TIN TỨC
  • Truyện
  • Góc tủ cuối năm – Truyện ngắn Nguyễn Thị Thu Hà

Góc tủ cuối năm – Truyện ngắn Nguyễn Thị Thu Hà

Người đăng : phunghieu
Ngày đăng:
mail facebook google pos stwis
346 lượt xem

Có những thứ cứ mỗi năm dọn ra lại cất vào, không phải vì quá quý mà không bỏ đi, không phải vì quá cần mà để lại. Giữ lại để tiếp tục nối dài kỷ niệm ư. Đó là trường hợp cuộn len trong góc tủ của nhà tôi.

Cuộn len ấy chính là chỗ len thừa mà mẹ chồng tôi chưa kịp đan tiếp chiếc khăn quàng cổ cho đứa cháu nội- là cậu con trai của chúng tôi thì bà đã ốm. Mỗi lần vào dịp cuối năm, dọn tủ quần áo là tôi lại đụng vào túi len. Nó còn nguyên cả kim đan, nửa cuộn len màu ghi xám vẫn mùi len mới chưa trải sợi.

Thằng bé con rất quấn bà nội.  Từ lúc bé sinh ra nó được bà ẵm bồng cưng nựng. Hễ bố mẹ có mắng mấy câu là chạy tọt vào phòng bà trú ngụ, dằn dỗi.

Nhà văn Nguyễn Thị Thu Hà ở Bắc Giang, Hội viên mới Hội Nhà văn Việt Nam năm 2022

Mùa đông đến, tôi mua đủ thứ áo len, áo khoác, khăn quàng cổ, mũ đội đầu cho con trai. Nhìn nó như cái cục bông di chuyển trong lạnh giá. Như con lật đật chạy vào lớp học mẫu giáo đến là buồn cười. Về đến nhà là tháo bỏ một đống đồ len đặt lên ghế.

Buổi tối ấy, cả nhà đang ngồi xem ti vi, trời lạnh lắm. Tất cả cho hết chân vào một chăn lông mỏng mà vẫn chưa hết rét. Các cửa đã đóng chặt. Thế rồi, thằng bé rất khó chịu với cái khăn to ở cổ. Nó bỏ ra từ lúc nào không biết. Đến hôm sau thì nó bắt đầu ho. Mẹ lại tự trách bản thân là đêm ngủ cùng cháu ngủ thế nào say quá quên không canh để kéo chăn lên cổ cho cháu ấm.  Mẹ cứ tự trách mình như thế làm vợ chồng tôi áy náy. Trẻ con nó ốm ho mùa đông là chuyện thường. Mẹ lại lụi hụi đi lấy lá hẹ hấp mật ong nịnh thằng cháu nhỏ ngậm nuốt. Nó bướng bỉnh không chịu uống. Cả nhà lại phải dùng hết biện pháp nịnh, dọa, lừa mới uống được mấy viên thuốc đắng ngét. Rồi mấy ngày sau nó cũng khỏi ho. Mắt mẹ trũng xuống, hình như đêm nào mẹ cũng thức canh cháu ngủ thì phải…

Vừa nấu cơm vừa trò chuyện, mẹ bảo: “Chả dám ngủ vì sợ đêm cháu nó nóng lạnh thất thường và lại hất chăn ra.” Tôi kể với mẹ, hồi nhỏ, con thường có cái mũ len chụp xuống hở mỗi cái mắt, kín cả cổ, kín cả đầu, kín cả mũi, ấm lắm. Đứa nào đi học cũng kín mít những ngày rét buốt. Có đứa thò lò mũi khụt khịt mãi rồi lau luôn vào mũ. Trẻ con thời đó thế.  Giờ người ta không bán loại mũ len đó cho trẻ con nữa. Bỗng dưng mẹ vui hẳn lên: Mua len về mẹ đan cho thằng Tít một cái. Mũ len như vậy hồi xưa mẹ vừa đi dạy học vừa tranh thủ cũng đan được cho mỗi đứa một cái đấy. Mẹ biết đan ạ? Chứ còn gì, ngày xưa mẹ đan giỏi lắm. Đan áo, đan khăn, đan mũ. Làm gì sẵn có mua như bây giờ.  Cái hồi thằng Lâm (chồng tôi giờ) đi học đại học rồi mà vẫn thích mẹ đan khăn cho quàng đó.  Toàn tranh thủ đan.  Buổi tối đan dưới ánh đèn dầu. Tranh thủ đan lúc trống tiết dạy học ở trường, ngồi chờ nồi cơm chín cũng đan ấy chứ… Gớm ngày xưa, len dạ quý lắm. Cái áo len của chị Lan, mẹ đan cho mặc đến thằng Thắng  rồi đến chồng con là đứa thứ ba thì chật, chả bỏ đi và cũng chẳng cho ai đâu, mẹ lại tháo ra, hấp lại trong nồi nước nóng cho sợi bông tơi rồi đan lại thành khăn quàng.

Nghe mẹ kể y hệt như kể về cuộc sống của tôi vậy. Những chiếc áo len cứ tháo ra đan vào chắp vá thành chiếc áo mới. Cuộc đối thoại bất đối xứng mà cùng thời, mẹ là người đan những chiếc áo cho anh chị em chồng tôi, còn tôi kể về cảm giác được mặc những chiếc áo chắp từ những mảnh len của thời các mẹ. Mẹ ở quê nên vất vả hơn cuộc sống ở thị xã như mẹ của tôi. Vào mùa đông, đi dạy học về, mẹ còn phải chăm mấy luống rau ngoài đồng, nuôi lợn để Tết có thịt. Nhà là con trưởng nên không nuôi lợn không được. Rồi vết sẹo ở chân chồng tôi cũng là vì băm củ chuối  nuôi lợn mà ra. Chuyện của mẹ con tôi kéo dài mãi như những sợi len mùa đông thời ấy. Những sợi len qua tay các mẹ được tái sinh thêm một kiểu dáng mới. Tôi cứ xuýt xoa, ngày xưa các mẹ khéo tay thật đấy! Lời khen như làm mẹ thêm phấn khích. “Mai mua cho mẹ cuộn len. Mẹ đan cho thằng Tít một cái mũ… mà không biết còn nhớ cách đan không nhỉ!” Tôi cũng phấn khích theo vì đã lâu trong nhà toàn đồ mua  không có gì gọi là thủ công truyền thống cả. Nhân dịp này tôi cũng học cách đan khăn lại. Hồi sinh viên chúng tôi cũng dành cả buổi tối để đan khăn len đó chứ. Mấy đứa cùng phòng đan cho mình rồi đan cho cả người yêu nữa.

Tôi mua tận ba cuộn len và cả kim đan nữa. Hai đôi kim đan bằng kim loại luôn. Về nhà đã thấy mẹ bày sẵn lên bàn đôi kim đan vót từ đũa tre già. Mẹ bảo thích đan bằng tre già này hơn.

Buổi tối cả nhà quây quầy bày len ra đan. Trên tivi hôm nay chiếu bộ phim cuối tuần, chả nhớ tên phim là gì vì cái tên nước ngoài đọc không nổi. Đọc mà nhầm thì thằng lớn nó cười ngặt nghẽo. Ví như máy lọc không khí Encovy thì lại đọc là Em Cô Vy cho nhanh… Bộ phim giả tưởng hay quá, tôi không thể đan được đường kim nào. Những con ma ngoài hành tinh xuất hiện để tiêu diệt người trên trái đất. Chúng có một năng lượng siêu hình, nếu chạm vào ai, người đó sẽ tan thành bụi ngay và biến mất không dấu vết chứ đừng nói tới đối mặt với cái chết mà đau đớn. Cuộc đấu tranh với thần chết của một thành phố hiện đại là nhóm người nghiên cứu về khoa học đã dụ được đám ma đó ra ngoài ngoại ô và dồn chúng vào một thư viện lớn đã vắng bóng người. Kẻ thù nào dù lớn đến đâu cũng có điểm yếu của nó. Nhưng để tìm được điểm yếu ấy dường như đạo diễn phim đã để sự may mắn và ý nghĩa của tình yêu thương chỉ có ở con người, lớn hơn là giải pháp khoa học. Vô tình ở một góc thư viện khổng lồ ấy có một nhà nghiên cứu ẩn dật đã ngồi ở căn phòng bị lãng quên nhiều năm. Dường như ông ta ngồi đó để đợi kẻ thù ngoài hành tinh đến. Chính ông ta có một vũ khí để tiêu diệt loại ma khủng khiếp này. Vũ khí đó là gì? Bộ phim cứ khiến người ta phải giật mình trước những tình huống hồi hộp này đến hồi hộp khác. Tôi mê mải xem cho tới khi gần hết phim, chết mất bao nhiêu người, hóa ra vũ khí  đó là lửa. Một cái bật lửa mà nhà khoa học đã dùng để hút bao nhiêu thùng thuốc lá cho tỉnh táo để nghiên cứu tìm cách cứu vãn ngày tận thế của loài người. Vì bị dồn vào cánh cửa cuối cùng, ông ta nhớ đến mẹ, sờ vào túi thấy vật kỷ niệm của mẹ trao cho trước khi bị bố đuổi ra khỏi nhà vì ông quá mê thứ nghiên cứu dị người. Đó là chiếc bật lửa. Ông đã bật lửa lên để đốt sợi dây buộc cánh cửa, rồi nhảy ra ngoài, Không ngờ con ma vừa chạm vào lửa, nó bị nổ đến bép một cái rồi tan biến khỏi thế giới tồn tại. Thế là những cuốn sách sau đó trở thành vũ khí tối tân nhất với ngọn lửa bùng cháy và quăng vào đám ma. Con người quay mũi để tiêu diệt kẻ thù ngoài hành tinh bằng lửa…

Bộ phim kết thúc cũng là cảm giác muốn được nghỉ ngơi ùa tới. Tôi xếp cuộn len lại. Mẹ cũng về phòng nghỉ.  Ngày hôm sau, và những ngày tiếp theo cứ việc nọ nối việc kia, cuộn len của tôi vẫn còn nguyên si. Một tuần sau, buổi tối cả nhà lại ngồi vào xem tivi, mẹ khoe, xong rồi đây này. Trông cái mũ len đúng y như hồi xưa tôi đội. Mẹ còn đan rộng hơn để nhỡ sau thằng cháu trai út nó lớn đầu to hơn vẫn vừa. Tít  thích lắm, nó bảo: “Mũ bà đan giống mũ chiến binh ninza như trong phim ấy! Con sẽ đội suốt để không bị ho nữa!”

Chiếc mũ len màu ghi ấm áp, sợi lại đàn hồi mềm mại, Tít thích lắm. Nó bảo, đến lớp đứa nào cũng muốn đội thử vì như ninza ấy! Có hôm về đến nhà, Tít mếu máo vì bị bạn cắn vào tay do không cho mượn mũ ninza. Bà nội xót cháu bảo: “Mai bà đến hỏi tội xem đứa nào dám đánh cháu bà.” Nó bảo: “Bạn ấy bị cô phạt rồi! Bà đừng đến nữa. Bà nó béo hơn bà nhiều… ”

Thời gian cứ trôi đi. Trước những mùa đông, lại dọn tủ để xếp quần áo rét ra, thu gọn bớt quần áo mùa hè lại. Bộ nào cũ, hoặc ngắn lại xếp gọn bỏ đi hoặc cho các em họ. Riêng cái mũ len thì cu cậu mở ra lại cất vào góc tủ. Hình như nó hơi bần thần một chút: Đây là chiếc mũ bà đan cho con, ấm lắm. Nhưng giờ đội vào trông buồn cười mẹ nhỉ! Đầu con giờ to quá không đội được nữa rồi! Không biết nó sẽ giữ đến bao giờ!

Ngày mẹ chồng tôi mất, trong tủ riêng của bà có một chiếc hộp bằng gỗ, giấu tận góc dưới chồng quần áo. Tôi ngạc nhiên vì bao nhiêu tiền vàng bà đều trao cho con cháu hết. Mà bà làm gì có nhiều tiền nữa để cất giữ vậy. Mở chiếc hộp ấy ra, đó là chiếc áo cũ của Tít. Chiếc áo rất đặc biệt, bị cắt xẻ một ống tay áo. Cuộn trong chiếc áo là tờ giấy ghi ngày tháng Tít bị gẫy tay và phải bó bột, phải cắt một ống tay áo ra. Hồi đó Tít mới hơn một tuổi, chạy ra đón mẹ về bị ngã nhẹ mà gẫy cả tay… Cầm chiếc áo, bao nhiêu kỷ niệm bỗng ùa về. Tôi gọi Tít vào, đưa cho nó chiếc hộp ấy. Nó ngỡ ngàng vì giờ mới biết từng gẫy tay.

Tôi lại cất túi len vào góc tủ. Không biết bao mới có thời gian để đan tiếp chiếc khăn… Và lúc ấy liệu tôi còn nhớ cách đan len của thời các mẹ nữa không!

NGUYỄN THỊ THU HÀ

Bài viết liên quan

Xem thêm
Tiếng mõ trong ngõ cụt - Truyện ngắn Kim Uyên
Trước đây, vợ lão Nam thường tụng kinh gõ mõ hai lần trong tháng, vào sáng mồng một và ngày rằm. Đầu năm nay nhân ngày rằm tháng giêng mụ mời một thầy chùa về làm lễ lớn, sau ngày đó mụ Nhung chăm tụng kinh hơn. Việc này khiến mọi người trong khu ngõ cụt không hài lòng, đặc biệt là các nhà liền kề với nhà lão Nam vì tiếng gõ công cốc nổi lên lúc năm giờ sáng.
Xem thêm
Bài điếu văn của lão Tân - Truyện ngắn Kim Uyên
Lão Tân thấy nhà đám náo động thì đứng dậy thất thểu ra về. Vừa đi lão vừa suy nghĩ căng thẳng lắm, lão chưa biết viết thế nào để hoàn thành bài điếu văn về ông chủ tịch cho em trai đọc vào lúc di quan sáng mai.
Xem thêm
Chạm mặt voi rừng - Truyện ngắn của Hồng Chiến
Những cơn gió trong rừng già bao giờ cũng khác với cơn gió bình thường. Trước khi đưa bàn tay mát rượi mơn man lên làn da, mái tóc chúng ta, gió thể hiện vũ khúc của mình bằng tiếng reo ầm ĩ như có hằng trăm, hằng ngàn con nai cùng chạy, làm các cành cây nghiêng ngã, xô đập vào nhau rầm rầm.
Xem thêm
Hai người mẹ | Truyện ngắn của Lê Thanh Huệ
Truyện hay về người mẹ Việt Nam
Xem thêm
Bắt cá trên cao nguyên - Truyện ngắn của Hồng Chiến
H’Lê làm lớp trưởng lớp 9A1, người dân tộc Êđê có nước da bánh mật, mặt trái xoan, tóc xoăn tự nhiên tạo nên một vẻ đẹp huyền bí. H’Lê học cùng lớp nhưng hơn Thanh một tuổi, người rắn chắc, khỏe mạnh ra dáng một thiếu nữ. Còn Thanh sinh ra, lớn lên ở ngoại ô thành phố, quanh năm nghe tiếng gầm của sóng biển.
Xem thêm
Bản năng kép - Truyện ngắn Phùng Phương Quý
Ta nắm tay đấm vào đầu để nhớ lại. Đuổi ngay cái dự án khu công nghiệp ra khỏi bộ nhớ. Mười phần trăm là cái gì. Mười lăm phần trăm cũng chả là cái gì. Lại hai mươi à? Cút xéo ngay cái phần trăm hoa hồng của chúng mày. Tao đếch cần! Tao thích bia hơi, thích tăng gô...
Xem thêm
Fukushima: Thảm họa vẫn còn tiếp diễn
Ba đang ngồi đọc lại những trang viết về cuộc trò chuyện của cha con mình từ bấy đến nay. Và ngẫm ngợi lại những gì đã xảy ra trong chuyến Đông Du định mệnh.
Xem thêm
Bóng chim tăm cá – Truyện ngắn Phùng Phương Qúy
Con đò cố lách qua đám lục bình rin rít, cố nhoi lên từng thước. Khói dầu máy phun mù mịt phía sau, khét lẹt. Hai Loan ngồi bên bao mì mót, lấm láp mủ, đất. Mái tóc rối bù, cần cổ vươn về cuối sông, sắp dài thành cổ cò. Vậy mà chiếc xuồng cũ của chồng không thấy xuất hiện.
Xem thêm
Người viết sử | Truyện ngắn của Nguyễn Trường
Nguồn: Văn nghệ số 35+36 (ngày 2/9/2023)
Xem thêm
Mộ tổ | Truyện ngắn của Lê Thanh Huệ
Giải thưởng cuộc thi truyện ngắn của Tạp chí Sông Hương tổ chức năm 1994.
Xem thêm
Chè chốt Truyện ngắn của Lê Na  
Lần đầu tôi gặp em, một ngày chớm đông. Em mặc chiếc áo len cộc tay màu hoa mười giờ. Màu hoa ấm áp làm sao. Tôi như được trời cho duyên cớ ấy. Thỉnh thoảng hai cái xe đạp ngược chiều lại chạm nhau. Có lẽ chẳng bao giờ em để ý đến tôi, còn tôi thì ngóng đợi đến mỏi mòn. Dẫu chỉ lướt qua nhau, tôi vẫn bị hút hồn bởi đôi mắt ấy. Đôi mắt ngơ ngác, lung linh như được vẽ bằng sương mai. Màu áo len hắt ánh hồng lên má. Đâu có son phấn gì, một cô gái đậm chất quê. Bầu má mịn màng, non tơ. Tôi đã vô cớ nhớ em, một người dưng, giữa ngàn vạn người tôi gặp.
Xem thêm
Tình yêu cao thượng | Truyện ngắn của Nguyễn Thanh
Nguyễn Thanh, nguyên Tổng thơ ký Hội Văn nghệ Giải phóng TP. Cần Thơ
Xem thêm
Chờ đợi hóa thân | Truyện ngắn Đặng Chương Ngạn
Tác phẩm đăng Nhà văn & cuộc sống số 14
Xem thêm
Tu hú gọi bầy | Truyện ngắn Lệ Hồng
Truyện đăng Tạp chí Văn nghệ TP. Hồ Chí Minh số 86 (ngày 10/8/23)
Xem thêm
Tâm “điếu văn” – Truyện ngắn Phùng Chí Cường
Sinh – Lão – Bệnh – Tử là quy luật của một đời người. Sinh thì có hạn nhưng tử thì bất kỳ không ai có thể định trước được. Có những người vừa mới cách đây không lâu vẫn còn cười phơ phớ, thế mà đùng cái lăn ra chết bất đắc kỳ tử.
Xem thêm
Thẻ nhà văn | Bích Ngân
Truyện đăng Tuổi Trẻ Cười
Xem thêm
Chó robot | Truyện ngắn Lê Thanh Huệ
Truyện đăng Văn nghệ quân đội
Xem thêm
Gấu Ngựa - Truyện ngắn của Hồng Chiến
Những chú Voọc có chiếc đuôi dài hơn thân mình, trắng muốt đưa hai tay bám lấy cành cây như người đánh đu, cất tiếng hú vang động cả bầu trời. Loài Voọc ở đây lạ lắm: mặt có lông màu trắng; đầu, lưng và tứ chi lông đen thui; vùng bụng lại có lông màu bạch kim. Chúng sống thành từng đàn năm bảy chục con, mỗi sáng sớm kéo nhau đi ăn, hoặc chiều về lại hò hét, gọi nhau inh ỏi. Chúng thích ăn lá cây khác với họ nhà khỉ chỉ thích ăn quả. Có lẽ bầy Voọc chưa bao giờ gặp người nên thấy H’Chi đi một mình chúng nhìn chằm chằm rồi đua nhau đuổi theo, quăng mình từ cành này sang cành khác như người làm xiếc.
Xem thêm
Thị trấn biết cười – Truyện ngắn của Tống Phước Bảo
Rừng nối đất. Cây nối gió. Mưa nối lạnh. Và cô đơn nối những con người chẳng biết cười gần với nhau.
Xem thêm
Cây mẫu đơn hoa đỏ – Truyện ngắn của Hồ Loan
Cơn ho sặc sụa của ông khiến bà bừng tỉnh. Cơn ho như thể lấy cả buồng phổi của ông ra ngoài. Đưa tay dụi vội hai mắt, bà lập cập tiến ngay lại, một tay vỗ lưng, một tay vuốt ngực cho ông:
Xem thêm