TIN TỨC

Ý tưởng “Linh khí quốc gia” và bài ca giữ nước

Người đăng : phunghieu
Ngày đăng: 2024-12-08 23:21:49
mail facebook google pos stwis
638 lượt xem

LÊ THIẾU NHƠN

“Linh khí quốc gia” là một trường ca khác biệt. “Linh khí quốc gia” khác biệt với những trường ca. Trần Thế Tuyển đã viết và khác biệt với những trường ca đã công bố trong văn chương Việt. Vì sao khác biệt? Vì hầu hết trường ca đều được viết để kể lại một câu chuyện đã xảy ra, còn “Linh khí quốc gia” được viết để đề nghị một ý tưởng mong muốn sớm thực hiện: “Ngày hai mươi bảy tháng bảy, hằng năm/Linh khí quốc gia - những người giữ nước”.

Ý tưởng Linh khí quốc gia được Trần Thế Tuyển xác định như một dự án tâm linh cần thiết, cho nên cả 6 chương trở thành dữ liệu biện chứng cho giá trị thực tiễn của Quốc giỗ. Vận dụng cả lịch sử và truyền thuyết, Trần Thế Tuyển đưa ra minh ước:

“Những người lính đầu tiên ngã xuống

Thành cổ tích, dân ca

Thành điệu chầu văn hay làn quan họ

Thành bài chòi, thành câu vọng cổ

Da diết theo dân tộc mấy ngàn năm”.

Xã hội chúng ta đã quen thuộc với khái niệm “liệt  sĩ”, nhưng Trần Thế Tuyển cảm thấy tinh thần đền ơn đáp nghĩa của người Việt Nam phải sâu rộng hơn nữa. Trần Thế Tuyển hướng đến khái niệm “nghĩa sĩ” và dành hẳn một chương cồn cào nhất, trăn trở nhất để bái vọng “Những nghĩa sĩ như cột mốc biên cương”. Với một dân tộc đã chịu đựng tai họa xâm lăng triền miên, không thể đong đếm hết bao nhiêu đứa con của mẹ Việt Nam lặng lẽ chôn vùi trong binh lửa. Những chiến công hiển hách và những mất mát âm thầm, khi đặt cạnh nhau, đều không thể nén những cơn xúc động cuộn trào từ trái tim con người biết nghĩ về Tổ quốc, biết nghĩ về đồng bào. Những địa danh mỗi lần nhắc lại sông Như Nguyệt, gò Đống Đa, cọc Bạch Đằng, ải Chi Lăng, đảo Gạc Ma... đều tự hào và đều nghẹn ngào. Cho nên, “liệt sĩ” và “nghĩa sĩ” đều đáng kính trọng như nhau.

Hình ảnh “nghĩa sĩ” được Trần Thế Tuyển tái hiện bằng những câu thơ gan ruột:

“Xương trắng 96 /

Linh khí quốc gia

Trường Sơn và máu hồng Đồng Tháp/Cả những nghĩa binh quả cảm giữa đại dương”.

Và, ông thúc giục cộng đồng nhận diện:

“Có những người lính phía bên kia chịu đựng bao cay đắng/Âm thầm lấy máu giữ Hoàng Sa”.

Đây là một thái độ sòng phẳng và văn minh của một người cầm bút.

Sự tự nguyện chìm khuất của nghĩa sĩ, đã đánh thức lòng trắc ẩn của thế hệ sau. Bởi lẽ, xuất phát từ thiện chí “Đất Tổ quốc ngập tràn sắc giặc/Dẫu vong thân cũng thấy ấm lòng” khiến ngọn lửa yêu thương nhen nhóm lên và bùng cháy lên “Vị quốc vong thân thành đuốc sáng/Soi cho dân tộc mấy ngàn năm”.

Trần Thế Tuyển từng tôn kính liệt sĩ “Thân ngã xuống thành đất đai Tổ quốc/Hồn bay lên hóa linh khí quốc gia” và bây giờ ông cúi đầu cảm tạ cả những nghĩa sĩ “Là Thành Hoàng của nước non/Để đất nước này nguyên vẹn từng tấc đất cha ông/ Để ban mai nơi địa đầu Lũng Cú/Để Cà Mau cánh buồm căng gió/Dạ cổ hoài lang nhức nhối mũi con tàu”.

Nhà thơ Trần Thế Tuyển và Trung tướng Lưu Phước Lượng tặng sách cho bạn đọc trong ngày ra mắt 4 tập sách

Trường ca “Linh khí quốc gia” của Trần Thế Tuyển không mưu cầu những thi tứ bay bổng và những vần điệu du dương. Những câu thảng thốt giúp trường ca “Linh khí quốc gia” nén chặt để nhắc nhớ những hương hồn vô danh, để ghi tạc những oan khiên dâng hiến, để truy điệu những sứ mệnh cao cả. Hơi thơ gấp gáp và mạch thơ chuyển động suốt trường ca “Linh khí quốc gia” chính là bài ca giữ nước thiêng liêng cho hôm nay và mai sau kiêu hãnh đứng trên đất đai tổ tiên ngàn đời để lại: “... như cánh buồm/Căng gió chở tương lai và quá khứ/ Để cốt cách Việt chói ngời lịch sử”.

Tháng 9-2023

  L.T.N 

 

Bài viết liên quan

Xem thêm
Thế giới nữ tính đằm thắm và điệu nhạc tình yêu trong thơ Võ Thị Như Mai
“Nhớ anh nhiều bao nhiêu / Như thế nào là nhiều…” – những câu thơ giản dị mà đằm thắm ấy chính là nhịp điệu riêng của Võ Thị Như Mai.
Xem thêm
Bùi Minh Vũ - Buông neo hồn thơ vào biển đảo
Sau 2 tập thơ Lão ngư Kỳ Tân (2014), Biển và quê hương (2020) Bùi Minh Vũ cho ra mắt tập thơ Buông neo của (NXB Hội Nhà văn, 2024) gồm 113 bài thơ viết về đề tài biển đảo. Cảm hứng chung của tập thơ là tình cảm mến yêu, cảm phục, trăn trở và gắn bó tâm hồn với với biển đảo, với Trường Sa, Hoàng Sa, với những người lính đảo và người dân bám biển. Những tập thơ trước, Bùi Minh Vũ viết từ cảm xúc của một công dân yêu nước hướng về biển đảo với sự ngưỡng vọng. Ở tập thơ này, sau những chuyến vượt sóng ra Trường Sa, thăm đảo chìm đảo nổi, nhà thơ đã “Buông neo” hồn thơ vào biển đảo của Tổ quốc. Bài đầu của tập thơ đã thể hiện điều đó: Sóng ngọt như hoa trái lững lờ thè chiếc lưỡi/Bình minh trườn qua con chữ/Bài thơ quyết liệt buông neo/Như cột mốc đứng thẳng (Buông neo).
Xem thêm
“Chữ gọi mùa trăng” – Những thao thức của người đàn bà yêu chữ
Tại buổi ra mắt tập thơ Chữ gọi mùa trăng (23/9/2025), nhà thơ Hương Thu không có mặt, nhưng sau đó đã gửi đến một bài viết nhiều cảm xúc.
Xem thêm
Nỗi buồn đẹp qua ca khúc “Bài Thánh ca buồn”
Bài Thánh ca buồn nhưng không buồn theo lẽ thường, nỗi buồn ấy đẹp và chẳng hề mong manh, rất có thể khi nghe câu này, nhiều người không đồng cảm. Vâng, đó cũng là lẽ bình thường vì tiếp nhận văn học lý giải chuyện cảm nhận tác phẩm văn học hoặc nghệ thuật còn phụ thuộc nhiều yếu tố, trong đó có yếu tố sở thích. Và, tôi yêu thích Bài Thánh ca buồn, cả lời thơ (ca từ) cùng nhạc điệu.
Xem thêm
Viết cho “Khúc nhen chiều”– vệt khói dĩ vãng đậm màu thực tại
Khúc nhen chiều không chỉ là tập thơ đẫm màu khói sương mà còn là cuộc “truy vấn” không ngừng của Vũ Xuân Hương với chính mình và đời sống.
Xem thêm
Nguyễn Thị Thúy Hạnh - Hành trình chữ đến thế giới thơ
Hành trình thơ của Nguyễn Thị Thúy Hạnh trước hết khẳng định một tinh thần hiện sinh rõ nét. Ở đó, con người – đặc biệt là người nữ – luôn hiện diện trong trạng thái bất an, tổn thương, đồng thời mang khát vọng vượt thoát và kiếm tìm hạnh phúc. Chữ trở thành nơi lưu trú của nỗi cô đơn, đồng thời là phương tiện giúp nhân vật trữ tình phục sinh và tiếp tục hiện hữu trong một thế giới nhiều biến động, đổ vỡ.
Xem thêm
Lòng Mẹ - Mạch nguồn của “Chữ gọi mùa trăng”
Bằng trái tim giàu cảm thông, nhà thơ Phan Thanh Tâm – tác giả của 7 tập truyện ngắn và thơ thiếu nhi – đã tìm thấy ở Chữ gọi mùa trăng hình tượng người Mẹ vừa đời thường, vừa thiêng liêng.
Xem thêm
“Lời ru bão giông” – Từ cảm nhận đến vần thơ tri âm
Tập thơ Lời ru bão giông của Trần Hóa mở ra 59 câu chuyện đời đầy mất mát nhưng vẫn chan chứa ánh sáng nhân văn, niềm tin và tình yêu thương.
Xem thêm
Đến với bài thơ hay: “Chiều Ải Bắc tìm em”
Anh vẫn như nghe trong đá núi/ Âm vang rầm rập bước quân hành/ Anh vẫn như nhận ra nụ cười em/ Trong sắc hoa đào xứ sở…
Xem thêm
“Hai vệt nắng chiều” và cuộc ra ngoài tử biệt sinh ly
Với “Hai vệt nắng chiều”, Xuân Trường như đang cố níu giữ những mảng hồi quang và ông đã như thoát khỏi mình, thoát khỏi những rào cản thế tục để trải hết lòng mình, đặng làm tròn chức phận của một thi sĩ
Xem thêm
Trần Nguyệt Ánh với tập thơ Vọng núi
Theo dõi tình hình văn học mấy năm gần đây, thấy trong các nhà thơ trẻ Đăk Lăk, Trần Nguyệt Ánh có niềm đam mê, sự nỗ lực sáng tạo và tình yêu tha thiết với thơ. Chị viết đều tay, có nhiều tác phẩm thơ hay. Hành trình sáng tạo của Nguyệt Ánh cũng là hành trình tìm kiếm, khám phá, đào sâu vào bản ngã để khẳng định cái “tôi” đa tình, đa đoan và định hình một cá tính sáng tạo. Nhân Ngày Sách Việt Nam, 21/ 4/ 2022, tại Đường Sách thành phố Buôn Ma Thuột, nhà thơ Trần Nguyệt Ánh đã giới thiệu với bạn đọc hai tập thơ mới xuất bản: Miền gió say (NXB Hội Nhà văn, 2021) và Vọng núi (NXB Hội Nhà văn, 2022). Vọng núi là tập thơ thứ ba của Nguyệt Ánh, gồm 132 bài thơ 1 - 2 - 3, thể hiện nỗ lực đổi mới, trải nghiệm và sáng tạo của nhà thơ cả về nội dung cảm hứng cũng như tư duy nghệ thuật.
Xem thêm
Trúc Linh lan, nhà thơ của những thân phận đàn bà đa truân miền sông nước
Thơ ca - một thế giới thi ảnh đầy ma lực - bên cạnh sự truyền cảm sâu xa, thơ chính là sợi dây thần vô hình đầy linh động, kéo con người đứng lên từ bờ vực của vô vọng, khổ đau. Cái lạ kỳ của kẻ ăn thơ uống chữ là dù ở những khúc quanh nào của cuộc đời, họ cũng có thể tìm được một hướng đi. Dù trời có đổ lửa thì họ vẫn từ tốn tìm được cho mình một bóng râm. Và nhà thơ, không cần khua chiên gõ trống, họ lặng lẽ xới đất trồng hoa cho khu vườn nghệ thuật đầy giá trị nhân sinh của mình.
Xem thêm
Những ký tự dắt tay nhau đi về phía hoàng hôn
Sáng 23/9/2025, Nhóm “Bạn văn & Miền chữ” sẽ tổ chức ra mắt cuốn sách Chữ gọi mùa trăng của nhà thơ Triệu Kim Loan – hội viên Hội Nhà văn TP.HCM.
Xem thêm
Nguyễn Kim Thanh với hương đồng gió nội miền Tây
Trong mỗi chúng ta ai chẳng có một quê hương để thương để nhớ. Với nhà văn Nguyễn Kim Thanh thì đó là cả một vùng ký ức với bao kỷ niệm vui buồn nhung nhớ. Đó là cảnh sắc quê nhà với hai mùa mưa nắng, là tiếng bà ru cháu, mẹ ru con, là lời ca điệu lý vang vọng bên những dòng kinh. Đó là bến nước, dòng sông, là những giề lục bình trôi với bông tim tím, hay bông điển điển vàng, bông súng mùa nước nổi, là con cá lòng tong, con cá linh, cá rô, con tôm càng quẫy đạp. Đó là những phận người lưu lạc, bất hạnh trong chiến tranh hay trong cuộc mưu sinh nhưng không bao giờ lùi bước bi kịch cuộc đời. Họ vẫn luôn lạc quan yêu đời, vựợt lên mọi gian nan thử thách khi cuộc sống trở nên “không thể chịu được nữa”. Tập truyện ngắn và tản văn “Mùa cá lòng tong” của chị là bức tranh sống động của miệt quê Nam Bộ mang vẻ đẹp hương đồng gió nội như một hành trang theo mỗi bước chân chị đã qua.
Xem thêm
Chân dung Nguyễn Bính qua giai thoại văn học
Để đánh giá chân tài nhà thơ phải dựa vào trước tác của họ. Tuy vậy, nhiều khi căn cứ vào các cảnh huống sinh hoạt thường ngày, dựa vào những câu chuyện hoạt động văn nghệ đời thường của văn nghệ sĩ, mà người ta hay gọi là giai thoại, cũng giúp ta hiểu thêm cuộc đời và sáng tác của họ hơn. Hầu hết tác giả văn học Việt Nam đều có những giai thoại đáng nhớ, trong đó không thể không kể đến “thi sĩ chân quê” Nguyễn Bính.
Xem thêm
“Khoảng trời xanh ký ức” – khúc lắng đọng, yêu thương
Sau buổi ra mắt ấm áp tập thơ “Khoảng trời xanh ký ức” (30/5/2025), bài viết của TS. Hoàng Thị Thu Thủy tiếp tục khắc họa nét đẹp dung dị và giàu cảm xúc trong thơ Nguyễn Thị Phương Nam – một “nhật ký tâm hồn” chạm đến trái tim người đọc.
Xem thêm
Một cách nghĩ khác về tình yêu
Nhà văn Đỗ Viết Nghiệm với tham luận “Một cách nghĩ khác về tình yêu” mang đến nhiều gợi mở sâu sắc về cách nhìn và sức sáng tạo của tác phẩm.
Xem thêm
Nhà văn Mai Văn Tạo – Viết từ tấm lòng sâu nặng để tri ân nguồn cội
Vùng đất miền Tây Nam Bộ đã luôn ghi khắc văn nghiệp của các nhà văn kỳ cựu, đưa tên tuổi họ trở thành những nguồn sáng rạng rỡ với những trang viết đậm hồn đất và tình người của xứ sở nơi đây. Có thể kể đến nhà văn, nhà nghiên cứu, học giả Nguyễn Chánh Sắt, Nguyễn Hiến Lê, Nguyễn Văn Hầu…; các nhà văn Sơn Nam, Anh Đức, Trang Thế Hy, Nguyễn Quang Sáng, Lê Văn Thảo, Nguyễn Lập Em, Phạm Trung Khâu, Lê Đình Trường, Ngô Khắc Tài…; các nhà thơ Thanh Hải, Phạm Hữu Quang, Đinh Thị Thu Vân, Trịnh Bửu Hoài, Thu Nguyệt, Phạm Nguyên Thạch, Ngọc Phượng, Song Hảo…
Xem thêm
Tiểu thuyết lịch sử Việt Nam đương đại - một số xu hướng chủ yếu
Giữa lúc tiểu thuyết và phim Mưa đỏ của Chu Lai làm dấy lên nhiều tranh cãi về ranh giới giữa lịch sử và hư cấu, bài viết của PGS-TS Nguyễn Văn Dân đem lại một cái nhìn hệ thống về tiểu thuyết lịch sử Việt Nam đương đại.
Xem thêm
Khơi dậy sức sáng tạo văn học nghệ thuật trong lực lượng sáng tác trẻ ở miền núi - Thực tiễn và kỳ vọng
Cần phải làm gì, làm như thế nào để khơi dậy sức sáng tạo của những người sáng tác trẻ; để tạo môi trường nuôi dưỡng họ trở thành lực lượng sáng tác chuyên nghiệp?
Xem thêm