TIN TỨC

Vân Khanh: Tiếng thì thầm trong lời của lá

Người đăng : nguyenhung
Ngày đăng: 2022-08-18 18:00:07
mail facebook google pos stwis
1452 lượt xem

NGUYỄN VŨ QUỲNH

Trước khi các bạn có trong tay tập thơ mới tinh còn thơm mùi mực này thì cách đây chưa lâu tôi đã có cuốn bản thảo tập thơ LỜI CỦA LÁ mà thi sĩ, Nghệ nhân ưu tú Vân Khanh gửi đọc, xem lại trước giờ chạy đến nhà in.

Đọc qua bản thảo tập thơ tôi thấy rằng Lời của lá trong kho tàng thi ca lần này của anh viết đời hơn, bay bổng hơn và yêu thương nhớ nhung hơn những tập thơ trước. Cái chất lãng mạn trong tác phẩm này hình như là thi vị của nghệ nhân với thi nhân qua những bài thơ tình của anh chất chứa hơn, thơm thảo hơn. Đặc biệt tập thơ Lời của lá, là những cảm nhận sâu sắc, triết lí nhân văn về tình yêu và những vùng đất anh đã đi và đến, kể cả nước Nhật xa xôi. Đọc thơ anh tôi thấy Vân Khanh đã bật lên cung bậc âm vang mới nhất là từ lúc anh bước chân vào ngôi đền văn chương thành phố và lâu đài nghệ nhân quốc gia.

Một chặng đường thơ của người từng trải, bôn ba cả cuộc đời với tiếng thơ trong cái nghĩa ân tình. Nghệ nhân ưu tú Vân Khanh đã diễn ngâm cả ngàn bài thơ của những người làm thơ nhiều thế hệ trên sóng phát thanh, truyền hình và trên các sân khấu từ trước những năm 1975 cho đến bây giờ. Mãi tới gần đây từ trong sâu thẳm của tiếng thơ Vân Khanh thì những tác phẩm thơ, những đứa con tinh thần của riêng anh mới ra đời. Có một điều riêng biệt, những bài thơ của các nhà thơ nhờ người nghệ sĩ tài năng chất giọng rất Huế này chuyển tải đến bạn nghe, xem trên đài và trên sân khấu, không va đập, không trà trộn vào thơ anh. Tinh hoa của họ không lẫn vào anh mà chỉ tạo đà thúc đẩy, tạo nên thơ anh có vóc dáng riêng biệt, một giọng thơ dành riêng cho mình trong các tác phẩm của thi sĩ  Vân Khanh:

Em - thảm cỏ mùa Thu vàng đắm đuối

Tôi run lòng không dám bước chân lên

Sợ nguyên trinh bàng bạc mộng ban đầu

Sợ mong manh chạm đôi hồn dễ vỡ

Ánh mắt huyền thu tôi vào duyên nợ

Nụ duyên thầm mênh mông tôi - trời mơ

                                         Thu Thảo

Ở cái tuổi chiều về, cận kề hoàng hôn rồi, viết những vần thơ như vậy thì tâm hồn và trí lực vẫn còn tươi trẻ lắm, nhan sắc lắm. Ánh mắt huyền thu tôi vào duyên nợ. Tinh tế lắm chứ, say mê đến đắm đuối mới có cái nhìn đẹp hút hồn đến như vậy. Phải chăng con người của tiếng thơ và thi nhân không lúc nào là không xao động đến cái đẹp, bởi vì tình yêu là muôn thở, tình yêu có tội lỗi gì đâu, cuộc đời đâu chỉ có một vài lần yêu mà còn yêu mãi mãi, bởi vì tình yêu là cuộc sống:

Tình yêu như sóng bôn ba

Lúc giận giữ lại hóa ra thành thần

Có gì đâu phải phân vân

Bạc đầu sóng lại tiếp lần sinh ra

                                          Vũng Tàu

Tình yêu trong thơ là một thứ ma lực, không nhà thơ nào không nói về yêu và trong thơ không yêu thì chỉ còn khô cứng và ngây dại. Nhà thơ Xuân Diệu đã viết: ”Yêu đi yêu nữa yêu thêm chẳng thừa”. Cho nên nhà thơ Vân Khanh đã mãi mê chiều đến quên cả hoàng hôn:

Ta mãi mê chiều quên hoàng hôn đã đến

Đời lạnh buồn đến ngàn vạn phôi pha

Em cứ thế thu chiều vào trong mắt

Ta tự do, tự nguyện một ngục tù

                                 Chiều trong mắt  em

Phải nói rằng thơ tình của thi sĩ Vân Khanh còn say đắm lắm, mà quên cả những ràng buộc cuộc sống xung quanh: “Ta tự do, tự nguyện một ngục tù” cái ngục tù tình yêu ấy, mãnh liệt và hấp dẫn đến lạ thường, làm cho thi sĩ: “Mãi mê chiều quên hoàng hôn đã đến’. Phải chăng cái chiều trong Lời của lá Không phải chiều của không gian mà là chiều của thời gian con người khi sắp đến gần cái cửa hoàng hôn quên tuổi tác vì yêu cuộc sống, yêu con người:

Chiều vô tận hồn ta thành thương nhớ

Ảo tưởng nào thoáng hiện một nguyên sơ

Mà ngày xưa ta cố ý bất ngờ

Chơi vơi em giữa dậy thì lấn bấn

Chiều biển lặng nghe đời ta lỡ vận

Lắm giang hồ mà còn nợ bể dâu

                                             Chiều biển lặng

Viết như vậy là thi vị và tâm đắc như con tằm rút ruột nhả những sợi tơ bền đẹp. Nhà thơ đã đi qua một thời trai trẻ, đi qua nhân tình thế thái, đi qua những mối tình đẹp đẽ đến tận bây giờ: “Tiếng mây bay chạm tóc trắng ngang đầu”. Khi đứng trước biển lặng chiều nay lại ước gì trở về thời tuổi trẻ để vùng vẫy bốn phương. Lắm giang hồ mà còn nợ bể dâu. Như vậy đã đi xa vẫn tiếc một thời trai trẻ…

Như ở phần trên đã nói, mỗi bước chân trong cuộc hành trình trên mọi miền đất nước, những tỉnh thành anh đã đi qua, kể cả khi đi ra nước ngoài, anh luôn để lại những cảm xúc thi ca dìu dặt mà lắng lại trong suy tư:

Mai này dẫu có đi xa

Vũng Tàu với biển cùng ta… viết chiều

                                                Vũng Tàu

Anh đã lượng hóa cây cầu Cần Thơ bây giờ đã thỏa lòng thèm khát mấy trăm năm nay sững sững vắt ngang sông Hậu:

Vòm xuân giờ đã bắc qua

Đôi bờ thương nhớ để mà…Cần Thơ.

                                                   Cần Thơ

Có gì man mác như Thu

Mùa em đã chín tôi từ Hà Tiên

                                  Hà Tiên

Và từ xa xôi đất khách quê người anh nghĩ về núi non Tổ quốc:

Mê ngắm hoa Anh đào Kawazusakura rực rỡ sắc hồng

Thấy cảm cả nỗi lòng Phú Sĩ

Vì vẻ đẹp cho người mà chịu lạnh quanh năm

Tôi lại nghĩ về quê mẹ xa xăm

Nơi Pansipan đang nhìn qua Phú Sĩ

Chuyện ngày xưa hai núi cũng đau lòng

                                                Núi Phú Sĩ

Tác phẩm Lời của lá lần này của nhà thơ Vân Khanh, tôi cũng chỉ cảm nhận một phần nào đó thôi, nhưng đã thấy tác phẩm này đã vượt lên những thi phẩm trước. Anh đã dụng công xây dựng công trình thơ của mình từng bước phát triển đi lên tầng cao mới của anh. Thơ của Vân Khanh bây giờ như được anh gom góp ý tứ từ xa xưa dồn nén lại bây giờ mới bung ra những đúc kết yêu thương giản dị mà tao nhã trẻ trung. Chúc nghệ nhân ưu, đến thi nhân Vân Khanh từ hai con đường nhưng chung một hướng đi đến đích thành công trong cuộc đời văn chương. Chúc anh hạnh phúc.

Bây giờ nhà thơ, nghệ nhân ưu tú Vân Khanh đã về thế giớ bên kia, nơi cõi vĩnh hằng song tiếng thơ anh và những tác phẩm thơ anh vẫn ngân vang chất Huế dìu vợi đã thấm vào tâm trí những người yêu mến tiếng thơ và thơ anh một thứ tình yêu cao đẹp. Vĩnh biệt anh! Xin đọc lại mấy câu thơ trong bài Chiều trong mắt em mà tâm đắc.

Ta mãi mê chiều mà hoàng hôn đã đến

Đời lạnh buồn đến ngàn vạn phôi pha

Em cứ thế thu chiều vào trong mắt

Ta tự do tự nguyện một ngục tù.

Bài viết liên quan

Xem thêm
Mặc khải của nước, lửa &…
Bài của nhà văn Nguyễn Tham Thiện Kế
Xem thêm
Võ Chí Nhất kể chuyện trinh thám
Một ngày đẹp trời, Võ Chí Nhất gửi tặng tôi cuốn sách vừa ra mắt bạn đọc. Những gì tôi biết về anh, đó là một Đại úy đang công tác trong ngành Công an tuổi đời khoảng ba mươi.
Xem thêm
Bảo Lộc - người thơ ở lại
Nguồn: Văn nghệ Công an
Xem thêm
Nhà thơ Trần Đôn và “hành trình” Rong chơi 2
Ở tuổi U80, nhà thơ Trần Đôn vẫn dồi dào sức sáng tạo, vừa hoàn thành tập thơ Rong chơi 2 – một “hành trình” thi ca “đi dọc đất nước, dọc cuộc đời” đầy chiêm nghiệm.
Xem thêm
Nguyễn Văn Mạnh - Thơ là những trang đời
Bài viết của Nguyễn Văn Hòa đã khắc họa chân dung một hồn thơ đa diện, nơi mỗi vần thơ đều thấm đẫm trải nghiệm, nỗi đau, niềm kiêu hãnh và tình yêu tha thiết với con người, đất nước.
Xem thêm
Khoảng trời xanh ký ức – Tiếng lòng tha thiết của một đời trải nghiệm
Hai bài cảm nhận của nhà thơ Tố Hoài và nhà thơ Phạm Đình Phú
Xem thêm
Thêm một Nguyễn Trường viết phê bình văn học
Bài đăng Thờ báo Văn học Nghệ thuật
Xem thêm
Khoảng trời xanh ký ức - Bản tình ca viết về tình yêu “một thời hoa lửa”
Cảm nhận về tập thơ Khoảng trời xanh ký ức của nhà thơ Nguyễn Thị Phương Nam
Xem thêm
Sắc thái riêng từ “Khoảng trời xanh ký ức”
Sáng 30/5/2025, Câu lạc bộ Thơ Phương Nam đã tổ chức buổi ra mắt tập thơ thứ bảy mang tên Khoảng trời xanh ký ức của nhà thơ Nguyễn Thị Phương Nam – một dấu ấn thơ ca thấm đẫm trải nghiệm sống, chan chứa hoài niệm và thấm đượm tình người.
Xem thêm
Trần Lê Khánh: Một giây nữa là đến mai
Xuất hiện trên văn đàn mới khoảng một thập kỷ gần đây, nhà thơ Trần Lê Khánh đã nhanh chóng tạo được dấu ấn riêng. Thơ anh đậm chất thiền, dung hòa triết lý phương Đông với tư duy hiện đại. Tác phẩm của anh hướng đến sự hài hòa giữa con người và vũ trụ, đồng thời khám phá chiều sâu triết lý trong những điều tưởng chừng nhỏ bé, giản dị, mở ra những tầng nghĩa phong phú. Sau tám thi tập liên tục ra mắt từ năm 2016, Trần Lê Khánh tiếp tục khẳng định vị thế của mình trong năm 2024 với thi tập Đồng (Nxb. Văn học). Phải nói rằng thi pháp lục bát của anh đã chín muồi trong thi tập này, với cấu trúc bốn cặp câu mỗi bài, không gây cảm giác gò bó hay khiên cưỡng mà tuôn chảy tự nhiên, tự do và giàu sức gợi, mở ra không gian suy tưởng phong phú.
Xem thêm
Hư Thực: Lối viết dấn thân ấn tượng, về nhân sinh và nghệ thuật trong một thế giới đa loài
Trong hành trình diễn tiến của nhân loại, viết không chỉ là một hình thức giao tiếp mà còn là cách để con người lưu giữ, truyền tải tri thức và thể hiện bản thân. Do đó, viết gắn liền với đời sống con người, trở thành một phần không thể thiếu trong quá trình tồn tại, phát triển. Diêm Liên Khoa từng tâm niệm: “Sống là không thể không viết và tất yếu phải viết”[1]. Với nhà văn, việc cầm bút để họa lên bức tranh nhân sinh - xã hội, qua đó bày tỏ suy nghĩ, quan niệm của mình như một nhu cầu tất yếu, một sứ mệnh thiêng liêng. Là tiểu thuyết đầu tay của Phùng Văn Khai, Hư thực - đúng như tiêu đề tác phẩm - mở ra một thế giới của những điều mờ ảo, huyễn hoặc. Hình như, hiểu được lẽ “nhân sinh như mộng, văn tại kì nhân”, nên trên con đường dẫn vào nghiệp viết, Phùng Văn Khai đã dành những dòng chữ đầu tiên để chuyển tải cuộc đời tựa giấc mộng, văn chương chính là phần tinh hoa nằm trong đó.
Xem thêm
Cái tôi trữ tình sâu lắng trong Hương thời gian của Nguyễn Đình Hiền
Đọc tập thơ Hương thời gian của Nguyễn Đình Hiền, Nhà xuất bản Hội Nhà văn, 2025
Xem thêm
Chất chứa bi hùng vương triều Tiền Lý
Nhà văn Phùng Văn Khai quả là quá táo gan và thừa dũng cảm khi bước chân vào một vùng đất trống. Ấy là khi anh quyết định tái hiện các cuộc chống ngoại xâm trong thời kỳ Bắc thuộc bằng văn học. Gánh lấy sứ mệnh vô cùng khó khăn ấy, anh tự xem mình là nhà thám hiểm lịch sử hay một đấng phiêu lưu văn học? Không ai trả lời được câu hỏi ấy, ngoài anh.
Xem thêm
Lan tỏa giá trị văn hóa: Sức mạnh của đội ngũ văn nghệ TP.HCM
Bài đăng Tạp chí Văn nghệ TP. Hồ Chí Minh số đặc biệt kỷ niệm 50 năm ngày thống nhất đất nước
Xem thêm
Chất chứa bi hùng vương triều tiền Lý
Nhà văn Phùng Văn Khai quả là quá táo gan và thừa dũng cảm khi bước chân vào một vùng đất trống. Ấy là khi anh quyết định tái hiện các cuộc chống ngoại xâm trong thời kỳ Bắc thuộc bằng văn học. Gánh lấy sứ mệnh vô cùng khó khăn ấy, anh tự xem mình là nhà thám hiểm lịch sử hay một đấng phiêu lưu văn học? Không ai trả lời được câu hỏi ấy, ngoài anh.
Xem thêm