TIN TỨC

Mùa thu đây hỡi cờ hồng vàng sao – Tản văn của Lê Xuân

Người đăng : phunghieu
Ngày đăng:
mail facebook google pos stwis
69 lượt xem

Tháng Tám cũng là tháng giữa thu, tháng để các em thiếu niên, nhi đồng phá cỗ trông Trăng, mừng Tết Trung thu, rước đèn, múa lân dưới trăng thanh, gió mát…

Thu Việt Nam không có màu vàng rực rỡ như trong tranh của danh họa Levitan ở phía trời Nga, và cũng không có cái lạnh như dùi nhọn chích cành cây ở phía bắc Trung Quốc, Mông Cổ. Thu Việt Nam chỉ có gió heo may nhè nhẹ đủ làm phất phơ ngọn cỏ và cành trúc la đà. Và thoang thoảng đâu đây trong không gian sâu lắng có hương cốm gói trong lá sen thơm dịu, thanh tao:

Chớm vào thu cốm đã thơm

  Lá sen ơi, gói nỗi buồn hộ anh

(Trương Nam Hương)

Vòm trời thu cao hơn, rộng hơn và xanh hơn. Mặt nước các hồ ao, sông ngòi phẳng lặng, trong văn vắt, phủ một làn sương mỏng như khói vào mỗi buổi ban mai.

Tháng Tám cũng là tháng giữa thu, tháng để các em thiếu niên, nhi đồng phá cỗ trông Trăng, mừng Tết Trung thu, rước đèn, múa lân dưới trăng thanh, gió mát. Thiên nhiên hào phóng, ban tặng ánh trăng rằm tháng Tám như dát vàng, dát bạc lên trời mây, sông nước, muôn loài. Tháng Tám mùa thu cũng là tháng giữa hè, các cô cậu học trò tha hồ đùa dỡn cùng sông rạch, cỏ cây, dế mèn, dế chũi…

Trong mắt các nhà thơ lãng mạn một thời, thu hiện lên lung linh với muôn sắc màu và tâm trạng. Lưu Trọng Lư thấy trăng thu mờ thổn thức cùng con nai vàng ngơ ngác/ đạp trên lá vàng khô, Xuân Diệu nhìn Rặng liễu đìu hiu đứng chịu tang mà thấy trời thu Với aó mơ phai dệt lá vàng. Bích Khê ngạc nhiên và than thở cùng Tì bà khi thu vừa chớm: Ô hay! Buồn vương cây ngô đồng/ Vàng rơi! Vàng rơi! Thu mênh mông. Biết bao nhà thơ của phong trào Thơ mới trước CMT8 chỉ biết nhặt lá vàng hoặc như con nai bị chiều đánh lưới/ chẳng biết đi đâu đứng sầu bóng tối (Khi chiều giăng lưới– Xuân Diệu).

Sau CMT8, Huy Cận đã thấy một Chiều thu quê hương rộn rã và tràn đầy màu sắc:

Chiều thu trong, lá trúc vờn đẹp quá

  Lá mía xanh nhung quạt vào mái rạ

  Tiếng lao xao như ai ngã nón chào

  Hoa mướp cuối mùa vàng rực như sao.

Nhưng không gì vui và đẹp bằng trong mắt mỗi người dân Việt Nam là ngày Thu 19/8 và Quốc khánh 2/9/1945. Khắp các hang cùng ngõ vắng đều rầm rập bước chân Cùng nhau đi hùng binh của đủ mọi lớp người hát vang lời ca: Diệt phát xít, cướp thóc lúa, giết bầy chó đê hèn của chúng. Tiến lên nền dân chủ cộng hòa, giành lại áo cơm tự do, dưới lá cờ đỏ ánh vàng sao… (Nguyễn Đình Thi). Trong tim mỗi người như có con chim hót và ngực nở căng hít thở khí trời thu Tự do – Độc lập:

Ngực lép bốn ngàn năm, trưa nay cơn gió mạnh

  Thổi phồng lên. Tim bỗng hóa mặt trời

(Huế tháng Tám – Tố Hữu)

Mùa thu tháng Tám năm 1945 ghi một dấu son chói lọi vào sử vàng dân tộc. Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập tại vườn hoa Ba Đình- Hà Nội, khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hòa. Dưới nắng thu vàng rực rỡ, hơn nửa triệu con tim như nín thở nghe những lời tuyên bố hào hùng của Người – lời thiêng của sông núi: Pháp chạy! Nhật hàng! Vua Bảo Đại thoái vị! Và lá cờ đỏ sao vàng tung bay kiêu hãnh cùng Tiến quân ca:

Tiến quân ca như sóng vỗ bên lòng

Dào dạt mãi tiếng của dòng máu trẻ.

(Xuân Diệu)

Ai cũng nhìn đời bằng đôi mắt xanh non để  chào đón Ngọn quốc kỳ và mừng Hội nghị non sông, mừng mùa thu Độc lập đầu tiên của dân tộc. Một mùa xuân bất tuyệt của muôn xuân đã hé mở  từ những ngày thu tháng Tám:

Xuân nước Việt khởi một ngày tháng Tám

 Triều nhân dân lên với sóng Hồng Hà

(Xuân Diệu)

Trời đất đã vào thu cùng  tình yêu đôi lứa:

Đất trời hồi hộp cùng anh

  Có em về nữa là thành mùa thu

(Đợi thu về – Bế Kiến Quốc)

Tháng Tám mùa thu, tháng Tám lịch sử! Tháng Tám của những ngày xưa vọng nói về (Nguyễn Đình Thi). Và tháng Tám hôm nay, cả dân tộc đang phi nhanh trên cỗ xe thiên lý mã, làm nên bao điều kì tích của đất nước trên con đường công nghiệp hóa, hiện đại hóa dưới chiếc đũa thần kỳ diệu của Đảng kính yêu, và theo con đường mà Bác đã chọn cho dân tộc từ cách mạng mùa thu 1945.

Những ngày thu tháng Tám ở phương Nam ấm áp, nắng trải vàng trên những miệt vườn xanh mướt xum xuê, trên những kinh rạch chứa đầy tôm cá. Thu về ở đất trời phương Nam không rõ lắm như ở phương Bắc. Cây cối ở đây chẳng úa vàng, rụng lá, chẳng bao giờ trơ trụi, khẳng khiu cành như một gọng vó, mà vẫn xanh tươi mượt mà cùng hai mùa mưa nắng. Những sân chim, vườn cò Bằng Lăng (Thốt Nốt), Tràm chim Tam Nông (Đồng Tháp), sân chim Bạc Liêu, Cà Mau… vẫn nườm nượp những cánh cò mỗi khi chiều về. Chúng nhảy múa và hát vang bản hợp xướng bất tận. Chúng chẳng phải thiên di như những đàn chim phương Bắc. Đâu đây trong gió thu phương Nam tôi lắng nghe bước đi của lịch sử cha ông, lắng nghe hồn thiêng sông núi của CMT8 vọng về, và mở lòng rạo rực  hoài niệm biết bao điều về đất trời, thời đại, con người của mùa thu tháng Tám:

Mùa thu cách mạng công nông

 Mùa thu đây hỡi cờ hồng vàng sao.

(Tố Hữu)

 

                                                                                            L.X

 

Bài viết liên quan

Xem thêm
Nhớ mãi kỷ niệm với nhà văn Nguyễn Quốc Trung
Qua các nguồn tin, được biết Hội nhà văn thành phố Hồ Chí Minh và Tạp chí Văn nghệ Quân đội chuẩn bị phối hợp tổ chức hoạt động tưởng nhớ nhà văn Nguyễn Quốc Trung sau 2 năm anh rời “cõi tạm” và nhân sự kiện anh được truy tặng Giải thưởng Nhà nước với tiểu thuyết Đất không đổi màu, tôi cảm thấy vui mừng xen lẫn sự bồi hồi, xao xuyến.
Xem thêm
Tàn thu vắng bóng - Tản văn của Đặng Tường Vy
 Châu Âu thật tuyệt với bốn mùa rõ rệt. Mùa nào cũng có nét quyến rũ riêng, làm người tha hương vơi đi nỗi buồn dịu vợi. ..
Xem thêm
Nhớ Nguyễn Quốc Trung
Nhà văn Bích Ngân, Chủ tịch Hội nhà văn TP HCM gọi điện thông báo với tôi về việc Hội nhà văn TP HCM phối hợp cùng Tạp chí Văn nghệ quân đội tổ chức tưởng nhớ nhà văn Nguyễn Quốc Trung nhân hai năm ông rời cõi tạm và đặc biệt nhà văn được truy tặng giải thưởng Nhà nước về tiểu thuyết Đất không đổi màu.
Xem thêm
Cửa bể Cần Giờ | Bút ký của Nguyễn Minh Ngọc
Bài đăng Báo Văn Nghệ (Hội Nhà văn VN) số 35+36, ra ngày 2-9-2023
Xem thêm
Tản Mạn Vàm Cỏ Đông - Tùy bút Trần Thế Tuyển 
Có lẽ trên trái đất này, không ở đâu cái giá để có độc lập dân tộc, tự do hạnh phúc lại đắt như ở Việt Nam. Để có hình hài đất nước, vị thế quốc gia như ngày hôm nay đã có hàng triệu triệu người con ưu tú ngã xuống. Máu xương của họ tan biến thành đất đai tổ quốc và hồn của họ bay lên hóa linh khí quốc gia.
Xem thêm
Người lính làm nên huyền thoại
Phải nói, Trần Ngọc Trác là một cây viết tâm huyết với đề tài truyền thống cách mạng. Gặp  ông cách nay đã vài chục năm, tôi vẫn nhớ dáng đi nhanh nhẹn, giọng nói trầm ấm và ánh nhìn thân thiện của nhà văn. Lúc ấy Trần Ngọc Trác là cán bộ của Đài Phát thanh- Truyền hình tỉnh Lâm Đồng. Đã đọc Trần Ngọc Trác nhưng thực sự khi ông đảm nhiệm làm phim Người lính làm nên huyền thoại   về Đại tá Lê Kích (cậu ruột thứ Tám của vợ tôi), chúng tôi mới gắn bó  như anh em thân thiết. 
Xem thêm
Trúc Phương, người mà tôi muốn nói nhiều hơn những người khác
Bài phát biểu xúc động của nhà thơ Nguyễn Quang Thiều
Xem thêm
Anh hùng Võ Thị Sáu trong tâm thức người đang sống
Ký của nhà văn Trầm Hương trên báo Phụ Nữ Việt Nam
Xem thêm
Dân lo | Bút ký của Lê Thanh Huệ
Bài đăng báo Văn Nghệ số 30 (3309) ngày 29-7-2023
Xem thêm
Kỷ niệm về nhà văn Minh Khoa với Trần Thế Tuyển
Sau giải phóng Sài Gòn, giải phóng hoàn toàn Miền Nam, thống nhất đất nước(30-4-1975), từ Trung đoàn 174, tôi được điều về học tập và làm việc ở báo Quân khu 7. Vừa đặt ba lô trong tòa nhà kiến trúc kiểu Pháp tại căn cứ Trần Hưng Đạo, nơi đặt tổng hành dinh của Bộ Tổng Tham mưu quân đội chế độ cũ, anh Mai Bá Thiện lúc đó phụ trách báo Quân khu 7 dẫn tôi ra mắt Phó phòng Tuyên huấn Quân khu - nhà văn Minh Khoa, lúc đó trực tiếp làm Tổng biên tập báo Quân khu 7. Từ lâu đã nghe danh nhà văn Minh Khoa với những truyện ký viết về Anh hùng, dũng sĩ diệt Mỹ, đặc biệt vở kịch Người ven đô với nhân vật Ông Tám Khỏe đậm đặc chất nông dân Nam Bộ, nay được gặp trực tiếp tác giả, tôi không khỏi bồi hồi, xúc động.
Xem thêm
Lòng tri ân luôn là giá trị bất bất biến
Bài đăng Tạp chí Linh khí Quốc gia kỷ niệm 76 năm ngày Thương binh - liệt sĩ
Xem thêm
Mây trắng trong vườn chè ông nội | Tản văn của Trang Thanh
tôi hay nhớ những gương mặt người thân đã khuất bóng...
Xem thêm
Hoa biên cương: Nấm độc trên đất Tây Nguyên (Kỳ cuối)
Chúng tôi cũng dự nhiều cuộc họp ở các buôn làng Tây Nguyên, chứng kiến những người lầm lỡ vượt biên hay đi biểu tình gây rối được kiểm điểm trước các già làng và bà con trong buôn. Ai cũng cúi đầu xấu hổ, xin được tha thứ, hứa sẽ không tái phạm.
Xem thêm
Hoa biên cương: Lương y của buôn làng (kỳ 4)
Bút ký nhiều kỳ của nhà văn Lại Văn Long
Xem thêm
Hoa biên cương: Từ biên giới đến hải đảo (Kỳ 2)
Bảo vệ biên cương và tình hữu nghị
Xem thêm
Vọng âm buồn | Hoàng Phủ Ngọc Phan
Một loài chim có tiếng kêu nghe như Ơi đò Ca Cút
Xem thêm
Đêm Tháng Giêng - Tản văn Trần Bảo Trân
Ngày anh cưới chị, tôi còn nhỏ. Gần bảy thập kỷ trôi qua, tôi vẫn còn nhớ như in, ngôi nhà lợp rạ, vách đất của chúng tôi có khách là một người lính. Anh bận bộ quân phục màu cỏ úa với chiếc mũ mềm có ngôi sao lấp lánh. Ngày chị đi lấy chồng, tôi tiễn chị ra cánh đồng, cuối bờ tre gai thường ngày ríu rít tiếng chim. Cầm tay tôi, chị khóc. Em ở nhà nhé. Nếu rảnh chị sẽ về chơi với em. Mắt nhoà, tôi cố giữ không để lệ rơi.
Xem thêm