Elizabeth Gilbert là một nhà văn sáng giá người Mỹ mà có lẽ tên tuổi không còn xa lạ với những người am hiểu văn học hiện đại. Những cuốn sách của bà mang nhiều ý nghĩa sâu sắc nhưng vẫn luôn dung dị và dễ hiểu đối với những độc giả bình dân. Có lẽ vì vậy mà những tác phẩm của Elizabeth ngày nay luôn trở thành sách bestseller thực sự. Nhưng ít người biết được rằng nhiều chi tiết trong các tác phẩm nổi tiếng của bà từng diễn ra trong đời thực của nữ văn sĩ Mỹ xuất chúng này.

(Vanchuongthanhphohochiminh.vn) – “Con gái của chim Phượng hoàng – Hy vọng là con đường của tôi” của tác giả Isabelle Müller ngay từ khi ra mắt đã gây tiếng vang lớn, khi kể câu chuyện đặc biệt về một người phụ nữ có dòng máu Việt không cho phép bản thân bị bất hạnh vùi dập, đã vươn lên làm chủ cuộc đời và bất chấp mọi ràng buộc của số phận, trở thành một doanh nhân thành đạt ở Đức.

Zhivka Baltadzhieva sinh năm 1947 tại Sofia, Bulgaria. Bà là nhà thơ song ngữ Bulgaria – Tây Ban Nha, nhà tiểu luận, dịch giả, kịch tác gia, biên tập viên, tiến sĩ Ngữ văn. Đã xuất bản một số tập thơ: “At the End of the Green Forest” (tạm dịch: Ở cuối rừng xanh), “Fever” (tạm dịch: Cơn sốt), “GenES”, “Escape to the Real” (tạm dịch: Thoát vào sự thật), “Sun” (tạm dịch: Mặt trời), “Never” (tạm dịch: Không bao giờ), “Rootless (Stateless) Mythologies” (tạm dịch: Thần thoại vô biên), “Alien Poem” (tạm dịch: Bài thơ về người ngoài hành tinh), “Daylight” (tạm dịch: Ánh ngày), “Solar Plexus” (tạm dịch: Tia mặt trời phức rối). Những bài thơ của bà được đưa vào những tuyển tập quan trọng của thơ đương đại xuất bản tại Hoa Kỳ, Châu Âu, Châu Mỹ Latinh, Châu Á và Châu Phi. Bà đã được trao Giải thưởng Nhà thơ của Thế giới khác (Poets of Other Worlds Award) do Quỹ Thơ ca quốc tế trao tặng; Giải thưởng Thơ Châu Âu “Clemente Rebora”; Giải thưởng quốc tế cho nhà thơ xuất sắc nhất về thơ chữ Hán; Giải thưởng bài luận quốc tế María Zambrano. Các tác phẩm “Mother Language” (tạm dịch: Tiếng mẹ đẻ), “Dimcho Debelianov”, “Tsvetan Zangov” của bà đã giành các giải thưởng thơ quốc gia. Bà đã hai lần giành giải Quốc gia về Dịch thuật.

Cho dù cuộc sống có phát triển tới đâu đi chăng nữa, mà không chăm lo phát triển văn học, dịch văn học, xuất khẩu văn hóa qua con đường văn học, thì tâm hồn các thế hệ con cháu chúng ta hẳn sẽ nghèo đi, và đó là điều vô cùng khó cứu vãn.

Nữ thi sĩ Nga – Xô Viết Olga Fiodorovna Berggoltz sinh năm 1910 và qua đời năm 1975 tại Saint Petersburg (Petrograd, Leningrad). Ít người biết, xung quanh tác phẩm và cuộc đời Olga Berggoltz, đã có nhiều sai lệch do dịch thuật, thậm chí do quá yêu quý nhà thơ. Nói ra, có thể làm tan vỡ hình ảnh lung linh. Tuy vậy, việc tìm ra sự thật của những huyền thoại cũng cần thiết, để tránh việc “dĩ ngoa truyền ngoa” mà đắc tội với nhà thơ chúng ta yêu quý.

Sự khác biệt không thể hòa giải giữa những người khổng lồ như Lev Tolstoy và Maxim Gorky giúp chúng ta hiểu rõ hơn về con đường hủy diệt của Nga trong thế kỷ 20 – theo tác giả một bài trên cổng điện tử Big Think của Mỹ. Cũng theo ý kiến ​​của tác giả này, mặc dù các tác phẩm của hai cây đại thụ không thể cứu đất nước của họ khỏi những tai họa chính trị, nhưng vẫn có thể hy vọng rằng các tác phẩm ấy sẽ định hướng cho sự phát triển của nhân loại trong tương lai.

Picasso (1881-1973) là họa sĩ, thợ chạm, điêu khắc gia người Tây Ban Nha. Đến hoạt động nghệ thuật tại Paris vào năm 1904, họa sĩ đã làm đảo lộn nền nghệ thuật hiện đại và gây ấn tượng về sự phong phú tác phẩm qua nhiều giai đoạn: Thời kỳ lam – thời kỳ hồng, (1901-1905), lập thể (Quí bà ở Avignon, 1906-1907); tân ấn tượng, 1920, và họa sĩ cũng đã thử nghiệm khuynh hướng siêu thực (surrealisme, 1925-1936), biểu hiện (expressionnisme). Tác phẩm của Picasso còn lưu tại Paris (Hotel Sale) và Barcelone.

Có thể nói sự nghiệp và cuộc đời của đại văn hào Léon Tolstoï gắn liền với cuộc hôn nhân cùng cô gái kém 16 tuổi, cũng là một người thuở ấu thơ khao khát trở thành nhà văn. Đời sống gia đình chứa đựng nhiều bi kịch cùng những quan niệm cực đoan của Léon Tolstoï theo thời gian đã đẩy họ ra xa nhau dù đã có cùng nhau tới 13 đứa con và sống cùng nhau đến cuối đời. Sau khi Léon Tolstoï bỏ đi khỏi nhà và qua đời, bà Sophie Tolstoï vợ ông cùng với việc xuất bản một số tác phẩm đã viết về cuộc hôn nhân của mình với đại văn hào. Bản dịch dưới đây của dịch giả Dương Thắng từ bài viết của nhà văn Linda Lê cho thấy một góc nhìn chua xót từ phía người cả đời nguyện làm cái bóng của Léon Tolstoï.

Jack London là một trong những nhà văn hiện đại Mỹ có tác phẩm được dịch in nhiều nhất đồng thời cũng là một trong số những nhà văn Mỹ được mến mộ nhất ở Việt Nam.