TIN TỨC
  • Lý luận - Phê bình
  • Từ gió mẹ đến lời tuyên thệ – năm lát cắt lặng thầm của ánh sáng

Từ gió mẹ đến lời tuyên thệ – năm lát cắt lặng thầm của ánh sáng

Người đăng : nguyenhung
Ngày đăng: 2025-04-26 11:22:53
mail facebook google pos stwis
1849 lượt xem

Nhà thơ Lê Cảnh Nhạc (Bút danh: Lam Giang), sinh năm 1957, quê Hà Tĩnh, sống ở Hà Nội, nghề nghiệp chính: Nhà báo, Nhà văn; trình độ văn hóa: Tiến sĩ; hội viên Hội Nhà văn Việt Nam. Tác phẩm chính đã xuất bản: Khúc giao mùa (Tập thơ 2005); Không bao giờ trăng khuyết (Tập thơ 2010); Khúc thiên thai (Tập thơ 2015); Non nước đàn trời (Tập thơ 2015); Đi về phía mặt trời (Tập thơ 2024); Duyên tình thơ-nhạc tập 1 (Lê Cảnh Nhạc-Đức Trịnh 2024); Duyên tình thơ-nhạc tập 2 (Lê Cảnh Nhạc-Các nhạc sĩ 2024). Văn xuôi: Người học trò thứ 31 (Tập truyện 1990); Nỗi oan của Đốm (Tập truyện 1992); Mầm ác và hướng thiện (Tập ký 1994); Lâu đài (Tập truyện1999); Lời ru không bán (Tập truyện 2000).
Lê Cảnh Nhạc còn là tác giả ca từ của gần 150 ca khúc, hợp xướng, nhạc kịch, nhạc phim; tác giả kịch bản của nhiều chương trình nghệ thuật quốc gia và địa phương do các Đoàn Nghệ thuật Trung ương, quân đội và địa phương thực hiện

 

Tập thơ “Đi về phía mặt trời” là hành trình thi ca đầy trăn trở, suy nghiệm và khát vọng nhân văn của nhà thơ Lê Cảnh Nhạc. Với hơn 120 bài thơ được chia làm hai phần chính: “Dặm đời” và “Hồn Việt”, tác phẩm không chỉ là nhật ký tinh thần, mà còn là bản trường ca đa thanh, nơi cá nhân và cộng đồng giao thoa. Ở đó, người đọc bắt gặp một tâm hồn nồng nhiệt trước tình yêu, gia đình, thiên nhiên và quê hương đất nước. Ngôn ngữ thơ dung dị, giàu hình ảnh và cảm xúc, kết hợp nhuần nhuyễn giữa đời thường và triết lý sống, giữa cái riêng tư và chất sử thi cộng đồng. “Đi về phía mặt trời” không chỉ là một cuộc tìm kiếm ánh sáng, mà còn là lời hiệu triệu sống tử tế, yêu thương và không ngừng hy vọng.

Rút từ tập thơ “Đi về phía mặt trời”, chùm thơ dưới đây như những “chùm tia nắng” lặng lẽ soi chiếu vào các tầng sâu của con người và cuộc sống. Dù viết về tình yêu, tình mẫu tử, đạo lý sống hay khát vọng làm người, nhà thơ Lê Cảnh Nhạc đều giữ cho thơ mình một chất giọng chân thành, sâu sắc và đầy ám ảnh. Có lúc nhẹ nhàng như gió mẹ, có lúc cất lên như lời tuyên thệ rắn rỏi giữa cuộc đời; khi thì chiêm nghiệm kiếp người như hạt cát nhỏ, khi lại không khoan nhượng với cái ác… Mỗi bài thơ là một lát cắt, một nốt trầm sáng giá trong bản hòa âm thi ca nhiều màu.
 

Con tàu và bến cảng

Có những chiếc gai giấu trong lời khen
Có những đắng cay hoà trong dịu ngọt
Giận hờn thường kiếm tìm vỗ về từ nơi khác
Xin em chớ trải lòng khoả lấp sẻ chia

Có thể bóng mây ám ảnh bầu trời
Có thể người thân yêu của mình lầm lỗi
Giận hờn hành hạ ta trong khổ đau buốt nhói
Đừng lấy lỗi lầm kia trừng phạt chính mình

Im lặng là vàng, im lặng cũng xót xa
Anh suy nghĩ còn em thường suy diễn
Anh thấy sau tầng mây vầng dương luôn cháy sáng
Em chỉ thấy mưa tuôn bão cuốn phía chân trời

Em muốn con tàu chỉ cập bến cảng thôi
Nhưng số phận con tàu giong buồm trên biển cả
Đừng sợ chênh chao giữa bão bùng sóng gió
Neo bến suốt cuộc đời, tàu chẳng khác thuyền nan

Ở bên anh, em cảm thấy bình yên
Đừng lãng phí thời cơ mỗi lần tàu cập bến
Đời người gang tay thời gian hữu hạn
Ngọn lửa tình yêu qua bão tố cháy bùng

Đâu chỉ cần có người để được yêu thương
Hạnh phúc cần có người để quên đi tất cả
Tột cùng tin yêu, tột cùng đau khổ
Bởi chẳng có ai hoàn hảo ở trên đời

 

Gió và mẹ

Mẹ bốn mùa là ngọn gió Tín Phong
Cho con giông buồm ra khơi vào lộng
Như làn heo may hoa về thụ phấn
Mẹ chắt chiu đơm trái chín thơm vườn

Năng lượng mẹ trao ngọn gió tâm hồn
Cho chúng con vươn mình tỏa sáng
Gió nâng triều lên gọi con vào lộng
Nghe gió về mẹ ngóng phía trùng khơi

Bão tố gầm lên, gió giật sóng dồi
Lòng mẹ bất an âu lo bối rối
Gió chướng tràn qua, ào ào lốc xoáy
Mẹ dang tay che chắn những mầm cây

Mẹ dắt con qua mưa gió cuộc đời
Dò hướng từng cơn nam cồ, nam mái
Lòng mẹ cồn cào lắng nghe gió nổi
Phấp phỏng dõi theo từng bước chân con

Tình mẹ dạt dào ngọn gió mùa xuân
Vạn vật sinh sôi khởi nguồn sinh khí
Đi đến cuối trời chưa qua tà áo mẹ
Gói trăm ngàn ngọn gió phía cực Đông

(Tuy Hòa, 15/8/2024)

 

Cái ác

Có cái ác của những kẻ mạnh
Có cái ác của những kẻ yếu hèn
Cái ác kẻ mạnh thường hiện hình
Cái ác kẻ yếu hèn tẩm lời thuốc độc

Cái ác lẻn vào bóng đêm
Ném lưỡi tắc kè zalo phây búc
Khoác áo nạn nhân
Ăn mày lòng thương xót
Khía mũi dao tẩm độc
Lách luồn niềm tin
Lách luồn hóng hớt
Lách luồn đơm đặt
Lách luồn xót xa
Tạo sóng bóng ma
Cuộn đen dòng chảy

Giảo biện:
“Nhẫn nhịn là Phật
Tàn độc là anh hùng”
Cái ác thành vô can
Khi dìm chết nạn nhân

Trong bùn lầy ngập ngụa
Bè bạn người thân
Ai đồng cảm sẻ chia
Ai lặng thinh ngờ vực
Ai hòa thêm độc dược
Ai nhận ra bóng ma
Ai bóc mẽ gian tà
Ai sợ bùn vương mặt

Sân khấu cuộc đời
Bày giữa nhân gian
Không có cánh gà
Cho kép đào thay áo

Ngoảnh lại ngậm cười
Từng người vào vai diễn
Nhân quả đi và đến
Con trai ăn trái đắng vườn mẹ
Con gái uống nước đục dòng cha

Cái ác dẫu đi qua
Mầm ác còn vương vãi
Thêm ngộ lời Phật dạy
Cứ mở lòng mặc ngang trái chúng sinh

(14/11/2023)

 

Ta chỉ là hạt cát

Tờ lịch nhắc tuổi mới
Giật mình bóng chiều buông
Bao nhiêu là chìm nổi
Bao nhiêu là tuyết sương

Cuộc đời như hạt cát
Khi bay lên ngang trời
Khi rơi vào quên lãng
Khi lặng thầm chơi vơi

Có ngọn gió mát lành
Nâng niu và ve vuốt
Có trận gió cuồng phong
Tàn độc và giá buốt

Ta vẫn là hạt cát
Lăn lóc trong dòng đời
Lời hoa ai gửi đến
Lấp lánh ngày cát ơi

(15/8/2024)

 

Lời tuyên thệ

(Tặng con trai Lê Cảnh Đức)

Hai mươi tuổi con bước vào đội ngũ
Mắt long lanh đứng tuyên thệ dưới cờ
Lớp sinh viên tiên phong đầy nhiệt huyết
Quyết dấn thân theo lý tưởng Bác Hồ

Năm lời thề nguyện vì dân vì nước
Dẫn dắt con qua giông bão cuộc đời
Bao giông bão không đến từ phía trước
Rình rập manh nha trong chính mình thôi

Quyền lực, tiền tài, hư danh, cơ hội
Đốn ngã biết bao đồng chí dọc đường đi
Và bao người đã phản bội lời thề
Mượn danh Đảng vấy bẩn màu cờ Đảng

Anh hùng kiên trung tôi mình qua lửa đạn
Cái chết trước kẻ thù xem nhẹ tựa hồng mao
Bỗng một ngày bị cuốn xuống bùn sâu
Không thắng nổi chính mình trước hư vinh, cám dỗ

Con hãy ngẩng cao đầu bước đi đừng run sợ
Biến lời thề hôm nay thành lẽ sống đời mình
Chẳng cám dỗ nào thay máu được con tim
Khi chí nguyện dưới cờ thấm trong từng huyết mạch.

(26/10/2019)

Bài viết liên quan

Xem thêm
Nhà văn Mai Văn Tạo – Viết từ tấm lòng sâu nặng để tri ân nguồn cội
Vùng đất miền Tây Nam Bộ đã luôn ghi khắc văn nghiệp của các nhà văn kỳ cựu, đưa tên tuổi họ trở thành những nguồn sáng rạng rỡ với những trang viết đậm hồn đất và tình người của xứ sở nơi đây. Có thể kể đến nhà văn, nhà nghiên cứu, học giả Nguyễn Chánh Sắt, Nguyễn Hiến Lê, Nguyễn Văn Hầu…; các nhà văn Sơn Nam, Anh Đức, Trang Thế Hy, Nguyễn Quang Sáng, Lê Văn Thảo, Nguyễn Lập Em, Phạm Trung Khâu, Lê Đình Trường, Ngô Khắc Tài…; các nhà thơ Thanh Hải, Phạm Hữu Quang, Đinh Thị Thu Vân, Trịnh Bửu Hoài, Thu Nguyệt, Phạm Nguyên Thạch, Ngọc Phượng, Song Hảo…
Xem thêm
Tiểu thuyết lịch sử Việt Nam đương đại - một số xu hướng chủ yếu
Giữa lúc tiểu thuyết và phim Mưa đỏ của Chu Lai làm dấy lên nhiều tranh cãi về ranh giới giữa lịch sử và hư cấu, bài viết của PGS-TS Nguyễn Văn Dân đem lại một cái nhìn hệ thống về tiểu thuyết lịch sử Việt Nam đương đại.
Xem thêm
Khơi dậy sức sáng tạo văn học nghệ thuật trong lực lượng sáng tác trẻ ở miền núi - Thực tiễn và kỳ vọng
Cần phải làm gì, làm như thế nào để khơi dậy sức sáng tạo của những người sáng tác trẻ; để tạo môi trường nuôi dưỡng họ trở thành lực lượng sáng tác chuyên nghiệp?
Xem thêm
Thử giải mã ba nhà văn khó đọc ba miền
Ba miền đất nước, ba cá tính sáng tạo khác biệt – Nguyễn Bình Phương với “hiện thực lũy thừa”, Nhật Chiêu cùng “thể Sương” mơ huyền, và Ngô Phan Lưu qua “lối viết nông dân” thấm đẫm đời thường.
Xem thêm
Thoát khỏi thân phàm - Tiểu luận của Hồ Anh Thái
Bản năng tự vẫn nằm im cũng có khi bất ngờ trỗi dậy. Không phải là muốn chết. Chỉ là “một lúc” mà thôi. Được thoát ra khỏi thế giới này trong chốc lát, được thấy mình đã thoát hồn khỏi thân phàm, được thấy người ở lại người cười người khóc. Xong đâu đấy, ta trở lại, tái sinh, nhìn cuộc đời bằng cặp mắt mới. Cuộc đời dù có vắng ta cũng chẳng làm sao.
Xem thêm
Chạm thu - chạm ngưỡng cửa thu về
Chạm thu – tập thơ mới của bác sĩ, nhà thơ Mai Hữu Phước mang đến những chiêm nghiệm lắng sâu về đời người và tình thơ. Bài viết của Lê Bá Duy gợi mở một hành trình thi ca giàu cảm xúc, chân thành và đầy dư âm.
Xem thêm
“Tình đất biên cương” – Tập truyện giàu giá trị hiện thực và giá trị nhân văn
Những người từng quen biết và cùng công tác với anh luôn nhận thấy anh là một cán bộ gương mẫu, trách nhiệm, tác phong nhanh nhẹn, ngôn từ giao tiếp hoạt bát. Tuy nhiên, ít ai biết trong anh tiềm tàng một khả năng sáng tác văn chương như vậy. Khi hoàn thành nhiệm vụ công chức, được nhà nước cho nghỉ chế độ, cũng chính là lúc “anh hoa phát tiết”, các thể loại thơ, tản văn, truyện ký, tiểu thuyết,… được thể nghiệm và đáng nể nhất là hai tập sách dày dặn (Truyện ký Tình yêu người lính - NXB Thanh niên năm 2021, 364 trang và tiểu thuyết Hoa trong mắt bão - NXB Hội Nhà văn năm 2023, 570 trang) và hiện tại trên tay tôi là tập truyện ngắn Tình đất biên cương.
Xem thêm
Ẩn số đường đến thơ của Trần Hóa
Bài đăng Diễn đàn Văn nghệ Việt Nam, số tháng 9/2025
Xem thêm
Nhà lý luận phê bình Đỗ Nguyên Thương và tập thơ “Tìm về miền ký ức”
Tôi quen nhà giáo, nhà Lý luận Phê bình văn học Đỗ Nguyên Thương thật tình cờ trong buổi Tọa đàm về Thơ 1-2-3 do nhà thơ Phan Hoàng chủ trì có sự phối hợp của Hội nhà văn Cần Thơ và khoa Khoa học Xã hội và Nhân văn tường Đại học Cần Thơ.
Xem thêm
Tư tưởng nhân dân anh hùng
1. Vì tình yêu quê hương đất nước, Trần Bảo Định đến với văn chương. Nhà văn Long An để lại dấu ấn đáng kể trong sinh hoạt văn chương từ những năm 2010 đến nay. Bên cạnh bộ sách Đất và người Nam Bộ mến yêu gồm 14 tập truyện ngắn, Trần Bảo Định còn có 6 tập thơ, 5 tập tiểu luận phê bình. Năm 2024, nhà văn trình làng tuyển tập Đất Việt trời Nam liệt truyện gồm 3 tập (thượng, trung, hạ) do Nxb Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh ấn hành. Tái hiện diễn trình lịch sử vùng đất Nam Bộ từ hồi một 1620, hồi hai 1859, đến hồi ba 1900, tuyển tập có thể xem như trường thiên tiểu thuyết ca ngợi tinh thần đấu tranh yêu nước anh dũng của nhân dân Nam Bộ, như lời giới thiệu của Nhà xuất bản: “Chính các anh hùng vô danh mới thể hiện toàn bộ chủ đích nghệ thuật của Trần Bảo Định, cho thấy tư tưởng: nhân dân anh hùng!”
Xem thêm
Thơ tình Nguyên Bình đắm đuối
(Vanchuongthanhphohochiminh.vn) - Các nhà thơ từ cổ chí kim không nhiều thì ít đều viết thơ tình, điều đó không có gì lạ; vì tâm hồn họ lãng mạn, mơ mộng, tôn thờ phái đẹp. Nhà thơ Nguyên Bình không nằm ngoài số đó. Anh viết văn làm thơ từ thời sinh viên, cả trước và sau năm 1975. Những bài thơ tình, anh không dám trao tay cô nữ sinh xinh đẹp xứ Huế anh yêu say đắm: Vẫn mãi “Là bài thơ còn hoài trong vở/Giữa giờ chơi mang đến lại mang về” thơ Đỗ Trung Quân.
Xem thêm
Mỹ cảm của kiểu tự sự trong suốt trong tập tản văn “Nỗi buồn trong suốt” của Nguyễn Đức Phú Thọ
Tản văn là một thể loại dễ tiếp cận với mọi mặt của đời sống thông qua những lát cắt hiện thực, nhưng trung tâm tinh thần của thể loại này lại là cái tôi tư tưởng, cảm xúc của người nghệ sĩ. Tản văn vừa đậm chất trữ tình, vừa mang bản chất tự sự. Mỗi tác phẩm là một cách diễn giải về “Thế giới như tôi thấy”, đồng thời cũng là một tấm gương phản chiếu cấu trúc nội tâm của nhà văn.
Xem thêm
Cảm nhận thơ Trần Xuân Hóa từ một góc nhìn đa cảm
Bài viết của nhà thơ CCB Trần Trí Thông
Xem thêm
Hơi thở đất quê trong miền nhớ của Huỳnh Khang
Chủ đề và nội dung trong MIỀN NHỚ xoay quanh ký ức quê hương, tình mẫu tử, nghĩa làng nghĩa xóm, thiên nhiên, tình yêu đôi lứa, nỗi buồn mất mát, cùng những triết lý đời thường.
Xem thêm
Tiếng văn từ phía “bạn nguồn”
Nguyễn Minh Sơn, Hồ Tấn Vũ và Nguyễn Thị Như Hiền là ba cây bút thuộc thế hệ 7X và 9X
Xem thêm
Về trên dặm trường thiên lý “Miền Ô châu”
Tiếp theo các cuốn tản văn Sông vẫn chảy đời sông (NXB Thanh Niên 2023), Bốn mùa thương nhớ (NXB Thanh Niên 2024), nhà văn Nguyễn Linh Giang vừa ra mắt cuốn tản văn mới: “Miền Ô Châu” (NXB Phụ Nữ Việt Nam, 2025).
Xem thêm
Thơ ca chào đón Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9
Cách mạng tháng Tám - 1945 thành công, mở ra trang sử vàng chói lọi cho dân tộc. Bác Hồ đọc “Tuyên ngôn độc lập”, khai sinh ra Nước Việt Nam dân chủ cộng hòa. Nhà nước công nông đầu tiên ở Đông Nam Á được thành lập. Hai tiếng Việt Nam vang lên đầy phấn khởi, tự hào trên trường quốc tế, đã khơi nguồn, làm bừng dậy biết bao cảm hứng về thơ ca, nhạc, họa thật mới mẻ, mãnh liệt và sôi nổi, làm không khí văn nghệ đổi sắc thay da. Từ đây nền văn học của ta chỉ còn duy nhất một trào lưu là văn học cách mạng.
Xem thêm
Hồi hộp trước “phút bù giờ” của Minh Đan
Ngôn ngữ của Minh Đan đôi lúc không còn chỉ là ký tự để giải nghĩa, mà là vật liệu có tâm hồn – biết khít lại, giãn ra, để tạo hình tượng và âm thanh.
Xem thêm
Phát triển
Nội dung quyết định hình thức. Xét cả quá trình văn học lâu dài, các hình thức tác phẩm kế tiếp nhau xuất hiện, tác động vào nền văn học, góp phần tạo ra phát triển văn chương. Bài viết chỉ đề cập đến chủ đề này của cuốn sách.
Xem thêm
Vẻ đẹp tình người và nỗi niềm ưu tư trong thơ Phạm Nguyên Thạch
Một trong những cánh én đầu đàn của văn học An Giang - nhà thơ Phạm Nguyên Thạch, anh sinh năm 1948, hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, nguyên Phó Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật An Giang và hiện là Chi hội trưởng Chi hội Nhà văn Việt Nam tỉnh An Giang. Anh sáng tác từ trước năm 1975. Từ đó đến nay, nhà thơ đã có những tác phẩm tạo tiếng vang được xuất bản: “Ngôi nhà lợp ngói âm dương” (Văn Nghệ AG, 1986); “Theo tình” (VNAG, 1994); “Gió” (NXB Trẻ, 1999); “Thị trấn đá” (VNAG, 2002); “Cỏ lá quẩn quanh” (VNAG, 2006); “Mưa ảo” (NXB Hội Nhà văn, 2019).
Xem thêm