TIN TỨC

Ý tưởng “Linh khí quốc gia” và bài ca giữ nước

Người đăng : phunghieu
Ngày đăng: 2024-12-08 23:21:49
mail facebook google pos stwis
742 lượt xem

LÊ THIẾU NHƠN

“Linh khí quốc gia” là một trường ca khác biệt. “Linh khí quốc gia” khác biệt với những trường ca. Trần Thế Tuyển đã viết và khác biệt với những trường ca đã công bố trong văn chương Việt. Vì sao khác biệt? Vì hầu hết trường ca đều được viết để kể lại một câu chuyện đã xảy ra, còn “Linh khí quốc gia” được viết để đề nghị một ý tưởng mong muốn sớm thực hiện: “Ngày hai mươi bảy tháng bảy, hằng năm/Linh khí quốc gia - những người giữ nước”.

Ý tưởng Linh khí quốc gia được Trần Thế Tuyển xác định như một dự án tâm linh cần thiết, cho nên cả 6 chương trở thành dữ liệu biện chứng cho giá trị thực tiễn của Quốc giỗ. Vận dụng cả lịch sử và truyền thuyết, Trần Thế Tuyển đưa ra minh ước:

“Những người lính đầu tiên ngã xuống

Thành cổ tích, dân ca

Thành điệu chầu văn hay làn quan họ

Thành bài chòi, thành câu vọng cổ

Da diết theo dân tộc mấy ngàn năm”.

Xã hội chúng ta đã quen thuộc với khái niệm “liệt  sĩ”, nhưng Trần Thế Tuyển cảm thấy tinh thần đền ơn đáp nghĩa của người Việt Nam phải sâu rộng hơn nữa. Trần Thế Tuyển hướng đến khái niệm “nghĩa sĩ” và dành hẳn một chương cồn cào nhất, trăn trở nhất để bái vọng “Những nghĩa sĩ như cột mốc biên cương”. Với một dân tộc đã chịu đựng tai họa xâm lăng triền miên, không thể đong đếm hết bao nhiêu đứa con của mẹ Việt Nam lặng lẽ chôn vùi trong binh lửa. Những chiến công hiển hách và những mất mát âm thầm, khi đặt cạnh nhau, đều không thể nén những cơn xúc động cuộn trào từ trái tim con người biết nghĩ về Tổ quốc, biết nghĩ về đồng bào. Những địa danh mỗi lần nhắc lại sông Như Nguyệt, gò Đống Đa, cọc Bạch Đằng, ải Chi Lăng, đảo Gạc Ma... đều tự hào và đều nghẹn ngào. Cho nên, “liệt sĩ” và “nghĩa sĩ” đều đáng kính trọng như nhau.

Hình ảnh “nghĩa sĩ” được Trần Thế Tuyển tái hiện bằng những câu thơ gan ruột:

“Xương trắng 96 /

Linh khí quốc gia

Trường Sơn và máu hồng Đồng Tháp/Cả những nghĩa binh quả cảm giữa đại dương”.

Và, ông thúc giục cộng đồng nhận diện:

“Có những người lính phía bên kia chịu đựng bao cay đắng/Âm thầm lấy máu giữ Hoàng Sa”.

Đây là một thái độ sòng phẳng và văn minh của một người cầm bút.

Sự tự nguyện chìm khuất của nghĩa sĩ, đã đánh thức lòng trắc ẩn của thế hệ sau. Bởi lẽ, xuất phát từ thiện chí “Đất Tổ quốc ngập tràn sắc giặc/Dẫu vong thân cũng thấy ấm lòng” khiến ngọn lửa yêu thương nhen nhóm lên và bùng cháy lên “Vị quốc vong thân thành đuốc sáng/Soi cho dân tộc mấy ngàn năm”.

Trần Thế Tuyển từng tôn kính liệt sĩ “Thân ngã xuống thành đất đai Tổ quốc/Hồn bay lên hóa linh khí quốc gia” và bây giờ ông cúi đầu cảm tạ cả những nghĩa sĩ “Là Thành Hoàng của nước non/Để đất nước này nguyên vẹn từng tấc đất cha ông/ Để ban mai nơi địa đầu Lũng Cú/Để Cà Mau cánh buồm căng gió/Dạ cổ hoài lang nhức nhối mũi con tàu”.

Nhà thơ Trần Thế Tuyển và Trung tướng Lưu Phước Lượng tặng sách cho bạn đọc trong ngày ra mắt 4 tập sách

Trường ca “Linh khí quốc gia” của Trần Thế Tuyển không mưu cầu những thi tứ bay bổng và những vần điệu du dương. Những câu thảng thốt giúp trường ca “Linh khí quốc gia” nén chặt để nhắc nhớ những hương hồn vô danh, để ghi tạc những oan khiên dâng hiến, để truy điệu những sứ mệnh cao cả. Hơi thơ gấp gáp và mạch thơ chuyển động suốt trường ca “Linh khí quốc gia” chính là bài ca giữ nước thiêng liêng cho hôm nay và mai sau kiêu hãnh đứng trên đất đai tổ tiên ngàn đời để lại: “... như cánh buồm/Căng gió chở tương lai và quá khứ/ Để cốt cách Việt chói ngời lịch sử”.

Tháng 9-2023

  L.T.N 

 

Bài viết liên quan

Xem thêm
“Hư Thực” của Phùng Văn Khai: Tiếng nói Hậu Hiện Đại và Dấu Ấn Văn Chương Đương Đại Việt Nam
Văn học luôn là tấm gương phản chiếu xã hội, là nơi ghi lại những biến chuyển của thời đại và tâm hồn con người. Trong lịch sử văn học Việt Nam, mỗi thời kỳ đều có những tác phẩm tiêu biểu, vừa mang dấu ấn thời đại, vừa để lại những giá trị trường tồn cho đời sau. Tuy nhiên, khi thế giới bước vào kỷ nguyên toàn cầu hóa và đa dạng văn hóa, các giá trị truyền thống gặp nhiều thử thách. Đặc biệt, với sự bùng nổ thông tin và biến động xã hội, con người ngày nay không còn sống trong một thế giới đơn giản, rạch ròi mà là một thế giới đa chiều, hỗn loạn và khó đoán định.
Xem thêm
Thế giới kỳ vĩ của thơ
Thế giới của thơ, với thi sỹ là bến đậu của tâm hồn, là cánh đồng gieo trồng cảm xúc và chữ nghĩa, là bầu trời để cất cánh ước mơ và thả hồn phiêu lãng; với đọc giả là nhịp cầu kết nối con tim, là dòng sông soi rọi, tắm táp tâm hồn để được nâng đỡ và bay cao.
Xem thêm
Văn học dịch và những tác động đến đời sống văn học Việt Nam những năm đầu thế kỉ XXI
Nói đến văn học dịch những thập niên đầu thế kỉ 21, có lẽ, trước hết, phải nhắc tới việc rất nhiều tác phẩm thuộc hàng “tinh hoa”, “kinh điển”, hay các tác phẩm đạt được các giải thưởng văn chương danh giá (Nobel, Pulitzer, Man Booker...) đã được chú trọng chuyển ngữ trong giai đoạn này.
Xem thêm
Vài nhận thức về trường ca “Lò mổ” của Nguyễn Quang Thiều
Tôi hỏi nhiều nhà thơ và văn, rằng họ thấy trường ca “Lò mổ” của Nguyễn Quang Thiều như thế nào và đặng họ có thể khai sáng chút gì cho tôi nhưng không ai có câu trả lời khiến tôi thỏa mãn, đa phần đều nói “Ái chà, Lò mổ của Nguyễn Quang Thiều hả, bọn tớ cũng chỉ nghe dư luận ồn ào trên mạng thôi chứ có sách đọc đâu!”.
Xem thêm
Nguyễn Duy – Vịn thi ca vượt thác thời gian...
Bài đăng Văn nghệ Công an số ra ngày 13/11/2025
Xem thêm
Thơ có nghĩa là “thương” - Tiếng thơ Đặng Nguyệt Anh
Một bài viết thấm đẫm nhân tình của Tuấn Trần – người trẻ viết về Đặng Nguyệt Anh, “ngoại” của thơ và của lòng nhân hậu. Từ câu chữ đến cảm xúc, bài viết là một lời tri ân chân thành dành cho thế hệ cầm bút đã “đem trái tim yêu thương gánh ghì số phận chung”, để hôm nay, thơ của họ vẫn còn làm dịu đi những cơn bão đời người.
Xem thêm
Chất liệu dân gian trong ca khúc Việt Nam hiện đại
Bài viết này xin phép được tiếp tục trình bày một xu hướng vận động chủ đạo của âm nhạc dân gian truyền thống Việt Nam sau 1975: dân tộc hóa ca khúc Việt Nam.
Xem thêm
Đọc thơ Thiên Di
Dường như là một giấc mơ chậm rãi, dịu dàng, vẫn đọng lại dư âm của cô đơn, khao khát và hy vọng. Tác giả sử dụng nhịp điệu từ những chi tiết nhỏ – mưa rả rích, ánh mắt, cánh hoa – để cảm xúc lan tỏa, khiến độc giả không cần lạm dụng từ ngữ hoa mỹ vẫn cảm nhận được sự mềm mại, tinh tế và ám ảnh.
Xem thêm
Nguyễn Khuyến “thâm nho” giữa đời thường
Nguyễn Khuyến (Nguyễn Thắng, 1835-1909) hiệu Quế Sơn, tự Miễn Chi. Người đời gọi ông là Tam Nguyên Yên Đổ, do lấy địa danh là xã (làng) Yên Đổ (huyện Bình Lục, Hà Nam trước đây) ghép với việc ông thi đỗ đầu (giải nguyên) cả ba kỳ thi hương, hội và đình. Nhưng việc này thì chính Nguyễn Khuyến cũng chẳng tự hào cho lắm, ông viết: “Học chẳng có rằng hay chi cả/ Cưỡi đầu người kể đã ba phen”.
Xem thêm
Triệu Kim Loan - Khúc độc thoại xanh của hồng gai
Bài viết sâu sắc dưới đây của nhà văn Kao Sơn dành cho buổi ra mắt sách Chữ gọi mùa trăng - Tập thơ thứ 7 đánh dấu chặng đường chín muồi của nhà thơ Triệu Kim Loan
Xem thêm
Quan niệm của Xuân Diệu về thơ từ những câu chuyện đời thường
Sinh thời, theo thống kê của Mã Giáng Lân, thi sĩ Xuân Diệu đã có hơn 500 buổi bình thơ trước công chúng. Đây là hoạt động nghệ thuật mà hiếm có nhà thơ, nhà văn nào ở Việt Nam và cả trên thế giới có thể sánh được. Không chỉ trong nước, chính “ông Hoàng thơ tình” Xuân Diệu đã có công quảng bá thi ca Việt Nam ra thế giới, giúp độc giả nước ngoài biết đến Nguyễn Du, Nguyễn Trãi, Tú Xương, Hồ Xuân Hương…
Xem thêm
Hành trình nước - Bước chuyển mình của kẻ sĩ chu du
Với Hành trình nước, Vũ Mai Phong cho phép người đọc thám hiểm một cõi tâm hồn mình, để chiêm nghiệm, để cảm nhận sự chuyển hóa kỳ diệu của nước - từ giọt sương nhỏ bé hóa thành đại dương bao la, từ tâm hồn cá nhân hòa vào tính thiêng của Tổ quốc.
Xem thêm
Gió Phương Nam 4 - Những lời thơ chân thực
Trang thơ “Gió Phương Nam 4” dễ dàng gợi lại những bước chân đồng đội năm xưa – bước chân thời chiến, bước chân thời bình, mang theo niềm vui, nỗi nhớ và cả những nỗi buồn sâu lắng.
Xem thêm
“Bến nước kinh Cùng” - Bến đợi của ký ức và tình người…
“Giữa bao vội vã, còn mấy ai lắng lòng với những phận người quê mộc mạc?” - Chính từ trăn trở ấy, “Bến nước kinh Cùng” của nhà văn Nguyễn Lập Em được tìm đến như một lời nhắc nhở tha thiết, đưa ta trở về với đất và người Nam Bộ, nơi tình quê và tình người thấm đẫm trong từng trang viết.
Xem thêm
Người thơ xứ Quảng: “Ảo hương lãng đãng bên trời cũ”
Nhà thơ Xuân Trường - tên thật Nguyễn Trường - là một tâm hồn phiêu bạt. Ông sinh ngày 12/12/1949 (theo giấy khai sinh) nhưng thực tế là năm 1945 (tuổi Ất Dậu), tại xã Đại Phong, huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam.
Xem thêm
Nước sông Sa Lung chưng cất bầu rượu thơ
Nhà thơ Nguyễn Hữu Thắng lớn lên bên dòng sông Sa Lung xanh trong. Có phải dòng sông Sa Lung là dòng sông thơ ca của đất Rồng - Vĩnh Long?. Tuổi thơ anh vô tư ngụp lặn vẫy vùng bơi lội tắm mát trong dòng sông ấy, nên anh rất yêu thơ, tập tành sáng tác thơ và thành công thơ khá sớm.
Xem thêm
Cung ngà xưa – Tiếng vọng ký ức trong miền tiếp nhận hôm nay
Đặt trong bối cảnh văn hóa, “cung ngà” còn gợi đến truyền thống âm nhạc dân tộc, nơi tiếng đàn, tiếng sáo từng là phương tiện gắn kết cộng đồng. Người miền Trung – đặc biệt là Huế và xứ Quảng – vốn sống trong không gian khắc nghiệt, thường tìm đến âm nhạc như một nơi trú ngụ tinh thần. Vì vậy, bài thơ không chỉ là ký ức cá nhân, mà còn mang dấu vết của ký ức tập thể.
Xem thêm
“Công chúa Ngọc Anh – bể khổ kiếp nhân sinh”
Văn học lịch sử vốn được xem là mảng khó viết bởi vừa đảm bảo tính chính xác vừa phải tạo được tính hấp dẫn lôi cuốn. Người viết văn học lịch sử không thể xuyên tạc, tô vẽ hay làm méo mó đi nội dung câu chuyện. Chính vì khó viết nên văn học lịch sử luôn là đề tài thu hút nhiều người đọc, bởi đó là cơ hội để người đọc và người sáng tác chiêm nghiệm lại quá khứ, suy ngẫm về tương lai, trăn trở về những hưng thịnh của thời đại, là một dòng chảy làm tái sinh những giai thoại dựa trên sự kiện lịch sử. Người viết văn học lịch sử là người phục dựng lại những bí ẩn còn chìm sâu trong bức màn thời gian, làm sáng tỏ những giá trị nghệ thuật mang tính truyền thống hay tín ngưỡng.
Xem thêm
Nhẹ nhàng bài ca cuộc sống nơi “Những cơn mưa thu” của Thanh Tám
Thanh Tám, Hội viên Hội Văn học nghệ thuật Lai Châu là cây viết truyện ngắn khá quen thuộc với bạn đọc. Một số truyện ngắn của Thanh Tám đã được đăng tải trên các trang báo sang trọng Báo Văn nghệ, Trang báo điện tử Vanvn.vn của Hội Nhà văn Việt Nam. Một trong những truyện ngắn của em, tôi tin rằng nhiều người thiện cảm, đó là truyện ngắn Những cơn mưa thu. Một câu chuyện gọn gàng, xinh xắn, gợi trong lòng độc giả những ấm áp, yêu thương như giọng văn nhẹ nhàng, truyền cảm của tác giả vậy.
Xem thêm