên

Lớn lên…"

Nguồn: https://tphcm.chinhphu.vn/

Bài viết liên quan

Xem thêm
Người thầy xanh thẳm nỗi đời chất chứa yêu thương
Tôi đọc một mạch cuốn sách Người thầy (Nxb Quân đội nhân dân, 2023) của Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh xong mà cứ bâng khuâng mãi. Người thầy xanh thẳm nỗi đời chất chứa yêu thương
Xem thêm
Nguyễn Quốc Trung đã về miền mây trắng
Bài viết của nhà thơ Lê Thành Nghị
Xem thêm
Ký ức một thời trận mạc của chiến sĩ Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân
Đó là Đại tá Hoàng Long Xuyên, sinh năm 1918, nguyên Đội trưởng đội du kích Hòa An - Cao Bằng, nguyên Giám đốc Công an Khu tự trị Việt Bắc kiêm Chỉ huy trưởng Công an nhân dân vũ trang (nay là Bộ đội biên phòng - BĐBP) Khu tự trị Việt Bắc.
Xem thêm
Nhà văn Lương Sỹ Cầm: Như dòng sông lặng lẽ trôi
Nhà văn Lương Sỹ Cầm sinh ngày 15.01.1929 tại Hà Tĩnh, hiện là hội viên cao tuổi nhất của Hội Nhà văn Việt Nam vừa qua đời vào lúc 13h ngày 28.8.2023 tại Hà Nội hưởng thọ 96 tuổi. Theo nhà thơ Nguyễn Quang Thiều: “Ông đã sống, đã sáng tạo gần một thế kỷ trên cõi đời này như không hề biết mệt mỏi. Mới cách đây 5 năm, khi ở tuổi 90, ông vẫn cho ra mắt tiểu thuyết Đèn kéo quân và được trao Giải thưởng Văn học Bộ Quốc phòng”. Tưởng nhớ nhà văn lão thành Lương Sỹ Cầm, Vanvn.vn trân trọng giới thiệu lại bài viết của nhà văn Nguyễn Thế Hùng về ông.
Xem thêm
Từ Kế Tường đánh thức thời hoa mộng
Từ Kế Tường, tên khai sinh là Võ Tấn Tước, quê gốc ở Bình Đại – Bến Tre, nhưng lên Sài Gòn học khá sớm. 19 tuổi tác giả đã là thư ký tòa soạn tờ Tuổi Ngọc, tờ báo dành cho thiếu nhi. Năm 1969, Huyền xưa, tiểu thuyết đầu tay của ông, được in nhiều kỳ trên báo, sau đó mới in sách, lần đầu khoảng 150.000 bản.
Xem thêm
Xuân Oanh - cánh chim Oanh của mùa Xuân Cách mạng! (Phần cuối)
Là một trong những hội viên thế hệ đầu tiên của Hội Nhạc sỹ Việt Nam,
Xem thêm
Phạm Vân Anh - Gót sen nở thắm biên thùy
Từng là sinh viên ngành “hot” (ngôn ngữ Anh) của trường “top” (Đại học Ngoại ngữ Hà Nội), ấy thế nhưng khi tốt nghiệp đại học, Phạm Vân Anh lại quay về quê hương Hải Phòng để làm việc tại Quỹ Bảo trợ Trẻ em thành phố và nhận dạy tình nguyện cho trẻ em lang thang cơ nhỡ tại các lớp học tình thương.
Xem thêm
Nhạc sĩ Xuân Oanh - nhà ngoại giao nhân dân trong kháng chiến chống Mỹ
Xuân Oanh (1923-2010) là tác giả của bài ca “Mười chín tháng Tám”
Xem thêm
Nhà thơ Vân Long và những người văn Thăng Long
Nhà thơ Vân Long làm việc ở báo Độc Lập, sau này anh về NXB Hội Nhà văn, phụ trách phần thơ.
Xem thêm
Xuân Oanh - cánh chim Oanh của mùa Xuân Cách mạng! (Phần 3)
Bạn bè, đồng nghiệp các thế hệ luôn dành cho Xuân Oanh danh xưng Nhà Ngoại giao Nhân dân
Xem thêm
Lê Minh Quốc - Trương Nam Hương, đôi bạn thơ và vùng hoài niệm
Bài viết của Ngô Đức Hành về đôi bạn Lê Minh Quốc - Trương Nam Hương
Xem thêm
Mối tình vì hòa bình
Nhạc sĩ Xuân Oanh (1923-2010) tên đầy đủ là Đỗ Xuân Oanh. Ông xuất thân trong một gia đình nghèo ở thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh. Ông từng làm việc cho báo Cứu quốc.
Xem thêm
Văn Cao: Từ “Buồn tàn thu” tới mùa thu Cách mạng
 Kỷ niệm 100 năm ngày sinh nhạc sĩ Văn Cao (1923-2023), một chương trình nghệ thuật đặc biệt Đàn chim Việt sẽ được tổ chức để tôn vinh tài năng của người nghệ sĩ lớn. Chương trình diễn ra lúc 20 giờ ngày 20.8 tại Nhà hát Lớn Hà Nội. Xin giới thiệu bài viết của nhạc sĩ Trần Lệ Chiến – Phó Tổng biên tập Tạp chí Âm nhạc – Hội nhạc sĩ Việt Nam về nhạc sĩ Văn Cao.
Xem thêm
Đỗ Xuân Oanh - một cuộc đời, một nhân cách
Phim tư liệu giới thiệu nhân kỷ niệm 78 năm Cách mạng Tháng Tám
Xem thêm
Nhà văn Nguyễn Bình Phương: Đa tầng hiện thực và cách tân tiểu thuyết
Lần gần nhất tôi gặp nhà văn Nguyễn Bình Phương – Tổng Biên tập Tạp chí Văn nghệ quân đội, Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam khi anh tham gia cùng đoàn công tác của Trung ương tham dự hội nghị toàn quốc về công tác tuyên giáo tổ chức tại Quảng Nam ngày 4.7.
Xem thêm
Nhà văn, nhà viết kịch Minh Khoa với những “hào kiệt phương nam”
Nguồn: Tạp chí Văn nghệ TP.HCM số 85, ngày 3/8/2023
Xem thêm